Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
SAYFA CUMHURİYET 9 EYLÜL 2010 PERŞEMBE
4 HABERLER
DÜNYADA BUGÜN
ALİ SİRMEN
ETA’nın Ateşkesi!?
Türkiye, PKK’nin eylemsizlik kararının
ardındaki nedenleri, ne denli ciddi olduğunu, ne
kadar süreceğini tartışırken İspanya’daki Bask
terör örgütü ETA, BBC’ye gönderdiği bir teyp
kaydında, aylar önce ateşkese karar verdiğini
açıkladı.
ETA ateşkese gerekçe olarak “asgari
demokratik taleplerin karşılanması için,
görüşmeler açısından elverişli ortam yaratma”
amacını gösteriyor.
Aslında artık terör ile varacak daha başka yeri
olmadığını görmüş bulunan ETA da, PKK gibi
siyasallaşmanın yolunu arıyor.
ETA’nın kuruluş yıllarını anımsayalım.
Franco döneminde Caudillau’nun baskısının
ürünü olarak kurulmuş olan ETA yalnız Bask
ülkesinde değil, İspanya’nın geri kalanında
olduğu kadar dünyanın birçok yerinde de, bir
kurtuluş örgütü, demokrasi mücahidi olarak
olarak algılanmakta, bal gibi teröre bulaştığı
halde, kimse ona terörist sıfatını layık
görmemekteydi.
Ne var ki ETA, Franco’nun ölümünün
ardından, İspanya’da demokrasiye geçiş süreci
başladıktan sonra, eylemlerine son vermek ya
da onları azaltmak şöyle dursun, on katı
arttırınca, dünyanın da, İspanya’nın da bu
örgüte bakışı büyük ölçüde değişti.
Artık ETA gerçek niteliğiyle yani terörist
yanıyla anılır olmakla kalmamış, kendi
militanlarının da örgütten soğumalarına hatta
kopmalarına yol açmıştı.
Bu arada İspanya’da bütün güçlerin ele ele
vererek, demokratik açılımı gerçekleştirme
konusundaki içten girişimleri, birçok kişide
demokratik mücadeleye ulaşmak mümkünken,
neden teröre saplanıp kalındığı sorusunun yer
etmesine neden olmuştu.
1992 yılında Bask ülkesinde konuştuğum, bir
zamanlar Franco’nun Burgos mahkemeleri
tarafından idam cezasına çarptırılmış olup son
anda cezasının hafifletilmesinin ardından
ETA’dan kopup, onun muhalifi haline gelen,
eski militan Mario Onaindia’ya ne zaman
örgütten soğumaya başladığını sorduğumda
aldığım yanıt aynen şu olmuştu:
- Ne zaman ki, amacımıza demokrasiyle daha
iyi ulaşacağımızı gördüm, o zaman terörün
zararlı olduğunu anladım ve örgütle arama
mesafe koymaya başladım.
Örgütten kopan Onaindia gibi birçok kişi
olmasına, Bask ülkesinin elde ettiği birçok
ayrıcalığa karşın ETA uzun yıllar terör
yöntemlerini bırakmadı ve kör şiddetini
sürdürdükçe, kendisinden kopanları da
öldürmeye koyuldu.
Nihayet, terör Bask ülkesinin insanlarını da
bıktırmaya başladı.
Yapılan seçimlerde, bağımsızlıkçı Bask
hareketinin çeşitli kuruluşlarının dışında
İspanyol Sosyalist Partisi’nin yerel temsilcisi
olan partiler daha başarılı sonuçlar elde etmeye
başlamışlardı.
Nitekim şu anda Bask ülkesinin başbakanlığı
görevini İspanyol Sosyalist Partisi’nin yerel
kuruluşundan Patxi Lopez yürütmektedir.
Lopez, yapılan seçimlerde bağımsızlıkçı hareket
yanlısı partilerin temsilcilerinden daha fazla oy
almış bulunmaktadır.
Bu gelişme kimseyi kandırmasın! Basklar
tümüyle bağımsızlık taleplerinden vazgeçmiş
değiller. Onların çoğunluğu da, tıpkı
Katalanlarınki gibi hâlâ bağımsızlık emelini
güdüyor.
Ama onlar da görüyorlar ki, ETA’nın
yöntemleriyle, değil bağımsızlığa hiçbir yere
varmak mümkün değildir ve kör terör Bask
ülkesi insanlarına kurtuluşu değil, ölümü, acıyı
ve ekonomik zorlukları getirmektedir.
Bütün bu gelişmelerinde ETA’nın demokratik
müzakereyi teröre tercih etmesinin nedeni
kendi evriminin makul sonucu olmaktan çok,
Bask halkının tepkisinin ürünü olduğunu
söylemek yanlış olmasa gerek.
ETA’nın ateşkes kararının ne kadar süreceği
konusuna gelince:
Tıpkı PKK gibi ETA’nın ateşkes ilanları da
örgütün geri dönüş yapmasıyla fiyaskoyla
sonuçlanmıştır. Nitekim, 1998 ve 2006’daki
ateşkesler çok kısa ömürlü olmuştu.
Bu defaki ateşkesin ne kadar süreceğini, şu
anda ETA karşısında kuşkucu bir tavır içinde
olan İspanyol hükümetinin terör örgütünün
çağrısı karşısında nasıl bir tutum alacağını
zaman gösterecek.
İspanya’daki ilginç gelişmeleri yakından
izlemekte yarar.
[email protected]
İĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN
[email protected]
Referandum kampanyasõ boyunca CHP lideri 73, AKP lideri Erdoğan ise 30 miting yaptõ
En çalõşkanõ Kõlõçdaroğlu
Bahçeli: Hak-İş’ten edepsizler ayıklanacak
Anayasa değişikli-
ğini ‘AKP dayatmasõ’
olarak nitelendiren
Devlet Bahçeli, Erdo-
ğan’õ sultanlõk kurma-
ya çalõşmakla suçlaya-
rak, “Öyle bir gün ge-
lecek ki, en azõndan
MHP, seni ümüğün-
den tutup Yüce Di-
van’a götürecek” dedi.
AHMET ŞEFİK
TRABZON - Trabzon Atatürk
Meydanõ’nda referandum kampan-
yasõnõn son mitinginde yurttaşlara
seslenen MHP Genel Başkanõ Dev-
let Bahçeli, partilileri sandõğa git-
meye çağõrdõ. Bahçeli, referan-
dumda tavrõnõ açõklamayan iş ke-
simlerine “konsomatris” diyen
Hak-İş Genel Başkanõ Salim Uslu
için ise “Bu söylediklerini yala-
yacaksın Hak-İş Genel Başkanı.
Hak-İş, edepsizlerin bulunduğu
bir sendika olmaktan kurtula-
cak” ifadesini kullandõ.
Anayasa değişikliğini “Recep
Tayyip anayasası” ve “AKP da-
yatması” olarak nitelendiren Bah-
çeli şöyle konuştu: “AKP, 2007 se-
çim beyannamesinde diyor ki
‘Yeni anayasa en geniş toplumsal
uzlaşmayla hazõrlanmalõ’. Size su-
nulan değişiklikte en geniş uzlaş-
ma var mı? Burada gizli bir
oyun, gündem, niyet var. Eldeki
devlet imkânları ile Türkiye’nin
her yanında bir mahalle baskısı
gibi bir AKP baskısı yarattılar.”
“Evet” oyu vereceğini açõkla-
yan eski ülkücülere de seslenen
Bahçeli, “Türk milliyetçileri ola-
rak ‘12 Eylül’le hesaplaşõyoruz’ ya-
lanına kapılarak nasıl ‘evet’ di-
yebilirsiniz? ‘Evet’ vermenin utan-
cını nasıl taşıyacaksın?” dedi.
Anayasa Mahkemesi ve HSYK
için yapõlmasõ planlanan değişik-
liklere tepki gösteren Bahçeli,
“HSYK için ‘Alevi örgütlenmesi’
diyor. Halkın arasında bunu ya-
yıyorsun, sonra 7 tane Alevi ça-
lıştayı düzenliyorsun. Önce et-
nik ayrımcılık yapıyorsun. Sonra
mezhep ayrımcılığı” dedi.
Erdoğan’õ yüce divana gönde-
receklerini ifade eden Bahçeli,
“Bir sultanlık kurmaya çalışı-
yorsun. Öyle bir gün gelecek ki,
en azından MHP, seni ümü-
ğünden tutup yüce divana gö-
türecek” diye konuştu.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ
Bürokrata
yargı denetimi
kalkıyor
AKP’nin anayasa değişiklik paketi
halkoylamasõndan geçerse, hükümetin bugüne
kadar haklarõnda yolsuzluk veya usulsüzlük
iddiasõ bulunan bürokratlarõn
“soruşturulmamasõna” ilişkin verdiği kararlar
bundan böyle yargõdan geri dönmeyecek.
MURAT KIŞLALI
ANKARA - Başba-
kan Tayyip Erdoğan’õn
demokrasi ve özgürlük-
leri arttõracağõnõ iddia et-
tiği anayasa değişiklik
paketi, tam tersine devlet
gücünü hükümet lehine
kullanarak usulsüz veya
yolsuz uygulamalara yol
açan bürokratlara koru-
ma getirecek. Böylece
Tüpraş’taki 750 milyon
dolarlõk yolsuzluktan
BOTAŞ’taki rüşvete,
DSİ yöneticileri hakkõn-
daki yolsuzluktan, Sağlõk
Bakanlõğõ’ndaki 8 mil-
yon liralõk kamu kaybõna,
benzer pek çok olay Baş-
bakan Erdoğan veya hü-
kümet üyelerinin iste-
ğiyle soruşturulmadan
kapatõlabilecek.
AKP zırhına
anayasa desteği
Değişiklik paketi hal-
koylamasõndan geçerse,
hükümetin bugüne ka-
dar haklarõnda yolsuz-
luk veya usulsüzlük id-
diasõ bulunan bürokrat-
larõn “soruşturulma-
masına” ilişkin verdiği
kararlar bundan böyle
yargõdan geri dönmeye-
cek. Çünkü anayasanõn
125. maddesine eklene-
cek “Yargı yetkisi, ida-
ri eylem ve işlemlerin
hukuka uygunluğunun
denetimi ile sınırlı olup
hiçbir surette yerinde-
lik denetimi şeklinde
kullanılamaz” hük-
müyle yargõ devreden çõ-
karõlacak. Yarsav Kuru-
cu Başkanõ Ömer Faruk
Eminağaoğlu söz konu-
su hükmün ilgili yasada
zaten bulunduğunu be-
lirterek “Mahkemeler
zaten yerindelik dene-
timi yapmıyordu. Ama
bu hükmü anayasaya
koyunca bu sefer yasa-
da bir madde ile yerin-
delik denetimini ta-
nımlayacaklar. Bunun
içeriğinde kalan husus-
lar yargı denetiminin
dışında kalacak” dedi.
E m i n a ğ a o ğ l u
“AKP’nin kitapçığına
bakıldığında neyi eleş-
tiriyorlar: ‘İdari yargõ
kamu yararõ denetimi ya-
põyor, bunu yapõnca kü-
resel sermaye Türkiye’ye
gelmiyor, artõ özelleştir-
me yapamõyoruz, yap-
tõklarõmõz iptal ediliyor’
diyorlar. Yasada bu
alanları yerindelik de-
netimi olarak tanım-
larsanız, bundan böyle
bu alanları yargı de-
netiminin dışına çı-
kartmış olursunuz” di-
ye konuştu.
‘PAKET HUKUK DEVLETİNE DARBE’
17 sivil toplum
örgütü ‘hayır’ dedi
ANKARA (Cum-
huriyet Bürosu) -
ADD, CUMOK, Bilim
ve Ütopya Kooperatifi,
Türkiye Ormancõlar
Derneği, TOBAV, An-
kara Kõz Lisesi Me-
zunlarõ Derneği, Müzik
Eğitimcileri Derneği,
Cumhuriyet Kadõnlarõ
Derneği, Tüketici Hak-
larõ Derneği, Türk Hu-
kuk Kurumu, Türkiye
Gençlik Birliği, Engel-
liler Konfederasyonu,
Birleşik Kamu-İş, Al-
tõnokta Körler Derneği
Genel Merkezi, Tüm
Öğretim Üyeleri Der-
neği, Tõp Kurumu ve
NÜSHED tarafõndan
yapõlan ortak açõkla-
mada, AKP’nin ana-
yasa paketine ‘Hayır’
çağrõsõ yapõldõ.
Referandum kam-
panyasõ sürecinde tüm
medyanõn neredeyse
tek sese dönüştürüldü-
ğü ve tartõşma ortamõ-
nõn yok edildiği vur-
gulanan açõklamada,
“Demokrasi ve hu-
kuk devleti ilkesine
ağır darbe vuracağı-
na, ayrışmaya, bö-
lünmeye, hak kayıp-
larına, eşitsizliğe ve
adaletsizliğe yol aça-
cağını gördüğümüz
bu teklife hayır diyo-
ruz” denildi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Başbakan Tayyip Erdoğan referandum
sürecinde 30 ilde miting yaparken CHP
Genel Başkanõ Kemal Kılıçdaroğlu “en
çalışkan lider” olarak 73 miting yaptõ. Kõ-
lõçdaroğlu, bayramda da İstanbul’da ça-
lõşmalarõnõ sürdürecek.
Kõlõçdaroğlu, referandum süresince ül-
keyi adõm adõm dolaştõ. Kõlõçdaroğlu, ön-
ceki gün eski genel başkan Deniz Bay-
kal’õn seçim bölgesi Antalya mitinginde
konuştu. Kõlõçdaroğlu ile Baykal, Antal-
ya’dan “birlik ve beraberlik için hayır”
mesajõ verdi.
CHP’nin inter-
net sitesine konu-
lan harita, Kõlõç-
daroğlu’nun refe-
randum perfor-
mansõnõ net ola-
rak gösteriyor. Bu
haritaya göre; Kõ-
lõçdaroğlu Çankõ-
rõ, Şanlõurfa, Di-
yarbakõr, Mardin,
Şõrnak, Hakkâri, Siirt, Bitlis, Muş, Ağrõ ve
Iğdõr dõşõnda tüm illere gitmiş oluyor. 11
il dõşõnda tüm ülkeyi dolaşmõş olan CHP
lideri, Zonguldak ve Konya gibi bazõ illere
de iki kez gitti.
Kõlõçdaroğlu bu sabah CHP’nin 87. ku-
ruluş yõldönümü nedeniyle Anõtkabir’i
ziyaret edecek ve CHP’nin kurucusu
Mustafa Kemal Atatürk’ün mozolesine
çelenk koyarak saygõ duruşunda buluna-
cak. Kõlõçdaroğlu, Anõtkabir şeref defterini
imzaladõktan sonra CHP’nin sonraki ge-
nel başkanõ ve 2. Cumhurbaşkanõ İsmet
İnönü’nün anõtõ önünde de saygõ duru-
şunda bulunacak ve çelenk koyacak. Kõ-
lõçdaroğlu’nun bayramda da İstanbul’da
bazõ mitingler yapmasõ ve otobüsün üze-
rinden yurttaşlarõ selamlamasõ planlanõyor.
Başbakan Tayyip Erdoğan ise 30 ilde mi-
ting yaptõ.
Erdoğan, Şanlõurfa’da yapacağõ son mi-
tingle referandum çalõşmalarõnõ tamamladõ.
MHP lideri Devlet Bahçeli ise 1 Ağus-
tos’ta Aydõn’dan mi-
ting programõnõ baş-
lattõ. Ramazan ayõnõn
başlamasõyla yaklaşõk
bir hafta miting prog-
ramõ ve diğer etkin-
liklere ara veren Bah-
çeli, 19 Ağustos’tan
sonra “iftar progra-
mı”larõ ve mitingleri
içeren yoğun bir program uyguladõ. Bah-
çeli, Bartõn, Ankara, İzmir, Bursa, Yozgat,
Amasya’da iftar programlarõna katõlõrken
Balõkesir, Sivas, Tokat, Erzurum, Trab-
zon’da miting yaptõ.
BDP; ağõrlõklõ olarak Doğu ve Güney-
doğu’da mitinglere yoğunlaşõrken Genel
Başkan Selahattin Demirtaş, geçen haf-
ta İzmir ve İstanbul’da miting yaparak, bü-
yükşehirlerde de “boykot” çağrõsõ yaptõ.
Referandum kampanyasõ boyunca
ülkeyi adõm adõm dolaşan Kemal
Kõlõçdaroğlu, sadece 11 ile gitmedi.
CHP lideri, Zonguldak ve Konya
gibi bazõ illere iki kez giderken,
Başbakan Erdoğan ise 30 ilde
miting yaptõ.
Devlet Bahçeli