Katalog

CUMHURIYET'I ız İR İŞGAL, İLK KURŞUN ve KURTULUŞ Dr. Oktay Gökdemir İ.B.B. Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi Müdürü lusların tarihlerinde öyle günler vardır ki onlar, yarattığı algı ve kolektif bellek açısından ulusal aidiyetin en önemli kilometre taşları olmuşlardır. İşte, 15 Mayıs 1919 tarihi de genelde Türkiye ve Türkler, özelde ise İzmir ve İzmirliler için böylesine önemli günlerden birisidir. Zira, bundan seksen dokuz yıl önce 15 Mayıs 1919 Perşembe günü İzmir, başta İngiltere, Fransa ve • > deniz yoluyla gelen ABD olmak üzere gemileri yerli Rumlar, kayıklara emperyalist devbinip denizde karşılamışlardı. letlerin ortaklaşa almış oldukları bir kararla Yunan ordusu tarafından işgal ediliyordu. O sabah İzmir'de karaya çıkan Yunan askerlerine karşı kalabalığın içerisinden sıkılan ilk kurşun; Mustafa Kemal önderliğinde sürecek ulusal bağımsızlık savaşımızın ilk kıvılcımı olduğu kadar, Kuvayı Milliye ve Müdafaai Hukuk ruhunun tam bağımsızlık şiarıyla tüm Anadolu'da uyanışının da öncüsüydü. Nitekim, Izmir'in işgal edileceği haberini bir gün önceden alan Izmirliler bu olup bitenler karşısında tepkilerini ortaya koyabilmek amacıyla İzmir Sultanisi'nde toplanarak bir bildiri hazırladılar ve İzmirlilerin bu bildiriye göre hareket etmeleri gerektiğini kararlaştırdılar. Daha sonra Mustafa Necati, Moralızade Halit ve Ragıp Nurettin Beylerin Reddi İlhak Cemiyeti adına hazırladıkları bu bildiri basılarak Türk mahallelerine dağıtıldı. Bu bildirinin metni ise şuydu: Ey Bedbaht Türk U Vilson prensipleri unvanı insaniyetkaranesi altında senin hakkın gasp ve namusun hetkediliyor(zedeleniyor). Buralarda Rum'un çok olduğu ve Türklerin Yunan ilhakını memnuniyetle kabul edecegi söylendi ve bunun neticesi olarak güzel memleketin Yunan a verildi. Şimdi sana soruyoruz... Rum senden daha mı çoktur? Yunan hakimiyetini kabule taraftar mısın? Artık kendini göster: Tekmil kardaşlann Maşatlık'tadır. Oraya yüz binlerle toplan ve kahir ekseriyetini orada bütün dünyaya göster. llan ve ispat et. Burada zengin, fakir, alim, cahilyok. Fakat Yunan hakimiyetini istemeyen bir kitlei kahire vardır. Bu sana düsen en büyük vazijedir. Geri kalmal Hüsran ve nekbet(düşkünlük) fayda vermez! Binlerle yüzbinlerle Maşatlık'a koş ve heyeti milliyenin emirlerine itaat et. llhakı Red Heyeti Milliyesi Tarihi intişarı(yayını) 14/15 1919 Çarşamba /Perşembe Hasan Tahsin'in düşmana sıktıjv • ^un Kurtuluş Savaşı'nın da fitiİinl ateşliyordu 8