Katalog

URI YET'I Hasan Tahsin'in son olarak kullandığj kartviziti. Uzerinde "Hasan Tahsin Receb Hukukı Beşer Gazetesi Muharriri" (yazarı) yazmaktadır. Sporting Kulüp'ün birkaç sokak arkasında tipik bir Rum evini kiralayarak burada yaşamaya başlayan Hasan Tahsin, 11 Kasım 1918 tarihinde Hukuku Beşer (İnsan Hakları) adlı gazetesini çıkarmaya başlar. Ancak, Hasan Tahsin'in mali gücü gazetenin yaşaması için yeterli olmaz. Hukuku Beşer'in kapanmasından sonra ise "Sulh ve Selamet" gazetesinde özellikle savaş zenginlerine karşı yazılar kaleme alır. Bu gazete, aynı zamanda daha sonra siyasal partiye dönüşecek olan Osmanlı Sulh ve Selamet Cemiyeti'nin İzmir'deki yayın organı durumundaydı. Hasan Tahsin'in düşmana sıktığı ilk kurşun, Kurtuluş Savaşı'nın da fitilini ateşliyordu. Konak Meydanı'nda "İlk Kurşun Anıtı" ile ölümsüzleştirilmiştir Yaşam öyküsü bir imparatorluğun çöküş süreciyle özdeşleşen Hasan Tahsin, 14 Mayıs günü Maşatlık'ta İzmir'in işgaline karşı düzenlenen mitingi yeterince heyecanlı bulmamıştı. Bu nedenle tek başına bir eylem yapmayı kafasma koymuştu. 15 Mayıs 1919 sabahı saat 11.00 sularında "Zito Venizelos" nidalarıyla Pasaport ve Gümrük yönünden Konak'taki Saat Kulesi'ne doğru ilerleyen Yunan kuvvetlerine karşı sıktığı ilk kurşun, aslmda bir ulusun uyanışını, bir devletin kuruluşunu müjdeliyordu. 89 yıl sonra bugün, mütareke basınını aratmayacak bir şekilde emperyalizme karşı bağımlılık tezlerini üreten işbirlikçilerin arttığı bir ortamda, yurdunun bağımsızlığı için canını bile vermekten çekinmeyen Hasan Tahsin gibi gazetecileri saygıyla, onurla, gururla anıyoruz... Hasan Tahsin'in ilk kurşunu ile birlikte işgal bütün yurtta büyük bir tepkiyle karşılanmış, yurdun her tarafında işgale karşı mitingler tertiplenerek ve telgraflar çekilerek bu haksız durum protesto edilmişti. İnegöl'den Nevşehir'e, Çatalca'dan Silifke'ye, Beyşehir'den Keskin'e Üsküdar'dan Mudanya'ya Kınık'tan Alaşehir'e varıncaya kadar yurdun dört bir yanmda gerçekleştirilen protestolar, aslında Mustafa Kemal Paşa'nm 19 Mayıs 1919'da Samsun'da Anadolu topraklarına geçtiğinde başlatacağı ulusal kurtuluş hareketinin keşif kollarıydı. Bu miting ve protesto telgraflarında dile getirilen düşünceler üç yıl sürecek Türk'ün ateşle imtihanının başlangıcını haber veriyordu. İzmir'in işgali üzerine yaklaşık 10 bin protesto telgrafının kaleme alınması bize gösteriyor ki emperyalist devletlerin jandarmalığını yapan Yunan ordusu tarafından 15 Mayıs 1919'da İzmir'in işgal edilmesi bütün yurtta kolektif milli bilincin uyanmasını sağlamıştı. Bu kolektif bilinç, Mustafa Kemal Paşa'ya ulusal bağımsızlık ve egemenlik düşüncesine dayalı tam bağımsız yeni bir Türk Devleti kurma yolunda önemli bir toplumsal taban oluşturmuştu. İşte bu telgraflardan bazılarının orijinallerı ve Türkçe çevirileri şunlardır: (3) 12