Katalog

kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHUR YET 19 AĞUSTOS 2010 PERŞEMBE 16 KÜLTÜR CMYB C M Y B SİBEL ÇORBACIOĞLU AYŞEGÜL ÖZBEK D ünyada hızla yayılmakta olan e- kitap dalgası, Türkiye’ye de ulaştı. Online kültür satış mağa- zası İdefix’in başlattığı uygulama- ya daha şimdiden birçok yayınevi katıldı. e-kitap basılı kitabı ortadan kaldıracak mı, bu iki farklı kitap formatı birbirinin rakibi mi, e-ki- tapla birlikte yayıncılıkta büyük de- ğişimler yaşanacak mı, gibi sorular gerek yayın sektöründe, gerek okurlar arasında yoğun biçimde tartışılıyor. Konuyla ilgili soruştur- mamızın ikinci gününde Can Ya- yınları, Ayrıntı Yayınları, Yordam Kitap, İş Kültür Yayınları ve online kitap sitesi netkitap.com yöneticile- rinin yanıtlarına yer veriyoruz. 1- e-kitap basılı kitapların yerini alır mı, yayın dünyası- na getirileri-götürüleri nelerdir? 2- Özellikle genç kuşakta, e-kitap uygulamasõ ile birlikte okuma alõşkanlõğõ yaygõnlaşõr mõ? 3- e-kitap, ekonomik anlamda basılı kitaba bir seçenek olabilir mi? 4- Yurtdõşõndaki birçok yazarõn e-kitap şirketleriyle anlaş- malarõnõ nasõl değerlendiriyorsunuz, e-kitap ile gündeme gelen telif haklarõ sorunu nasõl çözülebilir? Dünya yayõncõlõk sektöründe hõzla yayõlan e-kitap dalgasõ Türkiye’ye de ulaştõ Yayõncõlõkta elektronik dalga 1-e-kitap, iletişim teknoloji- lerinin gelişimiyle paralel bir yol izleyerek yayõn sek- törünün değişmesini zorun- lu kõlacak ve piyasaya hâkim olacaktõr. Okur e-kitabõn da- ha hõzlõ ulaşõlõr, ama en önemlisi daha ucuz bir ürün olduğunu gördükten sonra kaçõnõlmaz olarak e-kitabõ tercih edecektir. Sanõyorum ki zamanla bugünkü yayõ- nevleri, kitabevleri ve basõ- lõ kitap dağõtõmcõlarõ küçü- lecek, önemli kurumlar ke- penk kapatacak ve yeni bir piyasa oluşacaktõr. 2- Gençlerin değişen alış- kanlıkları yalnızca okur sa- yısını değil, niteliğini de de- ğiştiriyor. İnternette bugün bambaşka bir yazın hâkim. Bu değişen okur alışkan- lıklarının da yayıncılık ola- nakları arasına girmesiyle elbette çok daha geniş kit- lelere ulaşabiliyor olacağız. 3- Elbette. Müzik ve film sek- törlerinde yaşanan dönü- şüm buna çok iyi bir örnek- tir. 4-Bu, biz yayıncıların kar- şısındaki en büyük tehdit. Amazon.com gibi bir dağı- tımcının tekelleştiği her ül- kede bu gibi sorunlar ola- caktır. Türkiye’de de buna benzer gelişmeler bekliyoruz, ancak Amerika’da olduğu kadar sert ve acımasızca olacağını sanmıyorum. 1- e-kitaplar kanımızca basılı kitapların yerini almaz. Portatif olarak düşünüldüğünde bir kitabı okumak, çok hızlı bir okuyucu için bile 1-2 gün alıyor. Bu nedenle 1000 kitabı yanında bulundurmak bir şey ifade etmez. e-kitabın en büyük getirisi kitaba ulaşma süresini birkaç saniyeye düşürüyor olması, yayıncı, yazar ve okur arasındaki bağlantıyı minimuma çekiyor olması. Ancak korsanı ciddi anlamda bir risk haline getirmesi yüzünden de sıcak bakılmıyor. Yurtdışında kitap satışları yüksek olduğundan bu riski göze almak daha kolay. 2- Türkiye’de kitap okumanõn az olmasõnõn nedenleri arasõnda hep kitaplarõn fiyatlarõ gösterilir. Bu açõdan bakõldõğõnda e-kitap okumak için pahalõ bir e-kitap aleti almamõz gerektiğini düşününce e-kitabõn okumayõ arttõrmasõnõ düşünmek pek de gerçekçi olmuyor. e-kitaba bakõş yayõncõlar arasõnda pek iyi olmadõğõndan yakõn gelecekte ciddi bir çeşitlilikten söz etmek de doğru olmaz. 3- Fiyat açısından bakıldığında e-kitabın sunacağı avantaj basılı kitabı almaktan vazgeçmeye yeterli sayılmaz. Eğer fiyat farkı 1/10 olsaydı belki e-kitap normal kitabın yerini alabilirdi. Ancak en iyi ihtimalle 1/2 fiyat farkı oluyor. Ayrıca e-kitap okuyucuların da ömrü var, pilleri zamanla bozuluyor. Ekranları kırılıp bozuluyor, bunların yenileme ve bakım maliyetini de eklersek e-kitap biraz lüks oluyor. 4- Bildiğimiz kadarõyla yurtdõşõnda amatör yazarlar ancak yayõncõyõ devre dõşõ bõrakabiliyor ki bunlarõ yayõncõ zaten kabul etmiyor o yüzden devre dõşõ bõrakmaktan söz etmek biraz zor. Popüler yazarlarõn da editörlere ihtiyacõ var kapak tasarõmõ, tanõtõm, reklam, duyuru, süreklilik gibi birçok işi yayõnevleri yapõyor. Telif hakkõ sorunu yazara bağlõ bir konu, yayõnevine güvenmeyen yazar neden e-kitap satan şirkete güvensin. EK N YARDIMLI netkitap.com CAN ÖZ Can Yayınları ‘Piyasaya hâkim olacak’ 1- Kısa ve orta vadede bu sektö- rün ortadan kalkacağını veya for- mat değiştirip sektörün ta- mamen elektronik yayıncı- lığa dönüşeceğini söyleye- bilmek çok zor. Ancak aka- demik kitaplarda ve özellikle de textbook (ders kitabı) sektöründe, fiziki kitapların giderek elektronik kitapla- ra dönüşeceği söylenebilir. Eğer ortada bir endişe var- sa bu durum kültür kitap- larından ziyade ders kitap- ları sektöründe daha fazla- dır. 2- e-kitap sayesinde kitap okuma alõşkanlõğõ artmaz. Kõsa zamanda tü- ketilecek ve okurken fazla dikkat gerektirmeyecek piyasa işi kitaplara rağbet olabilir. Kitap okurken aynõ zamanda e-mail geldiğini gören ve e-mailine cevap verip kitaba kaldõ- ğõ yerden devam eden bir okuyucu profili geçerli olacaksa, kitap okuma alõşkanlõğõ artar! 3- Olması mümkün değildir. Eğer ciddi bir yayınevi iseniz maliyetle- rinizi düşürebilmek mümkün de- ğildir. Hiçbir kitap yazardan veya çevirmenden geldiği gibi basılmaz, ciddi editoryal harcamalar vardır. Bugün, fiziki kitabın bir yan ürünü olarak e-kitabın fiyatı düşük, ama siz yalnızca e-kitap yayımlarsanız düşük fiyat belirleyemezsiniz. 4- Yazar kitabõn satõşõyla uğraş- maz, bu iş yayõnevlerine ait bir iştir ancak yurtdõşõnda kitaplarõ çok sa- tan bir yazarsanõz zaten bu işleri si- zin adõnõza yapan bir ajansla çalõ- şõyorsunuz demektir, onlar bu işi pro- fesyonelce yayõnevleriyle görüşerek sizin adõnõza yaparlar. ‘e-kitap sayesinde kitap okuma alõşkanlõğõ artmaz’ AHMET SALCAN ş Kültür Yayınları ABDULLAH YILMAZ Ayrıntı Yayınları 1- Öngörmek zor. Ben basılı kitabın daha uzun yıllar tahtını koruyacağını düşünüyorum, dahası tah- tında kalmasını diliyorum. Ama e-kitabın, alternatif bir okuma kanalı olarak doğup gelişmesi güzel bir teknolojik olanak. 2- e-kitabõn okuma alõş- kanlõğõnõ geliştireceğini sanmam. Ama okumak iste- yenlerin işini kolaylaştõrabi- lir. İşte, okulda, tatilde ya- nõnõzda bir bavul kitap taşõ- yamazsõnõz, ama küçük bir tablete bir kütüphaneyi sõğ- dõrabilirsiniz. 3- Ekonomik anlamda daha ucuz olacağı söylene- bilir. Ama genel anlamda e-kitabın ve basılı kitabın farklı ihtiyaçlara cevap vereceğini düşünüyo- rum. Her yıl yüzlerce ki- tabın çeşitli bölümlerine başvurma mecburiyeti olan, üstelik bu kaynak- lardan pasajlar kopyala- yıp yapıştırması gereken bir akademisyen için e- kitap ideal. Ama koklaya koklaya, altını üstünü çize çize okumak isteyen bir edebiyat tutkunu için ise basılı kitap çok üstün. 4- Telif sorunlarõ, oranla- rõ vb. konularda yazar ve yayõncõ örgütlerinin devreye girmesi, hakkaniyetli tavsi- ye kararlarõ oluşturmasõ ge- rekir. ‘Rakip değil’ HAYR ERDOĞAN Yordam Kitap ‘Küçük bir tablete kütüphane sõğabilir’ 1- En az 500 yıllık bir tarihi olan kitap, insan varoluşuna ve insanlık tarihine yön vermiş her şeye aracılık etmiş bir mecra. e-kitap ise daha 10 yaşında bile değil. O yüzden basılı kitap daha uzun yıllar bizimle birlikte olacaktır. 2- Şimdi e-kitap insanlara okumayõ sev- direcekse, sefa geldi hoş geldi. Sevdi- rebilir mi? Evet! Yeter ki, iyi bir poli- tikayla, stratejiyle yaklaşõlsõn. Yoksa internet gibi çok yararlõ olabilecek bir araç, yoz bir kültürde hurafelerin, şid- detin, sõğlõğõn, bayağõlõğõn mecrasõ olup çõkar. 3- Bu iki mecrayı rakip olarak görmü- yorum. e-kitapla kâğıt kitap, söz sa- natları ve bilginin iki farklı iletim mecrası. Yani evinde kitabı olmayan e-kitap da okumayacaktır; bunun tersi de doğrudur. 4- Bütün sistemlerin kuruluş ve yerleşme aşamalarõnda böyle sorunlar çõkmõş- tõr. Sorun, yayõnevlerinin sadece aracõ olmayõp aynõ zamanda bir içerik üreti- cisi olup olmadõğõ. B T T Tevfik Fikret anılıyor Kültür Servisi - Rumelihisarõ’ndaki evi “Aşiyan”da, 48 yaşõnda hayata gözlerini kapayan büyük şair ve fikir adamõ Tevfik Fikret, bugün ölümünün 95. yõlõnda anõlõyor. “Galatasaraylõlar Derneği” tarafõndan düzenlenen törenle bugün saat 10.30’da Aşiyan Müzesi’nde ve Aşiyan Mezarlõğõ’nda anõlacak Fikret, Galatasaray Sultanisi’ni (Galatasaray Lisesi) birincilikle bitirip, yine aynõ lisede öğretmenlik ve müdürlük yapmõştõ. RTÜK’ten ‘Kuzu’lara yanıt ANKARA (AA) - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanõ Prof. Dr. Davut Dursun, RTÜK’ün “Türk Malõ” adlõ dizide, Abiye ve Erman Kuzu karakterlerinin kullandõğõ bozuk Türkçe nedeniyle Show TV’den savunma istemesine ilişkin eleştirilere yanõt olarak “Dizide dilin yanlõş kullanõmõ açõsõndan doz aşõmõ söz konusudur” dedi. Dursun, verilecek savunmanõn yeterli bulunmamasõ durumunda programõn durdurulabileceğini, bunun dizinin yayõndan kaldõrõlmasõyla aynõ anlama gelmediğini de belirtti. İstanbul, Toronto’ya konuk oluyor Kültür Servisi - Bu sene 9-19 Eylül tarihleri arasõnda 35’incisi düzenlenecek Toronto Uluslararasõ Film Festivali, “Kentten Kente” (City to City) bölümünde İstanbul’u ağõrlõyor. Festivalin Türkiye’den seçtiği İstanbul vurgusu kuvvetli 10 film, “Bahtõ Kara” (Theron Patterson), “11’e 10 Kala” (Pelin Esmer), “12 Eylül” (Özlem Sulak), “40” (Emre Şahin), “C-Blok” (Zeki Demirkubuz), “Çoğunluk” (Seren Yüce), “Saç” (Tayfun Pirselimoğlu), “Tabutta Rövaşata” (Derviş Zaim) ve “Uzak” (Nuri Bilge Ceylan). Programa ayrõca “İstanbullu” kõsa filmler de eşlik edecek. Ludvik Kundera yaşama veda etti Kültür Servisi - Ünlü Çek yazar Milan Kundera’nõn kuzeni, şair ve çevirmen Ludvik Kundera, 90 yaşõnda hayata gözlerini yumdu. “Konstantina” adlõ ilk şiir kitabõ 1946 yõlõnda yayõmlanan Kundera, aralarõnda Rainer Maria Rilke, Hans Arp ve Bertolt Brecht’in de bulunduğu Alman yazarlarõn eserlerinin çevirmenliğini yapmõştõ. Pek çok Çek ve Alman edebiyat ödülü kazanmõş olan Kundera’nõn ölümü hakkõnda ayrõntõlõ bir bilgi açõklanmadõ.