Katalog

... KISA KISA ... KISA KISA ... KISA KISA ... KISA KISA ... Ali Borovalı’nın fotoğrafları ? Yıldız ÇELİK ‘A li Borovalı'nın fotoğraflarına baktığım zaman sanatçının niyeti ile nihai sonuç arasındaki yakınlık beni derinden etkiliyor. Sanki görüntüler orada bir yerde hazır bekliyor ve fotoğrafçının tek yapması gereken oraya gidip onlara sonsuzluğun kapısını aralamak. Bu bana büyük şair Seferis'in sözlerini anımsatıyor. 'şiirler bizim içimizde açık, kesin ve berraktır ve orada sadece yazılmayı beklerler.' İşte tam da bu noktada sanatçının önemi ortaya çıkıyor. Borovalı tek bir deklanşör hareketiyle fotoğrafın özünü ortaya çıkarabilmenin nadir becerisine sahip. İlk tanışma anından itibaren izleyicisine basit bir ön okuma yapma olanağı tanıyor. Seyirciye, fotoğraf ile arasındaki bağını pekiştiren o kıymetli berraklığı altın bir tabak içinde sunuyor. İzleyici ani bir hisle böyle bir fotoğrafı kendi çekebileceği kanısına kapılıyor, heyhat, ne büyük bir yanılsama. Burada sizin için kolay bir şey yoktur! Kısa bir süre sonra demin baktığınız fotoğrafa geri dönmenin güçlü ihtiyacını duyarsınız. Asıl uğraş şimdi başlamaktadır, satır aralarını okumak, gerçek anlamı bulmak için perdenin ardına dolaşmak, ya da Borovalı'nın tercih ettiği deyimiyle, kendi çıkış yolunuzu aramak... SADELİK VE SESSİZLİK ....Borovalı'nın çalışma alanını oluşturan geniş yelpazede, doğadan yerel kültüre, renklerden siyahbeyaza, grafik denemeden röportaja, tüm fotoğraflar aynı imza altında birleşiyor. En kalabalık fotoğraflarında dahi sükunet bir hare gibi süjeyi çevreliyor. Her şey sadelik ve sessizlik içerisinde oluşur. Bir fotoğrafçı olarak Borovalı kelimelerini imgelerle aktarır, ancak bir “auteur” olarak söylemesi gerekenden tek kelime fazlasını sarf etmeyecektir. Yüksek bir ses, uzun bir söylev duymayacaksınız; sadece cümlesini kurmaya yetecek kadar kelime... ..Umberto Eco bir söyleşisinde büyük yazarların okuyucularına, okumakta oldukları metni kendilerinin de yazabileceği hissini verdiklerini söylemişti. ‘Kanımca bu büyük bir fotoğrafçıyı da belirleyen özelliklerden biridir,’ diyor, Yunanlı şair ve sanat eleştirmeni Vasilis Pappas, Ali Borovalı'nın Fotoğraf albümünün önsözünde. Hangi fotoğraf albümü bu derseniz; Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi serisiyle ülkemizin önde gelen fotoğrafçılarını tanıtan Antartist Yayınları tarafından yayımlanan, Ali Borovalı'nın fotoğraf albümü... Son yıllarda dünyanın önemli fotoğraf merkezlerinde gerçekleştirdiği sergilerde adını uluslararası düzeyde duyuran Borovalı, 20 yıllık fotoğraf birikiminden seçtiği 40 fotoğrafını bu albümünde fotoğrafa ilgi duyanlara ve fotoğrafçılara sunuyor. Röportajları Atlas, GEO, Discovery Magazine, Le Monde2, Gezi, Skylife, Elle ve Marie Claire'in de aralarında bulunduğu pek çok ulusal ve uluslararası coğrafya, gezi ve moda dergilerinde yayınlanan Borovalı, bu kitabında dünyanın çeşitli yerlerinde çekilmiş, kendi duyarlılığını aktardığına inandığı fotoğraflara yer vermiş. 'Bu fotoğraflarımda ne zamanın ne de mekânın pek bir önemi yok, burada aslolan sadece insan. Dergilerde yayımlanan işlerimde röportajın belli bir mantığını, kurallarını görüyorsunuz. Burada ise çekildiği yeri anlatan görüntülerden çok bir durumu, ruh halini aktaran fotoğraflara yer verdim...' diyor sıcak sohbetimizde. Vasilis Pappas'ın da dediği gibi, karşılıklı geldiğimizde de Borovalı'nın dinginliğinin, sadeliğinin, duyarlılığının fotoğraflarına da yansıdığını görüyoruz. İstanbul'da doğan Borovalı, Boğaziçi Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi'nden mezun olduktan sonra yüksek lisans için gittiği ABD'de fotoğraf eğitimi almış. Döndüğünde, fotoğrafta uzmanlaşma arayışı, onu fotoröportaj alanına yönlendirmiş. Borovalı fotoğraflarında 'İnsan odaklı kültür' temasını işliyor. Balkan fotoğrafçılarının aynı çatı altında toplanmasına da destek olan sanatçı, çok seyahat ediyor ve uzun soluklu projelerde çalışmayı tercih ediyor.. Bu projelerden biri de 6 yıldır çalıştığı, bizim Aynaroz dediğimiz, Yunanistan'da kapalı bölge olarak bilinen Athos yarımadası. Buradaki manastırlarda keşişleri fotoğraflıyor. Bu çalış Ali Borovalı ma devam ederken, daha önceki yıllarda Türkiye'den yalnızca Gökşin Sipahioğlu'nun katıldığı, Avrupa'nın en önemli fotojurnalizm festivali olan, Fransa, Perpignan Visa Pour L'Image festivali’ne davet edildi. Burada, Athos'ta çekimlerine devam ettiği keşişlerin hayatları üzerine fotoğraflarını sergiledi. Serginin çok ses getirmesi ve Fransa'dan Hong Kong'a dek çok sayıda yabancı dergide yayımlanması üzerine projeye devam etmeye ve kitap haline getirmeye karar verdi. Projede yer alan fotoğraflardan 4 tanesini Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi albümünde izleyip nasıl zor şartlarda çekildiklerini görebilirsiniz. 31. KONUK... Katıldığı festivaller, konferanslar ve 'workshop'larla adını uluslararası alanda duyurmuş olan Borovalı'nın fotoğrafçılık kariyeri sırasında kazandığı ödüller arasında Fujifilm'in EuroPress Award (Türkiye1997), Şinasi Barutçu Kupası (1999) ve Pamukbank Ödülü (1999) yer alıyor. 1998'de de Avrupa'da yılın Basın Fotoğrafçısı unvanına aday gösterilen Borovalı, Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi serisi hakkında şöyle düşünüyor: 'Bence çok önemli bir boşluğu dolduran değerli bir seri. Böyle bir serinin çok benzerini Fransa'da Magnum fotoğrafçıları için yapmışlardı. Fotoğrafçıların eserlerini izlemek her zaman kolay olmuyor, sergilere ulaşmak zor, albümler ise oldukça pahalı. Bu noktada Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi, fotoğraf meraklılarının, amatörlerin ya da öğrencilerin Türkiye'nin belli başlı fotoğrafçılarına kolayca ulaşabileceği, kütüphanelerinde bulundurabileceği bir seri oluşturuyor.' Türk Fotoğrafçıları Kütüphanesi'nin 31'inci konuğu Ali Borovalı'dan şimdi de heyecanla, 1100 yıldır tek bir kadının bile ayak basmadığı Yunanistan'ın Athos bölgesindeki manastırlarda çektiği, keşişlerin gizemli günlük hayatlarını anlatan fotoğraflardan oluşacak albümünü bekliyoruz. ? KİTAP SAYI 906 ? SAYFA 22 CUMHURİYET