Katalog

Güney Ege'deki narenciyecilerin cebi para gördü Yüzler şimdilik güldü Özcan ÖZGÜR UĞLA Dünyanın korkulu rüyası küresel ısınma, geçen yıl narenciyenin dalında kaldığı Güney Ege’de bu kez üreticiyi sevindirdi. Yunanistan, İspanya, İtalya, Fransa ve Kuzey Afrika ülkelerindeki kuraklık nedeniyle, Türkiye’de narenciyecinin cebi para gördü. Muğla Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi ihracatçı Mehmet Merpez, "Bu sene narenciyede yüzümüz gülüyor, ama seneye ne olur belli değil. Kalıcı bir tarım politikası olmadığı için çiftçi ne yapacağını bilmiyor. Bir gülüyor, bir ağlıyoruz" dedi. Köyceğiz, Ortaca ve Dalaman’daki bahçelerde neredeyse ürün kalmadı. Aynı zamanda ihracatçılık da yapan Merpez, geçen yıl çok sayıda ihracatçının iflas ettiğini ve çiftçinin kredi borçları nedeniyle narenciye bahçesini satmak zorunda kaldığını belirterek, şunları söyledi: "Bu sene yüzler gülüyor. Bu biraz da küresel ısınma sayesinde oldu. Küresel ısınma bizde de rekolte düşmesine neden oldu, ama Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya gibi ülkelerde daha etkili oldu. Bu durum yurt dışı pazarda yer edinmemizi sağladı. Ancak seneye ne olur belli değil. Kalıcı bir tarım politikası olmadığı için çiftçi ne yapacağını bilmiyor. Bir gülüyor, bir ağlıyoruz. Avrupa’da liberal ekonomi var ama, söz konusu tarım olunca sosyalistçe davranıyorlar. Türkiye ihracatçısını onların yarısı kadar desteklemiyor. Yabancı ihracatçılarla rekabet şansımız yok. Gerekli desteği görmeyince, alım yapamıyoruz. Ürün bahçede kalıyor. Geçen yıl ve ondan önceki yıl öyle oldu." M BAHÇELER SATILIYOR Köyceğiz Belediye Başkanı Salih Erbay, CHP’nin tarım alanlarını tarayıp, "Narenciye", "Zeytin" raporları hazırladığını anımsatarak, "Ne var ki bu çalışma bir işe yaramadı. Hükümet duyarsız davrandı. Çiftçi kaderi ile baş başa. Son birkaç yıldır yaşanan olumsuzlukların sonucu narenciye bahçesi sahiplerinin çoğu bahçelerini ya satmak ya da arsaya dönüştürmek zorunda kaldı. Bu bölgenin tarımsal ürünlerinden biri de pamuktu. Para etmediği için artık Köyceğiz’de pamuk yok. Birkaç yıl içinde Dalaman, Ortaca’da da biter. Pamuk tarlaları, bir umut narenciye bahçesine dönüşüyor. Orada da ekmek olmayınca, bahçeler ikinci konutçular, turizmciler için arsa oluyor. Eğer önlem alınmazsa, buralarda önümüzdeki yıllarda tarımdan söz edilmez olacaktır" dedi. Köyceğiz Ziraat Odası Başkanı Şaban Ali Çetin Bodrum Ticaret Odası öncülüğünde de mandalina gazozu üretimine başlandığını anımsattı. Geçen yıl 1.5 milyon şişe Bodrum Mandalina Gazozu ve 100 bin şişe Bodrum Gazozu üretilip, yurdun belli noktalarında satışa sunulduğunu bildiren Akpınar, "Gazozlar, 15 gün içinde Samsun, Ordu ve İstanbul'da da tüketiciyle buluşacak. Marketlerle anlaşmalar yapıp mandalinayı büyük şehirlerde satmayı amaçlıyoruz" diye konuştu. Çukurova Üniversitesi'ne 4 ton mandalina gönderdiklerini belirten Akpınar, bu mandalinalardan 1960 şişe mandalina şarabı üretildiğini söyledi. BODRUM MANDALİNASINI Akpınar, mandalina şarabının belli noktalarda satışa sunulup, gelen talebe göre yeniden üretilip BETONLAŞMA BİTİRDİ üretilmeyeceğine karar verileceğini belirtti. Bodrum Turunçgil Üretici Birliği Başkan Akpınar, Bu yıl içerisinde mandalina reçeli Yardımcısı İsmail Akpınar, ilçede turizme bağlı üretmeyi de planladıklarını kaydetti. olarak artan betonlaşmanın, ünlü Bodrum Mandalinanın kilosunun geçen yıl üreticiden 510 mandalinasının yetiştirildiği alanları daralttığını kuruştan alındığını, bu yıl ise derneğin çalışmaları vurgulayarak, "Mandalina, ekonomik değerini sonucunda kilosunun 4050 kuruşa kadar çıktığını kaybederek betonlaşmaya ve turizme yenik düştü" belirten Akpınar, "Çalışmalarımızda Bodrum Ticaret dedi. Odası, Bodrum Kaymakamı Abdullah Kalkan ve Köyceğiz, Ortaca ve Dalaman’daki Bodrum'daki belde bahçelerde neredeyse ürün kalmadı. belediyeleri de bize önemli ölçüde destek veriyor. Hep birlikte Bodrum mandalinasını hak ettiği noktaya getirmeyi amaçlıyoruz" diye konuştu. Bodrum Ticaret Odası Başkanı Mahmut Serdar Kocadon da, mandalina gazozunu üreterek ilçeye yeni bir marka kazandırmayı hedeflediklerini vurguladı. Kocadon, çalışmalarla ilgili süreci şöyle özetledi: "Mandalina Bodrumluların geçmişinde çok önemli bir yere sahip. Bizi büyüten, okutan, evlendiren, ev yapmamıza yardımcı olan mandalinadır. Ancak turizm gelişince mandalinayı bir kenara koyduk. Ancak adı üstünde Akpınar, kendine has lezzeti, kokusu ve narenciye narindir, fark edilmeyi bekler yoksa kurur aromasıyla ünlü Bodrum mandalinasının, özellikle gider. Bodrum mandalinası 1950 yılından 1980’li 19501980 yılları arasında ilçede önemli bir geçim yıllara kadar Bodrum ekonomisine öncülük etti. kaynağı olduğunu kaydetti. Bodrum mandalinasının 1980’li yılların başlarında 15 bin ton ihracat yapılan yetiştiği mandalina bahçelerinin turizme açılmayıp ilçemizde ihracat bugün 5 bin tona geriledi. korunması gerektiğini ifade eden İsmail Akpınar, Bodrum’da son 1015 yıldır hiç değişmeyen şöyle konuştu: narenciye fiyatları köylüyü çok zor durumda bıraktı. "1980 yılından sonra bilinçsizce gelişen turizm ve Elektrik, gübre fiyatları, bakım pahalılaştı. yapılaşma, Bodrum mandalinasını olumsuz etkiledi. Dolayısıyla bizim köylümüz vicdanı ile cüzdanı Vatandaşlar, mandalina bahçelerini sattı. Buralar arasında sıkıştı. Biz de Bodrum Ticaret Odası olarak turizme açıldı. Mandalina bahçeleri yerine 5 yıldızlı yok olmaya yüz tutan bu değerimize sahip çıkmak oteller yapıldı. Betonlaşma arttı. Bodrum için gazoz projesini yaşama geçirdik. Yaklaşık 11 ay mandalinası kaderine terk edildi. önce 22 üretici ile beraber Turunçgil Üretici Bodrum'da 1980 yılında 500 bin mandalina Birliği’ni kurduk. İlk iş olarak 270 ton mandalinayı ağacından 20 bin ton mandalina yetiştirilirken, bu yıl işleyip iç ve dış pazara sattık. Bunun 100 tonunu 100 bin ağaçtan 5 bin ton mandalina elde edildi. ihraç ettik. Geri kalanı ise iç pazarda tüketildi. 43 ton Bodrum'da, 250 bin mandalina ağacı var. Bunun 150 mandalinadan mandalina konsantresi elde ettik. Bu bini bakımsızlık nedeniyle meyve vermiyor" diye konsantreden mandalina gazozu ve Bodrum konuştu. Mandalinası esanslı sade gazoz yapıldı. İçecekler Akpınar, geçen yıl, Bodrum mandalinasını geçtiğimiz günlerde yarımadadaki satış korumak amacıyla üretici birliğini kurduklarını, noktalarından tüketiciye sunuldu." de bu yıl üreticinin keyfinin yerine geldiğini, ancak gelecek yılın belirsiz olduğunu vurgulayarak, "Geçen yılki rekoltenin bu yıl yüzde 85'ini alacağımızı tahmin ediyoruz ancak, gelecek yıl bundan daha kötü olacak. Çünkü, iklim faktörü nedeniyle çiçek gözleri oluşmadı. Geçen yıl soğuktan, bu yıl ise kuraklıktan ürün zarar gördü. Fakat iklim faktörü Avrupa’yı daha çok vurunca, rekoltenin de düşüklüğü ile ürünümüz değer kazandı. Avrupa’nın Akdeniz ülkelerinde narenciye olmaması şansımız oldu. Bu şans gelecek yıl olmayabilir. Seneye Allah kerim" diye konuştu. 6