Katalog

¥ lu’daki bir üniversitede öğrenci olsaydı ne olacaktı? 2018 Senelerce Senelerce Evveldi’nin İngilizcesi (Many And Many A Year Ago) ağustosta İngiltere’de yayımlandı, eylülde de A.B.D.’de dağıtımı yapıldı. Bu bağlamda bir adedi, The Washington Post’un kültür servisine yollanmış olabilir. Şimdi size kültürazzisel bir anekdot nakledeceğim: A.B.D.’de yaşayan ve çevresi geniş bir yazar tanıdığımdan 28.09.09 günü kısa bir faks aldım. Güya Post gazetesi hakkımda bilgi toplamak için bir Türk yazarını aramış ve o kişi de hakkımda oldukça olumsuz konuşmuş. Yazarın adını bilmemekle beraber tüm hikâyeyi öğrenmek istersem kendisini aramalıymışım. Varsayım zamanıdır; kitapları İngilizceye çevrilen Türk yazarı maalesef tek tüktür, onlardan kitapları yakınlarda Post’ta tanıtılan ancak iki kişi sayabilirim. Gazeteyle yazar arasında bu süreçte bir diyalog kurulmuş olabilir. Bu yazarlardan ilki Orhan Pamuk’tur; hiçbir Türk yazarının, özellikle Selçuk Altun aleyhinde konuşmaz. Diğeri, yazdıklarının gücüyle değil de yaptıklarının ratingiyle kitap dünyasının ilgisini bir süre çekmiştir. Hiçbir Türk yazarının özellikle Selçuk Altun lehinde konuşmaz. Faks sahibine geri dönmeyip olguyu varsayım yapmanın keyfiyle noktaladım Sevgili Okur. 2019 Duruşunu yapmacık, söylemini yapay ve sığ, tüm sosyal girişimlerini gösterişe yönelik bulduğum Elif Şafak’tan 1979. maddede yaptığım alıntıdır: “Kemalistler ve reformcular kültürü değiştirdiler. Eski sözcükleri attılar, yabancı sözcükleri tasfiye ettiler. Ama bu sözcükler bizim bir parçamızdı.” Geleneksel kültürümüzün bânisi Elif Şafak bazı kitaplarını İngilizce yazar ve bir Türk onları Türkçeye çevirir. (Strange ve tuhaf dediğinizi duyar gibiyim.) Bir yabancı dergideki söyleşisinde gözüme çarptığı üzere kızının adı Şehrazat Zelda’dır. Şehrazat Farsça özgür demektir; bildiğim tek Zelda ise Amerikalı romancı F.Scott Fitzgerald’ın ruh hastası eşi Zelda Fitzgerald’tır. (19001948). Yaşamının üçte biri psikiyatri kliniklerinde geçmiştir. (Yoruma gerek var mıdır?) 2020 Edebiyatistan’ın geneli dedikoducudur. Nice yazar birbirinin aleyhine yazmaya çekinir ama her fırsatta birbirlerine verir veriştirirler. O tür yazar/şair kitlelerine yakın durmam. Buna rağmen hakkında en çok dedikodu üretilen kadın yazarın Elif Şafak olduğunun farkındayım. Dedikodusunu yapmak yerine, ben yeri geldikçe onu eleştiririm. “Dost acı söyler” cümlesi kültürümüzün oturmuş bir atasözüdür. Bu bağlamda ona iyilik yaptığım bile söylenebilir. Kendisine bir iyilikte daha bulunmak istiyor ve ona Andrew Mango ustanın son kitabı, From Sultan To Atatürk kitabını öneriyorum. 2021 30.09.09! Taksim Gezi Parkı’ndaki Beyoğlu Sahaf Festivali’ne keşif gezisi yaptım. İkinci seferde, 65 sahaf sergisini daha yakından inceleyeceğim. Tek şikâyetim yorgun hoparlörlerden taşan Barış Manço parçalarının ortama bir panayır havası katmasıydı. İnanmayacaksınız ama mekânın hemen karşısında bir ambulans ile bir itfaiye arozözü bekliyordu. (İstanbul, doğaçlama Fellini film platosu.) 2022 Amerikan edebiyatının Sait Faik’i kimdir derseniz, aklıma önce Bitlis kökenli William Saroyan (1908 1981) gelir. Kaliforniya’nın Fresno kentinde doğmuştur ve asıl soyadı Karaoğlanyan’dır. İşbu yüzden ilk iki romanımın gizemli karakteri Ohannes Yetvartyan’ı da Fresno’ya yolladım ve 2001 yazında peşinden gittim. SaroyanHis Heart In The Highlands başlıklı fotoğraf albümünü zevkle izledim; izleyeceğim. Boghos Boghossian’ın fotoğraflarındaki yetmişlik Saroyan’da bir Hulusi Kentmen babacanlığı vardı ve Ermenistan’ı ziyareti sırasında çekilmişti. Saroyan 1964’te de baba ocağı Bitlis’i ziyaret etmişti. Bir fotoğraf altı yazısında onun, “Irklara inanmam” dediği vurgulanmış. Okuduğum yapıtlarında soykırım kışkırtıcılığı yaptığına rastlamadım. 2008’de onun 100. yaşı kutlandı. Bu bağlamda oğlu şair ve yazar Aram Saroyan Bitlis’e davet edilebilirdi. Halen geç kalınmış sayılmaz. 2023 Filozof ve matematikçi Pythagoras (M.Ö. 580500), “Evreni sayılar yönetir” buyurmuştur… 31’in anlamını bilmiyor olamazsınız, 09 arasını da ben özetleyeyim: (Kaynak: As Easy As Pi – James Buchan) 0 – her şey, varlık, evrensellik, öte / 1 Yalnızlık, birlik, bağımsızlık, inisiyatif / 2 İkilik, bölünme, işbirliği / 3 Hareket, sentez, kutsallık / 4Sağlamlık, direnç, varlık / 5 yaşam, aşk, büyüme, canlanma / 6 Birlik, mükemmellik, bütünlük / 7 Büyü, gizem, akıl, kutsallık / 8Şans, pratiklik, adalet, güç / 9 Önemli değişim, sonuca ulaşma, başarı… (Uğurlu sayınızı gözden geçirmeyi düşünüyor musunuz?) 2024 Nobelist Samuel Beckett’ten (19061989) bir yazarın ölümünden sonra, onun istemediği yazıların yayımlanmaması için çözüm önerisi: “Bir yazar ölünce akabinde eşi yakıla.” (2009’un ilkbaharında, Samuel Beckett’in 19291940 döneminde yazdığı mektuplar kitaplaştırıldı. Devamı yok değil, üstadın yazdığı 15 bin mektuptan 2500’ü, dört cilt halinde yayımlanacak.) 2025 28.09.09! Yurtdışından döner dönmez Teşvikiye’deki Galeri Işık’a koşturdum. Orada önemli fotoğraf sanatçımız ve mimar Ahmet Ertuğ’un “BİLGELİK MABETLERİ KÜTÜPHANELER” başlıklı fotoğraf sergisi vardı. Yazın Paris’te, kültür bakanı düzeyinde katılımla açılan sergide, Avrupa’daki anıtsal kütüphanelerden büyüleyici panoramalar var. Dev fotoğraflardaki saray görkemi ve mabet dinginliğine doyamadım. Karşılarında dakikalarca sanki nöbet tuttum. Ziyaret defterine; küresel sanatçımız Ahmet Ertuğ, ayağa kalkıyor ve seni içtenlikle alkışlıyorum” yazdım… ? CUMHURİYET KİTAP SAYI 1029 SAYFA 11