Katalog

CMYB C M Y B SAYFA 26 AĞUSTOS 2010 PERŞEMBE 2 İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Miyase İlknur Eşgüdümcü: Sönmez Targan Haber: Neriman Özcan Yayınlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Yönetim Yeri: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No.2 Şişli-İstanbul Tel: 0 212 343 72 74, Fax: 0 212 343 72 64 Cumhuriyet gazetesinin ekidir. Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri marmaracumhuriyet gmail.com neriman cumhuriyet.com.tr BAKIŞ Prof. Dr. Osman İNCİ UNESCO Yolunda Edirne Mimarlık tarihimizde bir başyapıt adeta mimar- lık okulu “Selimiye Camii ve Külliyesi” UNESCO Dün- ya Kültür mirası asıl listesine girme yolunda çok yol kat etti. Edirne Belediyesi UNESCO biriminin örnek çalışmaları dikkatlice izlenmelidir. Ortak yönetim, yönetişim gibi zor, ülkemizde 3 adeta olanaksız bir modeli sabırla sürdürüyorlar. Topraklarımızın yetiştirdiği Başmimar Koca Si- nan’ın ustalık eserim dediği “Selimiye Camii”nin UNESCO Dünya Mirası listesine girmesi “ustalara saygı” gereğidir. Ulaştığım kaynaklarda Koca Si- nan’ın 375 eseri var ancak en önemlisi Selimiye Ca- mii’dir. Yaşadığı çağa damgasını vuran, mimari ve tasarımda bu topraklarda Rönesans (yeniden do- ğuş) başlatan, adına sanat üniversitesi kurulan bu yaratıcı dehanın ülkemizdeki eserlerinden hiçbiri- nin Dünya Kültür Mirası asıl listesinde yer almayı- şı tamamen bizim eksikliğimizdir. Kültüre verdiği- miz değerin bir ölçütüdür. Bu topraklarda Rönesans’ı 20. yüzyılda Musta- fa Kemal ATATÜRK gerçekleştirmiştir. Mimar KO- CA Sinan’ı çok iyi algılayan ATATÜRK; O’nun bi- limsel olarak incelenmesini ve bir heykelinin istemiştir. Ankara’da DİL-TARİH COĞRAFYA Fakültesi önün- de 1956’da yaptırılan Sinan heykeli ATATÜRK’ün vasiyetinin yerine getirilmesidir. UNESCO Dünya Kültür Mirası asıl listesinde Bos- na Hersek’in iki eseri bulunmaktadır. Drina Köprüsü Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Mostar köp- rüsünün mimarı olarak bazı kaynaklar Sinan’ı ama çoğunluğu Mimar Hayrettin’i yazmaktadır. Ama ke- sin olan Mostar da Sinan’ın başmimarlığı döneminde yapılmıştır. Ancak Türkiye’deki yüzlerce eserinden birisi asıl listede şimdi yer alacaktır. Üç nehrin suların buluştuğu camii, kilise, sinagog, köprü, saray, kervansaray, darüşşifa medreseler ken- ti 610’dan fazla tescilli tarihi eseri barındıran EDİR- NE bu eser ile Dünya Mirası listesine girecek. Mi- mar Koca Sinan Selimiye Camii ve yapı grubu ala- nı ile tasarımcılığını da göstermiştir. Sarayiçi’ni ve II. Bayezıd Külliyesi’ni batısına, eski camii ve üç Şe- rifeli Camii’yi önüne (adeta onları koruyormuş, kol- larını onların omuzlarına atmışçasına), nehirleri ve kent ormanının seyir alanına ve en önemlisi de şeh- re her bakış açısında uzaktan algılanan bir topog- rafyaya yerleştirmiştir. Mimarisi ile ziyaretine ge- lenleri kucaklayan, çevresi ile bütünleşen alçak gö- nüllü yücelik ve bilgelik içeren ulu yapıt. Edirne Belediyesi’nin yaptığı çalışma çok önem- li bir örnektir. Belediye UNESCO Birim Ekibi ön- cülüğünde Selimiye Camii ve Külliyesi paydaşları arasında bir eşgüdüm sağlanması amaçlanmaktadır. Kültürel koruma bilincinin yerleşmesi, gelişmesi bağ- lamında zor ancak çok anlamlı bir çalışma yapılı- yor. Bilim kurumlarından, sanatçı, yazar, arkeolog, meslek odaları ve sivil toplum temsilcilerinden ya- rarlanmaları çok önemlidir. Selimiye Camii ve Külliyesi’nin mülkiyeti vakıfla- ra aittir. Kullanıcıları ise Diyanet, Kültür Bakanlığı, çeşitli işletmeler, esnaf gibi farklı kurum ve kişiler- dir. Belediyenin böylesine çok işlevli bir yapıda ki- raladığı bir bürosu dahi yoktur. Kullanıcıları farlı olan bu alanda belediye alan planı ve yönetimini yap- mak istiyor. Planlar ve projeler hazırlıyor. UNES- CO koşullarına uygun dosyalar hazırlıyor. Çok fark- lı kimlik ve kültürdeki kullanıcılara ortak yönetim- de işlevler öneriyor. Ülkemizde başaramadığımız bu çoğulcu ve katılımcı yapılanmayı sabırla kurmaya çalışıyorlar. Belediye UNESCO Birimi bu çalışmayı kendi ola- nakları ile yapmaktadır. Özel şirketlere ihale etme ya da profesyonel destek alma yoluna gitmemiştir. Yalnızca bilimsel-teknik danışmanlık bağlamında bu alanda yetkin bir kişiden hizmet almaktadır. Bu ekip kamu adına son yıllarda özlemini çok çektiğimiz ku- rumsal olanakların verimli ve üretken kullanımı ör- neğini sergilemektedir. Ufku bu düzeyde gelişkin ve açık, kültürel koru- macılığın en ciddi örneklerini sergileyen bu alçak gönüllü ekibe hepimiz destek olmalıyız. UNESCO asıl listesine girme yolunda olan diğer 22 adayımıza da başarılar diliyoruz. Sedefçi , Edirne’yi tarihi kimliği bir yana Avrupa standartlarında modern bir kente dönüştürmeye devam edeceklerini belirtiyor Tarihin yaşatıldığı kent: Edirne EDİRNE – Edirne Belediye Başkanõ Hamdi Sedefçi “Güzel Edirne’miz bir metropol değildir, sanayileşme ve göç gibi nedenlerle kalabalıklaşıp büyük bir köy haline gelmemiş, tarihini ve kültürünü, düzensiz yapılaşma ve insan kalabalıklarıyla boğmamış, geçmişini günümüzde de yaşatabilecek kadar özel bir kenttir, Edirne” dedi. Osmanlõ İmparatorluğu’na başkentlik de yapan Edirne, kişi başõna en fazla tarihi eserin düştüğü illerin başõnda geliyor. Camileri, köprüleri, çeşmeleri, hamamlarõ, hanlarõ ve doğal SİT alanlarõyla birlikte adeta bir açõk hava müzesini andõran Edirne, 2008’de Türkiye’nin en çok tarihi nitelik taşõyan esere sahip olan üçüncü ili oldu. 620 adet tescilli tarihi ve kültürel değer taşõyan eseri barõndõran Edirne, 29 da SİT alanõna sahip bulunuyor. Türkiye’de tarihi değer bakõmõndan en çok esere sahip olan illere bakõldõğõnda ilk üç sõrayõ sõrasõyla Bursa, İstanbul ve Edirne’nin aldõğõ gözleniyor. Tarih boyunca Traklar’a ve Bizans’a bağlõ olan Edirne, 1’nci Murad Hüdevandihar’õn Edirne’yi fethetmesiyle birlikte Osmanlõ İmparatorluğu’nun yeni başkenti oldu. İstanbul’un fethedilmesinde stratejik bakõmõnda çok önemli bir rol üstlenen Edirne, 700 yõl hüküm süren Osmanlõ İmparatorluğu’nun ikinci başkenti oldu. 91 yõl boyunca Osmanlõ‘ya payitahtlõk yapan Edirne 1362 yõlõndan 1453’e kadar Osmanlõ Padişahlarõnõn yaşadõğõ ‘Sultanlar Kenti’ olarak anõlõyor. Üç nehir üzerine kurulan ve köprüleriyle dikkat çeken kent, Mimar Sinan’õn “Ustalõk eserim” dediği Selimiye Camisiyle de adõndan söz ettiriyor. 9 arkeolojik, 18 doğal, 1 kentsel ve 1 de tarihi ve doğal olmak üzere toplam 29 SİT alanõna sahip olan Edirne, 649 adet korunmasõ gereken anõsal, dinsel, kültürel ve sivil yapõyõ bünyesinde barõndõrõyor. Osmanlõ İmparatorluğu’nun yanõ sõra tarih öncesi bir çok devletin himayesine giren iller zengin eserleriyle dikkat çekiyor. Belediye Başkanõ Hamdi Sedefçi , “çok özel bir kent” olarak tanõmladõğõ Edirne’nin tarih kimliği bir yana Avrupa standartlarõnda modern bir kente dönüştürmeye devam edeceklerini belirtiyor. Edirne’yi bugünü yaşadõğõ bir yer olduğu kadar, geçmişini, eski nesillerden de kopmasõ mümkün olmadõğõnõ belirten Başkan Sedefçi “Güzel Edirne’miz bir metropol değildir, sanayileşme ve göç gibi nedenlerle kalabalıklaşıp büyük bir köy haline gelmemiş, tarihini ve kültürünü, düzensiz yapılaşma ve insan kalabalıklarıyla boğmamış, geçmişini günümüzde de yaşatabilecek kadar özel bir kenttir, Edirne” diye konuştu. Anadolu ile Avrupa arasõndaki geçiş bölgesinde yer alan Edirne’nin zengin bir geçmişe sahip olduğunu anõmsatan Sedefçi, şöyle devam etti: “ İdealimizde çağdaş bir bölge oluşturmak var. Saraçlar Caddesi’ni araç trafiğine kapatarak, caddeyi Edirnelilerin ve gelen ziyaretçilerimizin rahatlıkla hareket edebileceği, yürüyüş ve alışveriş yapabileceği bir yaya bölgesine dönüştürdük. Çok iddialı olduğumuz bir proje daha gerçekleştireceğiz. Bu da Yıldırım Kulesi projesidir. 15 dönümlük suni gölet yapacağız. Ortasında ada olacak, adanın üstünde ise 60 metre yüksekliğinde döner kule olacak. Bu kuleye ulaşım kayıklarla sağlanacak.” Bülent Ecevit Bulvarõ üzerindeki 30 dönümlük alana suni gölet yapõldõğõnõ, gölete Barõş Parkõ adõnõn verildiğini belirten Sedefçi, su oyunlarõ ve sporlarõnõn da yapõlabileceği bir kompleks olarak inşa edildiğini anõmsattõ. Sedefçi, kentte yaptõklarõ çalõşmalarla ilgili şu bilgileri verdi: Çağdaş kentler alt yapõsõ bitirilmiş kentlerdir Küresel õsõnmanõn yaşandõğõ ülkemizin bazõ büyük kentlerinde susuzluk problemleri yaşanõrken Edirne’nin en az 50 yõllõk su rezervi bulunuyor. Kanalizasyon sistemi tamamen yenilendi, yağmur suyu toplama sisteminin de yüzde 90’õ tamamlandõ. Kod seviyesi düşük olan mahallelerde artõk su baskõnlarõ yaşanmõyor. Sandal keyfi Çağdaş Avrupa kenti olan Edirne’de şehir merkezindeki araç yoğunluğu ortadan kaldõrõlarak, yayalaştõrma projesi yaşama geçti. Kentin ana arterleri alternatif yollar açõlarak trafiğe kapatõldõ. Avrupa kenti olma yolunda hõzla ilerleyen Edirne’de altyapõ çalõşmalarõ büyük oranda tamamlandõ. Meriç nehri, yurttaşlarõn sandal ile geziler yapabileceği bir nehir haline getirilecek. Daha yeşil bir Edirne için Kentin yeni yerleşim bölgesinde atõl durumda olan 30 dönümlük bir arazi belediye olanaklarõyla çağdaş bir mekan haline getirildi, sunu bir gölet oluşturuldu. Kentin dört bir yanõ yeşil alan ve parklarla donatõldõ. Kule 3 ülkeden görülecek Yõldõrõm semtine yapõlmasõ planlanan “Sedef Kule”nin 2014 yõlõnda tamamlanmasõ hedefleniyor. İçinde eğlence merkezi, mağazalar, restoran ve seyir yeri olmasõ planlanan kulenin uç noktasõnda dünyayõ temsil eden 33 metre çapõnda çelik ve cam bir küre yer alacak. Kulenin toplam yüksekliği ise ayaklarõ ile birlikte 155 metre olacak. Ayrõca kulenin etrafõna suni gölet yapõlacak. Kuleye çõkanlar 3 ülkeyi, bu 3 ülkedekiler ise kuleyi gece gündüz çõplak gözle rahatlõkla görebilecek. Sanata tam destek Belediye bünyesinde Türk Sanat Müziği Topluluğu, Türk Halk Müziği Topluluğu, Tiyatro Topluluğumuz, ayrõca Diksiyon Kursu, Modern Dans Kursu, Halkoyunlarõ Kursu gibi kurslara devam ediliyor. Edirne Belediye Başkanlõğõ Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü Halkoyunlarõ Ekibi, Manisa Alaşehir’de düzenlenecek 4. Kültür Sanat Festivali’ne katõlmak için bu sabah yola çõktõ. Edirne Belediyesi Halkoyunlarõ Ekibi 25 Ağustos – 7 Eylül 2010 tarihlerinde Manisa ili Alaşehir Belediye Başkanlõğõ tarafõndan yapõlacak olan 4. Kültür Sanat Festivali’ne renk katmak ve belediyeler arasõ diyaloglarõn güçlenmesi amacõyla 24-28 Ağustos 2010 tarihleri arasõnda Alaşehir’de olacak. Edirne Belediye Başkanlõğõ Halkoyunlarõ Ekibi gerek yurt içi gerek yurt dõşõnda Edirne yöresi oyunlarõnõ en iyi şekilde sergileyerek Edirne’nin tanõtõmõnda önemli bir rol almaktadõr. Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik de yapan Edirne, kişi başına en fazla tarihi eserin düştüğü illerin başında geliyor. Camileri, köprüleri, çeşmeleri, hamamları, hanları ve doğal SİT alanlarıyla birlikte adeta bir açık hava müzesini andırıyor. Mimar Sinan’õn en önemli başyapõtlarõndan biri olan Edirne’deki Selimiye Cami ve Külliyesi’nin Dünya Mirasõ Listesi’ne girmesi için hazõrlanan adaylõk dosyasõ UNESCO Dünya Mirasõ Merkezi’nin ilk incelemesinden sonra teknik incelemenin yapõlmasõ için Uluslararasõ SİT ve Anõtlar Kurulu’na (ICAMOS) gönderildi. ICAMOS’õn teknik incelemesinin yaklaşõk 1 yõl sürecek. Bu görüşmeler esnasõnda Edirne, Selimiye Cami ve özellikle de tarihi kent merkezimiz kültürel zenginlikleri ile tanõtõlacaktõr. Öte yandan incelemeler sadece kültür varlõklarõ ile sõnõrlõ olmayacak, ICOMOS üyeleri ayrõca sahip olduğumuz kültür varlõklarõnõn korunmasõ, yaşatõlmasõ hususlarõnda da bilgilendirilecektir. Yağlı güreş dünyaya tanıtılıyor Olimpiyatlardan sonraki en eski spor organizasyonu olan Kõrkpõnar Yağlõ Güreşleri’nin tüm Avrupa’ya ve dünyaya tanõtõmõnõ çeşitli organizasyonlar gerçekleştiriliyor. Başkan Sedefçi, “Yiğitliğin, mertliğin sembolü Ata sporu yağlõ güreşimizi daha da ileriye götürmek, dünyaya tanõtmak en büyük görevlerimizdendir” diyor. Selimiye Camisi Dünya Mirası Listesi’ne aday Halk oyunları ekibi tanıtmakta önemli bir rol almakta EDİRNE