Catalog

Toprağı hızla yok ediyoruz Ayhan BARUT Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Ü lkemizde; toprağı, su kaynaklarını, ormanları, meraları, sulak alanları vs. doğal varlıkları bütün olarak gören bir bakış açısıyla ve yasal olarak bu kaynakların tümünü kapsayan koruma geliştirme kullanma ve yönetim düzenlemelerine gerek vardır. Halen orman, mera, sulak alanlar ve toprakla ilgili ayrı ayrı yasa ve düzenlemeler bulunmaktadır. Bunlardan 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası en yeni olanıdır. Yasanın çıkarılmasından bu yana yaklaşık 2 yıllık bir zaman geçmesine rağmen uygulamada gerekli çalışmalar başlatılmamıştır. Toprağın, nitelik ve nicelik olarak yapı ve bünye sorunları yanında yok olma ve bozulma süreci hızla sürmekte veya sürdürülmektedir. Bu sorunlarda doğal ve ekonomik nedenler, toplumsal etkenler, yönetsel ve siyasal gerekçeler ve hukuksal yetersizlikler pay sahibidir. Türkiye sanıldığı gibi toprak zengini bir ülke değildir. Coğrafyamızın 1/3’ü orman, 1/4’ü çayırmera ve 1/3’ü tarım arazisidir. Ülke yüzeyinin 1/8’i sarp, 1/8’i çok dik, 1/9’u dik, 1/4’ü hafif eğimli ve 1/10’u düz arazidir. Verimli arazi toplam arazinin 1/8’i kadardır. Ortalama yükseklik 1100 metredir. Toprağın organik madde içeriği yetersizdir. Tarım arazisinin 1/3’ü sulamaya elverişlidir. Çoraklık, taşlılık ve drenaj sorunu yaygındır. Yoksul ülke toprağı hızlı bir yok olma süreci yaşamaktadır. Kara yüzeyinin yüzde 86,5’inde ve tarım arazilerinin yüzde 73’ünde erozyon vardır. Birim alandan Avrupa’dakinin 17, Amerika’dakinin 6 katı kadar toprak taşınmaktadır. Ülkemizde amaç dışı tarım arazisi kullanımı talana dönüşmüş, üstün verimli sulanan yaklaşık 1 milyon hektar arazi betonlaşmıştır. 1980–2000 yılları arasında tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı 3 kat artmıştır. Üstelik bu talan en verimli topraklara sahip Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Bir yandan 32 milyar dolar harcanan GAP öte yandan yoğun betonlaşma bu Ülkenin çelişkilerindendir. Genel Tarım Sayımı sonuçlarına göre sayım kapsamında bulunan yerleşim Kuraklık, ceviz üretcisinin yüzünü güldürdü GÜMÜŞHANE (A.A) Gümüşhane Tarım Müdürü Vekili Hasan Irkın, sıcak ve kurak geçen yaz mevsiminin cevizde rekor ürün sağlayacağını, ürünün getirisinin 17 milyon 800 bin YTL olacağını söyledi. Irkın, merkez ilçe ile Torul ve Kürtün ilçelerinde 35 bin 600 ceviz ağacı bulunduğunu belirterek, ''Ceviz ağacı, 10 yaşını geçtikten sonra meyve vermeye başlar. Bir ağaçtan, 100 yaşına kadar meyve alınabilir'' dedi. Cevizin, soğuk ve dondan etkilenen bir meyve olduğunu ifade eden Irkın, ''Bu yıl ilkbahar ile yaz mevsiminin sıcak ve kurak geçmesi, don olayının da yaşanmamış olması, ceviz üreticilerimizin yüzünü güldürmüştür'' diye konuştu. Her ceviz ağacından ortalama 50 kilogram ürün beklediklerini dile getiren Irkın, ''Bu rakamdan Bu sorunları çözmesi amacıyla çıkarıldığı söylenen yerlerinin arazilerinde yüzde 19,31 azalma meydana gelToprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası inşaat ve yamiştir. Son on yılda ülkemizin toplam arazisinin yüzde tırım izinleri için yapılan bazı başvuruların dışında he1’inde kullanım açısından değişiklik olmuş bu arazinin nüz tam bir işlerlik kazanamamıştır. Kamu Yararı Karabüyük bir bölümü de tarım arazisidir. Değişikliğe uğrarı gibi yasada veya yönetmelikle düzenlenmesi gereken yan tarım arazilerinin yüzde 29’u yapılaşmaya kurban bazı hususlar Bakan imzalı talimatlarla çözülme yoluna edilmiş ve/veya turizm alanı haline dönüşmüştür. gidilmekte, Yasa’da öngöÜstelik yapı ve rülen Toprak Koruma Kubünye açısından sorulları tarafından verilen runları bulunan, Red Kararları Tarım ve erozyonla yok olan Köyişleri Bakanlığı’na ve talan edilen bu bağlı ilgili Genel Müdüryoksul toprak; yanlük tarafından iptal edilelış tarımla yorgun bilmekte, bazı izin başvudüşürülmüş, tarım ruları da yatırımlar tadışı kirletici unsurmamlandıktan sonra emrilarla bozulmuştur. vaki şekilde getirilebilİşlemeli tarıma açılmektedir. İl Özel İdareleri maması gereken tarafından yapılan Çevre alanlar, pulluk altıDüzeni Planları ile bazı na alınmıştır. Tarım bakanlıkların geniş alanlaarazisinin 1/5’i yeteneğine aykırı kul Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası’nın çıkarılmasından bu rı kapsayan ve ilan edilen lanılmaktadır. Me yana yaklaşık 2 yıllık bir zaman geçmesine rağmen uygulamada planlamalarında gerekli gerekli çalışmalar başlatılmadı. görüşler alınmamaktadır. ralar tarlalaştırılmış, Toprak Koruma Kurullarına verilen görevler tam algılayanlış bitki deseni verimliliği kısıtlamıştır. Kırsal nüfus namamış esas önem arz eden çalışmalar başlatılamamışyoğunluğu toprağa baskıyı artırmıştır. Kent, sanayi, ulatır. Ayrıca siyasi ve bürokratik etkiler ve etkileme gayretşım, turizm, enerji atıkları vs. toprağı ve suyu kirletmişleri kurul çalışmalarını gölgelemektedir. tir. Sonuçta; yanlış kullanım ve bozulma süreci, toprağın Diğer önemli bir konuda Büyükşehir belediyeleri ve üretkenlik yeteneğini hızla düşürmüştür. Yaşanan bu olumsuzluklarda; toprağı gözetmeyen diğer belediyelerin sınırları içerisinde kalan verimli taekonomi politikaları, toplum anlayışları ve yönetim yakrım arazilerinin mümkün olduğunca korunmasına çalılaşımları etken olmuştur. Sanayileşme, kentleşme, enerşılmamasıdır. Toprağın korunması ile ilk düzenleme ji ve ulaşım stratejileri toprağı yok saymıştır. Toprak ko1989 yılında yapılmış ve bu görev Köy Hizmetleri Gerunması gereken kaynak değil, kullanım malı olarak gönel Müdürlüğüne verilmiştir. Daha sonra bu görev bir rülmüş, korumacı toplumsal bilinç yaratılamamıştır. yönetmelikle Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı TaAnayasa hükümlerine rağmen Devlet, toprağı sahiplerımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğüne geçnen hukuksal ve yönetsel düzenlemeleri, Medeni Kanun miş sonrasında da 5403 sayılı yasa çıkarılmıştır. 1989 yıve Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu dışında yapamamışlından sonra nazım imar planı veya uygulama imar platır. Çok sayıda yasal düzenleme hükmü kargaşa yaratnı yapan kaç Büyükşehir belediyesi veya diğer belediyemıştır. Topraksu, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, topler bu mevzuat kapsamında ilgili kurumlardan görüş alrak ve su kaynaklarını geliştirme konusunda uzmanlaşmıştır. Hızla yok ekmekte olduğumuz bu yoksul ve yormış araştırma enstitüleri gibi kuruluşlar kapatılmış, yögun toprağın Ülkenin geleceği adına yaşamsal önemi netsel karmaşa yaratılmıştır. Özetle; toprağı sahiplenen vardır. Türkiye hızla çoğalan nüfusunun, gelecekteki bir siyaset anlayışı sağlanamamıştır. sağlıklı yaşamını bu toprağı koruyup verimli kılarak sağlayabilecektir. Türkiye sanayisine ve ihracatına bu topraktan kaynak sağlayacaktır. Toprak yoksa su yoktur, bitki yoktur, canlı yoktur, yaşam yoktur ve "Bir Avuç Toprak Üretilemeyen Kaynaktır." Önce bunun bilincine varmak önemini anlamak gereklidir. Tarım ve Köyişleri Bahesaplarsak yaklaşık bin 780 tonluk bir üretim bekliyokanlığı ile Valiler eksiklikleri bulunmasına rağmen Topruz. İlimiz için böyle bir üretim rekordur'' dedi. rak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununa işlerlik kaİç cevizin kilogramının 20, kabuklu cevizin ise 10 zandırmalılar ve Toprak Koruma Kurullarının Yasa’da YTL'den alıcı bulduğunu belirten Irkın, şunları söyledi: öngörüldüğü şekilde aktif hale getirilmelidirler. Beledi''Elde edilecek ürünün kabuklu satışı halinde, 17 yelerimiz yeni imar alanları açma yerine geri dönüşümü milyon 800 bin YTL gibi önemli bir rakam, mümkün olmayacak geniş alanlara yayılmış eski yerleilimizin katma değerine yansıyacaktır. Bişim alanlarında maliyeti yüksek de olsa kentsel dönüşüm lindiği gibi ilimizin ekonomisinde büyük planlama ve projelerine önem vermelidirler. Unutulmabir yere sahip olan pestil ve kömenin yapımalıdır ki uzun vadede, yok olan toprağın bedeli çok damında ceviz, önemli yer tutmaktadır. ha pahalı olacaktır. Ayrıca ilkokuldan hatta aileden başÖzellikle kömenin en temel ham maddelayan eğitim ve yayım çalışmaları ile toplum ve gelecek si cevizdir. Bu nedenle ceviz üretimini nesiller bilinçlendirilmelidir. Toprağın korunması devleartırmak amacıyla müdürlüğümüzce üretin yanında toplumun da görev ve sorumluluğundadır. ticiler teşvik edilmekte, teşvik kredisi Toprağı bize Aşık Veysel’den daha iyi kim anlatabilir ki? verilmektedir.'' Üretimin yetersiz ol"Dost dost diye nicesine sarıldım / Benim sadık yâması nedeniyle pestil ve köme üretirim kara topraktır. / Beyhude dolandım, boşa yoruldum cilerinin İran'dan ceviz ithal ettikle/ Benim sadık yârim kara topraktır. rini kaydeden Irkın, ceviz üretimini il Nice güzellere bağlandım kaldım / Ne bir vefa görgenelinde teşvik etmek amacıyla çeşitli toplantılar düzenleyeceklerini düm ne fayda buldum / Her türlü istediğim topraktan sözlerine ekledi. aldım / Benim sadık yârim kara topraktır…" 28