Katalog

Rakıya AB düşmanlığı nuca ulaştırılacağını ileri sürüyorlar. Avrupalı ispirtolu içki üreticileri ''vergide ayrımcılık'' uyguladığını iddia ettikleri Türkiye'ye karşı harekete geçmeleri ve Avrupa Birliği’ne baskı yapmaları, yerli ve ithal içki konusunda Türkiye’nin başını ağrıtmaya devam ediyor. Bundan önceki İlerleme Raporları’na da yansıyan konunun Avrupa’daki sektör temsilcileri aracılığıyla sonbaharda AB Komisyonu’na getirilmesi gündemde. Viski başta olmak üzere ithal içkilere uygulanan verginin yüksekliğini "ayrımcılık" ve "rekabeti engelleyen bir unsur" olarak nitelendiren Avrupa içki sektörü temsilcileri konunun peşini bırakmamakta kararlı gözüküyorlar. Bu sürecin odağında ise Türkiye’nin ithal ettiği viski ve benzer nitelikteki içkilere rakının iki katına ulaşan düzeyde vergi uygulaması ve iki farklı ithalat belgesi talep edilmesi oturtulacak. Avrupa Birliği, rakıdaki vergi yükünü artması sonucunu doğuracak olan ''alkollü içkilerde alkol derecesine göre vergilemede'' ısrar ediyor. Rakıya düşük, ithal içkilere ise yüksek tutarlı maktu vergi, Avrupa Birliği ile Türkiye arasında sorun yarattı. AB tarafı, tarama görüşmelerinde Türkiye'nin alkollü ürünlerdeki ÖTV uygulamasının Birlik normlarına uymadığını ileri sürüyor. Türkiye'nin mevcut vergileme rejimiyle başta rakı olmak üzere, yerli ürünleri koruduğunu iddia eden AB temsilcileri, bu durumun Dünya Ticaret Örgütü kriterlerine de aykırı olduğunu savundu. Görüşmelerde, Türkiye'nin AB ülkelerinde olduğu gibi alkollü içkilerden alkol derecesine göre özel tüketim vergisi alması gerektiği belirtildi. Alkollü içkilerdeki vergileme, AB tam üyelik müzakerelerinde bu defa vergileme faslının açılmasında ön koşul olarak Türkiye'nin önüne getirildi. AB tarafı, alkollü ürünlerdeki yeni vergilemenin yanı sıra ithalatta alınan Tütün Fonu'nun kaldırılmasını da, vergileme faslının açılması için gerekli bir başka koşul olarak ortaya koydu. Görüşmeler sırasında Türkiye'nin bu konuda küçük de olsa bir adım atmasını isteyen AB yetkilileri, bu adıma paralel masaya konulacak bir aksiyon planı ile vergileme faslının açılabileceğini bildirdi. Bu arada bu süreçte, İskoç Viski Derneği'nin Türkiye'de rakı ile viskinin vergilerinde ayrımcılık yapıldığı iddiasıyla Avrupa Komisyonuna şikayette bulunacağı açıklaması da dikkat çekti. Maktu vergi, cin ve votka için 41,4230 YTL, alkol derecesi hacim itibarıyla yüzde 45,4'den fazla votkalar için 70,9260 YTL olarak uygulanıyor. Rakının asgari maktu vergisi ise 35,8480 YTL olarak belirleniyor. AB’ye DTÖ de eklenecek Türkiye'den ispirtolu içki ithalatı için iki ayrı yetkili makamdan izin gerektiğini, üstelik ruhsat kurallarının önceden uyarıda bulunulmadan değiştirilebildiğini ifade eden Scotch Whisky Association (SWAİskoç Viski Birliği) Avrupa İşleri Müdürü Nick Soper, bunun Avrupalı içki üreticilerin Türkiye pazarında eşit koşullarla rekabet fırsatını engellediğini iddia etti. Soper, SWA'nın üye olduğu Avrupa İspirtolu İçkiler Örgütünün yaz tatili biter bitmez Türkiye'yi Avrupa Komisyonuna şikayet etmeye hazırlandığını, bunun da konunun Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) gündemine getirilmesinin ilk adımını oluşturacağını belirtti. Türkiye ise ithal içki alanında şu aşamada herhangi bir vergi düzenlemesine gitmeyi öngörmüyor. Avrupalı içki üreticilerin Türkiye'nin özellikle ithal rom ve viskilere rakıya uygulananın iki katı tüketim vergisi uygulamasından yakındığı biliniyor. Avrupalı içki üreticileri ispirtolu içki ithalatına benzer bir vergi rejimi uygulayan Hindistan'a karşı giriştikleri mücadelede başarılı olmuş ve konuyu DTÖ'ye götürerek bu ülkeyi şarap ve ispirtolu içki ithalatına yüksek vergi uygulamaktan vazgeçirmişlerdi. Eyvah, iş Hükümet’e kaldı Maliye Bakanlığı yetkilileri, AB üyesi ülkelerin alkol derecesi aynı olan ürünlere aynı oranda vergi uyguladığını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptılar: ''Bu durum alkollü ürünlerde hem oransal, hem de maktu vergiler için geçerli. Bizde, viski, votka, cin gibi ürünlerin yanı sıra bazı şarapların maktu vergisi, rakıdan daha yüksek. AB, burada tümüyle alkol derecesine göre bir vergileme yapılmasını talep ediyor. Bu durumda ithal ürünlerdeki vergi yükü düşecek, rakıda ise bir miktar artış olacak. Burada gelir gider dengesine de bakılmalı. Buna göre orta bir yol bulunabileceğini düşünüyoruz. İlk aşamada vergi yüklerini birbirlerine biraz yaklaştırabiliriz. Daha sonra aşamalı bir şekilde AB normlarına geçilebilir. Tabii ki bu siyasi bir karar gerektiriyor. Yeni hükümetin kurulmasının ardından bu konuyu, hazırlayacağımız bir taslak ile gündeme getirmeyi düşünüyoruz.'' A NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Sofra kültürümüzde gerçek anlamda yer bulan tek alkollü içecek olan rakı, son günlerde Avrupalı ispirtolu içki üreticilerinin hedefi haline geldi. Avrupalı içki üreticileri AB’yi de arkalarına alarak, kendi içkilerine daha yüksek pazar payı sağlamak ve dolayısıyla Türkiye’nin milli içkisi olan rakıyı bitirmek için sistematik ve yoğun bir çalışma içerisine girdiler. Türkiye’de rakıya, diğer yüksek alkollü içkilere göre daha düşük uygulanan verginin, yükseltilmesini istiyorlar. Ancak bu olursa, Türkiye’de yerli hammadde ile üretilen rakının fiyatının yükselmesi, bazı tüketicilerin de rakıdan votka, viski gibi ithal mallara yönelmesi gündeme gelecek. AB üyesi ülkeler arasında "milli içki"lerin korunmasına yönelik uygulamalar varken, Türkiye’nin "milli içkisi" rakının, bu statüde kabul edilmeyerek, vergi oranlarının yükseltilmek istenmesi, hem Türkiye’ye hem de Türkiye ekonomisine ve rakı üreticilerine vurulacak bir darbe. O nedenle yeni hükümetin bu konuyu acilen ele alması ve rakının "milli içki" olarak tescil ettirmesi gerekiyor. Uygulamada Yunanistan’ın "uzo"su, Fransa’nın "rom"u gibi örnekler varken, rakının "milli içki" olarak kabul görmemesi mümkün değil. Yunanlıların ’uzo’su, yüksek alkol derecesine rağmen, AB sistemi dışında vergilendiriliyor. Zamanında rakı ile benzer özelliklere sahip uzo için Yunanistan AB’den düşük oranlı ÖTV istedi, ancak reddedildi. Uzo’ya uygulanan yüzde 50 ÖTV’den kurtulmak için Yunanistan bunun üzerine Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) başvurarak Uzo’yu "Milli içki" olarak tescil ettirdi ve ardından da bu düzenleme ile ilgili AB’nin Yüksek Mahkemesi olan Avrupa Adalet Divanına başvurdu. Söz konusu mahkemenin de bu ülkeyi haklı bulmasının ardından AB’nin Uzo’ya düşük oranlı ÖTV’yi kabul etti. AB Komisyonu’nu da devreye sokarak Türk hükümetine rakı ve diğer ithal içkiler arasındaki vergi farkının kapatılması yönünde baskı yapan Avrupalı içki üreticilerine karşı ilk aşamada yapılması gereken, rakının "Milli İçki" olarak gerekli mercilerde tescil edilmesi. Türk rakı üreticisi firmalar bu konuda yeni hükümetten gerekli adımları atacağından ve bu sorunun kısa sürede çözüme kavuşturulmasını bekliyorlar. Maliye Bakanlığı yetkilileri, daha önce bu yılın şubat ayında başlatılan rakıyı "milli içki" olarak tescil etme girişimleri ve çalışmalarının hızlandırılacağını ve yakın zamanda so ÜRETİCİLER NE DÜŞÜNÜYOR? Osman Ünlü (Alkollü İçkiler İthalatçıları ve Dağıtıcıları Derneği Başkanı) Vergiden canı yananlar, iki yıl önce bizim söylediklerimize karşı çıkan aynı kişiler. Nedense ÖTV’nin yüksek olduğunu söyleyemiyorlar, mücadele edemeyip sanki Türkiye’de rakı, viski savaşı varmış gibi ortam yaratıp sektörümüze büyük bir hainlik yapıyorlar. Kimse gerçeklerden kaçmasın, gerçek sorun ÖTV’dir . Gerçek sorun TAPDK’dır. Gerçek sorun yabancı sermayeli bandrol şirketidir. Galip Yorgancıoğlu (Mey İçkiYeni Rakı Genel Müdürü) Rakı Türkiye'nin milli içkisi. Milli içkilerde her ülkede farklı uygulamaların olması normal. Uzo, Yunanistan’da milli içki olarak korunuyor. Türkiye’de üretilen ve ithal edilen viski için aynı ÖTV ödeniyor. Rakının vergisi az diğerleri fazla diyorlarsa; Yunanistan, Fransa, İsviçre, Portekiz’de bunun örneği var. Milli içkiler, AB nezdinde de korunuyor. AB, 1992 yılında Fransa’ya Rom, Yunanistan’a da Uzo için bu içkilerin söz konusu ülkelerin milli içkileri olduğu gerekçesiyle ayrıcalıklı vergi tahakkuku izni verdi. Ekrem Demirtaş (Efe rakı) Dünyanın hiçbir ülkesinde kendi yerel içkisi bir başka ülkenin içkisiyle aynı vergi oranına getirilemez, koruma altındadır. Viski ithalatçıları, rakının ÖTV’sinin yükseltilmesi için devamlı başvuruyor. Hükümet rakıyı mutlaka diğer içkiler karşısında koruyacak, kollayacaktır. Milli içkimiz rakı yok olmasın, viskiyle karşı karşıya gelmesin diye. Ferit Sarper (Sarper İçecek) Rakının Türkiye’nin "milli içkisi" olduğu gerçeği yadsınamaz. Bu nedenle rakının ÖTV’si ile diğer ithal içkilerin ÖTV’leri arasında rakı lehine fark bulunması da çok doğal. AB içki üreticileri de Türkiye’ye rakının vergisini bırakın düşürmeyi ithal içkilerin seviyesine yükseltmesi için baskı yapıyorlar. Burada hükümetimizin Yunanistan gibi, gerekli mercilere başvurarak rakıyı "Türkiye’nin milli içkisi" olduğunu tescil ettirmesi gerekiyor. Rakının milli bir değerimiz, milli bir markamız olarak kabul edilmesini ve bu yönde desteklenmesini bekliyor ve istiyoruz. Ayrıca yüksek vergi her zaman kayıt dışını artırır. Sahte rakı konusunda da yakın geçmişte çok acı olaylar yaşandı. Bunların tekrar yaşanmamasını diliyorum. Erdoğdu Şentürk (Anadolu rakı) AB’nin istediği uygulamayı son derece yanlış buluyoruz. Rakı, yemekle tüketilen keyif içkisidir. İnsanlar yemeklerde viski mi içecekler? Türkiye piyasasında 1 duble rakı 5 YTL, 1 duble viski ise 15 YTL'dir. Viskinin rakıyla aynı sınıfta olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü, viski yıllandırılıyor ve fiyatları ona göre düzenleniyor. Bizlere o kadar yatırım yaptırıyorlar. Sonra 'hayır, siz ne rakı satın ne de para kazanın' diyorlar. Sonra da 'yabancı birilerine tesisinizi satın, onlar da ülkede viski satsın' diyorlar.'' Rakıda ÖTV'nin yükselmesini kesinlikle beklemiyoruz ve istemiyoruz. Rakıda ÖTV'nin, alkol derecesine yükselmesi halinde bir şişe 70'lik rakının fiyatının rafta 3040 YTL olacak ve ÖTV'nin artmasıyla sahte rakı gibi ürünler de tekrar gündeme gelecek. AB Türkiye’den, viski, votka gibi içkilerde yabancı markaların ülkedeki satışını arttıracak şekilde, rakıya uygulanan verginin yükseltilmesini istiyor. Hükümet ve Maliye Bakanlığı’nın rakıyı milli içki olarak tescil etme çalışmaları hâlâ sonuçlanmadı. 7