Katalog

Aslansütü’nün sahibi Teta AG, "dünyanın ilk organik rakısını" üretti Sağlıklı rakıdan buyurun Murat KIŞLALI NKARA Uçakla sık sık yurtdışı seyahatine çıkanlar iyi bilirler. "Duty free shop"ların raflarında, Tekel'in yanı sıra "Löwenmilch" rakıları da yer alır. Türkçe ismiyle "Aslansütü" rakısı, Almanya merkezli TETA AG tarafından 1976 yılında üretilmeye başlanan ilk özel rakıdır. Şimdi TETA AG, "dünyanın ilk organik rakısını" da üretti. "BioRakı" olarak tanıtılan Aslansütü Organik’in içinde, normal rakıda bulunan metanol ve tiner, aseton, antifriz, dezenfektan gibi yüksek alkoller bulunmuyor. Tadı normal rakıya göre daha aromatik, anasonu daha hafif hissediliyor, daha seyrek. Etkisi ise aynı. Rakı pazarı Tekel’in Alkollü İçkiler bölümünün özelleştirilmesinden sonra serbestleşti. Ancak Aslansütü markası, mantar gibi türeyen diğer özel sektör firmaları arasında, yurt dışı merkezli olduğu ve diğer bazı nedenlerden dolayı hakettiği yeri alamadı. Aslansütü, içki sektöründeki serbestleşme ile beraber, Tütün ve Alkollü İçkiler Kurulu'ndan izin alarak Türkiye pazarına giren ilk özel sektör rakısı olmuştu. Şimdi Aslansütü Organik ile kendisine diğer özel sektör rakılarından ayrı bir yer yaratmaya çalışıyor. A TÜTÜNDEN RAKIYA TETA AG’nin sahibi bugün 73 yaşında olan Erol Kalaycıoğlu, 1954'te İTÜ İnşaat'tan mezun olduktan sonra kendi proje bürosunda çalıştı. 1960'larda Hacettepe'yi inşa eden şirketlerden Dilek İnşaat'ın genel müdürlüğünü üstlendi. Yusuf ÖZKAN Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na girme olasılığının belirdiği 1960'ların sonunda ise Hacettepe'den 40 doktor ve mühendis ile ortak bir şirket kurup, Almanya'da iş yaparak bu gelişmelerden yararlanmak istedi. Üretilecek mal olarak Avrupa'da çok makbul ve ünlü olan Türk tütünü ve sigarasında karar kılındı. Teta Tütün, 400 bin mark sermaye ile kuruldu. Sermaye transferinin çok sıkı izinlere bağlı olduğu bu dönemde bir bakanlar kurulu kararıyla 200 bin marklık transfer izni çıktı. Şirketin Başkanı Erol Kalaycıoğlu oldu. 1971'de Almanya'da Teta AG olarak tescil edilen şirket, Tekel'den tütünü satın alıp, Avusturya monopolünün Münih'teki tesislerinde imalata başladı. Önce Efes, daha sonra Topkapı ve Senatör sigaraları Almanya'da özellikle Türklere ve Türk sigaralarına ilgi duyanlara satılıyordu. Diğer markalarla birlikte daha ilk sene içinde Teta'nın 1.8 marka sattığı sigaraların 2.53 marka karaborsası oluştu. Firma talebe yetişemiyordu. İlk yıl 10 milyon marklık ciro gerçekleşti. Sigara işi pazarlama masrafı gerektiriyordu. Kalaycıoğlu "Bir süre sonra sigarada sermaye eksikliği hissetmeye başladık. Bunun üzerine cirosu daha az, ama kâr marjı daha yüksek olan içki işine girdik" diyor. Düşünülen, içkiden gelecek kârla sigarayı döndürmekti. Evdeki hesap çarşıya uymadı. Teta, tüm çabalarına rağmen, Alman hükümetinin ve çokuluslu firmaların dolaylı baskısıyla sigara işinde 1995'te "havlu attı". Geriye, şirketin sigarayı beslesin diye girdiği, ama kendi başına iyi kâr etmeye başlayan içki işi kaldı. 1975'te, Münihli bir likör üreticisine fason olarak içki yaptırmaya ve Almanya'da pazarlamaya başlandı. Üretimde yüksek kâr olduğunu fark eden Kalaycıoğlu, fason olarak içki yaptırdığı fabrikayı 1985'te satın aldı ve bugünkü 10 milyon şişe kapasiteli tesisine kavuşmuş oldu. ‘HÜKÜMET BİZE AMBARGO UYGULUYOR’ Aslansütü rakı grubu bugün 50 dereceli rakısı Aslansütü Gold, 41 derecelik sade içimli ve hafif aromalı normal rakısı ve Aslansütü Organik ile faaliyetlerini sürdürüyor. Aslansütü Organik, rakı içtiği halde, sağlığına dikkat etmek isteyen "duyarlı" kesime hitap ediyor. Kalaycıoğlu, kendisi yurtdışında üretim yapmakla birlikte Türk menşeli bir firma olarak kendilerine Hükümet tarafından ambargo uygulandığını söylüyor. Kalaycıoğlu’nun yerliyabancı ayrımı konusundaki görüşleri şöyle: "Yerli olmakla birlikte merkezimiz yurt dışında olduğu için, ürünlerimize iki misli Özel Tüketim Vergisi uygulanıyor. Bu nedenle ‘duty free shoplar’ dışında bütün bu temiz mamullerimizi, Türkiye dahilinde vatandaşlarımıza sunmak olanağını maalesef bulamıyoruz. Bu uygulama, şu anda görünüşde yerli rakı imalatçılarını, aslında pazarın halen yüzde 83’ünü elinde tutan ve Amerikalılara satılan Mey firmasını, bize göre bize karşı, korumak için yapılıyor. Rakıya bu en düşük vergi tatbikinin devam etmesiyle, firmaya ilave kazanç sağlanarak bu ilave gelirin de Amerika’ya transfer edilmesi sürerken, hükümetin yurt dışında mücadele veren Türk kökenli firmamıza uyguladığı bu ambargo hiç etik olmuyor." Sarper İçecek Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sarper, ilk üç arasında yer almayı hedeflediklerini söyledi. ZMİRGiderek daha fazla yatırımcının yer aldığı rakı sektöründe, son oyunculardan biri de Sarper İçecek. "Beylerbeyi" markasıyla raflarda yerini alan şirketin Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ferit Sarper, Türkiye'nin "en yenilikçi" ve "en kaliteli rakı üreticisi" olma iddialarıyla yola çıktıklarını söylüyor. Manisa'nın Akhisar ilçesindeki organize sanayi bölgesinde 80 bin metrekare açık ve 13 bin metrekare de kapalı alanda üretim yapan fabrika, alanında uzman İtalyan "Green Engineering" firması tarafından kuruldu. Fabrikanın yıllık üretim kapasisetis 6 milyon litre. Sektöre girerken yaklaşık 20 milyon dolarlık yatırım yaptıklarını belirten Sarper, "Önümüzdeki 5 yıl içinde de 25 milyon dolar daha yatırım yapmayı planlıyoruz" diyor. Şirket olarak sektöre yeni bir açılım kazandırarak, 3 kez distile edilmiş rakıyı standartları arasına koyduklarını belirten Sarper, "Beylerbeyi rakısını diğer tek distile edilmiş rakılarla aynı fiyat aralığında satışa sunduk. Yani bir anlamda rakıda standartı yükseltmiş olduk. Hedefimiz pazardan yüzde 12 pay alarak ilk üç firma arasında olmak. Hem üretim kapasitemiz, hem de satış ve dağıtım altyapımızı bu hedefe göre kurduk ve kısa zamanda hedefimize ulaşacağımıza inanıyoruz" diye konuşuyor. Sarper, Türk rakısını ulusal içki olarak tüm İ Rakının yeni oyuncusu: Beylerbeyi dünyada tanıtmayı ve sevdirmeyi amaçladıklarını vurgulayarak şunları söylüyor: "Önce Almanya daha sonra diğer Avrupa ülkelerine açılarak organizasyonumuzu tamamlayacağız. Bu amaçla Almanya’da bir dağıtım sirketi kurduk ve ilk parti malin ihracati gerceklesti. Diğer yandan Kıbrıs ve Türki Cumhuriyetler’de de tescil çalışmalarımızı tamamladık. Yenilikçi bir firma olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz. Önümüzdeki günlerde Beylerbeyi Yaş Üzüm rakısını tüketicilerimizin beğenisine sunmayı planlıyoruz. Piyasaya daha farklı ve yeni ürünler de sunacağız." Ferit Sarper ÖTV BÜYÜK SORUN Sektörün en önemli sorununun ÖTV olduğuna da dikkat çeken Sarper, "Alkollü İçecekler sektöründe vergilerin çok yüksek olması rakiplerimiz gibi bizi de en çok düşündüren konuların başında geliyor. Maalesef vergilerin yüksek olması beraberinde kayıt dışı ve kodekse uygun olmayan rakıyı getiriyor. Bu durum bütün sektörü olumsuz yönde etkiliyor. O yüzden devletin yaptığı denetimler ve bandrol uygulaması çok büyük önem taşıyor ve biz de bu konuda elimizden gelen desteği veriyoruz. Ayrıca, alkollü içecekler sektörüne uygulanan tanıtım yasakları da zaman zaman bazı zorluklara neden olabiliyor" diyor. 20