Katalog

a: «o a LLJ I Taciz olayları "Insana ait olan hiçbir şey bana yabancı değil". 20. yüzyılın biiyük bi- lim insanlarından S. Freud böyle diyor. Her türlü yasak dürtüyü tanıdı- ğını ve bildiğini söyler. Ancak insanın psikososyal gelişme ve sosyal- leşme ile bu dürtüleri kontrol ettiğini, bu dürtülerin yaşantısında ken- disine ve çevresine zararlı biçimde ifade edilmeyeceğinden emin ol- duğlinii bize gÖSterİr. Prof. Dr. A/OKZaf KÜJtsa/r GazıÜniversitesıTıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, nyuksel@isbank.net.tr Sağlıklı cinselkim- lik kazanmanın etkin yolu anne ve baba ile sorunsuz bir özdeşim yapabilmektedir. B u dürtüleri kontrol etmcnıizi safihıyaıı Küt/ler bcnlik KÜcünuiz nlup psikosos- yal ^flişıııık' nelişir ve güvlcnir. IVnetltmıe düzenekleri bu dürtülcri kontrol edcrek, kıınıl dışı biııınde dışa vurımuınıı en- Keller. Bazi'tı Jf nclişıııc vc denetiın düzc- nckleri sağlıklı biıimde valışmaz ve olur ol- nınz biıimde, cinsel vc fizikscl taciz, yıcıığa cinsel sevi, yasak sevi bi^'iminde ifade hıılıır. Ulkemizde luı tür olayların basında son za- ınanlarda sık^ı yer aldığını görüyonız. Bir bi- lım insanı olarak biz olayların arttığı kanaa- tinde değiliz. Ru konuda duyarlılık değişinıi- ne koşut olarak daha cx>k duyınuya başladığımızı söy- leyehiliriz. Şiındi hıı tür dürtüle- rin insan hayatmda ilk hclirmesi ve denetlenıne- yi öğrenmc süre^erine de- ğinelim: Yaşaıumuzın ilk lıir yılında biyolojik olarak başta anneye olnıak üzere tamaınen bağımlılık söz konusudur. Atjık, susuzlıık, sevjji ve bakını \y- reksiniıııi bireysel olarak niderileıııez. Bıı ko- şulsu: olanık çvvredcn karşılanmalıdır. Ru dö- nenıin temel niteliği "/ıc/ııen fmu.lt' ilkesidir. Bu ilke dürtülerin lu-klenmcden lıeınen anııula doyıırulnıası isteğini ifade eder. Bu KC- reksinimlerin tutarlı ve düzenli bi<,imde kar- şılanması ı^ıcukta hir jjüven duynusu yaratır. Çocuk bu tutarlılığı fark edehilme ve lıunla- rı kaydedehilme becerisine sabiptir. Gereksiniınlerin karşılanmaması veya kaışı- lanmasındaki tutarsızlık vc düzcnsizlik ise bu Küven dııy^usunıın yerleşmemesine, insanın Kİivensiz vc ı/aresiz olmasına yol ;\;\t. Çevreye karşı bu olumsuz ulgıkır ncsnelcrin olutnlu yanları yanında olumsuz niteliklcri olahile- ceğini KÖrebilmeyi dc cnKcller. Çevreyi ya bep iyi ya da bcp kötü olarak al^ılar. Bu al^ının benlikie yerleşmesi balinde ilcride uyuııı ya- pabilme vc cvvrcyi doğru hiciınde al^ılaya- nıaına, saldır^anlıkla sonu(,'lanabilir. Saldır^.ınlık (,tvreye karşı olabileceöi fjibi ken- di bcdenine de dönebilir. Kendine yönclik a^ı- rı saldır^anlığın psikanalitik ekoldc ozkıyuıı ncdcni olabildigi bilinmektedir. Böyle bir insan ilişki i^inde bııluıuluRU in- sanlara karçı ilcri derccc\le bajjmılı olabileceJSi gibi ilcri dercccdc saldır^an olabilir. Bu sal- dırKanlıgın kendini ileridc fiziksel ve tinsel sal- dırı cylemleri biçimindc Kİ>stcrınesi olasıdır. Çaresizlik sağlıklı nesnc ilijkisi kunnayı da en- Keller. Sürckli bir (>üven arayışı ı,t;vrcscl uya- runların patolojik bi<,ımde tcblike uyaranı Rİ- bi aİKilanmasına neden olabilir. Tehlikcdcn korunnıanın en etkin yönteınlcrinden ka^ıp kurtulınanın olanaksız oldu^u dıırunılarda sal- dırnıaktır. Saldırfjanlığı hcmen ber tür top- luınsal olayda ^örmekteyiz. Trafik kuralları- na uymaına, yol vernıcdigi it,in bir insanı ç:- kip vurnıa vb. bu tür suldır^unlık ömekleri- dir. Bu nözletni cinsel taciz olaylarma da uy- ^'ulaınak olanaklıdır. Sürckli sevp ve ilj>i (,'e- rcksinimi i(,indc olan vc sürckli olarak da sev- ^i nesnesiııdeıı neryek veya hayali olarak ret yanıtı alan insan, kendi ivbuzuru iı,nn bunu zorla elde etnıeye kalkabilir. Başka bir dcyiş- le psikososyal Kelişimin bu basaınagını sağlıklı olarak geçt'ineyen insan "bemcn jiındi" il- kcsine Börc di^ünür ve davranır. Yasanun ilk yılındaki bcliek gibi İİRİ vc sev(jiyi dogııl hak- kı olarak ^iırür. Bunun fiili sonucu cinsel, fi- ziksel saldırganlık, yasak sevi vb. dir. CİNSEL KİMLÎK KAZANMAK (.'insel kimliğin kazanılınası sınısındaki gc- li^iıııscl sorunlar da cinsel sorunların ve cin- sel saldırçpınlığın nedcni olabilir. Yaşammuzın i-6. yaşları arasmda cinsel kiınlİRİınizi ka- zanmaktayız. Sağlıklı cinsel kimlik kazan- ıııanın etkin yolu anne ve baba ile sorunsuz bir özdeşim yapabilmektedir. Ozdeşiın başka insanlaıın istenen özclliklcrinin alınarak k-nliğe ıııal edilmesidir. tİzdeşim sorununa yol aı/an sorunlar cinsel kimlik vc yakın ilişkilcrdc de soıun yaratır. (-insel sorunlara ve cinsel kimlikle il^ili sorunlara yol aç.ır. C 'insel doyııın nesnesinin tcblike uyara- nı jjibi al^ılanması söz konusu olabilir. Bu dö- ncmde crkek vc kız (,x>cuklarında karşı cins- ten cbeveyne karşı cinsel fanteziler doğal ola- rak vardır. Bu cğiliın bu dönemde ber iki cins- le de anne ve babaya karşı dürtüleri düzcn- leyccck yetcrli psikososyal becerilerin ve egıı ^i^lcrinin yeterince (jclişmcmiş olınasın- daıulır. Bu düşüncelcr sağlıklı özdeşim ile de- netim altına alınır. Yasak sevi kuralı ^elişir. Bu kııral eski dilde "fücur" olarak bilincn, onaylanmayan insanlarla cinsel eyleme gir- ıııeınc kuralıdır. C)zdeşim sorunları yasak se- vi kuralının da sağlıklı olarak benimscnmc- ınesine de ncden olabilir. Sonuçta biz kızı ile, annesi ile, babası ile vb. ilişkiye (jiren insan- lar Körürüz. Bu dönemin sağlıklı bic,imde aşılması ile insan plan yapma ve geleceğe umutla baka- bilmc becerilerini kazanır. Bu bccerileri ka- zanamamış olmak yaşamın telılikelerle dolu olduğu al|>ısı eşlik edcr. Çcvrcyi lehlikelerle ılolu olarak al^ılamak korunma ^üdüsünü sü- rckli canlı tutacağından, saldırganlığın en önemli nedenlcrindendir. Yukarda belirtilcn Kelişim süıc(,'leri kül- türümüzdc ne ölçıide sağlıklı olınaktadır? (,'ocuklarımıza sağlıklı davranış örnekleri ile dürtülerini kontrol cdcbilıneyi öğrctebiliyor nuıyıız? Yoksa yaşama ve hayatta kalına kay- ^ılarını arttırıyor muyuz.' Bu sorulara olıımlu yanıt verebilmc olanağımız yoktur. Kıhçdaroğlu'na öneriler: Yolsuzluk konusu Sayın Kılıçdaroğlu, Yeni görevinizi içtenlikle kutlar, toplumumuzun de- rinden ihtiyaç duyduğu dürüst ve akıllı yönetim yolunuzun açık olma- sını dilerim. Bir yurttaş olarak bu koşuya bir katkıda bulunabilmek için yolsuzluklar konusundaki önerimi ilginize sunacağım. Çok sayıda öne- rinin masanızı kapladığını tahmin ederek sadece başlıklar halinde ya- zacağım. TmazTıtiz Yolsuzluklar y Yolsuzluklann, ınilli fn'liriınizin önc/ıı- //' hir hölüınünü yuttuğu, bu kıujığm yurttnflnnn hizınctinc sunıılabil- mesi hnlindc hiı\\tk soruının ınzı'i- ıııüfK' ııyiflin hir iklim yanır.ıaı/Jı söy- leminizc tamaınen katılıyonım. Aına bunun, söylcmck, ceza öncrmck, arttırmak, yasa (,'ikarmak jjibi yele- neksel yollarla Kcr^vklc^tirilcliilir olduğunu da düşünmüyorum. J [lalkımızın büyük ı,x)ğunluğunun, yolsuzluklara uyjjun iklim yaratan dc- ğer yar^ıları konusunda, yııkarıdaki önjjörüye -bi(,ulnıaz.sa uzunca bir sü- re it,in- yardııncı bir eğilim iı,-inde ol- madığını düşünüyorum. / Kronik lıale yelmiş yolsuzluklar ko- nusunda, irili-ufaklı vc lıer biri bu konularda uzınanlaşmış kişi, ^rup ve kcsiınler, her türlü j»ü<," odağının <,ıevresini -<,xık ^vşitli kıyafctlcr i(,in- de- sarmakta vc o KÜCÜ söıniirıneye başlanıaktadır. Bu kişi, grup ve ke- siınlcrin ideolojisi, partisi, dini ya da berbangi diğer bir başat kimliği yoktur. Tek kimlikleri, -iktidar, ııuı- halcfct, tcrör örpitü, ideolojik örKüt, belediye, bürokrasi ya da ticari şir- kct fark ctmeksizin- "gûç sömürû' cülûğü'\\üf. J Bu kişi, nnıp vc kesimler, kendilcrinin dürüst kişi, nrnp vt -' kesiınlerden ayırtedilcıııcıncsi iı,in Kcrekcn tak- lit yetencğine fazlasıyla saluptir. Aına taklit yoluyla ^izlcnmenin mümkün olamadığı ballerdc her türlü acımasız yöntcmi de kullan- maktan (,vkinıııeyccekleri bcllidir. y Nitckinı, kendisinin dürü.stlüğünden cn kii(,-iik kuşku bıılunmayan nice devlet adamlarını <,wreleyen bu (ji- hi kişi, nrııp ve kesimlcrin nç büyük yolsuzluklar yaprıklarına ait örnek- ler vardır. / Bütün hımlar, yolsuzluklarla müca- delcnin basit bir süreç olmadığını jjösteriyor ve zatcn siz de bunun faz- lasıyla bilincindesiniz. / Bu dııruın karşısında ("ınerinı şudur: Halkunızın, değer yargıliirıylu yol- suzluklara yeşil ışık yakan ^tığunlu- ğunun yanı sıra, yine o lıalkın i(,in- deadına n;ıt//'r.ızı/ı//Adenilebilecck, fakir ya da varsıl, sıradan ya da sıra dışı insanlar da mevcuttur. y Bu insanlar aracılığıyla toplumda er- dem odakları yaratmak üzere bir kampanya başlatmanızı oneriyorum. y Toplumdaki her kesiın i^.indc rast fjclc dağılmış bu insanlar şoför, avukat, iş- çi, milletvekili, asker, bürokrat ya da ev kadını olabilir. Nitckim tanıdığımız kadarıyla siz de onlardan birisisiniz. y İşte tanı bu nokta, adına sasya//catdc- nilcbilccek bir çiizüın yolunu göstcri- yor: Bu kesimler iijindeki söz konusu nadı'razın/jlrmensupları, kendi iştigal alanlarıyla sınırlı olarak aına son dcrece somut terimlcrle ve de kolay denetle- nebilir birkaı, 1 k( ınuda ctik güvence ver- meyc ^".ığırılınalıdır. y Örneğin, süriicüler şu 5 konuda birer etik Rüvenci' verip, bunun bir sim^esi ola- rak da ara<,'larımn camına bunu belir- tcn bir sticker yapıştırabilirlcr: Alkollü araç sürmeyeceğim, kırmızı ışıkta du- racağım, kimsenin önünü kesmeyece- ğim, emniyet kemeri bağİHyacağım ve hızsınırlanna uyacağım f{ibi. Bu küyiık nüvcnin -eğer bir iletişim kampanya- sıyla destcklenir.se- toplumda Kiderek yaynmlaşabileccği ve Kid'-T'-'k daha (,T)k insanın trafik konusunda bu gü- venccyi vcrmck isteyebilcceklcri bek- lcnir. y Ya da milletvekili veya belediye başkan adayları şu etik güvenceleri sc^ıncn- lerine verebilir: - thv yıl nkçılı işlcriıni lingımsız birde- nctlvmv kurııımmu ıicnetletip ilun cdece- Ğim, ' Çıknr (i'//jsA'/.sıne yol açnhilecek biriş yııpmuyııaığıın, ' Şıluiinnı nvnnrnj sngkıyubilecek önc- hlvrin hir dönvın sonrn yüriirlüge fjinnesi yohındu oy kulhınncağım, - Kimdcn fsclirse gt'lsitt her türlü yol- suzluk öncrtıcsine kabul oyıı vcrcceftün, ' Hakkıniılii yapılacak araştırmalan ef- kilcychilccvk konumda isc derhal istif.ı «fe- cvğiın Kibi. y Halk arasında yay^ınlaşması i(,in siyasi irade ile destcklenen böylesine bir enstriiman kııllanmaksızm yolsuzluk- larla mücadclcnin ahlaki boyutunıın eksik kalacağına dikkatinizi ^tknıcyi bir borı; bilirim. Sayın Kıli(,xlaroğlıı, Yazdığun satırlann nc ölvüde ilfjinizi (.vkeccğini dcğcrlendiremcdiğim i^in bir- ka(,'önemli konuda daha (işsizlik vc norun çözmc kahiliycti yctmezliği) düşünccleri- ıni bu aşamada yazmıyorum. Aına arzu et- tiginiz zaman onları da yazar ya da arzu ederscniz sözcl olarak da anlatırım. Tekrar başarı dilcklcrimle birliktc sc- lam vc saygılarıtnı sunarım.