Katalog

www.iku.edu.tr BİLİM KÜLTÜR VE EGİTİM TC İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ Türkiye'de işsizlik ve istihdam yaratmayan büyüme sorunu- 2 Türkiye'de sürdürülebilir bir büyüme ancak yatırımların, üretimin, ihracatın, reel ücretlerin, is- tihdamın ve verimliliğin hep birlikte artmasıyla gerçekleşebilir. Ülkemizde verimlilik ve üretim arttığı halde istihdamın ve reel ücretlerin artmamasının çeşitli nedenleri vardır. Arş.Gör.Begüm ErdilŞahin (IstanbulKültürÜniversitesi) B unlardan ilki büyümenin iç talepten kaynaklan- mamasıdır. Düşük kur pttlitikası sonucu ııcuzlayan ithalata hağlı olarak girdi maliyetleri düşınektc ve büyüme hamtnadde ve ara malı ithalatındaki artıştan kaynaklanmaktadır. Uygulanan politikalar doğnıltusunda ilk olarak fiyat istikrarı hedeflenmekte ancak hunun ya- nı sıra ic; talebi arttırıcı politikalara da ağırlık verilme- si gerekmektedir. Bu sayede talep artışı yatırımları uyaracak, yatırımlarda istihdamı gerektirecek ve istih- dam artışı sajjlanahilecektir." İstihdam artışı ile birlikte verimlilik artışlarımn da sağlanabilmesi i(,'in öncelikle katma değeri yüksek alanlarda hızlı büyümenin teşvik edilmesi gerekir. Bir diğer yol da, Türkiye'nin bölgesindc göreceli üstünlü- gü sahip olduğu turizm, ticaret ve fuarcılık, saglık ve fi- nans sektörü gibi alanlarda yatırımları teşvik etmcsidir.' 1 ' Günümüzde sürekli ilerleyen teknolojinin gerekle- rini karşılayahilmek icin işçilerin daha fazla bilgiye ve dahıı yüksek teknik heceriye sahip olması gerekmekte- dir. Bu nedenle, herkesin erişehilmesi amacıyla (,-alışmak i(,in yaşam hoyu öğrenme firsatları geliştirilınelidir. Yaşam boyu öğrenme perspektifinde çıdışmak için ügrenme ve eğitim, bireyleri güç;lendirmenin, <^ılışma kalitesini iyileştirmenin, işvilerin verimliliğini ve gelirlerini art- tırmanın, işletmenin rekabet gücünü geliştirınenin, iş güvenliğini ve sosyal eşitliği dahil etmeyi genişletme- nin bir yoludur. Ayrıca bu sayede kişiler kürcselleştne- nin ve a«,'ik pazarlann pı>tansiyel olarak .sundukları fır- satları yakalayabilir. Ancak bu eğitiınlerin finansmanı önemli zorluk oluşturmaktadır." EĞtTİMPOLİTİKALARI Kaınu ve özel sektörün, bireylerin, sivil topluın ku- ruluşlarının ve eğitim kurumlarının dahil olduğu etkin egitiın politikaları geliştirilip uyKiılanmalı. Büt(,vden cği- tim, mesleki egitim ve beşeri sermayeye ayrılan kamu harcamaları arttırılmalı.'-'Ülketnizıle ij bulmanın ^iderek Küvlejmesi nedeniyle gen^ler birliirleriyle rekahet etrnek durumunda. Bu nedenle, daha iyi cğiritn fjen^crin i^ bul- malarında etkili olmaktadır. Ancak bir meslek gnıbu- na olan ihtiyay stnırlı oldujjunda, gen^'ler ne kadar egi- tim alırlar.sa alsınlar istihdam edilebilecek olan sayı sa- bittir. Toplam işsiz sayısı değişmeınektedir. Bu nedeıv le, işsizliğin azaltılabilınesi i^in, ihtiyaca yönelik mes- leki eğirim verilmelidir." Kü(,-ük ve Orta Öl<,îekli İşletmelcri Cîelişjtirnıe ve l>estekleme İdaresi Başkanhfiı (KOSCîEB) tarafından yü- rütülen GençGirişimci Yetiştirme Programı, üniversi- te öğrencilerini kenıli işlcrini kurmaya yönlendirmek- tir. Böylece, üniversitelerde bir giri^imcilik kültürünün oluşmasına ı> "alışılmaktadır. H Türkiye Ren^ nüfusa sahip bir ülke olarak potansiyelinin degerlendirilmesi etkin bir girişimcilik politikasının uygulanmasına hagltdır. Çalifniii hayatını düzenleyen yasaların, üretimi, yeni yatırımları ve is,(,ı (,-alıştınııayı özendirecek nitelikte olması sağlanmalı, nirijiıiKİııiıı maliyet yükünü artrıracak düıenlemelerden kavınılmalıdır. Rant gelirleri vergi- lendirilmeli, vergi tabanı genişletilerek üreticilerden alı- nan vergi nispi olarak azalrılmalı, gelir ve kunımlar ver- gisi oranlan düşürülmelidir.'H^ellikle kaliteli ve ihracata yönelik üretim yapan KOBİ'lerin (Küçük ve Orta Ol(,ı ı kli lşletmeler) teşviki gelir ve istibdamda artış saj*- lanıuasına karkıda bulanacaktır. KOBİ'lerin ınal ihra- cında kar$ıla$tıklan somnların giderilmesi için banka hiz- metleri ve teşvik tedbirleri arttırılmalı, dış pazarlara aı,ıl- malarını saglamak amacıyla uluslararası pazarlama ile il- gili bilgileri kamu kurumları tarafından yapılacak se- minerler, kurslar vb. etkinlikler arttırılmaltdır. Personel egitiıni bakımından da devlet desteği sağlanmalıdır."' TEMELÖNCEÜKLER 2009 Yılı Karılım Öncesi Ekonomik Program'da (KEP), istihdam odaklı sürdürülebilir bir büyüme yer- çevesinde, rekabet(,i bir ekonomi ve bilgi toplumu dog- rultusunda istihdam imkânlarının geliştirilmesi, işsizli- ğin azalrılması, işgücü piyasasının etkinleştirilmesi, eğitim ile istihdam arasında etkin bir ilişkinin kurulınası, tarım sektöründen ayrılan işgücünün diğer sektörlere kay- dırılmasının sağlanması ve aktif işgücü politikalarının yaygınlaştınlması temel öncelikler olarak belirtilmiştir. Aktif işgücü politikaları doğrultusunda 2008 yılın- da yürürlüge giren 5763 sayılı Kanun ile mevcut durumda sadece sigortalı işsizlerin yararlandığı is, bulına, danış- ınanlık hizmetleri, mesleki eğitim, işgücü uyum ve top- lum yararına (,'alışma hizmetlerinden Türkiye İş Kurumu'na (İŞKUR) kayıtlı tüm işsizlerin yararlanması sağlanmıştır. Bu (^ryevede 2009 yılında İŞKUR'a İşsizlik Sigortası Fonu'ndan 511 milyonTL kaynak aktarılmıştır. Bu kap- samda yürütülen faaliyetlerden 163.732 kişi yararlan- mıştır. 17 Ancak ülkemizde işsizlik halen ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir. Bu nedenle devletin bu gi- bi f.uıliyetlere destek vermeye devam etmesi işsizlikle mü- cadele a^ısından önem taşımaktadır. ÇALIŞAN KADIN SAYISINDAAZLIK Türkiye AB üyesi ülkelerle kıyas- landığında kadınlann istihdam oran- lan da son dercce düşüktür. Kırdan kente göç ile birlikte kadının sektör- ler arasındaki dağılımının değişmesi beklendiği kadar hızh ger(,x;kleşme- miştir. Tarım sektöründen kadının tarım dışı sektörler- de istihdamı düşük seviyede kalmıştır. TÜİK'in (Türkiye İstatistik Kurıımu) 2010 Hane Halkı Anket sonuçlarına göre ı^alışan işgücünün % 72,2'si erkek, %28,2'si ise kadındır. 2008 yıljnm o r tala- rından itibaren küresel krizin tle etkileriyle daha çok ka- dının iş aramaya başlaması ve bu nedenle daha <,x>k ka- dının işgücüne katılmasma rağmen, kadınlann işgücüne katılma oranı lıcm kırsal hem de kentsel yerlerde er- keklcrin işgücüne katılımından v°k düşüktür. Buradan kentleşmenin yoğun olarak yaşandığı ülkemizde kadının ı^ılışma yaşamına katılımımn kent iş pazarında yeteri ka- dar teşvik görmcdiği anlaşılmaktadır. Kadının okullaşma düzeyinin düşük olması, hizmet ön- cesi ve hizmet ic/i mesleki kurslarda yer almaması, iş pa- zarında emeğini sunacak nireliğe sahip olınasını engel- lemektedir. 1 " Ayrıca, katlınlar istihdam eılilıneleri halinde genellikle düşük ücretli ve kayıt dışı sektörlerde <, %<m Ş' maktadır. Bu durum da kadınlann işgücü piyasasına gir- işlerini engellemektedir. Bu nedenle kadın istihdamının arttırılmasına yönelik tedbirler de uygulanmaya kon- malıdır. Özellikle kırsal kesimde genv' kızların eğititnini sürdürmesi desteklenmeli ve nitelikli işgücünün oluş- masına önem verilmelidir. Ülkemizdeki yapısal nitelik- teki işsizlik sorunun çnzütnünde etkin ve kapsamlı aktif istihdam tedbirlerinin almmasıyla birlikte işsizlikle mü- cadelede başan sağlanabilecektir. DİPNOTLAR 9. I hılıt Sui^nez, Verimlilik İstihdam tligkisi, MPM Yayınları, Yayın No: 707, Ankara, 2009. 10. i lalit Sııi(,mt-z, Ekonomik Büyttmede Toplam Faktör Verimliliğinin Roltt (Verimlilik Odaklı Büyüme), MPM Yayınları, Yayın No: 698, Ankara, 2008. 11. ILO, Bilgi Toplumunda Çalı^mak İçin Oğrenme ve Eğitim, MPM Yayınları, Yayın No: 710, Ankara, 2009. 12. İŞKUR 11. Cîcnt-I Kurulu 12-15 Kasım 2003 Eylem Planı. 13. Faruk Kocacık, Ercan Şahbudak, Türkiye'de Çalışma Mayatııulan Kesitler: Işsizlik-Sendikal Örgütlenıne- Kadın Emeği- İşportacılık, Cıımhuriyet Üniversitesi Yayınları, Yayın No:94, Sivas, 2004. 14. Insaıı Tunalı, Türkiye'de lşgücü Piyasası ve İstihdam Arajtırması, Ankara, 2004 15. Nevzat Yosmaoğlu, 'Türkiye'de Kalkınma ve tstilulam Sorunları", Mülkiyeliler Birliği Dergisi, Cilt: XXI, Sayı:2O2. 16. Hayriye Atik vc Sevgi Sezer, "Avrupa Birliği'ne Entegrasyon Sürecinde Kii^iik Ve Orta Boy İşletınelerin Sorunları: Kayseri ve Nevjehir (Vncgi", I. Orta Anadolu Kongresi KOBİ'lerin Finansman ve Pazarlama Sorunlan, Nevşehir, 2001. 17.1TT, 2009 Yılı Katılım öncesi Ekonomik Programı, Ankara, Aralık 2009. 18. Ercan Tarlıdil, Yota Xanthacou, "Tiirk lşgünün Yapısı vc Avrııpa Birliği I.stihdaııı Politikaları", Ege Akademik Bakif Dergisi, C^ilt:2, Sayı:2, Temııuız 2002. CM KULTUR