Katalog

Dünya veteriner gününe doğru Prof. Dr. Ayhan FİLAZİ Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi B u yıl dokuzuncusu düzenlenecek olan Dünya Veteriner Hekimler Günü tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Nisan ayının son Cumartesi günü, yani 26 Nisan’da kutlanacaktır. Türk Veteriner Hekimleri Birliğinin de kurucu üyesi olduğu Dünya Veteriner Hekimleri Birliği tarafından alınan karar üzerine 2000 yılından itibaren kutlanan böylesi bir günde veteriner hekimlik mesleğinin önemi üzerine durulmakta ve halka veteriner hekimliğin sadece hayvan sağlığı için değil ayrıca insan sağlığı ve refahı için de gerekli olduğu anlatılmaktadır. Her yıl farklı bir konu üzerine yoğunlaşan kutlamalarda bu yıl "veteriner hekimliğin çeşitliliği" konusu ele alınmaktadır. Dünya Veteriner Hekimleri Birliği yayımladığı mesajında 4 önemli konuya dikkat çekmiş ve tüm üye ülkelerde kutlamalarda bu konuların ağırlıklı olarak ele alınmasını istemiştir. 1. Doğal veya kasıtlı olarak oluşturulan biyolojik afetlere karşı ayrı çalışma yapmak için ulusal veteriner teşkilatları ile veteriner hekimler güçlendirilmelidir. Günümüzde Veteriner hekimlerle veteriner teşkilatlarının işi sadece ulusal değil, küresel bazda halkın yararına çalışmak olarak dikkat çekmektedir. Zengin ülkeler, gelişmekte olan veya fakir ülkelerin veteriner hekimlerini ve veteriner teşkilatlarını desteklemeli ve bilgilerini paylaşmalıdır. Böylesine bir işbirliği ve destek, zoonoz hastalıklarla diğer hayvan hastalıklarının ortaya çıkmasını ve bütün dünyaya yayılması önleyecektir. Yorum: Bütün gelişmiş ve hatta gelişmekte olan ve gelişmemiş bazı ülkelerde dahi uluslar arası hayvan hastalıkları ofisinin baz aldığı, 20 Şubat 1935 tarihinde imzalanan Uluslar arası Cenevre Anlaşmasına uygun olan bir veteriner teşkilatı olmasına rağmen ülkemizde böyle bir kurum bulunmamaktadır. Bilindiği gibi bu kurum 1984 yılında çıkarılan 212 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile lağvedilmiş, onun yerine 1985’de 3161 sayılı kanunla ucube bir yapı getirilmiş, ardından 1991’de 441 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnameyle bu ucube yapı biraz düzeltilerek şu andaki halini almıştır. Bu yapıda bitki sağlığı ile hayvan sağlığı bir tutulmuş ve sağlık konusu mühendislik konusu haline getirilmiştir. Az sayıda bulunan veteriner hekimlerin özlük hakları ellerinden alınmış, maaşları sefalet düzeyine indirilmiştir. Veteriner hekimlik mesleği sadece bir hayvan hastalığı çıktığında itlaflarla anılır olmuştur. O nedenle ülkemize yapılan bazı göstermelik destekler, yapının bozukluğundan dolayı asıl hedefine ulaşamamaktadır. 2. Hayvansal üretimde gıda güvenliği: çiftliklerde, mezbahalarda ve tarım endüstrisi gibi bütün gıda üretim sisteminde veteriner hekimlerin rolü üzerinde durulmalıdır. Özellikle çiftliklerde, mezbahalarda kesim öncesi ve sonrası muayenelerde, tarım endüstrisinde ve mikrobiyolojik kontrol süreçlerinde, etkinlik ve maliyet analizlerinde gıda güvenliği kontrolünün pek çok aşamasında gelişmeye gereksinim vardır. Her hayvan türü için tehlikenin sıklığı ve genişliği için kendine özel önlemler alınmalıdır. Ulusal veteriner teşkilatı ile veteriner hekimler tarafından bütün bu tehlikelerin idaresi hem halk sağlığı hem de hayvan sağlığı sektöründe yararlanılabilir kaynakların en uygun şekilde kullanılmasını sağlayacaktır. Yorum: Veteriner teşkilatından vazgeçtik de artık gıda konusu bile bir sağlık işi olmaktan çıktı, mühendislik konusu haline geldi. Girmek için can attığımız veya takiyye yaptığımız AB ülkelerinde çiftlikten sofraya kadar her türlü hayvansal üründe resmi veteriner hekimin onayı olmadan hiç kimse hayvansal ürünü satışa sunamaz. Resmi veteriner hekim üniversiteden mezun olduktan sonra bir konuda özel eğitim alarak yetkin hale gelen ve maaşını devlette toplanan özel bir fondan alan, işverenden bağımsız, hükümet adına işyerini kontrol eden kimsedir. Ülkemizde bunun yerine işsiz diğer meslek gruplarını da iş sahibi etmek için getirilen sorumlu yöneticilik jargonu, üniversite diploması alan ve hiçbir konuda uzmanlaşmasına ihtiyaç duyulmayan, maaşını işverenden alan, maaş aldığı patronunu kontrol ede(meye)n garip bir yapı. Bu işin denetimini tek başına yapacağını ileri süren ve yıllardır yapmasını arzu ettiğimiz Tarım ve Köyişleri Bakanlığı gıda kontrolünü de yapamayınca gıda güvenliğimiz Allah’a emanet. 3. Hayvan sağlığı teşkilatlarının yürütülmesinde veteriner hekimler etkin role sahiptir. Veteriner Hekimler hayvan sağlığının düzeltilmesi için önem taşırlar. Veteriner teşkilatı ile veteriner hekimler ev ve süs hayvanlarından çiftlik hayvanları ve yabani hayvanlara kadar tüm hayvanların sağlığını korurlar. Hastalıkların önlenmesi, tedavisi, yemin kalitesi ve tüm hayvanların bakım ve yetiştirmesinden sorumludurlar. İnsanlara eşlik eden sağlıklı ev ve süs hayvanları, insan sağlığına pozitif yönde etkilidirler. Yorum: Yukarıda zaten böyle bir teşkilatın olmadığından söz etmiştik. Ancak özellikle Hayvanları Koruma Kanunu gereğince sokakta dolaşan başıboş hayvanların sorumluluğu Çevre ve Orman Bakanlığının kontrolünde Belediyelere verilmiş, daha sonra çıkartılan Belediyeler yasasıyla Belediyelerde bulunan veteriner müdürlükleri ve veteriner kadrolarının lağvedilmesinin önü açılmıştır. İlginçtir ki belediyelerdeki bu yapılanma bozulunca bir yandan kuduz vakaları bir yandan toplu köpek katliamlarında artışlar görülmeye başlanmıştır. Sağlıklı hayvan yerine ölü hayvan tercih edilmeye başlanmış, çocuklaratopluma hayvan sevgisi yerine ileride şiddet yanlısı olmayı özendiren davranışlar sergilenmiştir. Fazla söze gerek yok, ünlü Rus yazar Tolstoy "Hayvan öldürmekle insan öldürmek arasında sadece bir adım vardır" diyerek bu tür toplumların gelecekte ne olacaklarının haberini çok önceden vermişti zaten… 4. Serbest veteriner hekimlerin üye olduğu ulusal veteriner hekim birlikleri (ülkemizde Odalar) ile onların ulusal veteriner teşkilatı arasındaki ilişkilerine önem verilmelidir. Ulusal veteriner hekim birlikleri ile ulusal veteriner teşkilatının arasındaki bağ ve ilişkilerin güçlendirilmesi, yeni çıkan hastalıklarda hızlı teşhis, tedavi ve mücadeleyi güçlendirecektir. Yorum: Yakın geçmişte veya şu anda ulusal veteriner teşkilatımız diye adlandırılan ucube yapının içinde önemli mevkilerde bulunan, önemli başarılara! imza atmış ve halen mesleğin en üst yetkili organı olan Türk Veteriner Hekimleri Birliğinin çatısını oluşturan kişilerin aynı olması, ilişkilerin çok iyi yürüdüğünü göstermektedir. Varsın tabandaki serbest veteriner hekimlerle bağları olmasın önemli değil. 26