Katalog

Hazırlayanlar: Mavisel Yener, Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. [email protected] ÇOCUKGENÇLİK Ë Fa OKUMA KİTAPÇI G Bulut Lila’yla yolculuk Bulut Lila’daki masallar düş evreninin kapılarını açıyor, tatil okumaları için bize göz kırpıyor. Ë Mavisel YENER ocuk edebiyatı ürünlerini verirken çocukların beğeni ve gereksinimlerini sanatçı duyarlığı ile göz önüne alan Melek Güngör, Bulut Lila’da yedi masalla buluşturuyor okurunu. Yeryüzüne yağmurları yağdıran Bulut Lila’nın bize söyleyecekleri var. Bulut Lila, bir yığın beyaz bulutu eteklerinin altına alarak dolaşmayı, onların üzerinde oturarak aşağıda olup bitenleri izlemeyi pek seviyor. Ama bulutlarını dağıtma işi öyle çok zamanını alıyor ki oyuna vakit kalmıyor. Peki, bulutları gelişigüzel dağıtsa? Böyle yaparsa ninesini çok kızdıracağını ve bulutları yönlendirip yağmur yağdırma görevinin kendisinden alınacağını biliyor. Bulut Lila bir gün, bir evin penceresinden içeriye bakıyor ve bir çocuğun bilgisayarın başında oturduğunu görüyor. Bulut Lila, bilgisayarın ne olduğunu öğrenmek istiyor. Sonrasında neler mi oluyor? Anlatıp masalın keyfini kaçırmayacağım elbette. Kitabın ikinci masalı Kurnaz Tilkiler Kulübü, çağdaş bir fabl örneği. Bir kulüp kurmak isteyen birkaç çocuk demokratik bir oylama yaparak aralarına minik Memoş’u almamaya karar verirler. Memoş, onu dışlayan, Kurnaz Tilkiler Kulübü üyelerine pek kırgındır. Bir tilkiyle ortaklık kurup onlara günlerini göstermeye karar verir. Masalın sonu çocuk okurları arkadaşlık, güven, kurnazlık, dostluk sözcükleri üzerinde epey düşündürecek. Tonti adlı masalda bir uzaylıyla beraberiz. “Tonti” kocaman bir karpuz. Ama öyle kesilip yenecek cinsten değil! Tonti gezegeninden gelen uzaylı dostlar, yanlışlıkla bir karpuz tarlasına indiklerinden, Dünya’da yaşayan insanların karpuz şeklinde olduğunu sanırlar. Tonti’nin, yeni bir şekle dönüşmesi için iki Tonti günü beklemesi gerekir. Melek Güngör, pek çok kitabına uzaylıları konuk eder. Örneğin, Boyo dizisinde de uzayda gezerken dünyaya düşen, Boyo adında uzaylı bir kahraman vardır. Gemidekiler onun düştüğünü fark etmedikleri için yollarına devam ederler. Boyo dünyada ne yapacağını bilemez. Geminin gelip onu alacağını düşünür. Bu arada da çevresini tanımaya ve anlamaya çalışır. Dizinin her kitabında birileri ile tanışıyor Boyo. Salyangoz, kurbağa, karınca, kelebek, kertenkele, kaplumbağa, kirpi, balarısı, ağustosböceği Yaz tatilinde kitaplar Aklını Arayan Çocuk, Özden Aslan, resimleyen: Vicdan İleri, Elma Çocuk, 164 s, 2010, 7+ Kitapta on iki öykü yer alıyor. İlk öykünün adı: Çilli Bebek Trafikte. Damla’ya babası artık büyüdüğünü söylemiş, onu markete tek başına gönderebileceği müjdesini vermiştir. Ona mutlaka ışıklı yaya geçidinden geçmesi gerektiğini, yeşil ışık yanmadan karşıdan karşıya asla geçmemesini tembihler. Günlerden bir gün Damla alışveriş için çıkar. Kucağında da oyuncak bebeği vardır. Komşularının oğlu Emre ile karşılaşır. Emre, güvenli geçit yerine marketin tam karşısındaki kaldırımdan yola iniverir. Damla biraz daha fazla yürümeyi göze alıp güvenli geçide gitmeleri gerektiği konusunda onu ikna eder. Alışveriş bitince Emre ona “Bu akılsızlık, gel şuradan geçelim,” diyerek yola atlar. Damla da onu izler. İşte o anda çok sert bir fren sesi duyulur. Ezilme korkusu yaşayan çocuklar koşarak karşı tarafa geçerler. Aracın sürücüsü öfkeyle bağırır. Damla korkusundan oyuncak bebeğini çamurlara düşürüverir. Damla’nın annesi olanları görmüştür; ilkin, bir daha kızını markete yalnız göndermemeyi düşünür fakat onu bir daha uyarmaya karar verir. Damla ve Emre’ye karşıdan karşıya geçerken nelere dikkat etmeleri gerektiğini tek tek anlatır. “Mutlaka yaya geçidinden geçin. Işıklı yaya geçidi yoksa diğer yayalarla birlikte geçmeye özen gösterin. Trafik ışığı olmayan yollarda karşıdan karşıya geçerken önce sola, sonra sağa ve sonra tekrar sola bakmalısınız. Hiç taşıt gelmediğinden emin olunca hızlıca geçin. Koşmayın, düşebilirsiniz. Eğer yaya geçidi değil de üst geçit varsa mutlaka onu kullanın…”(s,18). Damla ve Emre artık akıllı olup yaya geçitlerini kullanacakları konusunda söz verirler ve öykü burada biter. Damla’nın bu öyküsünü çok ilginç bulduysanız diğer öyküler de kitapta sizi bekliyor. Yayınevi kitabın arkasına; İade Garantisi notu koymuş. “Bu kitabı okudunuz ve beğenmediyseniz, iade edilebilir ve ödediğiniz ücreti yayınevimizden geri alabilirsiniz.” Karar sizin! İlk Aşk/ Nilay Yılmaz/ Resimleyen: Hande Dilek Akçam/ Çınar Yayınları/ 48s/ 2011/ 8+ Onu gördüğünüzde, eliniz ayağınıza dolaşıyor, ne yapacağınızı bilemiyor musunuz? Onu ilgilendiren her şeyi siz de merak edip öğrenmek mi istiyorsunuz? Mektup yazıyor, ama ona bir türlü mektubunuzu veremiyor musunuz? Hımmm, durumunuz ciddi. Siz düpedüz âşık olmuşsunuz! Üzülmeyin, yalnız değilsiniz. Onu gördüğünüzde kalbiniz pırpırlanırken, istemediğiniz şeyler başınıza geldiğinde üzülüp ağlarken, olaylar hiç beklemediğiniz bir anda değiştiğinde sevinçten havalara uçarken de yalnız değilsiniz. Bu ilk aşk öyküsünü okurken, heyecan, sevinç, mutluluk, utangaçlık, hayal kırıklığı, pişmanlık ve kıskançlık duyguları size arkadaşlık edecek... Evde ve Uzakta/ Christine Nöstlinger / Çeviri: Suzan Geridönmez/ Günışığı Kitaplığı / 2011 / 196s. / 12+ “Ona kalmasını söylemek istedim; çünkü ona ihtiyacım vardı, çünkü onsuz yapayalnızdım, çünkü gerçekten sevdiğim tek kişiydi, çünkü biz birbirimize aittik ve onsuz nasıl yaşayacağımı bilemiyordum.” Roman, parçalanmış aile sorunları yüzünden ergenlik sorunlarını da taşımakta zorlanan on dört yaşını henüz geçmiş İlse’nin çevresinde dönüyor gibi görünürken, okura sezdirmeden on iki yaşında anlatıcı Erika’nın öyküsünü anlatıveriyor bize. İlsa ve Erika’nın anne ve babası ayrılmış, anne Kurt ile evlenip iki çocuk daha yapmış, öte yanda baba da başka bir kadınla hayatını birleştirip yeni çocuklara kavuşmuştur. İki taraf da kurdukları yeni ailelerinin telaşında, dağılan bir evlilikten doğan İlsa ve Erika’nın duygusal ihtiyaçlarını görmezden gelirler. İki kardeş önce iki yıl boyunca babaannenin evinde kalırlar. Daha sonra annelerinin yanına yerleşirler. İlsa ve Erika’nın dışlanmışlıkla ve varolmak için savaşmakla geçen yaşamlarında, anneleri de dört çocukla baş etmekte zorlanmaktadır. Erika, yaşama daha kolay uyum sağlar, ancak İlsa… Ah, İlsa! Üstteki tırnak içindeki sözcükler, Erika’nın ablasına seslenişidir. Bu sevgi ve özlem, onun boyundan büyük bir çaba içine girmesini sağlayacaktır. “Bütün bunlardan nasıl etkilendiklerini, bütün bunları nasıl hazmettiklerini, ne düşündüklerini kimse sormadı. Kimse sormazsa, kimse içlerinden neler geçtiğini öğrenemez de!” Belki de ailenin en aklı başında kişisi, babaanneydi. O da ne yazık ki, çocuklardan uzaklaştırılmıştı, onları şımartıyor olduğuyla suçlanarak… Aile bağları ve sevginin yemek ve çamaşırdan ibaret olmadığı, gençlerin farklı isteklerinin ve beklentilerin olduğu gibi, parçalanmış ailelerde ergenlik sorunlarının biraz daha hassasiyetle ele alınması gerektiği konusunda ailelere uyarıcı olabilecek bir kitap. Uluslararası birçok ödüle sahip olan Nöstlinger’in bu romanını yalnızca gençlere önermek yanlış olur, yetişkinler de mutlaka okumalı denebilir ancak. Neden mi? Çünkü “Korkuyorum. Yalnızca İlse için değil. Hepimiz için korkuyorum.” Ç ve uğurböceği ile tanışan Boyo onların yaşamlarını öğrenir. Yazarın bir başka kitabı Penguen Tigi’nin Özlemi’nde de büyümek için dünyalı çocukların sevgisini bekleyen uzaylı dost Yum yum ile tanışmıştık. Büyücü Sakal ve Çırağı Tilki Kulak adlı kitabında da uzay ve uzaylı motifi sıkça yer almıştı. Yazarın Mars Gezegenine Nasıl Gidemedim adlı kitabındaki teneke uzay gemisi de düş dünyamızın kapılarını epey zorlamıştı. Yum yum, Boyo ve Tonti aynı gezegenden mi gelmiş bilinmez ama onlar aracılığıyla keşifler yapmak okurların çok hoşuna gidecek. YaBu’nun derdinin ne olduğunu öğrenmek isteyenler Bulut Lila’nın dördüncü masalına doğru koşmalılar. Bu masalda önyargılar ve farklılıklar konusu alt metinde başarıyla işleniyor. MitiMotiMotoTum adlı öyküde uzun süren bir kışın ardından hangi mevsimi çağıracağını şaşıran Kimo, okuru hem güldürüyor hem de düşündürüyor. Evrenin gizemli boşluğunda yer alan yıldız sistemlerinden birinde bir müzik gezegeni olduğunu biliyor muydunuz? Evrenin Güzel Ezgisi adlı masaldaki minik Ezgi işte bu gezegenden dünyaya düşüvermiş. Kitapta en sevdiğim, üstünde en çok düşündüğüm masal bu. Müziğin bulunduğu yer ıssız, kocaman bir çöl. Minik Ezgi çölü tanımaya çalışırken bir anda çölde fırtına çıkıvermez mi. Bu güzel müziğin dünyadaki arayışı devam ederken onunla birlikte çıktığımız yolculuk kendi müziğimizi evrene ulaştırabilmenin yollarını da kulağımıza fısıldıyor. Kitabın son masalı Küçük Kentlilerin Çan Kulesi minicik adamların dünyasında geçiyor. Yemyeşil bir kentte yaşayan minicik adamların çok sevdikleri bir çan kulesi var. Bu, bildiğimiz çanlardan değil. Çalındığı zaman önce hafif bir rüzgâr esiyor, sonra derinden gelen güzel bir ezgi duyuluyor. Küçük adamlar, bu ezginin asırlardan beri değişmediğine ve dünya var oldukça kulenin duracağına inanıyorlar. Peki, bu küçük adamların çan kulesinden başka düşündükleri yok mu? Var elbette! Kim ermiş muradına kim çıkmış kerevete onu söylemem, okuyun öğrenin! Bulut Lila, yaz tatili için iyi bir seçim. *Bulut Lila, Melek Güngör, Resimleyen: Canan Barış, Altın Kitaplar, 72s, 2011, 8+ www.maviselyener.com Mavisel Yener Ata Cad. Defne Sok. No: 1 D: 1 Balçova zmir www.maviselyener.com [email protected] SAYFA 28 7 TEMMUZ 2011 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1116 çocukla kitabım biriyse k (küfürba ğuna ki bir kara okurken ayıp!” d ekleme Eğer ay kır kıkır cuğun “ bir ipuc Diyeli halle m kışır çün sa kavg maz. En Ama ma çağırış o “Lan” m böyle k filan… R Çocukla rulun ke edepsiz başaram En iyi narken küfür et Eh, a mız çoc Artık ne Terbiye notlar a venli ols sun… F su aklım demiş y mi kend yap!” Aslınd var, o d da “ben ruz. Çü fatı değ manla d rahatlay tişmeler “bizim i istiyoru Argoy babalar rünce ö lar. İki v küfürler efekti!) men be iki varsa taç. Am neğin, ç su. Bu y kiden g tersi old çağının rikli bir i pratik b ıskalıyo yelim ha düt düt dünyala ken ve dedikod dedir. S da, dah Üstel CUMH