Katalog

Gökhan Akçura'dan 'İstanbul Twist' Kültür tarihimizin zaman makinesi ‘Ehli Keyf Durağında’ Gündelik yaşamın bir tarihi olabileceğine inanıyorsanız; eğilimlerimizi, alışkanlıklarımızı bir dönem oluşturabilecek kertede özel ve anlamlı kılan değerleri unutmamak, başka isimlerde ve resimlerde kendi hatıranızı bulmak için Akçura’nın "hareket halindeki" keyifli dizisi "Zaman Makinesi"ne bir göz atın. dene"; Erkin ve Korkut Koray kardeşlerinse "Ceviz Oynamaya Geldim Odana" adlı türküyü twist uyarlamasıyla seslendirmesi ilginç detaylar… 196263 yazına damgasını vuran twist, Öztürk Serengil’in şovlarıyla, çeşitli grupların kayıtlarıyla, düzenlenen twist yarışmalarıyla ve Yeşilçam’da kendine edindiği rolle, kısa ama etkin bir dönem geçirmiştir. Gökhan Akçura, Öztürk Serengil’e özel bir yer vermiş kitabında; şöhretinin doruk zamanlarını, prodüksiyonculuk çalışmalarını, Yeşilçam’daki konumunu ve kaybolan prestijini anlattığı yazıyı şöyle bitiriyor: "Neden kendisini bu kadar kısa sürede unuttuklarını, neden onu bağırlarına basmadıklarını hiç anlayamadı. Gülmenin duygularla karışmadıkça kalıcı olamayacağını kimse söylememişti ki ona…" OYUNCU AYLA ALGAN Müzik kariyeriyle değil de daha çok oyunculuğuyla hatırlanan Ayla Algan’ın kendi ağzından anlattığı müzik macerası, Fransa’daki teorik eğitimi, New York’taki oyunculuk eğitimi, bir başka bölümü oluşturuyor. Algan, kendine özgü samimi ve mütevazı üslubuyla 60’ların tiyatrosunu, halkçı sinema tecrübelerini, solculuk anlayışını anlatırken aldığı felsefe ve tiyatro eğitiminin onu daha bilinçli bir sanatçı yaptığını hissettiriyor. "İlk popstarımız" diye anılan Celal İnce’yi tanıtan bölümde, sanatçının çocukluğu, anıları, kısa hayat hikâyesi yer alıyor. Bölümün dikkat çeken kısmı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ö. Alkan’ın "Tarihin Sesli Tanıkları: Plaklar" başlıklı yazısından yapılan alıntı. "Dostluk Tarihi" olarak kitaba eklenmiş bu kısımda, Celal İnce’nin Amerika’ya yerleştikten sonra 1957’de kaydettiği bir propaganda plağında TürkAmerikan dostluğunu pekiştirmek için yaptığı şarkının hikâyesi var. Merak edenler için şarkının nakaratı şöyle: "Amerika Amerika, Türkler dünya durdukça Beraberdir seninle, hürriyet savaşında" Kitapta yer alan bir başka isim de futbolculuğu, disjokeyliği, şarkıcılığı, şarkı sözü yazarlığı yapmış; popüler müzik ve televizyon tarihinde önemli KİTAP SAYI ? M. Gökşen BUĞRA K ültür tarihimize kısa ya da uzun bir dönem damgasını vuran "trend"di, vazgeçilmezdi, ortalığı kasıp kavurdu dediğimiz modaların, alışkanlıkların, kişilerin, mekânların unutulup gitmesine gönlü elvermeyen bir yazararaştırmacı Gökhan Akçura. "Evvel Zaman Bisiklet", "Gramofon Çağı", "Aile Boyu Sinema ve İnsanlar Âlemi" gibi meraklısına referans kitabı olabilecek, meraklısı olmayanlara bile keyifle okuttuğu kitaplarından tanıyoruz onu. Kaybolmasın istediği incelikleri, kültür tarihimizden seçip çıkaran, unutulan dokümanları değerlendirerek ‘yaşamak sanatı’ kitapları oluşturan Akçura, bu kez adını Nat Simon’ın "İstanbul Twist" parçasından alan son kitabıyla müzik, resim, sinema tarihine, özellikle ‘eğlence’ bağlamında tanıklık ediyor… Adı "İstanbul Twist" olunca, kitap yalnızca İstanbul’dan twist rüzgârların nasıl esip geçtiğini anlatıyor diye düşünüyoruz; ancak bu kitabın yalnızca bir bölümü. Kitaptaki bölümler arasında kronik bir sıra izlenmemiş; kimi danslar, dansçılar, şarkıcılar, sanatçıların yurtdışı kariyerleri, eğlencenin merkezi halini alan kulüpler, eğlence hayatının yozlaştığına ilişkin tartışmalar, Karagöz’ün zamanla geçirdiği değişim ve modernizasyonu ve son olarak resim tarihimize ilişkin bir çözümleme… Posterler, davetiyeler, gazete kupürleri gibi görsel malzemeyle de renklendirilen ilk bölüm "İstanbul Twist", 60’lı yıllarda büyümeyenlerin bile bir şekilde kulaklarına çalınan twistin eğlence kültürümüzü nasıl etkilediğine ilişkin gözlemler sunuyor. 1960 yılında Chubby Checker’ın Amerika’da başlatıp Avrupa’ya doğru yaydığı twist, İstanbul’da "büklüm büklüm bir dans" olarak tanıtılmış. O yıllarda sahnede twist seslendiren gruplardan Barış Manço ve Harmoniler’in "Çıt Çıt Çe ? SAYFA 16 CUMHURİYET 886