Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 20 MAYIS 2010 PERŞEMBE 12 EKONOMİ CMYB C M Y B E M E K GÖRÜŞ ATİLLA ÖZSEVER 26 Mayıs Ne? Doğum Günü mü? Şube başkanlarından sendikacı bir dostumuza “26 Mayıs’ta ne olacak?” diye sordum. Kendisi de “Hocam, 26 Mayıs ne, birinin doğum günü mü?” diye esprili bir cevap verdi. Aslında bu sendikacı arkadaşımız 26 Mayıs’ta bir genel eylemden, bir genel grevden yana fakat olay o kadar “sulandırıldı” ki insanlar artık şaka yoluyla cevap vermeye çalışıyor. Bilindiği gibi TEKEL direnişi sürecinde dört konfederasyon, başta güvencesiz çalışma olmak üzere 12 temel konudaki taleplerinin AKP hükümetince yerine getirilmemesi halinde 26 Mayıs’ta genel eyleme gideceklerini açıklamıştı. Aradan üç ay geçti, Taksim’de başarılı bir 1 Mayıs mitingi yapıldı ve nihayet dört konfederasyon başkanı geçen hafta toplandı, ancak “topu” yetkili kurullarına attı. KESK, Danışma Meclisi’ni topladıktan sonra 26 Mayıs genel eyleminin arkasında durduğunu açıkladı. DİSK de eylemden yana bir tavır koydu ancak mevcut kararın Türk-İş’le birlikte alındığını belirterek Türk-İş katılmayacağı bir eylemin ortak mücadeleye gölge düşüreceğini ifade etti. Kamu- Sen de Türk-İş’e göre tavır belirleyeceğini bildirdi. Bu arada Türk-İş Başkanlar Kurulu toplandı, üst yönetim eylem kararından “caymak” için “genel eylemin ortamı yok” şeklinde bir imada bulundu. Türk-İş Başkanı Mustafa Kumlu’ya 1 Mayıs’ta yapılan müdahale gerekçe gösterildi. Sonuçta 25 sendika başkanı, 26 Mayıs’ta genel eylem yapılmasına “Hayır” dedi. Aralarında Tez Koop-İş, Petrol-İş, Deri-İş, Tümtis gibi sendikaların bulunduğu 6 sendika başkanı ise eylemden yana tavır koydu. Müzakere sonucunda nihai kararın dört konfederasyon başkanı tarafından verilmesi kararlaştırıldı. Dört konfederasyon başkanının bugün bir görüşme yapması bekleniyor. Aslında sendikaların genel bir eylem yapmaya niyetleri yok. Birçok sendikanın şubesinde de kongre süreci başladı. Esas sorun, 22 Şubat’ta alınan bu kararın üç ay sonraya bırakılmasıdır. Bir anlamda eylem uzun bir sürece yayılarak soğutulmaya çalışıldı. Zaten bir süre sonra Ankara’daki TEKEL direnişi de bitmişti. Sendikacılar genel eylem için bir gerekçe kalmadığını öne sürüyor. Oysa 26 Mayıs kararının özünde güvencesiz çalışma yatıyordu. TEKEL işçilerinin başına örülen 4/C meselesi, giderek 125 bin işçiyi kapsayacak. Taşeron çalışma yaygınlaşıyor. Hafta başında Zonguldak’taki maden faciası da bir taşeron firmasına bağlı olarak çalışan 30 işçinin başına geldi. Bu tür güvencesiz çalışma statüsü, eğer gerekli tepki gösterilmezse tüm çalışma hayatına yansıtılacak. AKP hükümeti ve sermaye sınıfı, dört konfederasyonun birlikteliğinden rahatsız oldu, sosyal güvenlik yasasında olduğu gibi emek kesiminin birlikteliği kritik dönemeçlerde bozulmaya çalışıldı, zaten sendikacılar da eyleme pek hevesli değillerdi, sonuçta emek karşıtı güçler kazançlı çıktı. 26 Mayıs’ta göstermelik ya da eksik katılımlı bir eylem, pek fazla anlamlı olmayacak. Peki taban, işçi temsilcileri, şube yöneticileri ne yapıyor, onların bir kusuru yok mu? atillaozsever@ttmail.com TEKEL direnişinin kazandõrdõğõ ivmeyle alõnan genel eylem kararõ, haklõ taleplere karşõn tavsamõş görünüyor Vergi gelirleri içinde ciddi bir ağõrlõğa sahip dolaylõ vergilerin payõ yüzde 68’e yaklaştõ DİYARBAKIR VE PERVARİ’DE SÖZLEŞME Diyarbakõr Büyükşehir Belediyesi 312 kamu çalõşanõ memuru kapsayan toplu iş sözleş- mesini Tüm Bel-Sen’le imzaladõ. Türkiye’de memur sendikasõyla toplusözleşme imzalayan tek büyükşehir belediyesi olan Diyarbakõr, önemli bir sosyal sorumluluğa da imza attõ. Toplu iş sözleşmesi gereği memurlar her ay 10 TL’yi açlõk ve yoksullukla mücadeleye ayõr- dõ. Siirt’in Pervari Belediyesi’nde çalõşan me- murlar için ilk kez imzalanan sözleşmeyle, üc- retlerde seyyanen net 100’er liralõk bir artõş sağlandõ. 10 memuru kapsayan toplu iş söz- leşmesiyle bir memura bir yõlda toplam 1400 TL’lik bir ek ödeme yapõlacak. 6 Mayõs 2010 günü vefat eden işçi sağlõğõ alanõnõn öncüsü Dr. Haldun Sirer’in adõnõn İstanbul Meslek Has- talõklarõ Hastanesi’ne verilmesi önerildi. İs- tanbul Meslek Hasta- lõklarõ Hastanesi’nde 20 yõl başhekimlik ya- pan Dr. Nazif Yeşilleten, işçi sağlõğõ ve meslek hastalõklarõ alanõna bü- yük emek veren, bu alanda birçok hekim ye- tiştirmiş, hastanenin ku- rucusu ve ilk başhekimi olan Dr. Haldun Si- rer’in isminin bu has- taneye verilmesi için Sağlõk Bakanlõğõ’na başvurdu. İsim değişik- liği için Sağlõk Bakan- lõğõ’na yapõlan başvu- runun yanõ sõra Türk Tabipleri Birliği, Türk- İş, DİSK ve TİSK’e de bu girişimin desteklen- mesi için bilgi verildi. Bugün dört konfederasyon tarafõndan ortak bir deklarasyon yayõmlanacak. Sendikalar, eylemi birkaç saat ya da tamgün yapmakta serbest bõrakõlacak. Dört konfederasyonun aldõğõ ortak kararla 26 Mayõs’ta yapõl- masõ planlanan genel eylemin günü yaklaştõkça KESK dõşõn- daki konfederasyonlarõn sesle- rinin kõsõldõğõ görülüyor. Her ne kadar KESK Başkanõ Sami Evren, özelleştirme, işsizlik, yoksulluk, güvencesiz çalõşma gibi bir dizi sorunun yer aldõğõ ülkede 26 Mayõs’ta greve çõk- manõn ve eylemi örgütlemenin en doğal ve meşru hakkõ oldu- ğunu söyleyedursun, Türk-İş içindeki pek çok sendikanõn, 1 Mayõs’ta yaşananlarõ gerekçe göstererek eyleme daha soğuk baktõklarõ, Türk-İş’in de dos- doğru ‘haydi alanlara’ deme- diği bir eylemin başarõ şansõnõn düşük olmasõ, emek çevrelerin- de kaygõ yaratõyor. Gerçi bugün dört konfederas- yon ortak bir deklarasyon ya- yõmlayacak ve 26 Mayõs genel eyleminin planlandõğõ gibi ya- põlacağõnõ duyaracak. Ancak söz konusu eylemin, özellikle TE- KEL direnişinin devam ettiği günlerde yapõlan başta Ankara, İzmir ve Adana gibi illerde etkili olan genel eylem kadar etkili ol- mayacağõ da emek çevrelerinde öngörülen ve sõkõntõyla da olsa teleffuz edilen bir durum. Zira sendikalar genel eylemi isterse genel hale getirecek ve tamgün iş bõrakacak, isterse birkaç saat. Yani öğlen saatle- rinde bõrakõlan işin ne kadar ey- lem sayõlacağõ bir yana iş bõ- rakma biçimi de serbest... Bazõ sendikalar alanlarda toplanacak ve AKP’nin emek karşõtõ politikalarõnõ eleştirecek. Bildiriler okunacak. Ancak ge- nel kanõ, sendikalarõn büyük bir çoğunluğunda bir bahar yor- gunluğu ve tavsamanõn olduğu yönünde. Yurttaşõn yükü arttõ Procast işçisi sendikada kararlõ Tuzla Vernikçiler Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren Procast’ta ça- lõşan işçilerin bir süre önce aldõklarõ DİSK/Birleşik Metal- İş’te örgütlenme kara- rõ baskõ ve işten atõl- mayla karşõlõk bulunca işçiler, çareyi fabrika önünde eylem yap- makta buldu. Sendikadan yapõlan açõklamaya göre, Procast’ta çalõşan işçi- lerin Birleşik Metal-İş’te örgütlendiğini du- yan işveren bilindik baskõlara başladõ. 26 Nisan’da 12 işçi tazminatlarõ dahi öden- meden işten çõkarõldõ. 5 işçiyi işten atmak üzere izne çõkardõktan sonra “Eğer isti- fa etmezseniz sizi de çıkartırım” di- yerek sendika üye- liğinden istifa et- tirdikten sonra iş- başõ yaptõrdõ. İşyerinde yaşanan sendikal hak ihlal- lerini protesto etmek amacõyla 17 Nisan 2010’da fabrika önünde yürüyüş ve basõn açõklamasõ düzenlendi. DİSK’e bağlõ Birleşik Metal İş’te örgütlendikleri için işten atõlan işçiler, işe iade ve sendika hakkõ için eylem yaptõ. Bandırma Limanı Çelebi’nin oldu Ekonomi Servisi - Marma- ra’nõn ikinci büyük limanõ olan Bandõrma Limanõ’nõn özelleş- tirme ihalesinde en yüksek tek- lifi 175.5 milyon dolarla veren Çelebi Ortak Girişim Grubu, li- manõ devir aldõ. Devirin gerçekleşmesiyle bir- likte limanda çalõşan 167 işçi- nin İzmir, 53 işçinin Haydar- paşa, 23’ünün de Derince Li- manõ’na tayinlerinin yapõldõğõ- nõ ifade eden Bandõrma Liman İşletme Müdürü Orhan Kılıç, işçilerin Bandõrma Limanõ ile olan ilişkilerinin sona erdiğini söyledi. Çelebi Holding Yönetim Ku- rulu üyesi Uğur Doğan ise 5 yõlda limana 20 milyon dolarlõk yatõrõm yapacaklarõnõ belirterek yatõrõm kapsamõnda öncelikle 7.5 milyon ton/yõl olan dökme yük kapasitesini 4 yõl içinde 11 milyon ton/yõla çõkaracaklarõnõ bildirdi. Ekonomi Servisi - Bugün “2023’e Doğru - Küresel Kriz, Yeniden Yapılanma, Ulusal Dö- nüşüm” temasõ ile Swissotel the Bosphorus’ta başlayacak Forum İstanbul’un Başkanõ Yavuz Can- evi, öncülüğünü yaptõklarõ 2023 vizyonunun bugün hemen bütün kurumlar tarafõndan sahiplenil- diğini ve doğru hedefler seçildi- ğinde Cumhuriyet’in 100. yõlõn- da Türkiye’nin G-20 üyeleri ara- sõndan dünyanõn ilk 10 ekonomisi arasõna girebileceğini söyledi. Canevi şunlarõ söyledi: “Bundan 9 yıl önce 2023 viz- yonu ile yola çıktığımızda te- bessümle karşılanmıştık. Ara- dan geçen sürede Türkiye çok yol aldı. 2023 kavramı da ka- muoyuna yerleşti. Bugün ‘2023 vizyonu’ diye internete girdiği- nizde tam 74 milyon 600 bin so- nuçla karşılaşıyorsunuz. Ku- rumlar, şirketler, devlet, her il yönetimi kendine bir 2023 he- defi koyuyor. İçlerinde çok cid- di çalışmalar da var; kurulan bir modele göre, Türkiye başta eğitim olmak üzere altyapıya 2023’e kadar 460 milyar dolar- lık yatırım yapabilirse, ortalama yüzde 6’lık büyüme temposu ile G-20’den ilk 10’a terfi ede- bilecek. Bu tip çalışmalara ön- derlik etmekten mutluyuz.” Stratejik partnerleri Akbank, TİM, Hedef Alliance ve Finans Dünyasõ olan Forum İstanbul, Forum Başkanõ Canevi, Akbank Genel Müdürü Ziya Akkurt, TİM Başkanõ Mehmet Büyü- kekşi ve Devlet Bakanõ Ali Ba- bacan’õn açõş konuşmalarõ ile başlayacak. Swissotel the Bosp- horus’taki forum iki gün sürecek. GÜNÜN İÇİNDEN Japon otomobil üretici- si Toyota, bilgisayar- lõ direksiyon sistemin- deki sorunu gidermek için Japonya’da 4 bin 500 Lexus model ara- cõ geri çağõrdõğõnõ bil- dirdi. Şirket Sözcüsü Paul Nolasco, söz ko- nusu sorunla ilgili 12 şikâyet aldõklarõnõ an- cak sorunun dünya ge- nelinde herhangi bir kazaya neden olmadõ- ğõnõ belirtti. 7 bin Lexus’un da Ja- ponya dõşõnda satõldõ- ğõ, bunlarõn da olasõ- lõkla geri çağõrmalar- dan etkilenebileceği ifade edildi. Toyota ni- sanda ABD’de de 10 bin Lexus SUVs’i de geri çağõrmõştõ. Dolaylõ vergilerin toplam vergi tahsilatõ içindeki payõ bu yõlõn ilk dört ayõnda geçen yõlõn aynõ dönemine göre 4.3 puanlõk artõş gösterdi. Ekonomi Servisi - Yurttaşõn sõr- tõndaki vergi yükü bu yõlõn ilk dört ayõnda yüzde 4’ü aşan bir oranla da- ha da arttõ. ANKA’nõn Maliye Ba- kanlõğõ verilerine dayanarak yaptõğõ hesaplamaya göre, dolaylõ vergilerin toplam vergi tahsilatõ içindeki payõ geçen yõla göre 4.3 artõşla yüzde 67.8’e ulaştõ. Dolaylõ vergi tahsilatõ- nõn yüzde 32.5 artõşla 42 milyar 889.4 milyon TL olduğu ilk dört ay- lõk dönemde doğrudan vergiler de yüzde 9.4 artõşla 20 milyar 342.8 mil- yon TL’ye ulaştõ. KDV artışı yüzde 24 Gelir vergisi tahsilatõ, 2010’un dört ayõnda geçen yõlõn aynõ döne- mine göre yüzde 0.4 artarak 13 mil- yar 14 milyon TL’ye çõkarken petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tü- ketim vergisi gelirleri yüzde 29.4 ar- tõşla 8 milyar 997.6 milyon TL oldu. En önemli dolaylõ vergi kalemi sa- yõlan ve tüketim eğiliminin başlõca göstergesi kabul edilen katma değer vergisi (KDV) dört ayda geçen yõlõn aynõ dönemine göre yüzde 23.7 art- tõ. Bu dönemde KDV tahsilatõ 7 mil- yar 974.3 milyon TL’ye yükseldi. KDV gibi tüketicilerin satõn al- dõklarõ ürünlerinin fiyatõ içinde tahsil edilen özel tüketim vergi- sinde (ÖTV) yüzde 30.2’lik bir ar- tõş yaşandõ. Reel bazda da yüzde 16.8 artõş görüldü. Farklı bölgelerden 500 Koç Topluluğu bayisi ile “Anadolu Buluşmaları”nın 17’ncisinde Denizli’de bir araya gelen Koç Holding Başkanı Mustafa V. Koç, Türkiye’nin beklenenden hızlı büyürken Avro böl- gesinde sıkıntıların devam ettiğine işaret ederek bu- nun ihracatı Avro, ithalatı dolar ağırlıklı olan Tür- kiye’yi yakından ilgilendirdiğini söyledi. Topluluğun CEO’su Turgay Durak da “Türkiye ekonomisine gü- veniyor ve desteğimizi sürdürüyoruz. Önümüzdeki dö- nem, 2.2 milyar TL yatırım gerçekleştirecek, 2 bin ki- şiye yakın yeni istihdam imkânı yaratacağız” dedi. Bu arada Koçfest Üniversiteler Bayan Futsal Şam- piyonu olan Gaziantep Üniversitesi’nden ‘En Değerli Oyuncu’ seçilen Tuğçe Günoğlu başarı kupasını Mustafa V. Koç’un elinden aldı. Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõm- cõsõ Ali Babacan, bankacõlõk sektö- ründe yapõlacak düzenlemelerin sektörü “üzmeden” gerçekleştirileceğini ifade etti. Babacan, Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kuru- lu üyeleri ile bir araya geldiği toplantõnõn açõlõşõnda yap- tõğõ konuşmanõn ardõndan gazetecilerin sorularõnõ yanõtladõ. Bakan Babacan, “Türk bankacılık sektö- ründe oligapol riski var mı, bu kamu bankaları- nın önümüzdeki dönemdeki stratejilerinde bir değişikliğe yol açar mı” şeklindeki soru üzerine, Tür- kiye’nin hem G- 20 hem Finansal İstikrar Kurulu masasõnda tem- sil edildiğini, burada da bankacõlõk sistemiyle ilgili dü- zenlemelerin önemli bir gündem maddesi olduğunu söyledi. Babacan, konuşmasõnõn devamõnda “Dünyada parmakla gösterilen bir sektörü, bankacılığı sı- kıntıya sokacak yani şu andaki durumundan da- ha kötü bir noktaya götürecek bir adım kesinlik- le atmayız” dedi. Yeni düzenlemelerin bir ihtiyaç ol- duğunu ifade eden Bakan, “Bu hem bankalarımızın bilançolarını korumak açısından önemli” dedi. Meslek Hastalıkları Hastanesi’ne Dr. Haldun Sirer Adı Örgütlenen işçiler atıldı Türkiye Motorlu Ta- şõt İşçileri Sendikasõ (TÜMTİS) İstanbul Şu- be Başkanõ Ersin Türk- men, TÜMTİS üyesi 54 işçinin, sendikaya üye olmalarõ nedeniyle UPS işvereni tarafõn- dan işten çõkarõldõkla- rõnõ belirtti. TÜMTİS üyelerinin gazetemize ziyareti esnasõnda ko- nuşan Türkmen, “Di- ğer üyelerimize de in- safsõz bir şekilde istifa baskõsõ yürütülüyor” dedi. Sendika yetkilile- ri, üyelerinin işten çõ- karõlmasõnõ protesto et- mek ve işveren vekille- rinin işçilere yaptõkla- rõ sendika üyeliğinden istifa baskõsõnõ kõna- mak için bugün saat 12.30’da, Zeytinbur- nu’ndaki UPS Genel Merkezi önünde basõn açõklamasõ yapacak. Sendikalar ve meslek odaları, son aylarda ülkede yaşanan olum- suzluk ve iş kazaları nedeniyle grev çağrısında bulundu. İnönü Par- kı’nda bir araya gelen sendika ve meslek odaları adına açıklama yapan KESK Dönem Sözcüsü Güven Boğa, “Tüm emekçileri, hal- kımızı, madenlerde yaşanan kazalara ve işçi ölümlerine ‘dur’ de- mek, TEKEL işçileri ve onların şahsında 4-B, 4-C, taşeronlaştır- mayla güvencesizliğe mahkûm edilen emekçiler için güvenceli ge- lecek, güvenceli iş istemek, eğitim ve sağlığın parasız olması için, insanca bir yaşam ve demokratik bir Türkiye için 26 Mayıs’ta gre- ve çağırıyoruz” dedi. (MEHMET KOCAOĞLU) Sendika ve odalara grev çağrısı emek@cumhuriyet.com.tr KOÇ 2000 KİŞİ DAHA ALACAK Toyota, Lexuslar’ı geri çağırdı Üretici, çay fiyatına tepkili Hükümetin destek prim- leriyle birlikte çay fi- yatõnõ kilogram başõ- na 1 TL olarak açõk- lamasõ üreticilerin tepkisine neden oldu. Çay Üreticileri Da- yanõşma Derneği Baş- kanõ Mustafa Mavi, “10 gün önce Rize Ti- caret Borsasõ Başka- nõ bugün verilen fi- yatõ ilan etmişti. Şim- di Bakan niye geldi? Fiyatõ Borsa Başkanõ zaten açõklamõştõ. Bakan fiyatõ açõklayõn- ca içerideki Çay- kur’un bürokratlarõ alkõşlamaya başladõ. Onlarõn çayõ var mõ, Neyi alkõşlõyorlar” di- yerek tepki gösterdi. FORUM İSTANBUL BAŞLIYOR ‘2023’te ilk 10’a terfi ederiz’ Babacan: Bankacõlarõ üzmeden düzenleme yaparõz 26 Mayıs bahar yorgunu Yavuz Canevi Forum İstanbul 2010 “Küresel Kriz, Yeniden Yapõlanma, Ulusal Dönüşüm” temasõyla 20 - 21 Mayõs’ta Swissotel’de yapõlacak.