Katalog

İçerdiği mineral ve vitaminlerle kalp, damar, böbrek ve gözlerin dostu olarak da biliniyor Hindi eti, Türk mutfak kültürüne çok uygun Şerafettin ERBAYRAM (Bolu Kalite Yem Sanayi A.Ş.Bolca Hindi Genel Koordinatörü) S on yıllarda hindi eti tüketimi, büdün dünyada olduğu gibi ülkemizde de mutfaklarda artan bir oranda yer almaya başlamıştır. Özellikle Avrupa’da son on yılda, bilhassa BSEdeli dana hastalığının görülmesi sonucu hindi eti tüketimi artmıştır. Buna paralel olarak da ülkemizde de hindi eti tüketimi artış kaydetmektedir. Hindi eti tüketimi niçin artmaktadır? Çünkü hindi eti mutfaklar için ekonomik bir ettir. Özellikle son 30 yıldır, bütün dünyada tüketim her yıl belirli bir oranda artmaktadır. Bunun en büyük nedeni; hindi eti, geleneksel mutfak kültürüne çok uygundur. Mutfaklar için ekonomiktir. Özellikle Türk mutfağının, geleneksel tencere ve sulu yemek kültürüne çok uygundur. Yahni, taşkebap gibi sulu yemekler yanında şinitzel, burger ve köfte yapımına uygunluğu yanında bütün sebzeli yemeklerde kıyma yerine kullanılması mutfaklarda çok yönlülük sağlamaktadır. Şarküteri sanayinin en lezzetli nefis ürünleri, fümeler ve jambonlar için hindi eti rakipsizdir. Mutfak ve sanayideki çok yönlülüğü yanında insanları tüketime yönlendiren ana hususlardan biri de, hinti etinin sağlıklı bir et oluşudur. Hindi eti protein değeri bakımından yüksektir. Aminoasitleri dengelidir. Dolayısıyla hazım kolaydır. Az yağlı olduğundan kalorisi düşüktür. Hindi etine lezzet veren az miktardaki yağ ise büyük oranda doymamış yağ asitlerinden oluşmaktadır. Bu nedenle de kolestrol seviyesi düşüktür. Örneğin, bir porsiyon yani 85 gr. hindi etinde 59 mgr. kolestrol saptanırken, aynı oran tavuk etinde 73 mgr, daha etinde ise 77 mgr.’dır. Hindi eti <None> Bu üstün özellikler hindi eti tüketiminin artmasına yol açarken, üretim de buna paralel olarak artmak Tüketimi gelişmiş ülkelerde fert başı 810 kiloya kadar yükselirken, Türkiye’de henüz daha 0,50,7 kilo arasında tadır. Dünya’da hindi eti üretimi 5 milyon/ton civarındadır. Kanatlı eti üretimi pazarında yüzde 67 paya sahiptir. En yaygın üretim ABD ve AB’dedir. Ülkemizde de, 1995 yılından itibaren hindi eti üretimi özel sektör tarafından ele alınmıştır. Daha önceleri yalnız yılbaşlarında tüketim şekli, yıl içine dağılmış ve özellikle parçalanmış tabak ürünü veya koliler şeklinde sanayi için lob et üretimi artmaya başlamıştır. Hindi eti üretiminde, daha bol et veren ırklar tercih edilmeye başlanmıştır. BronzSiyah mera cinsi hindi ırklarından beyaz Kaliforniya cinsi et oranı yüksek ırklara geçilmiştir. Bu yeni ırkların yumurtaları dışarıdan ithal edilmekle beraber, son yıllarda ülkemizde de hindi yumurtası üretimine de geçilmiştir. Hindi eti tüketimi gelişmiş ülkelerde fert başı 810 kg.’a kadar yükselirken, ülkemizde henüz daha 0,50,7 kg. arasındadır. Yıllık üretim ABD’de 2.500, AB ülkelerinde 1700, Polonya’da 150, Macaristan’da 90 bin ton iken, ülkemizde 2004 yılı üretimi 40 bin ton civarındadır. Mutfağımız için besleyici, sağlıklı böyle alternatif bir ürün için üretimin teşvik edilmesi gerekmektedir. Böylece alternatif protein kaynakları ile hem mutfağımız zenginleşecek, hem de insanımızın beslenmesine protein katkısı artacaktır. Ülkemizde hindi eti üretimi entegre kuruluşlarca yapılmaktadır. Bu kuruluşlar çiftçi ile sözleşme imzalamakta ve bütün yetiştirme süresince üretimi kontrol altında tutmaktadır. Çiftçi yalnız kümes binası ve işçilik olarak görev almaktadır. Entegre sahibi firma civciv, yem ve koruyucu hekimlik gibi hususları üstlenmektedir. Bakım süresi tamamlandıktan sonra, kg. canlı ağırlık karşılığı çiftçiye fason bakım ücreti ödenmektedir. Çiftçi sözleşmeli bu modelden çok memnundur. Pazar sorunu yoktur. İşe başlamadan ve devre sonunda ne kadar gelir elde edeceğini bilmektedir. Ancak bu üretim şekli entegre kuruluş için maddi bakımdan oldukça ağır bir yük getirmektedir. Çünkü hindiler bilhassa dişiler 16 haftada 810 kg.’da, erkekler ise 20 haftada 1618 kg.’da kesime gelmektedir. 1 aylık bir pazarlama da ilave edilirse, işletme sermayesi 56 ayda bir devir yapabilmektedir. Yani stok maliyeti yüksek bir iş koludur. Bu nedenle sektörde büyüme çok yavaş olmaktadır. Sektörün işletme sermayesi ihtiyacı, düşük faizlerle karşılanabilirse büyüme hızlanabilir. Damızlık üretiminin teşvik edilmesi faydalı olacaktır. Entegre hindi işletmeleri son yıllarda kurulmuş modern işletmelerdir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı kontrolünde ve ruhsatına sahip işletmelerdir. Avrupa Birliği normlarına uygundurlar. Ülkemizde yemcilik çok ileri durumdadır. Bakanlık normları dışında ne bir yem ve ne bir kanatlı eti üretilmemektedir. Bu bakımdan Avrupa Birliği’nce verilmesi beklenen birliğe ithal müsaadesi alındığında, kanatlı eti ve aynı zamanda hindi eti ihracatı büyük bir hızla oluşacaktır. Bunun neticesi olarak üretim artacaktır. 14