Katalog

an ve nşklan her zaman toplıımcu •nücadelesinm arkasından gelmiştir. ) nedenle sevdiceğini zaman zaman stemeyerek dc olsa ilımal ettigi ol nuştur. Vc bir sorumluluğun gcregı lir bu. Onun için hicap dııymaz. Yal ıı/ca "Aç Kapıyı Ben Cîeldım" dcr ısulca, sevdiğini kırmadan. "Korka korka değıl, ıısııl usul degil 1 Elim yiırcğimdc çarpa çarpa geldinı / Aç kapıyı hak nc diyecegim / (...) Iam kırk çeşit sarmaşık gül buldum / Pencercmin dibinde açacak. / (...) Dağda yakılmış ateşler görcccksin / Aç kapıyı kim geldi bak / Rak nasıl havalandı güvercın. / Açnıam diyemezsin artık, / Aç!" (sl.36) OLMADIK ANLAR Bazen öylesinc hasret kalıyor ki scvdiceğinc; olmadık anlarda onun scsini, onun kokusunu duyar gibi oluyor. Scvgiliden gclen her şeyi 'nisan' Mcak lı£ıyla algılıyor en yalnız anında biJe... "Bu kann rüzgârın arasındaki nisan / Mcral'in sokağından mı geliyor^" (st'.41) Yazımın bir yerinde "daha ilk şiiriyle ülkenın fotog'rafını çekiyor Berin Taşan" demiştim. Erke karşı aydın muhalii yanı her zaman diri ve direnç li kalmıştır şairin. Bunu bir kendini zorlama biçiminde değerlendirmeklen çok Taşan'ın doğal hali olarak değerlendirmemiz daha sağiıklı olur düşüncesindeyim. Şıı iki dizc nc güzcl yansıtıyor bu düşüncemi: "(...) Tcrs akan bir nehirim / Rcsmini çektim gi diyorum." (sr.43) Halcn yaşamını lzmir'de sürdiirüyor Berin Taşan. Yaşadığı kent, giizeller güzeli tzmir'i dc ıınutmamış ve çokça yer vermiş şiirlcrinde bu asil kcnte. Işte bu şiirlerden bir tanesi "izmir Köriczinc Bakıyoıum." üğluw büyüsc Je elinden tulsam dıyorduın Şımdı ben yazarken n resim yapıyor Körfezı hnyamadan htrakmış Nasıl mavıye boyasm &öz gurc güre..." (sj.47) Her baba gibi çocuklarına olan düşkünlüğü lyi bilinir Taşan'ın. Çalıştığı dönemlerde gonderildiği sürgiinlerdc, kızının kokusıı burnunda tütmüştiir hep. Onu her andığında burnunun direğini sızlatmıştır lıasret. Kı sacık bir şiirle ieslcnir Dilek'ine: "Ca ına vuruyor Dilek / I'Üinden ycıe düş tü bebek / Baban gelecek Dilek..." (sf.61). Bu kısa şiirini 1965 yilında, kızı iki yaijinda iken kaleme alıyor şair. Antak, yaşaın öy lesine acı bir oyuıı uynuyur ki ona; Dilck'ini, çok sevdiği bebe ğini ölünı deııileıı geıçek, bir arahk sabahı, daha gencecik yaşında, henü/. ıluyaniamışken hayata, elindetı alıverıyor insafsr/ca. F.n büyük koz diişüyor cancvinc. Onu bir agitla veriyor kara toprağa. Şöyle sesleniyor Dilek İçin Ağıt ijiirinin son dizelerinde, yı kılnııi; bir baba, dirençli bir şaır edasıyla: Bir mayn bahar bayramında geldtn Ondan cmcgc sıiygın Çnrkler gibi açmast gözlerının. Yoğun bahını ndtiundan Anılık ayının an dokuzıtnda Yag'mnrlarla gıttın." (sf.6î) Biitün bu acılara ra^men hiçbır za man umudunıı ve yaşanıa olan bağlılığını yitirmiyor Taşan Daha bir dort elle sarılıyor hayata. "inadına yaşamak" dıyor, Nâzım gibi o da. Nasıl ki güzellikleri şiirleriyle okşuyorsa, yiııe şiirleriyle gidiyor tüm çirkinlikle rin/kötülüklerin iistüne. İlk şiiıinin yayımlandığı 1946 yılında, şiirini biı derginin sayralarında gördüğünde dııydıığıı mutluluğu, yirmi dokıız yıl sonra yazdığı bir başka şiirinin dizelerinde dile getiriyor. "Ke sip bir deftere yapıştırıınşını özenle/ Bir dergide çıkan ilk şiirinıi/ Mavi bir kapak üstünde 1 Şııbat 1946./ Alt sıralara doğru yazmışlar adımı/ Ama vakıır duruyor bulundıığu yerde:/ Ne hırsla bakıyor iisttekilere,/ Ne alttakilerı hor görüyor." (sf. 80) tşte yine bir Berin Taşan karakteristiği... İÇSEL BİR YOLCULUK Doğdıığıı kent Merzifon onun hayalinde, iistii kiremitli kcrpiç duvarm üstünden eski cvlcrinin bahçesine at larken uyandı^ı bir düştür aslında. Çogu zaman uyanmak istemez bu düşlerinden. lçsel bir yolculuktıır onunkisi zaman tünelinde ilerleyen. "(...) Annem, babam, kardeşim/Büyıik tledemin yanında yatıyorlar/Dalgın bakıyorum mezarlarına/ Ben ncrede duraca^ım bir giin/ Nasıl gelirim yanlarına,/ Kim bilir?" (sf. 98) dizele riyle, doğduğu kente bir gün tekrar geriye dönmek istediğinin iletisini veriyor bizlere. Bir anlamda vasiyet ediyor. Merzifon ve Izmir! Ne kadar da yakın birbirlerinel Bir dize kadar, bir sözcük, bir harf kadar... Yazımı Cemal Süreya'nın, Gösteri dergisinin Kasım 1986 sayısında yayımlanan Taşan'la ilgili yazısından kısa bir alıntıyla noktalamak ıstiyorum. "Berin'ın şiirlerine her zaman bir yer vardır ıçimde. Taptazcdirlcr. Hele bir ikisi vardır ki, çağdaş şiirimizin ya pıtaşları arasında yer alır. (...) Cemal Süreya haklı. Sjiirin derin sulannda kulaç atan herkesın yüreğinde bir Berin Taşan şiiri mutlaka vardır. • Şahdamarından/ Taplum Yayıncvi/ Mart2001 Mehmed Uzun'un anlatıları, Nietzsche'nin deyimiyle kanla yazılan' türden... Orta Doğu ve kadim Mezopotamya halklannın kanlı tarıhleri, mirası ve yazgısıyla yaratılan bir anlatı O'nunki... Her büyük anlatı gibi "yerelle evrensel" arasında kusursuz bir ilişki kuran, yerelbireysel değerleri evrensel sanat normları ve toplumsal olanla ustalıkla buluşturabilen, artık klasikleşmiş anlatılar... Yaşadığı çağa ve topluma tanıklık eden, ayna tutan anlatılar... Toplumsal ve sıyasal baskının, zorun ve zorbalığın hükümran olduğu iklimlerde en güçlü karşı duruşların hep sanatta Ifadesini bulduğu göz önünde bulundurulursa, Mehmed Uzun'un yazdıklarının önemi çok daha iyi kavranacaktır. • RUHUN GÖKKUŞAĞI • KOLLERİNOEN DOĞAN DİL VE ROMAN KİTAPÇILARDA • TU (KÜRTÇE) • SİYA EVÎN£ (KÜRTÇE) insanın onurudur MEHMED Kiiçükyalt'da Denızc bakan bir odada Mesleğl gereğl Anadolu'nun hemen hemen her yöresinı gezmiş Taşan. BU topraklarda yetlşen her çiçeğin kokusunu, her ağacın sıkıntısını, her insanın derdini cok iyi blliyor Yasama yakın bir tanık. tyi çektiği ülke fotoğrafındaki kareler dopdolu. U M H U R İ Y E T K İ T A P MEHMED IJZUN, ÎÜYAP İZMİR KİTAP FUARI'NDA 01* 9 NİSAN 2005 CÜMARTKSİ İMZA 13.00 15,00 IABUI.IIŞIJYOR S AYI 7 90 SAYFA 19