Katalog

Şebnem İşigüzel bu kez "Çöplük "le okur karşısında Kaybedenlerin mucizesi lıık, kolay kolay anlatılacak vcya ozctlc nccck vcya bir (,ırpıda kıtap ıi7erınc bir şeyler boylenccek bir roman dcgıl Hclc Şcbncm Işıgu/el'ın bıroncekı lomanı Sarma^ık'ı okumadan bu kıtabı okumaya başlamı^ olmak okuyuculaı ıç,ın olduk ı,a cksık bir okuma yontemı olabılceeğını ^ımclıdcn soylevclım Bcnım bu nokta da ya/dıklarım ıse sadııe kıtaba kuı,uk bır gııı^ hatta bir dıpnor nırtlı^indc go tulmcsı geıektıgını dc ijimdıdcn soylcmc lıyım (jiınkıı lyı metınleıe kayıtsız kala mayacak kadar ruhumun yaşlandıöını du^ıınuyorum Daha doğrusu ^u lyı, (,ok ıyı bır roman ılc karşı k ırşıyayım ve bu roman bcnım canımı acıtıyor' Sarsıyor vc bcnı hu/utsu/ cdlyoı Aslıııda AI on cckı lılm oıntklcmekrı dc bıı kıtabı oku yacak olan küjivc ya da kı^ıkıc ku<,uk kucıık ıpııcıı ya da bır çağıışım noktası olbun dıyc vcrdım Çunku, (, opluk'un bır bakıma o hlmlcıın ıııhlaıına gonde nlmıi} bır sdam nıtclığındc olduğunu dıı ^unuyorum Kahramanlan her ne kadar hayata tutu nabılmcyı ba^aramaba da onlaıı ıktıdar karşısında boyun eğılıımıyoı Cıiıı, veıı yor, zoı duygularla sınıyor onları Tabıı bııtun bunları vaparken bu durumun fıılı tcmcllcrını dc bır bır serımlıyoı Koma nın bır vcıınde, "Geçmı^ımız dc bır çop luktıır nıhayetınde"(sy 11) dedıktcn son ra ba!)ka bır ycrınde de, "Cıeçmiijimın ol madıgmı sanırdım Çunku hayat hcp bc nı ıkrıyc gotururdu bır ru7gâr gıbı Bu gun bıı gclcccgımın dc^ıl, geç,mıs,ımın ol duğıınu anladım " dıyor (sy59) Çop lıık LI okurkcn kıtap her ne kadar scrt bıı dıl ı olsa dd ya/arın arayışlarını, dun yayı hu/unlu ve hayatı ıluygulu bır bı çınıdc kavranu ıstc^mden başka bır şcy olmadıgını anlavacaksınız }lıçbır ^cy va at ctmcmcyı vc bır cırpıda her şcyden va7geçcbılmeyı nasıl bu kadar yalın bır hale getırıldığını goreceksıni7 Ve ne ya /ık kı artık bu tar/ da ya/ılmi'j roman sa yısı gunumuzde o kadaı a kı "Lcyla'nın Kurt tarafıntlan parçalandı ğı, Kama taıalından kurtarıldığı vc Çop lıık Kralıçtsı ılan edıltlığı o gun tarıhı bır gundu () gun 12 Lkım 1990 dı ve kaıpov la Kaspaıov Ncw Yoık U tarıhı ma^larını yapıyoılardı I eyla hapın bır aıılık musaadcsıylc ıkı cskı dostunu gor mıi'} ve tammı^tı Ikınci paıtıyı oynuyoı Çöplük, rengini, ruhunu, dertlerini, sıkıntısmı, arayışlarını oldukça çarpıcı bir dil ile anlatan bir kitap. Sesi zaman zaman neşeyi, zaman zaman özgürlüğü, zaman zaman şiddeti, zaman zaman da acıyı ve hüznü içeriyor. f l Ertekin AKPINAR B/r i vım ohıın ı\/ı /f/ı\orurn 7< mtzlt >ı mek ntcmıyortım (jtanıhlcirımlct kalııidL ıstıyorum Bcnı huhıınlar ı\tı')iııynrııın " Çopluk romanından... lardı Kasparov, pıyonlarıyla, e7 ıle ba^la mı^tı hatta ba^ını (.evırıp Lcyla'ya gıılum scmıştı Ağ7inı açmadan gulumscrdı Kasparov Agzı satranç tahtasının bır ucundan dığerıne gcrıJmı^ gıbı Karpov da pıyonlarına davranmış e5 yapmıştı Cili7 govdesını masadan uzaklaştırıp o da Lcyla'ya bakmıştı tkısı de Ataturk Kultuı Mcıkc/ı nın ıı/crınc kıırulmuş dev ekrandan Cıe/ı Faıkı'ndakı Lcyla'ya bakıyorlardı Hatta Karpov, "Da" demış tı "Da, I eyla" Saüaııç ınsanlara AZ ko nu^mayı oğrctıyordu Bu, 'Bız buıadayız Leyla," demcktı Hatta, "Sen ncrcdesın Leyla?" dıye bır soruyu da ı<,crıyoıdu " (sy23) Çopluk'un en (,arpuı bolumlerın den bırı olan bu bolum Lcyla'nın dram dan tra|edıye doğrıı gıdı^ını en ıyı anla tan bolumlcrdcn bınsı hatta bırıncısı Leyla nın çopluk gıbı olan geçmiijindc, Botvvınnık okıılıında Karpov ıle oğren cıvken yaptığı satranç musabakası Annc vc babasının geçtrdığı bır tralık ka/asın dan sonra Turkıyc'ye gontkıılışı daha sonrasında da (,opluklcı Kralıçcsı olmui} Lcyla'nın, "^opltığume beklerım An toly1 Çopluğumdc kar^ıla^ılım stnınk sıkıyorsa Antoly Kaıpov'"(sy 16) dıyc mcydan okuyıı^unun anlatıldı^ı bu savra lar edebıyat t.ırıhındc bık ç,ok a/ rastla nılacak zekı hamlelerı ıçeren bır bııtun luğe sahıp CEÇMİS İLE GELECEK ARASINDA (Teçmışınde Moskova'da Botvvınnık okulunun başarılı bır sarranç oğreıuisı Leyla, çopluktclu komuıuın dıgci ııyclc rı, tsvıcre'de sıgortaulık yapnıış I chmı Turkıyc'ye gclıp donemeyen (,tk luııst Fhomas Traavnıcck Heıdeggcr hayıanı olan Kama, kuryclık yapan I |ıleı ve dı ğerleıı geçmı^ ılc gclccck arasına tıpkı çopluk gıbı sikışmış bıı duıumdalaı Bu bahscttığım, ıkı paralcl oykıınıın sadı n bır ayağı Romanın dıgcı ayagı da ıııutla ka başlı basjna bır ya7i konusu olnıayı (,ok hak cdıyor Ama !)imdılık bu noktayı konu^mayı neılensc so/un u/aınaması ıcm a(,ık<,ası daha anlamlı bıılııyorunı (, oplııktc kııııılan komun havatlar [ o h n l o u k s VVıllıanı I aıılkncı Kciıınc Nadır Pcrıdc ( cl.ıl A/ız Ncsın ın kıtap 1 uııiıl.ın olıi'j.ın kııçıık çoplıık kuluplhi ncsı aıt olnıa dııvgusıı yardımla^ma vs loınanın bıı bakıma bıtmı^, vok olmıii; va da mahvolmuş bır dıınyaya \akılan bıı ağıt olmasının yanı stra sankı kuıtanlmn; kıırtarılabılecck ya i\.\ kuıtaıılabıkcck ycnı bır hayatın da ıımudıınıı r i'jiyor gıbı okuyabılııı/ Bııtun bımlard ın ^ııraya f t lnu k istı\o luııı yazaı C,opluk lonıanııul ı anl.ıttıgı kahramanlaıının haıeket alanlaımı bc Iırlcrken ıyı bır satranı, oyunı ıısunıın hamlelcnnı sankı bır satrant, oyunundakı hmıleler gıbı kullanıvor Ba^langıçta bu harckct alanlaıınm sastıık bırstrate]! ol dııg^ıı dıışunııKc bık kıtabm ıkılcvcıı s.ıyfalarında bıı s ıv ıııklu^ıı dıı/ı nlt V( n /ckl bıı kuıgunun vaılı^ını \ı akıcılıgını tark edıyorsıınu/ Çopluk yukaııda d.\ soykdıgım gıbı asla bır dela okunup uzeımc bır (,ııpı da so7 soylenccck bır kıtap de£ıl \a/.ıı okuyucusuna taıklı okuma bıçımkrı sıın manın yanında havatımı/ı çekılnn./ kılaıı bır sıırıı gcrtksı/ a\rıntiya dııvııl ın ofl« \c nıodeını/m ck^lııisıııı gctudıgı sıkı bır metınk k ıı^ımı/a cjkıyoi KISK.ISI (,opluk rcngını, ruhunu dcrtkrını sı kıntısını aravı^laıını oldukça çaıpici bıı dıl ılc anlatan bıı kıtap Scsı /aman /,ı maıı ne^eyı /aman /aman o/guılu£u /a man /aman şıddetı /aman /aman L\.\ acı vı vc hu/nu ıçcıı>or Şcbncm l^ıgıı/ıl ıomaıunda aslıııda bııtun bu aıılatlıklaıı nı hıç bıtıriTK \ecek gıbı baslayıp hıç bı unnevecek gıbı bıtıvoıdu Hayata çok ben7even bır dıl kullanıp bıınu çok çaı pıcı bır anlatım bıçımınc donııştıırımsıy le okuyuculaı ın /ıhnındc vc luhuııda bııruk bır rat bııakıvoı • HOŞÇAKALGELECEĞİML HOŞÇA KAL UMUTLARIM!.. "jtbncm t^ıgıi7Cİ son romanı Çop luk'te, dığcr romanlarından rarklı olarak kentlı kendını oldukça gıı^lu bıı boş veı mı^lık duygusuyla sınamaya çalışıyor G ununııı/ dunyasında kotulıık metak etme, tcsaduf, ijiddet ve pislık gıbı goıunınde siradan halc gclnıi'j bu durıımlann, dııygıılaım ya da konumlurın lıayatımı/ı bclırkycn ctkcnlerın tam da ortasında yaş.ıvoıuz Modeın hayatm bu arguman laıı çoğıı /aman rark edememt.den rarklı Luklı bıçımlerc burunup kar$ımı/a da çı kabılıvoı Ço$u zaman o sorunlaıla bo ğıi'jiıp dııruyoni7 Sonra dn 7aman dcnen mcthunı u/cıınc, "IKI ^L\ IK çabuk olup bıtıym " deyıp işııı îçerısınden kolaylıkla sıyıılabılıyorıı/ Anı.ı /ınıan tıpkı, Wım Wuıdeıs'ın Bcılın U/cıınde Gokyuzu fılmındckı D.ımıcn \e Maııon un yeı al tında Nıck ( ıvı konsınndt yıll ır sonra kaı^ılasjp bıııııı otckınc ettlğl $u cumle ık o/ctknebılır "Bt !kı de hastalık 7am ı nın kcndısıdıı' tsle bu cıınık b ına gcç tıgımı/ gıınkuk yayıınl.ınaıı Şcbıicnı ls,ı gu/el'ın ycnı romanını* tekrar dıışıın dıııttıı (%opluk ıçın lıcınen $ 1 1 1 soylc 111 mtktc buvuk fayda olduğıı kanısında vım Mutlııs, kcyıflı dahası/ekı tslctık vc oyıın dıiYgusıı çok gııçlıı lnr gı ıçck(çı)lık hıssı vcrı.n bir roman Bu dıırıınııı belki yıne bıı lılm ıle ozetlenıcktc yarar vaı 1 eo Oaı ı\ ın Kopruıısru Aşikl.ııı tılnıın dc onaıımı yapılaıı tıah£c kapatılmı^ bıı kopııınıın u/eımde AIe\ ve MK.1II.IIC buvuk bir .ıijkla yaşarlar Bir gıın go/ anıelıvatı olmak lclıı Michcllc, Alc\'ı tcık tdcrvı on ı bir mcktup bııakır Alex bı takılını^ bu mckiııbu okuıkuı bir tıımlı yc takılıp kalıı Michcllc 'licııı uııut" dcnıı^tıt Ak\ ccbındcn ^ık.ırdığı bi(,,ık la paımagıııı kcscıkcn ^unları soylcr 1 lıç kımse bana unutınayı »ğretme/" Okuduğunuzda goıeceksını/ kı, Çop Serjnem Içlguzel son romanı Çöpluk te dığer romanlarından farklı olarak kendi kendıni oldukça guçlu bir bo$ vermlslik duygusuyla sınamaya çalışıyor * Çöpliık/ S hm /// < Yaymlan, 2004/'i/6 s K İ T A P zi l/llt SAYFA 16 C U M H U R İ Y E T S AY I 7 79