Katalog

o SON ARAŞTIRMALAR Araştırma ûû ATALARIMIZ SANILANDAN DAHAÖNCEALET KULLANMAYA BAŞLAMIŞ Ycni bulgulara göre insanoglu 3,4 milyon yıl öncc alet kullanarak, cti kemikcen uyıımaya ve kemiği ke- serek iliğini çıkarmaya başlamış. Oysa hugüne kadarki vcrilere göre alet kullanımı bir nıilyon yıl daha geç bas.lainis.ti. Kaliıorniya Bilimler Akademisi'nden Zeresenay Alemseged ve Leipzig Max-Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'ndcn Shannon McPherron carafmdan Etiyopya'daki Afar hölgesinde hu- lunan hayvan kemikleri, A ustralopithecus nhrensis insanınm bile alet kul- landığını kanıtlıyor deniyor, Nature dergisindeki yazıda. 1974 yılındii Eriyopya'da bu- lunan "Lucy" de bir Australopithecus aiarensis'tir. "Lucy'i Doğu Afrika'daki sa- vanlarda besin arayıgı sırasında hay- al ederkcn artık elinde bir aletle düşünecegiz" diyor McPherron. Atalarımız aletler sayesinde doğayla i-Iişkilerini tamamen değigtimıişlcrdir. İnsanlar yeni besin- ler yemeye ve yeni yaşam alanları kazanmaya başlanııştır. Amerikalı pa- leoantropolog biraz daha ileri giderek bu tür alet kullammtnın, uçak, manyetik rezonans tomografisi ve iPlıone gibi gelişkin teknolojilerin öncülerinin üretimine yol açtığmı söylüyor. Hayvan kesiminc işaret cdcn en eksi tas, aletler Bouri'de (Etiyopya) bulunınuştu. Bu aletler yaklagık olarak 2,5 milyon yıllıktır. Oysa son olarak bulunan hay\'an ke- mikleri, tüf vc volkanik malzemenin incelenmesine göre 3,4 milyon yıl yaşında. Kemikler, "Lucy Bebeği" olarak bilinen "Selam" iskeletinin çok ya- kınında bulunmuş. Selam, yaklaşık olarak 3,3 milyon yıl önce yaşamıs, olan Australopithechus afarensis hominid rüriine ait bir kı: çocuğuy- du. Yeni bulunan hayvan kemikle- ri keçi ve inek büyüklüğünde hay- vanlara ait. Kaburga ve üst baldır ke- miğine ait parçalaıda kesme, vunııa ve kazıma irleri görülmekte. Hatta kemiğin içine sıkışan küçük bir taş parçası bile bulunmuş. Yeni buluntular öte yandan ye- ni sorulan da herabcrinde getirdi. Mesela 3,5 milyon yıl önce alet kul- lanan atalanmı: hayvanları avlıyor muydu? Yoksa ölmüs, hayvanlan mı parçalanıyoalu? McPhemuı'un açık- lamasma göre buluntu ycrindeki tasjar, alet olarak kullanılabilecek ka- dar büyük değil. Bu yüıden bölgedc yasayan hominidlerin haska bölgelere ait daha iyi hammaddelerden aletler kullandıkları sanılıyor. Bilim insan- ları yeniden Etiyopya'ya giderek in- sanların o tarihte sadece alet kul- lanmakla kalmayıp alet de üretip üretmediklerini öğrenmek istiyor. İNSAN GÜCÜYLE SAATTEYÜZ KİLOMETRE HumanCar lnıagine PS olarak isimlendirilen dört kijilik bir araba insan gücüyle saatte yü: kilometre hı: yapabiliyor. Yokusjarda ise saatte elli kilometre hula gitmek mümkiin. Arabanın daha hı:lı çalıjması için tüm yolcuların yardımcı olması ge- rekiyor. Yolculann tümü "dümen ko- lu"nu kullandığında ekstra enerji gerekmiyor. Yoksa bir elektromotor çalıjtırılmakta. Discover^' Ne\vs sitesinde yeni otomobilden insan gücü ve elektrikle (^»lışan gerçek bir hibrit olarak söz ediliyor. Ureticiye göre HumanCar lınagine PS otomobilinin kullanıl- ması i(,nn harcanan kuvvet şaşırtıcı derecede az. Oyle ki yaşjılar tarafın- dan bile kullanılabilecek hatta be- densel engcllilerin ihtiyaçlarına gö- re hile uyumlu. İnsan gücüyle (,alı§an otomobil dümen kolunun birkaç kez ileri ve geri itilmesiyle hareket et- tiriliyor. HumanCar Amerikalı mü- hendis Charles Samuel üreemvood tarafından geliştirildi. Mühendis in- san gücüyle çılışan bir aracı altmışlı yıllardan beri planlıyordu. Gerçi otomobilin prototipi henüz pek kul- lanışlı görünmüyor ama iyileştir- mek iij'in ^ık sayıda fikir var. Önümüzdeki yıllarda seri üretimine geçilecck otomobilin ftyatı 12.000 Avro civarında olacak. JÜPİTER BİR ZM4ANBİR "SÜPER DÜNYA" MI YUTMUŞ? Shu Lin Li ve Douglas Lin yö- netiminde ^'alışan Çinli ve Amerikalı bilim insanları, Jüpiter'in gelişimi sırasında bir "Süper Dünya" yutmuş olabileceğini düşünüyorlar. Süper Dünya olarak, dünya küt- lesinin dört mislisine sahip kaya ya- pılı gezegenler isimlendiriliyor. Bilim insanları bu sonuca, ba:ı bilgisayar simülasyon- larını ve " * «ıieşitli uzay P 3 *"^" *-* sondaları- nın en yeni verilerini değerlendi- r e r e k u 1 a ş m ı $. Buna göre Jüpiter'in çekirdcği iki ila on dünya kütlesi, Satürn'ün ı^kir- deği ise 15 ila 20 dünya kütlesi aftırlığında. Araştırmacılar bir Süper Dünya'nm Jüpitcr gibi dev bir gaz ge- zeniyle çupışmasını tasarlayınca, ^ırpı^ma sonucunda tjVkirdeğin bü- yük bir kısmınm buharlaştığı sonu- cu ortaya çıkmış deniyor Ne\v Scientist dergisinde. Bu sonuç Jüpiter'in göreceli olarak hafif olan çekirdeğini oldugu küdar atmosfe- rindeki yoğun orandaki ağır ele- mentlerin nedenini de açıklıyor di- yor bilim insanları. EİNSTEİN'IN "UZAY ZAMANT KUANTUM TEORİSİYLE DE İŞLİYOR Astronomlar ve astrofizikçiler Albert Einstein'ın genel görelilik kuramıyla bugiine kadar iyi dene- yimler yaptı. Teori bin,«k gözlemle örcüşmekte. Problemlcr bu gravi- tasyon teorisinin çok küçük sis- temlerle yani kuantum teorisiyle kullamlmasıyla yaşanıyor. Bu uzay ve zamana çok farklı jekillerde bakılmasıyla ilgili. Uzay ve zaman görelilik kuramında bir- birleriyle sıkı sıkıya ilişkiliyken, kuantum teorisin- de daha ç o k önünde tüm sü- reçlerin işlediği bir arka plan olujturur. Kalifbrniya Üniversitesi (Berkeley) araştırmacılarından Petr Horava şimdi yeni bir nıodel geliştirdi. Horava, ünlü fizikçinin formüllerini değiştirerek, kuan- tum mekanik sistemlerindeki gra- vitasyonu da tanımlayacak hale ge- tirdi. New Scientist dergisindeki yazıda, yeni teorinin çeşitli ça- lışmalarla kanıtlandığını ancak yine birkaç uyuşmazlığın söz ko- nusu olduğundan söz ediliyor. Nilgûn Özbaşaran Dede Duvar resimlerinde ilk yazının izleri [ Kanada'daki Victoria Üniversitesi araştırmacısı April Novvell, £. Fransa'daki Chauvet mağaralarındaki duvar resimlerinde görülen işa- retlerin alet olaraktanımlandığını, oysa bunların en eski yazının işa- retleri olabileceğini iddia ediyor. Resimler genelde sıradan karalama değil kısmen anlamlı oldu- ğu için tüm taş devri toplulukları tarafından bilinen semboller olabi- leceğini düşiinüyor Novvell. Antropologlarve arkeologlar yaklaşık ola- rak 400.000 yıl önce bir "yaratıcılık patiaması" yaşandığını ve atala- rımızın soyut dü- şünce yetisini ka- zanarak duvar re- simleri yapmaya başladıkları konu- sunda hemfikir. Ancak birçok bilim insanı ilkyazı- nın beşbin yıl kadar önce kullanılmaya başlandığını kabul Mısır'daki Gilf Kebir mağarasında bulunan bu duvar eder Efier Kanadalı r e s m i s a l t bir Ç' zim m i y d i V o k s a gerçekten bir anlam .... ' . . vekavrammıdilegetiriyordu?Araştırmacılarşimdi Dilım insanları ta- bu taş devri dönemi resimlerini bir araya getiriyorve rafından sınıflandı- yeni çözümlemeleryapıyorlar. rılan işaretler ger- çekten de ilkyazıyla ilgiliyse atalarımız sanılandan çok daha önce bil- | gi aktarmaya başlamış olmalı. Işaretleri inceleyerek sınıflandıran bi- lim insanları ilginç bir şekilde, yirmi altı işaretinin birbirine çok ben- zediğini fark etmiş. Novvell bu yüzden aralarında bir bağlantının bu- lunması gerektiğini düşiinüyor. Taş Devri Alfabesi 1) Bu işaretler30.000 -15.000 yıl kadar öncesine ait. Sayılar, son buz döneminden önce ortaya çıktı; bazı işaretler bütün dönemlerde görülüyor. i 2) Bu mükemmel işaretler erken dönem insanlarının yaratıcılık- ; larına ilişkin birer belge olarak gösteriliyor. 3} Mağara araştırmacıları bugüne kadar bu ışaretleri yeterince değerlendirme çabasına grimemişlerdi. 4} Kanadalı araştırmacılar şimdi yeni birtartışma başlattı: Acaba gerçekten bunlar insanlığın ilk yazı dili mi? Yoksa değilmi? Çizgi — - Tümdönamler TUy I I 25İ0ÖO '"' Yelpaze Tüm dönemler Lokolor ; ' Tüm dönomlcr Knyu IMIIIHI ı'unrmdn nçık ruıık molılı 30000- 13.000 El P -30.000 k: 13.000 Noklalar • • • • Tüm dönemlct Daire O Tüm dönomloı Yanm Daire Tüm dünemlor Çapra2 X Tüm donomlor Çapıa2 X Tüm dömmlor Yılan 30.000- 13.000 Aç, Tüm dbnemlor Dikdürtgcn •Tüm dönemlor Baklava Tüm dönemler Knyıı IHinnı üıutırıda lCikıetıkmmılı 30.000 13.000 Dam 25.000- 13.000 Torok 25.000 Oval O Tüm dönemler Üçgeıı V Tüm dönemlar Parmnkla nçıtan oyukluı Tümd 11önomler Topuz 1 Tüm dünamlor Kuş -30.000 13.000 Zıkzak 20.000- 13.000