Katalog

kuduğum Kitaplar METİNCCLAL •f orsan kitapçılara bü- yük darbe" baslıklı haber şöyleydi: "Is- tanbul Emniyet Müdürlüğü Cüvenlik şube Müdürlüğü ve Organize Suçlarla Mücadele şube Müdürlüğü ekipleri tara- fından düzenlenen operas- yonlarda korsan kltap basım ve dağıtımı yaptığı iddla edi- len 57 klşi gözaltına alındı. 8 Mart Günfryapılan operas- yonlarda 45 ikamet, 24 depo, 26 matbaa ve 7 kltabevine ya- pılan operasyonlar da 57 kişi gözaltına alındı. Açıklamada 1 milyon 541 bin 935 adet kor- san kitap, 1 milyon 57 bin 419 adet sahte bandrol, 270 bin 361 bandrol, 36 bin 282 usul- süz bandrollü kitap, 13 bin 482 aydınger, 4 bin 381 metal kalıp ve 56 matbaa makinesi ele geçirildiği ifade edildi. Gözaltına alınan şüphelilerin bastıklan korsan kitaplan bir- çok yasal kitabevinde satışa sundukları ve 1 yayınevinin de korsan kitaplan sahte bandrollerle piyasaya sürdü- ğü, yakalanan korsan ürünle- rin orijinal piyasa değerinin de 34 milyon lira olduğu belir- tildi" (DHA). Yayıncılann korsanla mücadelesinin uzun bir tarihi var. Sanınm yirmi ytlı aşmıştır. Büyük kısmı yasalan durma- dan değiştirmekle geçen bu yılların hi- kâyesini daha önce de yazmıştım, tek- rar etmekte fayda var. llk değişiklik 1995'da mevzuatın Avrupa Biıiiği ile uyumlu hale getirilmesi için yapıldı. Cadde ve sokaklarda açıkça satılan korsan yayınları nedense toplamayıp, satıcılar hak- kında hukuki işlem başlatmayan kolluk kuv- vetlerinin gerekçesi "korsan yayınla legal ya- yını ayırt edemiyoruz, hangisi korsan, hangi- si değil bilemiyoruz" şeklindeydi. Korsanla legal kolayca ayırt edilebilsin diye bandrol icat edildi, tüm kitaplann üzerine bandrol ya- pıştınlması zorunluluğu getirildi. Ama kor- sanla mücadelede yine de bir gelişme sağ- lanamadı. Bu kez gerekçe korsan yayının şi- kâyete bağlı bir suç olması nedeniyle, şikâ- yet olmadan kolluk kuvvetlerinin müdahale edemeyeceğiydi. 2001 'de yasa yine değişti ve kolluk kuvvetlerinin şikâyete bağlı olma- dan korsan yayını toplayabilmesi sağlandı. Yine bir sonuç alınamadı. Bu kez de gerek- çe, yasada öngörülen cezalann çok ağır ol- duğu, bu nedenle hâkimlerin bu cezalan vermek istemediğiydi. 2004'te yasa bir kez daha değişti. Cezalar azaltıldı. 0 da yetme- di. Bu arada korsan yayın satışı azalacağına arttı, %40'laraulaştı. SAYFA 12 BANDROLLÜ KORSAN KİTAPÇIDA Korsanlara cadde ve sokaklar yetmeyince özellikle Anadolu'daki kitapevleri bu iş için kullanılmaya başlandı. Korsan yayınlar ki- tapçılarda bandrollü olarak satılmaya baş- landı. Bu yasal bandrollerin Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bandrol satmakla görevlendir- diği ve konuyla ilgili yeterince bilgi sahibi ol- mayan il kültür müdürlüklerinden alındığı or- taya çıktı. Bulunan çözüm, yasa uyarınca tüm kitapçı, dağıtım şirketi, matbaa ve ya- yıncılann bakanlıktan sertifika alması oldu. Bakanlığa bir sürü belge verildi, paralar ödendi, sertifikalar alındı. Ama sertifika kul- lanımına ilişkin kontroller yapılmadı, sertifika almış satış yerleri, kitapçılar korsan yayın satıyor mu, diye kontrol edilmedi ve Anado- lu'daki kitapçılar rahatçaJttUfttfttpsat- maya devam ettıler. Çünffl|BBwvH9VKörsan yayınların üzerinde başka kitaplar için alın- mış yasal bandroller vardı. Çözümün sonu yok! Bakanlık korsanlar yasal bandrol temin edemesin diye bandrol alımındaki belge sayısını artırdı, bürokrasiyi tepe noktasına ulaştırdı. Binlerce yasal ya- yıncı bandrol almak için on$|tftözJa bejge hazırlayıp (belge sayısı illere gorefoöglşİyoGv bakanlık web sitesinde 5 adet görünen bel- r ge sayısı Istanbul'da 13) zaman ve para har- carken bandrollü korsan kitaplar hâlâ kitap- çılarda satılmaya devam ediyordu. Çünkü, "Yazanm, benim bir kitabım var, onu bastı- np satacağım" dediğinizde öyle ince eleyip sık dokumadan bandroller veriliyor. Bu kişi- lere "madem kitap satacaksın, vergi kaydın nerede," bile denmiyor. Bu yasal değişikliklerin ve önlemlerin hiç- biri korsanı önlemedi. Çünkü yargıçlar kor- san yayın üretmeyi de, satmayı da masum bir suç olarak gördü- ler. Korsan yayın satanları ceza- landırmakta çekingen davrandı- lar, ya ceza vermediler ya da verdikleri cezalan ertelediler. Onlar ertelemese de siyasi ikti- dar aflar çıkarttı. Korsan yayıncı- Itk çezasız kaldı. Öte yandan^Türk Ceza Kanu- nu'nda yapıtan değişjkjiklerle FSEK 81. maddede 'yasal ola- rak çoğaltılmış, bandrollü nüs- haların da yol, meydan, pazar, kaldınm, iskele, köprü ve benze- ri yerlerde satışı yasaktır' hük- müne uymayanlara ağır para ce- zalan kaldırılıp Kabahatler Kanu- nu uyarınca 50 TL idari para ce- zası cezalandırılması öngörüldü. Ceza Muhakemeleri Usülü Ka- nunu ile korsan yayın takibi, Korsanla mücadele böyle olur! özellikle kitabevlerinde satılan korsan yayını yakalamak güçleşti. Zaten savcılar izin verse bile tüm korsan yayınlar bandrollüydü ve bakanlık yasa uyannca 2001 'de kurması ge- reken veri tabanını kurmadığı için yerinde kontrol edip bandrolün doğru kullanılıp kul- lanılmadığını kontrol mümkün değildi (ve 2010 başında kullanıma açılacağı söylenen veri tabanı halen açılmadı). YAYINCILARIN MÜCADELESİ önlem ve yasa yanı korsan yayıncılar için böylesine elverişli olsa da yayıncılar korsan- la mücadeleden hiç vazgeçmediler. Yayıncı- lar aralannda topladıklan küçük bütçelerle bir - iki avukatın fedakârca çalışmalanyla başladıklan mücadeleyi Ingiliz Yayıncılar Bir- liği'nin desteğiyle geliştirdiler ve konuya du- yarlı davranan illerdeki emniyet kuvvetlerinin yaptıklan operasyonlaıia her yıl daha çok korsan kitap elde edilmeye, daha çok kor- san yayıncı yargılanmaya başlandı. Korsanla mücadele amacıyla kurulan Yayıncılar Mes- lek Birliği (YAYBİR) 2009 yılında güvenlik güçleriyle beraber koordine ettiği 151 bas- kındatoplam 1.733.845 kitap, 1.504.500 forma, 268.380 kapak ve 1886 kalıp ele ge- çirmiş. YAYBİR'in açtığı 294 korsan yayın davasından 166 tanesi sürmekte, karar veri- len 128 davadan yalnızca 25'inde hapis, 38'inde para cezasına hükmedilmiş. YAYBİR başkanı Tuğrul Paşaoğlu korsan- la mücadelede kazanılan başannın temelin- de güvenlik güçlerinin kararlılığının, hâkim ve savcıların duyarlılığının artmasının çok bü- yük önemi olduğunu söylüyor. Bunu da Kül- tür ve Turizm Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü'nün gerçekleştirdikleri AB proje- leri kapsamında yapılan toplantılar sağlamış. Paşaoğlu'na göre sokaktaki tezgâhı, kitapçı- daki korsanı toplayarak ancak bataklıktaki sivrisinekleri yok edebiliyorsunuz. Yapılması gereken korsanın basıldığı, depolandığı yer- leri bulmak, ele başlarını yakalamaktır. sokaktaki tezgahı, kltapçıdakl korsanı toplayarak ancak bataklıktaki sivrisinekleri yok edeblllvorsunuz. Yapılması gereken korsanın basıldığı. depoiandıgı yerieri bulmak. ele başiannı yakalamaktır. Tüm bulgular korsan yayının organize bir suç olarak değeıiendirilebileceğini gösteri- yor. Organize suç, 4422 sayılı yasada 'Çıkar amaçlı suç örgütü' başlığıyla tanımlanmış. 'Suç işlemek üzere mensuplan arasında gizli ve açık işbirliği bulunan'lann örgütlenmesi olarak tanımlanıyor. Korsan yayıncılar, bir örgüt mantığıyla çalışıyor. Bir korsan yayın üreticisi var. Genellikle kendilerine ait bir matbaada korsan yayınları üretiyorlar. Ba- kanlık görevlilerini aldatarak ya da rüşvet, tehdit gibi diğer yollarla kitaplann üzerine yapıştınlması zorunlu olan bandroller temin ediliyor. Korsan yayın üretildikten sonra be- liıii merkezlerde depolanıyor. Daha sonra korsanı üreten genel dağıtıcı yayınları her il- de bulunan dağıtıcılanna ulaştınyor onlar da kitabevi ya da sergi adı altında korsan yayın yapanlara veriyor ve korsan yayının satışı gerçekleştiriliyor. Korsan yayın engellenme- ye çalışıldığında ise ya önceden devlet gö- revlilerinden bilgi alınıp gerekli tedbirler alını- yor ya da geçtiğimiz yıllarda Kadıköy'de ya- şandığı gibi silahlar çekiiiyor. KORSANLA MÜCADELEDE MİLAT 2009 korsanla mücadele açısından bir mi- lat oldu. önceki görev yeri Izmir Emniyet Müdürlüğü sırasında korsan yayınla etkili bir biçimde mücadele etmesiyle belleklere adı kazınan Hüseyin Çapkın ve arkadaşlannın da verdikleri şevk ve deneyim aktanmıyla Is- tanbul Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şube Müdürlüğü görevlileri çok önemli sonuçlar aldılar. 2009 yılında yapılan 1100 operasyonda 1356 kişi yakalandı. 4 milyon 687 bin 633 ki- tap, 61 matbaa ele geçirildi. 2010 yılının ilk 2 ayında ise 248 operasyon yapıldı. 318 kişi- nin yakalandığı operasyonlarda 2 milyon 126 bin 315 kitap ele geçirildi. 2004 yılına kadar sadece 192 operasyon yapıp 33.464 korsan kitap, 2004-2009 yıllan arasında 3977 operasyonda 5.208.018 adet kitap, 63 matbaa makinesi yakalandığı göz önüne alınırsa son baskında ele geçirilen 1 milyon 541 bin korsan kitap ve 56 matbaa makinesinin önemi daha çok anlaşılacaktır. Gü- venlik Şube Müdürlüğü'nün son operasyonlarda Organize Suçlarla Mücadele Müdürlüğü ile biıiikte çalışmış olması da korsan yayının artık organize suç olarak değerlen- dirildiğinin bir göstergesi. Başta Is- tanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın olmak üzere Güvenlik Şu- be Müdürlüğü ve Organize Suçlar- la Mücadele Şube Müdürlüğü'nün tüm görevlilerini kutluyor ve teşek- kür ediyorum. Korsanla mücadele böyle olur! Dileğimiz bu kararlılığın Istanbul Emniyeti ile sınırlı kalma- yıp tüm Türkiye emniyetine de yansımasıdır. • C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 0 5 0