Katalog

İşlenmiş hayvansal ürünler soğukta saklanmalı Prof. Dr. Hasan FENERCİOĞLU Ç.Ü. Gıda Mühendisliği Bölümü eslenmemizde önemli paya sahip olan başlıca hayvansal ürünler et, süt, bal ve yumurtadır. Bal hariç, diğerlerinin ortak özellikleri proteince zengin olmaları ve bu proteinlerin, yaşamın yapıtaşı olan elzem amino asitlerini içermeleridir. Bu amino asitler, insan vücudunda sentezlenemediği için bunların hayvansal ürünler aracılığı ile alınmaları zorunludur. Günümüzde etin ve sütün çok sayıda işlenmiş ürünlere dönüştürülmüş olması bu gereksinimi karşılamada kolaylık sağlamaktadır. Et ve ürünleri yalnız besleyici oldukları için değil aynı zamanda lezzetli bulunmaları nedeniyle de sevilerek tüketilmektedir. Esasen kasaplık hayvanların iskeletine bağlı bir kas dokusu olan et, günümüzde çok sayıda işlenmiş ürüne dönüştürülmüş olarak tüketime sunulmaktadır. Bunların çeşit ve özellikleri ülkelere bağlı olarak değişmekle birlikte ülkemizde en çok sucuk, salam, sosis, pastırma, kavurma ve hazır et yemekleri olarak görülmektedir. Ürünlerin çeşitlendirilmesi tüketicinin tercihini kolaylaştırmakta ve bu sayede etten yararlanmasını sürekli kılmaktadır. Etin kaynağına bağlı olarak ürünlerin özellikleri de değişmektedir. Önemli et kaynağı olan hayvanlar büyük ve küçük baş kasaplık hayvanlarla kanatlılar ve su ürünleridir. Halihazırda kanatlılar içinde tavuk ve su ürünleri içinde de balık en büyük paya sahiptirler. Etin ürünlere dönüştürülmesinde gıdalarla ilgili mevzuata ve standartlara uygun davranılması gerekmek B tedir. Bunlara göre etin kaynağı olan kasaplık hayvanın sağlıklı ve kesime elverişli olması zorunludur. Gerek mezbahanın, gerekse et işleme tesisinin yasalarda öngörülen özelliklere sahip ruhsatlı işletmeler olması ve üretimin yeterli bilgi ve deneyime sahip sağlıklı bireyler tarafından mümkün olduğunca el değmeden sağlanması önem taşımaktadır. Etin ürünlere dönüştürülmesinde bazı katkı maddelerinin ve koruyucu maddelerin kullanılmasına yasalar izin vermektedir. Bunların tercih edilmeleri ürün kalitesi, dayanımı ve maliyeti ile ilgili olabilmektedir. Bu konuda üreticilerin üstleneceği en önemli sorumluluk izin verilenlerin dışında başka madde kullanmamak ve kullanılacak olanlarda da kullanım limitlerinin dışına çıkmamak olacaktır. Ülkemiz et sanayi son yirmi yılda önemli gelişmeler kaydetmiştir. Bu süre içinde yurdumuzun çeşitli bölgelerine modern tesisler kurulmuş ve zaman içinde bunların gelişmeleri sağlanmıştır. Satış yerlerinde de görüldüğü gibi kırmızı et, kanatlı eti ve balık eti içeren çok sayıda işlenmiş ürün özel ortamlarda korunarak satışa sunulmaktadır. Çeşitliliğin yanısıra bu ürünlerin farklı gramajlarda ambalajlanmış olmaları tüketicinin bu ürünlerden daha kolay yararlanmalarına katkı sağlamaktadır. Et ürünleri, bilinen gıdalar içinde, en kolay bozulanlar olup, bu durumda insan sağlığına zarlı olabilmektedirler. Bu nedenle et ürünlerinin satışa sunulmalarından itibaren raf ömrü süresince üreticileri tarafından izlenmeleri gerekir. Asıl denetçinin tüketici olacağı düşünülürse, satın alma sırasında, ürünlerin doğru koşullarda tutulup tutulmadığı, etiket bilgilerinin ne olduğu ve ürünün öngörülen raf ömrünün (veya son kullanım tarihinin) hangi aşamasında bulunduğu mutlaka dikkate alınmalı ve satın alma kararı buna göre verilmelidir. Ürünlerin tüketimi sırasında herhangi bir olumsuz durum ile karşılaşıldığı takdirde ya satıcı veya ürün ambalajı üzerinde belirtilen telefon numarası ile üretici ile temasa geçilmeli ve memnuniyetsizliğin giderilmesi istenmelidir. Tüketicinin üstlendiği sorumluluk satın almadan sonra başlamaktadır. Bunlar, kullanılacağı zamana kadar ürünün, ambalajında belirtilen koşullara uygun ortamda saklanmasıdır. Buna uyulmadığı takdirde en iyi koşullarda üretilmiş bir et ürünü dahi kolaylıkla bozulabilmekte ve tüketicisine zarar verebilmektedir. Soğukta saklama tüm et ürünleri için koruyuculuk sağlamakla birlikte salam, sosis, çeşitli hazır et yemekleri ve artık etli yemekler için daha büyük önem taşımaktadır. Tüketicinin harcayacağı paranın karşılığını gıda güvenliği, beğenilirliği ve besleyiciliği açılarından almak istemesi en doğal hakkıdır ancak bunun sağlanmasında et ürünleri hakkında bilgili, araştırıcı ve katkı sağlayıcı olması da gerekmektedir. Vakfı’na yeni soluk A NKARA (Cumhuriyet Bürosu) TEMA Vakfı 19’ncu Mütevelliler Heyeti olağan toplantısında vakfın bir süredir gerçekleştirmek istediği yönetimde gençleştirme hedefi yaşama geçirildi. 2005 yılı çalışma raporu ve bilançosunun onaylandığı toplantıda; Mütevelliler Heyeti Başkanlığı’na TEMA Vakfı Kurucu Onur Başkanı Hayrettin Karaca’nın verdiği önerge ile A. Nihat Gökyiğit, Yönetim Kurulu Başkanlığı’na da Prof. Dr. Çelik Kurtoğlu seçildi. Ayrıca, TEMA Vakfı Genel Müdürlüğü’ne genç bir akademisyen olan ve çevre konusunda hem yurtiçinde hem de uluslararası alanda önemli deneyimlere sahip olan Dr. Uygar ÖZESMİ getirildi. Toplantıdan sonra TEMA Vakfı’nın yönetim kadrosu şu isimlerden oluştu: Hayrettin KARACA (TEMA Vakfı Kurucu Onur Başkanı), A. Nihat Gökyiğit (TEMA Vakfı Mütevelliler Heyeti Başkanı). TEMA Vakfı Mütevelliler Heyeti : Prof Dr. Çelik Kurtoğlu, Prof. Dr. Necmettin Çepel, Ümit Y. Gürses. TEMA Vakfı Yönetim Kurulu: Prof. Dr. Çelik Kurtoğlu (Başkan), Kemal Yavuz (Başkan Yardımcısı), Nuri Çolakoğlu, Meral Gezgin Eriş, TEMA Vakfı Kurucu Onur Başkanı Hayrettin Karaca A.Fikret Evyap, Vahide Gigin, Ali Y. Koç, Ayduk Koray , Prof. Dr. Gülsün Sağlamer, Halil Akyürek, Hasan Hüsnü Özmutaf. TEMA Vakfı Genel Müdürü: Dr. Uygar Özemsi. (15 Mayıs 2006’dan itibaren) TEMA Vakfı İcra Kurulu: Prof. Dr. Çelik Kurtoğlu (Başkan), M. Kemal Yavuz ,Ayduk Koray, Prof. Dr. Lütfü Baş, Ümit Y. Gürses, Dr. Uygar Özesmi. Onursal Başkan Hayrettin Karaca ve Mütevelliler Heyeti Başkanı A. Nihat Gökyiğit toplantıda yaptıkları konuşmada, 14 yılda TEMA Vakfı’nın misyonu ve vizyonu doğrultusunda topraklarımızı tehdit eden erozyon ve çölleşme tehlikesine karşı mücadele verdiklerini, halen sağlıkları yerindeyken topraklarımızın doğru ve verimli kullanılmasını hedefleyen bu yüce görevi ve bayrağı emin ellere teslim etmek istediklerini bildirdiler. Karaca ve Gökyiğit, ünvanları, aldıkları görev ne olursa olsun yaşadıkları ve güçleri yettikleri sürece TEMA hareketine ve ülke topraklarına hizmet etmeye devam edeceklerini ifade ettiler. 19