Katalog

OKURLARA yılın mayıs ayı, arkeoloji ayı olarak da anılır! Bu yıl mayısın ikinci yarısında, dünyada olduğu gibi, Türkiye’de sayıları 100’e yaklaşan müzelerimizde de, “Müzeler Haftası” kutlanacak! Ayın son pazartesi günü de Denizli Pamukkale Üniversitesi’nin şemsiyesi altında, “31. Uluslararası Kazılar, Araştırmalar ve Arkeometri Çalıştayı” başlayacak. Her iki olayın ortak paydasını oluşturan, “arkeoloji, sanat tarihi, müze, sergi” bağlantılı yayınların bu yıl 11.sini sunuyoruz. Geçmiş yıllarda ortalama 150 kadar kitabı tanıtırken, önceki yıl bu sayı 190’a çıkmış, geçen yıl 200’ü aşmıştı. Tüm ülkeleri sarsan ekonomik bunalım, Türkiye’de bu alanda yapılan yayınları da olumsuz etkilemiş olacak ki bu yıl karşınıza 150’yi bulmayan yayınla çıkıyoruz. Sevindirici olan nokta ise bu alanda ilk kez geçen yıl tanıtmaya başladığımız çocuk kitaplarının boy göstermesi. Türkiye, bilim dünyasında en önemli yeri; tarihsel, kültürel ve dinsel mirasının eşsiz zenginliğinin yarattığı, arkeoloji ve yan bilim dallarındaki çalışmalarla öne çıkıyor. Anadolu’nun, “arkeoloji biliminin laboratuvarı” oluşu, her geçen gün insanlığın geçmişi ile ilgili yeni buluntuları insanlığa sunuyor. Dünyanın hiçbir ülkesinde böylesine yoğun bir arkeolojik çalışmaya rastlanmıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın azimle ve özveriyle sürdürdüğü, dünyada pek benzeri görülmeyen bu geleneksel çalıştay, yabancı yayınlarda övülüyor. Ayrıca Bakanlığın, toplantıya sunulan bildirileri yayınlayıp araştırmacılar için kalıcı başvuru olanağı sağlaması da kutlanacak bir özellik. Bu sayımızın özel dosyasını yine konunun ülkemizdeki en önemli uzmanı Özgen Acar hazırladı. Bol kitaplı günler... Dergimizin tarihinde her P rhan Pamuk kendi ülkesinde elini kolunu sallayarak dolaşamıyor sokakta, koruma eşliğinde yaşıyor. Beş kıtada milyonlarca okurunun taçlandırdığı, böylelikle kendi dilini ve kültürünü taçlandıran bir yazara, burada, “akıllı olma”sı tavsiye edilebildi. ervasız Pertavsız ENİS BATUR Utanç, öfke, korku, usanç Küçük bir manifesto O Fatih Terim’in, “Türkiye’de hiçbir başarı cezasız kalmaz” sözü o kadar doğru ki, Terim de Orhan Pamuk’a yüklenmeden yapamadı. Siyasal gerekçelerle, yerine göre milliyetçi ya da ulusalcı tasalarla sırt çevrilmekle kalınmadı bu yazarımıza, yaşama alanı daraltıldı, özgürlüğü kısıtlandı. Durum, bir yurttaş olarak utandırıyor, öfkelendiriyor, korkutuyor beni. Nedim Gürsel, ilk kitabıyla kovuşturmaya uğramıştı, son kitabıyla gene mahkemelik. Kılı kırk yaran bir çalışmanın, ince eleyip sık dokuma gerektirmiş bir girişimin ürünü Allahın Kızları romanı, dinsel gerekçelerle yazarının baskı altına alınmasına, neredeyse hedef gösterilmesine neden olabildi. Pek çok düşünce ve ifade özgürlüğü “savaşçısı”nın görmezden gelmeyi kendisine yedirebildiği, çıt çıkarmadığı bir yaratma kısıtı yaratılması, giderek herkesin kendi dokunulmazlık alanlarını yüceltmesini doğal kılan bir durum ortaya koyuyor. Utanıyor, öfkeleniyor, korkuyorum. Guillaume Apollinaire’in, erotik edebiyatın klasiği statüsündeki romanı için soruşturma başlatıldı, ikinci hamlede toplatılacağı kesin gibi. XX. yüzyılın bu büyük şairini, ölümünden neredeyse yüzyıl sonra yasaklayan ülkeler hangileridir? Cinsel gerekçelerle, sözümona ahlak değerlerini koruma güdüsüyle devreye giren soruşturma karşısında utanç, öfke, korku içinde, bakakalacağız gene. “Bağımsız Yargı”ya güven duymalıyız. ‘Velev ki’ siyasal açıdan bağımsız olsa bile Yargı, kendi önyargılarından, bu toplumun önyargılarından ne denli bağımsız tutulabilir? Soruyor ve çekiliyorum yanıma utanç, öfke, korku kâr kalıyor. Yargısız infazdan da, yargılı infazdan da korkuyor insan. Sokağa çıkıp yürümekten, yaya geçidinde kırmızı yandığında karşıya geçmekten ve bunu hiçesayma alışkanlığındaki biri tarafından ezilmekten korkuyor. Telefonda konuşmaktan, çünkü nedensiz yere dinlenmekten, masum bir şakasının yanlış anlaşılmasından korkuyor. Tepesine dev bir camın düşmesinden, merdivende oturuyor diye “güvenlik” görevlilerinden dayak yemekten, vapurda uluorta sigarasını tüttürmeye koyulan doğuştan öfkeli hemşerisini uyarmaktan korkuyor. İktidardan, şu ya da bu muhalefetten, darbeden, bir o kadar da, sözümona Demokrasi adı yakıştırılmış amorf yönetim biçiminden korkuyoruz. Düşünce üretmekten, yorum geliştirmekten, hem yanlış anlaşılmaktan, hem doğru anlaşılmaktan korkuyoruz. Sorumsuz bir basın yayın organının rivayetli infazından (başıma geldi bilirim) korkuyoruz. Yarım yüzyıldır “suç unsuru” sayıldığını bildiğimiz için kitaplarımızdan, kütüphanemizden ödümüz kopuyor. Sakladığımız mektuplardan, kupürlerden, araştırma dosyalarından, şimdilerde bir de CD’lerden, DVD’lerden ürküyoruz. Hele bilgisayarımız yok mu, neredeyse bir roket atar, bir tanksavar kadar tehlikeli, farkındayız. Fihristimiz, adres defterimiz sanki dinamit sandığı. Kapı zili çaldığında, yerimizden fırlıyoruz. Şüphelerin Demokles kılıcına, baskının oksijene, yılgının ve şiddetin anadile dönüştüğü bu ülkeyi kim yarattı? Ödediğimiz vergilerle maaşı ödenen, her birimizi korumakla yükümlüyken her birimizin kâbusu haline gelen; verdiğimiz oyla gelen, vermediğimiz oyla gideceğini öğrenemeyen insanlar mı bize özgür ve uygar yaşama hakkının yaraşmadığı inancında, yoksa düpedüz kendimiz miyiz, yasaklarla beslenmekten vazgeçmeyen? Evlerimizin bahçelerine korkuluk dikmekten yorgunuz artık. Değerlerin dokunulmazlığıyla linç edilişi arasında ayar yapmayı başaramıyoruz bir türlü. Kendimiz için yapmayı beceremediğimiz atılımları yabancılar bize zorla yaptırtsın diye duaya çıkıyor, aşağıladığımızı ve aşağılandığımızı görmezden geliyoruz. Despotlarımız yetmiyor, yenilerini üretiyor, o da yetmiyor, despot kesiliyoruz. 57 yaşındayım. Kendimi bildim bileli bu atmosferde yaşıyor olmaktan utanç, öfke, korku duyuyorum. Bir de usanç. ? Nedim Gürsel Orhan Pamuk TURHAN GÜNAY eposta: turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk?Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız?Yayın Yönetmeni: Turhan Günay? Sorumlu Müdür: Miyase İlknur?Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı?Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş.?İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0(212) 343 72 64?Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL.?Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden/ Reklam Müdürü: Eylem Çevik?Tel: 0 (212) 25198 74750 (212) 343 72 74?Yerel süreli yayın?Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. CUMHURİYET KİTAP SAYI 1005 SAYFA 3