Katalog

Mimarlık Bu yıl daha çok Roma Dönemi sonrası kitaplar dikkati çekiyor. Adı: Anadolu Antik Tiyatroları Yazarı: Yaşar Yılmaz Yayımlayan: YEM Yayın Sayfa: 256 Anadolu antik kentlerini taçlandıran tiyatrolar bir cep kitabı büyüklüğünde okura sunuluyor. Yazar azimle adım adım dolaştığı Türkiye’de saptadığı 119 antik tiyatroyu görselleri ve bazı mimari kesit çizimleri ile belgeliyor. Anadolu’nun mimari kalıntılarından yalnızca tiyatro konusunun ele alınması sonucunda güzel bir ürün yaratılmış. mesi niteliğinde… 94 yaşında ölen ünlü mimarın 1976–78 yılları arasında yazdığı anılarının temel oluşturduğu kitap 1. Dünya Savaşı’ndaki askerliğinden Vehbi Koç ve CHP’nin başlangıç yıllarına kadar uzanıyor. Ulusal mimarlık dersini de bütünleştiren kitabı, genç mimar adaylarına, hatta belediye başkanlarına öneririz. Adı: Ahşap İstanbul Yayıma Hazırlayanlar: Martin Bachmann ve M.Baha Tanman Yayımlayan: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Sayfa: 339 Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nce yayımlanan kitaptan, gelişi güzel apartmanlar kondurmak için kundaklanarak yakılıp yıkılan görkemli İstanbul ahşap mimarisinin son kalıntılarının üzerine nasıl titrenmesi gerektiğini öğreniyoruz. 2010 İstanbul’una taşınması gereken bu ahşap konut mimarisi bağlantılı kitap üç dilde korumacılığın ne olduğunu, ne olması gerektiğini de “taşeron müteahhitlere!” işveren sonradan görme zenginlere inşallah ders olur. Mimarlardan önce bu sonradan görmeler okumalı! Adı: Elmalı ve Yöresel Mimarlığı Yazarı: Reha Günay Yayımlayan: Ege Sayfa: 300 Anadolu arkeolojisinin tanrıçası olarak tanınan ve toprağı bol olsun Prof. Dr. Machdelt Mellink’in AntalyaElmalı yöresi araştırmalarının izlerini de taşıyan, Elmalı Belediyesi’nin şemsiyesi altında yayımlanan kitapta yörenin özgün mimarisi belgeleniyor. Kitap, yitip gitmekte olan Anadolu yöresel mimarisi alanında Elmalı’yı yatay ve dikey irdeleyen önemli bir araştırma. Adı: Kıbrıs’ta OsmanlıTürk Eserleri Yazarı: Tuncer Bağışkan Yayımlayan: Kuzey Kıbrıs Müze Dostları Derneği Yayını Sayfa: 568 KKTC Eski Eserler ve Müzeler Dairesi’nde çeşitli görevlerde bulunan arkeolog yazarı, adadaki tarihsel, kültürel ve dinsel mirasın korunması mücadelesini yakından izlemiş bir gazeteci olarak, bu kitabı ile değişik bir yönünü tanınıyoruz. Osmanlı dünyasının mimari yapıtlarını, görselleriyle belgelenirken, mimarlar ve sanat tarihçilerine de yazılı bir arşivi de başarıyla sunuyor. Adı: Altın Oran Yazarı: Mehmet Suat Bergil Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat Sayfa: 191 İnsan boyutuyla mimaride işlevsel ve görsel boyuta uzanan ve tarih boyunca çeşitli düşünür ve sanatçılarca irdelenen “Altın Oran” konusu kitapta doğa, bilim ve sanatta irdeleniyor. Adı: Sinan Yazarı: Ernst Egli, Çeviri: İbrahim Ataç Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat Sayfa: 276 Osmanlı altın çağının mimarı Sinan’ı 30’lu yılların İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi mimarlık profesörü Alman yazarın yapıtları bir meslektaşı olan İbrahim Ataç yalnızca dilimize çevirmekle kalmıyor bazı derlemeleri de aktarıyor. ? Arkeoloji Müzesi’nde bulunan 242 Roma sikkesi, bu alanda çalışanlara ışık tutuyor. Adı: Zeugma Kil Mühür Baskıları Hazırlayan: Mehmet Önal Yayımlayan: Gaziantep Müzesi Sayfa: 128 Aynı kazılarda dünyanın en zengin kil mühür baskıları da ortaya çıkarılmıştı. Yakın tarihlere kadar kullanılan kırmızı mühür baskıların ataları olan ve insanların parmaklarında yüzük diye taşıdıkları mühürleri kil üzerine imza niyetiyle basıyorlardı. Roma İmparatorluğu döneminde Zeugma’ya gönderilen değerli belgelerin bu kil mühür baskılarının arşivi de dönemin siyasal, ticari ve kültürel iletişimindeki sanatsal izleri günümüze taşıyor. Adı: Efes Kurşun Tesserae’ları Yazarı: Onur Gülbay, Hasan Kireç Yayımlayan: Selçuk Belediyesi Sayfa: 165 SelçukEfes Kent Belleği Kültür Dizisi’nin bu iki numaralı kitabında, tarihi tarihleyen sikkeler gibi Efes’in çeşitli dönemlerini tarihliyor. Bir anlamda “takas aracı (sikke)” niteliğinde, mühür özelliğinde, jeton ya da bilet nitelikli olarak kullanılan bu kurşunlar Roma Efes’inin ekonomik düzenine de ışık tutuyorlar. ? Adı: Anadolu Gymnasion’ları Yazarı: Nezih Başgelen, Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat, Sayfa: 36 Batı Anadolu’da altı antik kentin spor alanları olan “gymnasion”lar tanıtılıyor. Adı: Kızıl Kilise Yazarı: Sema Doğan Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat Sayfa: 151 Taşlarının renginden dolayı “Kızıl Kilise” denilen Aksaray yakınında doğa ile baş başa kalmış, 6. yy’da yapılan ve yaşadığı dönemde adını yerel köyden alan Nazianz’lı Aziz Gregorios’un gömüldüğü için ona adanan ilk kiliselerden biri olan bu yapı, mimari olgular açısından bir “monografik” araştırma olarak irdeleniyor. Adı: İstanbul’da Tanzimat Öncesi Rum Ortodoks Kiliseleri Yazarı: Zafer Karaca, Yayımlayan: YKY, Sayfa: 679 Bizans sonrası ve Tanzimat öncesi Rum Ortodoks kiliselerinin envanteri niteliğindeki bu kitap İstanbul’u dinsel ve mimari açıdan belgeliyor. Adı: Arif Hikmet Koyunoğlu Yazarı: Hasan Kuruyazıcı Yayımlayan: Yapı Kredi, Sayfa: 519 “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bir Mimar” olarak tanımlanan Koyunoğlu bağlantılı anılar, yazılar, belgelerin derlendiği bu kitap anıtsal bir vefa borcunun yerine getiril Sikke Bilimi Tarihi sikkeler ve seramik tarihler. Türkiye’de arkeoloji eğitimi veren fakültelerde çoğunlukla seramik eğitimi öne çıkarken, sikke bilimi genelde ihmal ediliyor. Türk müzelerinin depolarında yakası açılmamış nice sikkeler kendilerini irdeleyecek uzmanları beklerken, öğrenciler de bu alanda yayın bekliyorlar. Ne yazık ki yabancı ülkelere kıyasla Türkiye’de bu alanda fazla uzman olmadığı için de çok az yayın yapılıyor. Adı: Tarihöncesinde Ticaret ve Değiş Tokuş Yazarı: İ. Banu Doğan Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat Sayfa: 267 Lidya’da “para” basımı ticaret olgusunu kolaylaştırmadan ve ekonomiye düzen vermeden önce insanlar takas denilen değiş tokuş olayındaki ölçütleri neydi? Mağara insanından yakın tarihlere kadar Anadolu odaklı verileri de yörelerle kıyaslayan kitap bir anlamda dünyada ekonominin oluşumuna da ışık tutuyor. Adı: Zeugma Tetradrahmi Definesi Yazarı: Mehmet Önal Yayımlayan: Gaziantep Müzesi Sayfa: 87 Gaziantep Zeugma kurtarma kazılarında, yangın geçirmiş bir alanda küllerin içinde saklandıkları torbaların biçimini alan toplam 3750 sikke gün ışığına çıkarılmıştı. Suriye bağlantısı da olan sikkelerin temizlenmesi, fotoğraflarının çekilmesi Müze görevlilerince gerçekleştirildikten sonra bu ilk kitap yayımlandı. Roma İmparatorluğu’nun belirli bir döneminin Küçük Asya’da en uzak yöresindeki bu stratejik noktasındaki bu kapsamlı define, dönemin ekonomisini, tarihsel verilerini de açıklayan önemli belge niteliğinde. İmparator Caracalla’nın reformlarının yanı sıra ekonomiyi güçlendirmek istemesine karşın, bu definedeki düşük ayarlı gümüş sikkeler, arzulanan hedefe ulaşılmadığını da gösteriyor. Adı: Erzurum Arkeoloji Müzesi Roma Sikkeleri Yazarı: Vedat Keleş Yayımlayan: Arkeoloji ve Sanat Sayfa: 123 Çeşitli yörelerde basılmış, Erzurum CUMHURİYET KİTAP SAYI 1005 SAYFA 17