Katalog

Süreli Yayınlar Çeşitli bilim kurumlarının, bu alana büyük katkıda bulunan özel vakıfların, özel yayınevlerinin bağımsız kitapları dışında çeşitli araştırmaları, yıllık ya da aylık olarak süreli yayınlarla derlemeleri ilgiyle izlenen önemli yayınları oluşturuyor. Bu yayınlar içinde kitaplıklara anıt olarak yerleşenler de var… Adı: Arslantepe 5 Editör: Marcella Frangipane Yayımlayan: Roma La Sapienza Üniversitesi Sayfa: 528 Malatya Aslantepe Höyüğü yazının icadından çok önce “saray” ve “yönetim” kavramlarının ortaya çıkışına ait olağanüstü buluntular veriyor. İtalyan kazı heyeti başkanının bulduğu, şu ana kadar bilinen ilk saray olgusunda ele geçen çeşitli mühürler “bürokrasinin” ve “kayıt altına almanın” da çok önemli verileri Roma Üniversitesi’nin Aslantepe bağlantılı yayınlarının bu 5. cildinde değerlendiriliyor. Aslantepe Sarayı’ndaki her iş sonrasında yapılan hesaplamalarda aynı ya da başka memur ve görevlilerin mühürleri kitabın temel konusunu oluşturuyor. Aslantepe çağdaşı ya da öncesi ve sonrasında Anadolu ile Mezopotamya araştırmalarında ne Türk, ne de yabancı arkeologların bugüne değin gerçekleştiremedikleri kapsamlı bilimsel bir başyapıt… Kitap, insanoğlunun yazının icadından önce ilk “merkezi” yönetime nasıl geçtiğini ortaya koyuyor. Yüzlerce mühür izinin çizimleri, anlamları ve tasniflerinin yer aldığı kitap, insanlığın yazıya geçişin eşiğindeki uygarlığa ışık tutuyor. Kitap, Anadolu tarihinin önemini daha da güçlendiriyor. Bir CD’nin eşliğindeki kitaba kazı heyetindeki çeşitli bilim insanlarının katkıları bireysel değil bir takım çalışmasının güzelliğinin damgasını basıyor. Yalnız Anadolu arkeolojisinin değil insanlık evrelerinin aydınlanması açısından “yılın araştırması” diyebileceğimiz bir yayın. Adı: Aphrodisias Papers 4 Yayıma Hazırlayanlar: Christopher Ratte ve R.R.R. Smith , Yayımlayan: Journal of Roman Archaeology Sayfa: 394 Rahmetli Prof. Dr. Kenan Erim’in Afrodisyas kazıları ve başlattığı yayınları ardılları sürdürüyor. 14 yazar, 4. ciltte kentin konumuna ilişkin yeni buluntular ile ünlü heykelcilik okulunun ürünleri olan bazı yapıtları da bilimsel olarak irdeliyor. Kazıya katılan yabancı arkeologların, kendi uzmanlık alanlarındaki araştırmalarının değerlendirmelerini yansıttıkları ve sonuçlarını açıkladıkları bu kitap, keşke yeni üniversitelerin “klasik arkeoloji” eğitimi veren yayın yoksulu kitaplıklarına kazandırılabilse… Arkeolojinin yalnızca “kazı” değil, “yayın” olduğunu da ünlü Türk arkeologlarına kanıtlayan bir kitap! Adı: Yenikapı’nın Eski Gemileri 1 Yayına Hazırlayan: Ufuk Kocabaş Yayımlayan: Ege Sayfa: 223 1970’lerin başında İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ne ek bina inşaatının temeli atıldığında olağanüstü buluntuların ortaya çıkması ile kentin tarihi biriki yüz yıl daha eskiye gitmişti. O zaman bu buluntular için “müze altındaki müze” diye yazmıştık. Şimdi Yenikapı’da Marmaray inşaatı nedeniyle ortaya çıkan, çok daha olağanüstü buluntulardan dolayı “İstanbul’un altındaki İstanbul” diye yazmak abartı olmayacak. Marmaray tasarımını kredilendiren Japon hükümetinin “önce arkeoloji” koşulu olmasaydı, hükümetlerimiz bu olağanüstü buluntuların üzerinden metroyu geçirip gidecekti. Bu kitabı, okurlardan önce Allianoi, Hasankeyf gibi yörelerdeki tarihsel, kültürel ve dinsel varlıkları dışlayan ve aylıklarını sizin bizim vergilerimizden alan bakanların, milletvekillerinin, DSİ’nin, TCK’nin yetkililerinin okumalarını dilerim. Okuduktan sonra inşallah yaptıklarından utanırlar! Türkçeİngilizce hazırlanan kitap, bu çalışmaların 1. cildinde Yenikapı batıklarını okura sunuyor. Darısı öteki ciltlere… Adı: TÜBAAR–11 Yazarı: Yayın Kurulu, Yayımlayan: TÜBA, Sayfa: 183 On makalenin yer aldığı bu süreli yayında, Anadolu dışına da çıkılarak Rusya’nın en doğusuyla, Kuzey Kıbrıs bağlantılı araştırmalara da yer veriliyor. Yayın kurulunun sorumlusu, Ufuk Esin’in ölümü de kitapta bir vefa borcu olarak belgeleniyor. TÜBA, gibi bir bilim kuruluşunun, Anadolu arkeolojisine yayın katkısı böylesine sınırlı olmamalı! Adı: Adalya XXI Yayına Hazırlayanlar: Kayhan Dörtlük, Tarkan Kâhya, Remziye Boyraz, Yayımlayan: AKMED Sayfa: 402, 397 Sunaİnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü’nün (AKMED), 2007 ve 2008 yıllıklarında 18 Türk ve yabancı araştırmacının makalelerinde Anadolu Akdeniz’inin eski çağ yerleşmelerinden Osmanlı dönemini de kapsayan çok geniş bir zaman dilimiyle bağlantılı arkeolojik, mimari, sikke, cam, maden buluntuları irdeleniyor. İki yayındaki görseller ile “koruma” altındaki tarihsel, kültürel dinsel mirasın yok oluşu, insana düşündüren bir duygusallık veriyor. Yayın, başka hiçbir Akdeniz kıyı ülkesinde rastlanmayan bir boyutta Anadolu kıyılarını özet çevrileri ile dünyaya açıyor. Adı: Anatolian Studies 58, Yazarı: Gina Coulthard, Yayımlayan: İngiliz Arkeoloji Enstitüsü Ankara, Sayfa: 218 Anadolu arkeolojisinin bilimsel araştırmalarına önemli katkıları olan enstitünün 60. yılı başlı başına bir tarihi biriAdı: Kanuni Vakfiyesi Süleymaniye Külliyesi, Yazarı: Yasin Yılmaz, Yayına Hazırlayan: Enver Altıntaç, Yayımlayan: Vakıflar Genel Müdürlüğü, Sayfa: 609 Yabancıların “görkemli” Türklerin “kanuni” dedikleri Osmanlı İmparatoru Süleyman’ın vakfiyesine ilişkin özgün metinler ile Türkçelerinin yer aldığı kitapta Süleymaniye Külliyesi’nin mimari özellikleri, dönemin personel, eğitim, sağlık hizmetleri de genç kuşaklara kazandırılıyor. Adı: Yıllıklar, Salnameler, Nevsâller ve Takvimler Yazarı: İsmail Bakar Yayımlayan: Sadberk Hanım Müzesi, Sayfa: 252 Sadberk Hanım Müzesi’nin kitaplığında, Osmanlı’nın 1847’de Ahmet Vefik Paşa ile başlayan ilk “salname (yıllık)” dahil Türkiye Cumhuriyeti’nin başlangıç yıllarına uzanan çeşitli “yıllıklar”, kaynak kitapları, haritalar, belgeler bu kitapla tozlu raflardan kurtarılarak araştırmacı ve meraklı okurlara sunuluyor. ? Bu yıl, sayıları azalsa da, içlerinde araştırmaya dayalı önemli yayınlar ile çeviri kitaplar öne çıkıyor. Adı: Bizans Tarihi Yazarı: Timothy E. Gregory Çeviri: Esra Ermert Yayımlayan: YKY Sayfa: 358 Üç imparatorluğa başkentlik yapan İstanbul’da RomaOsmanlı imparatorlukları bağlantılı müzeler var. Ne yazık ki “Bizans İmparatorluk” müzesi yok! Üzerinde yaşadığımız toprakların bu görkemli kesiti Bizans’ı her nedense görmezden geliyoruz. Okullarımızın tarih kitaplarına baktığımızda yalnızca biriki sayfada “Roma, nasıl DoğuBatı bölündü” diye yüzeysel bilgileri, sonrasında da “Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fethederek nasıl Bizans’a son verdi”yi okuruz. Peki, 306– 1453 yılları arasına neler oldu? İşte bu sorunun yanıtlarını Bizans tarihçisi olan yazar bu kitapta okura sindire sindire aktarıyor. Türklerin de Müslümanların da okumaları gereken bir yapıt… Adı: Prokopios Bizans’ın Gizli Tarihi Yazarı: Prokopios Çeviri: Orhan Duru SAYFA 12 BizansSanat Tarihi Yayımlayan: Türkiye İş Bankası Sayfa: 135 Rahmetli meslektaşım Orhan Duru’nun, İngilizceFransızca metinleri kıyaslayarak çevirdiği, Latince ve Yunanca sözcükler için uzmanların katkıda bulunduğu bu kitap Bizans’ın en görkemli dönemini okura aktarıyor. Adı: IV. Haçlı Seferi Kronikleri Yazarı: Geoffroi De Villehardouin Henri De Valenciennes, Çeviri: Ali Berktay, Yayımlayan: Türkiye İş Bankası Kültür Sayfa: 313 Nedense “Haçlı Seferleri” okullardaki tarih derslerinde ya da aydınlarımızca dışlanırken Batı’nın karanlık Ortaçağının Anadolu’da, özellikle İstanbul’daki uygarca olmayan davranışlarını dışlaması gerçekten çok garip… Özelikle 1204’te İstanbul’da Bizans Hıristiyanlığını hedef alan 4. Haçlı Seferinin tanığı iki Fransız tarihçinin kaleminden çıkan bu yapıt Haçlılar, Bizans, Balkanlar ve Anadolu tarihi açısından önemli tanıklık yapıyor. Adı: Taşa Yazılan Zafer, Yazarı: Scott Redford, Gary Leiser Yayımlayan: Suna İnan Kıraç AKMED, Sayfa: 184 Antalya İçkale Surlarında devşirme olarak kullanıldığı için, tarihin belgelenmesinde gözlerden kaçan çeşitli yazıtlar, iki değerli yabancı uzmanın araştırmalarına dayalı bu kitapta SelçukluAntalya tarihsel bağlantılar ortaya çıkarılıyor. İzzeddin Keykavus’un “Fetihnamesi” de üç dilde okura sunuluyor. Kitabın özelliği, yalnızca yazıtların çözümlenmesi değil; sanat tarihçileri, mimar, arkeologlar ve tarihçilerin işbirliğinin önemini de ortaya koyuyor. CUMHURİYET KİTAP SAYI 1005