Katalog

CERRAHİ Tek delikten laparoskopik cerrahide bir ilk Istanbul Üniversitesi, Istanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı'ndan Doç.Dr. Umut Barbaros ve ekibi, dünyada ilk kez tek delikten la- paroskopik ameliyat tekniği ile dalak, karaciğerve pankreas gibi karın için- de yer alan organlara müdahale ediyor. 2 008 yılı sonrasında laparoskopik cernıhinin son noktası kahul edilen tek delikten veya tek kesi- den diye adlandınlan cerrahi teknik örtaya atıl- dı. Bu laparoskopi tekniğinde amaç, kullanılan 3 ve- ya 4 delik yerine sadece göbek içine 1 delik açarak bü- tün girişimi buradan yapmak. Bu teknikle, Şubat 2009 yılında İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı'nda Doç. Dr. Umut Barbaros ve ekibi tarafmdan yapılan "Tek Delikten Laparoskopik Dalak Ameliyatı" cerrahi tarihinde ve dünya literatüründe dünyadaki ilkler arasında ycrini aldı. Takip eden aylarda yine İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı'nda aynı ekip taranndan dünyada ilk kcz tek delikten pankreas ve tek delikten laparoskopik karaciğer rczeksiyonları (bir organ veya vücut kısmının bir bölümünün veya tamamının çı- kartılması) yapıldı. Bu yeni teknikle zor ameliyatların da başarı ile yapılabileceği gösterildi. Doç.Dr.Umut Barbaros, bu tekniği uygulamakta- ki amaçlannı şöyle açıklıyor: "Tüm bu gelişmelcr ışı- ğında bizlcr de cerrahi alanındaki hızlı değişimlere ayak uydurmaya ve kimi zamanda bu yartşta öncülük etmeye çalışıyoruz. Tüm bu uğraşı ve çabalar, gelişmi; cerra- hi teknikler kullanarak hastaları sağlığına kavuştu- rurken, cerrahi girişim sırasında daha az travmatize ol- malarını, daha az hastanede kalarak erkenden günlük hayata dönmelerini sağlamayı amaçlıyor." Doç. Dr.Umut Barbaros, bu tek delikten ameliyat tekniği ile ilgili sorularımızı şöyle yanıtladı: Genel Cerrahide Son Yenilikler Tedavi amaçlı yapılan cerrahi girişimlerde en böyûk sorun hastahkh bûlgeye ulasmak için yapılan kesilerde, ameliyatsırasında ya da sonrasında o/u- jan sorun/ar. Bunlann başmda kesi yeri ağnsı ge- lir. Kanama, yara yeri enfeksiyonu ise diğer önem- li komplikasyonlardan. Cerrahi girişimden uzun dönem sonra oluşabilecek sorun/ar da var. Bunlardan en önemlileri, yara yerinde oluşan koz- tnetik kusurlar ve bu yara kann duvarmda ise olu- şabilecek fıtıklar. îlk olarak, 1980'li ydlarda, gastroskopi ve k<y lonoskopi sırasında kullanılan tşıklı kamera sis- temlerinin tanı ve hatta tedavi amaçlı karın bos- luğımda da kullanılmaya başlanması fikri ortaya atıldı ve laparoskopi tekniği geliştirildi. 1987 yılında yapılan laparoskopik sa/ra Jtese- si amelıyatt ikinci Fransız devrimi olarak tarihegeç- Tek delikten laparoskopi tekniği ile hangi ameli- yatlar yapılabilir? Bu teknikle genel cerrahide en sık yapılan cerra- hi girişimlerin başında gelen safra kesesi ve fıtık ame- liyatları yanı sıra, dünyada ilk kez bizim yaptığımız da- lak, pankreas ve karaciğer amcliyatları ve diğer genel cerrahi girişimler olan kalın bağırsak, mide fıtığı ve ad- renal ameliyatlan da İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı'nda başarı ile uygulanıyor Tekniğin standart laparoskopik cenahiden farklan nelerdir? Standart laparoskopide kann duvannda 3,4 ve hat- ta bazen 5 delik açılmakta iken bu teknikte sadece gö- bek deliği içerisinden 1,5- 2 cm. tek delik açılarak tüm girişim uygulanıyor. Bunun dışında ameliyat sırasında uygulanan teknik, standart laparoskopideki prensip- lerden farklı değil. Kullanılan cerrahi aletlerin en bü- yük farkı sağa sola açılanabilir olması. Karına girilen trokarlar da bu iş için özel olarak üretilir. Bu tekniği uygulayacak cerrahi ekibin standart laparoskopi de- neyiminin fazla olması ve cerrahın çift elini de eşit dc- recede iyi kullanabilmesi tekniğin uygulanabilmesin- de avantaj sağlar. Dünyada ilk kez yapılan bugirişimleri hastayafay- dalan nelerdir? Tek delikten dünyada ilk kez yapmış olduğumuz da- lak, karaciğer ve pankreas rezeksiyonlanndan sonra has- tanın ameliyat sonrası ağrısının yok denecek kadar az olduğunu ve yara izinin göbek içinde kalmasında do- layı karında iz kalmadığı görüldü. Özellikle solid organ (dalak, karaciğer, pankreas, böbreküstü bezi...) cerra- hisindc çıkarılan organların ameliyat sonunda göbek deliğinden dışan alınabilmesi de hasta içi yarı bir avan- taj sağlar. KAYNAKLAR 1: Scvcn R, Barharos U. NecJloscupy-assisU'd transvaginal cholecysıcctomy. Suru Lnpani.se EnJusc Pı-ıcuıan Tcch. 2009 Apr,19(2):e6M. 2: Barbaros U, Dirrçv*8 A. Sinfile incisitm laparoscopic splencctumy: the first twn cases. J Gastroimoı Sunj. 2009 AU|Î;13(8):1520-3. Epııb 2009 Apr H. 1: Chnmherbin RS, Sakpal SV. A cumprehcnave rcvicw of sıntlc-incision laparoscopic üurgcry (S1LS) and nanıral urjficc transluminal cndoscopk: sur- gery (NOTES) teclıniquıs for cholecystecıomy. j Gastrointesr Surg. 2009 Scp;13(9):1733-40. Epub 2009 May 2. 4: EJmnk C, Bradshaw A, Ahcamc P, Dcmatos P, Humbfe T, Johnson R, Mauıcrcr D, Soosaar P. Singlc'incision laparoscopic cholccyÂtectomy is fca- siblc: iniLial cxpcticncc vvitlı 80 catı». Sutjj Endosc. 2010 Mar 3. rı. Günümüzde artık çoğu kann içi cerrahigirişim, (safra kesesi, fıtık, kalın /ince barsak, mide, ka- raciğer, dalak, böbreküstü bezi vb.) hastanm ka- nn bölgesinde 3 veya 4 delik açarak, kapalı ame- liyat diye de adlandınlan lapatoskopik tekniklerle yapılabiliyor. 2004'lü yıllarda ise gastroskopi veya kolo- noskopi de olduğugibi var olan açıklıklardan ka- nn içine girilmesi fikri ortaya atıldı.. Böylelikle NOTES (Natural Orifıce Transluminal Surgery) tekniğigeliştirildi. Bu teknik sayesinde cerrahi mü- dahaleler, kann duvanna herhangi birhasar ver- meden, mide/kalm bağırsak/vajen gibi doğustan varolan açıklıklardan girerek endoskoplar eşliğinde mide duvannı, vajen arka duvannı veya kalın ba- ğırsağı delip karına girerek yapılıyor. En sık kullanılan yol transvajinal yol ve en sık uygulanılan gihsim safra kesesi ameliyatlan oldu. Iletışım ve teknolojı Gerçek Zamanlı Web'e Giriş Son dönemlerde hakkında en çok konuştuğumuz konulardan biri geçtiğimizyazın en çok dikkat çeken internettrendi ger- çek zamanlı (real time) web oldu. Murat Kahraman, TTNET Üriin GeiiştrmB Yöneticisi G erçekzamanlı web"\, kullanıcının gelip yeni birşey olup olmadığını kont- rol etmesine gerek kalmadan, bilginin oluşur oluşmaz, anında kullanı- cılara iletildiği birmodelolarak tanımlayabiliriz. Bumodelçok farklı yön- temler ve teknolojilerile kullanılabildiği gibisosyalağlar, arama motorlan, ha- berlergibi çok farklı servisler içerisinde karşımıza çıkabiliyor.Genelolarak bil- ginin birakış(stream)şeklinde kullanıcıya sunulduğugerçekzamanlı web da- ha emekleme döneminde olmasına rağmen yüksek kullanıcı bağlılığı, düşük sunucu yökleri, sınırsız ve keşfedilmemiş uygulama alanları gibi avantajları sayesinde, kısa süre içerinde online hayatımızın büyük kesimini ele geçire- ceğini tahmin etmek güç değil. Bu trendi hayata geçiren bazı öncü servislere göz atarsak: Tvnttor.Bu yıl3 yaşına basan ve geçtiğimiz yılülkemizde dahilolmaküze- re tüm internetin en hızlı büyûyen servislerinden biri olan Tvvitterbelkide ger- çekzamanlı web terimini hayatımıza sokan en önemli faktörlerden biri oldu. Tvvitterile birlikte öğrendiğimizbu yeniiletişim şekli sayesinde daha öncesa- dece çok yakınlarımızla paylaşma fikrinin bile çoğumuza çok saçma geleceği birçok bilgiyi yüzlerce hatta binlerce tanımadığımız kişiyle paylaşmaya baş- ladık. Takip ettiğimiz çok sayıda kullanıcıdan gelen bu bilgileri anında izle- yebildiğimiz mikro bloglama servisi birçok kişinin gerçek zamanlı web ile ta- nışmasını sağladı. Friendfeed: Modelini canlı hayat akışı (life streaming) olarak adlandıra- bileceğimiz Friendfeed ise, sadece bir buçuk yıllık geçmişine karşın internetin öncü kullanıcıları için vazgeçilmez birgerçekzamanlı tartışma platformu ha- line geldi. Gerçekzamanlı arama konseptinide bizlerle tanışüran Friendfeed geçtiğimiz ay Facebook tarafmdan satın alınarak başarısını tüm dünyaya ka- nıtladı. Facebook Martayında gerçekleştirdiğitasanm değişikliğiile durum gün- cellemelerinigerçekzamanlı olarak sunmaya başlayan Facebook, gerçekza- manlı vveb'e verdiğiönemiFriendfeed'isatn alarakgösterdi. Facebook'un ku- rucusu MarkZuckerberg daha önce yaptığı bir açıklamada arama motoru- nu çokbeğendiğinibelirttiği Friendfeed'isatın aldıktan kısa birsüre sonra da, bu servisin Tornado adlı sunucu çatısı teknolojisini açık kaynaklı olarak pay- laşma kararı aldı. Google: Google gerçekzamanlı web konusunda geç kaldığını kendide ka- bul ederek bu konuda çalışmalara başladığını duyurmuştu. Bu çalışmaların ilk meyvesi ise Google Reader üzerinden RSS beslemelerini çok yüksek hız- la takip edebilmemize olanaksağlayan PubSubHubbubprojesioldu. Google'un özellikle gerçek zamanlı arama konusunda neler yapacağı ise merakla bek- lenen konulardan biri. Bu servislerden gördüğümûz gibi gerçek zamanlı web yepyeni bir ileti- şim şeklini hayatımıza soktu. Bilginin nerdeyse simültane olarak el değişti- rebildiğibu yeniiletişim formu, e-posta ve özellikle IM uygulamalanyla bir- çok benzerlik taşısa da, özellikle çok daha sosyal olması, iletişim mecrasının genellikle diğer kullanıcılara açık olması, kitlesel bilgi paylaşımına müsade etmesigibi ayırt edici özelliklere sahip. Gerçek zamanlı vveb'in diğer bir özelliği ise, el değiştiren bilginin formu. Genel olarak bilginin mümkün olan en fazla kullanıcıya, kullanıcı için en ko- lay ve en uygun şekilde ulaşmasma dayalı bu konsept, özellikle servislerin 3. partiuygulamalara veripaylaşımıiçin izin vermesisayesinde bolmiktarda fark- lı yazılım ve uygulamanın kulllanılabilmesini sağlıyor. Örnek vermek gerekir- se Tvvittertrafiğinin sadece %20'sikendisitesi üzerinden gerçekleşirken ka- lan %80'likbölümplatformaAPI'ler üzerinden gelenler kullanıcılar tarafmdan yaratılıyor. Bu gelişmeler olurken kullanıcılann karşılaştığı en büyük sorun ise dur- maksızm, çok yüksek hacimde bilgiye maruz kalmak. Bu kadar büyük bir yı- ğının içerisinde kaybolmadan doğru bilgilere ulaşmakise oldukça zor. Bu so- runun çözümü için farklı fütreleme yöntemleri üzerine çalışılıyor. Şu an için en geçerli yöntem ise bilgi kaynaklarınm itibanna güvenmek. Sonuç olarak kullanıcı alışkanlıklarının çokhızlı değişebildiğiintemet or- tamında, gerçekzamanlı vveb'in birçok web sitesi ve servisi için kaçınılmaz olacağı kesin. Uygulama alanlannı ve yöntemlerini daha yeni yeni keşt'etti- ğimiz bu model için şimdiden çalışmaya başlayanlar önümüzdeki dönemde bir adım önde olacaklar.