Katalog

All Akay'dan blr elestlrl kttabı Postmodemizmin ABC'si All Akay 9Olı yıllann başından Itibaren TüıKlye'de ve Türkçede gerçekleştlrdiğl modernlzm sonrası anallzlerine bu defa bir "el kltabını"; Postmodemizmin ABC'stn\ ekliyor. Modem sonrası toplum- sal oluşumlann aynı zamanda sanayi son- rası ulusaşın blr ekonomik modele denk geldiği, sermayenin büyük bir hızla yersiz yurtsuzlaştığı blr süreci imlediği gözle- minden yola çıkarak, yaşanan dönemin hangi kosullarda ve hangi salklerle post- modern olarak nitelendlrildiğlnl açımlıyor. n Ender KESKİN I A li Akay, Postmodernizmin f \ ABC'si için kaleme aldığı /""% önsözde, modem ya da •*- •^postmodern ifadcİerinin kullanılışına Uişkin zorluğa dair bir uyanda bulunuyor: "Postmodem tam anlamıyla modcrn snnrasını de- ğil, ama tam da modcrnlik eleştirisi içinden yeni bir döncme tekabül ederek, modernligm içindeki olumlıı yanları kencli içinde banndırmaya devam ediyor." Akay'ın tasarrufunda italik olarak önsöze iliştirilen bu "olumlu" ifadesi bir anlamda paradigmatik bir dönüşümün işaretçisi. -j- Öyle ki, pek çok düşünür tarafından *ko- puşlar" ile tarif edilegelen, "ya... ya da"lar- la işleyen modem düşünce, yerini "ve.. .ve"li bir düşünüşe bırakıyor. Gerek sosyal biîimler ve felsefede gerek- se sanatlarda postmodernizm tartışmalan ile ortaya çıkan ve gitgide kendisini kabul ettiren "eklektik bakış" ve "eklektik usul", modem epistemolojinin sarsılmasinda baş- rolü oynuyor bir anlamda. Toplumsal inşa- ya Uişkin "rüyalar" sosyal bilirnlerin pençe- sinden (aynı zamanda Hegelci Mark- sizm'in cenderesinden) kurtulurken sanat- lar "öncülerinden" soyunuyor. Elbette bu çerçevede dünün "merkez-çevre", "tüke- tim toplumu", vb. kavramsallaşnnlmalan- nın da değişmeden süregeldiğini düşün- mek güç. Kaldı ki Akay, disiplinlerin daha önce sahip olduğu konumlaruşlan artık ko- ruyamayacağının da altını -pek çok çalış- masında olduğu gibi- bu kitabında da çizi- yor. Sanat, modernizmin izlerinden sıynlır- ken sanat tarihi de artık kendi "gerçekliği" içinde kapalı kalamaz. Postmodernizmin gerçek-kurgu arasındaki ilişkiyi belirsizleş- tiren yapısı burada daha net ortaya çıkar. Bu, aynı zamanda, Akay'ın da önemini pek çok kez işaret ettiği, Lyotard'ın 1979 tarih- li PostmoJern Durum adlı yapıtında dile getirilen "büyük anlatılann sonu"na işaret eder. Yine de 80'li yıllann başının, büyük anlatıların sonunu haber veriyor olmasına rağmen "geri dönüşleri" içinde banndırdı- ğı görüşünü ileri sürcr Akay; tarih roman- larının (Umberto Eco, Amin Maalouf, Or- han Pamuk örnekleri üzerinden), biyogra- filerin çok satan kitap raflannda yer bul- masını sorunsallaştınr. Benzer bir olgunun izini plastik sanatlarda da süren Akay, pen- türden artık iyice uzaklaşıldığı düşunüfen 80'li yıllann başında bir tür pentüre dönüş yaşandığının altını çizer. Postmodem dönem hiyerarşilerin orta- dan kalkmaya yüz tuttuğu bir dönemi yan- sıtır. Postmodemizmin ABC'si, bunun si- yasi-toplumsal karşılıkları ile ilgilendiği gi- bi, çağdaş sanatlann yahut gündelik top- lumsal yaşamın dönüşümünde de nasıl bir yer tuttuğunu analiz eder. "Her şeyi ile ay- nşık duran bir dünyanın öğeleri-aktörleri" diyecektir Akay, "sentezlenmeden birbirle- riyle yan yana durabilir"; bu aynı zamanda yazann "fragmanlaşma" olarak ifade ettiği durumu da anlatır. Bunun izinin belki de en rahat sürülebileceği alan plastik sanat- lardır. Gerek malzemelerin kullanımı, tür- ler, gerekse de zaman ve mekân aşırı tu- tumlar rahatlıkla kendilerine ifade alanı bulabilir. özetle, Akay'ın elimizdeki bu son kitabı postmodem teriminin kavranışına ve farldı alanlarda kullanılışına Uişkin temel eğilim- leri göstermesi açısından önemli bir "giriş- başlangıç" ("initiarion") kitabı olmaktan ötelcre gidiyor; farklı coğraiyalarda, farldı tarüıselliklerde, farldı disiplinlerde ve farklı dil düzenlerinde ifa- de olunan ve 20. yüz- yılın başat terimlerin- den olan bir terimi geniş bir persp ten geçirerek I mıza getiriyor. Akay, Tckil Düjünce'den itiba- ren peşinden gittiği düşünce ve sanat akımlarının hâlâ aynı enerji ile ardında ol- dugunu gösteriyor bu kitapla. • Postmodernizmin ABC'si/Ali Akay/ Say Yayudan/176 s. yın Şiiri ^ ubat 2010 ve bu ayı da kapsayan edebiyat dergilerlnden: VAfrodlsyas Sanat. Akatalpa, Akbük, Akköy, AZ Edebiyat, ^fBerfln Bahar, DelilerTeknesi, Denlzsuyukâsesl, Dize, Edebi- yat. Evrensel Kültür. Forum Edebiyat. Gedlz, Cösterl, Hayal. He- ves. Karakalem, Karşın, Kertenkele, Kıyı, Kltap-lık, Kurşun Ka- lem, Lacivert, Lorca. Mor Taka. Patika, Sanat ve Hayat, Sincan Istasyonu. Sözcükler, şiirce, Siir saati, şehlr, Tavır, variık, Yasak- meyve, Yazılıkaya, Yenlyazı, Yedl Ikllm ve Zalffre Yazılan dergl- lerinde yer alan şilrleıi okudum ve Inceledim. Cörüldüğü gibi bu ay bana lletilen dergl sayısı öncekllere göre daha çok. Kırkı aşkın. Fakat yurdumuzda çıkan edebiyat dergilerl bunlarla sı- nırlı degil. Kat kat fazla. Bundan ötüru adreslmi yazıp ylneleye- ceğim. Neyse. Bu ay şehir dergislnde yer alan Ibrahlm Tıg'ın "Baba" adlı şiirini Ayın şiiri olarak değerlendlrdfm. Ibrahim Tığ aynı zamanda derginin sahlbl ve edltörü görünüyor. Yani sa- dece "boş gecelerlnl degil boydan boya vermlş kendini Ihtilale" değil edebfyata. Kendlsl hakkında maalesef pek bllgl edineme- dim. şehir derglsi çoktan berl geliyor bana, okuyorum. Kitap yayımlamış mı, kaç tane, adlan ne bilmiyorum. Kuşkusuz ken- dlsinden öğrenilebllir. Benlm babam ben çok küçükken vefat etmedi adam gibi öldü. Hayal meyal hatıriıyorum. Yani baba sevgislnde, güvenlnden yoksun yaşadım. Ibrahim Tığ'ın şiirini çok sevdim. Demek kl bastonuyla ünlü Devrekte de insan çaba gösterirse şair olabillyor. Kendisini kutluyorum. Ben de bu yıl 85 yaşıma girdim. şu anda Türkiye'nln en yaşlı sairi benim. Ama ihtiyar değilim. Hâlâ siir yazıyorum. Bilindiği gibi silr gençllk duygusudur. Kendlmden söz ettlm. Lütfen bagışlayın. Ibrahim Tıg'ın gözlerinden öperken çok silr yazmaktan kaçınmasını, fa- kat şilıieri üstünde çok çalışmasını öneririm. Belki o da bunu al- gılamış olablllr. Adresim: Moda, Mühürdar Cad. 129/6 Neşebey Apt. Kadıköy-lst Not Benlm göremediğlm kimbllir ne çok dergl vardır ve bu dergllerde klmblllr ne güzel silrier çıkıyordur. Ibrahim TIĞ (Şair-Gazeteci) Ibrahim Tığ, 1970 Devrek doğumlu. llk, orta ve lise öğrenimini Devrek'te ta- mamladıktan sonra yükseköğrenimini Dicle Üniversitesi'nde "mimar" olarak tamamladı. 1986 yılında başladığı yazın yaşamında şiirieri; Kıyı, Karşı, Gerçek Sanat, Aykırı Sanat, Milliyet Sanat, In- sancıl, Tay, Tan (Yugoslavya), Ortam (KKTC), Türkstar (Almanyâ), Unlem, Da- mar, Eski Edebiyat, Biçem, Yaklaşım vb. sanat edebiyat dergilerinde yayım- landı. 2000'e Doğru Dergisi, Cumhuri- yet ve Aydınlık (günlük) gazeteleri ile Anadolu Ajansı'nda muhabiriik yaptı. 1994 yılında Devrek'te, Güntûk Bölge Haber gazetesini kurdu ve halen bu gazetenin yanişleıi müdürlüğü ve yazariığını yapıyor. San basın kartı sahibi olan Tığ, Tür- kiye Yazarlar Sendikası ve Tûrkiye Gazeteciler Cemiyeti üyesi. Devrekli şair Rûştü Onur'un 12.09.1940 tarihinde dostu Necati Cumalı'ya yazdığı mektu- bunda; "Eybenkn mektuplanyle huzurbulduğum ve avundüğumkantoşim. Şehir'dobukJfacağız.HernepaheBmokjrsaolsunŞehfrçtİiacak... Şehlr, okuyucuktttoshtokanpsm yani bir etmostBrie çıkacak' diyordu. Ama Onur, ömrû yetmediği (22 yaşında öldü-2 Aralık 1942) için Sehir'i çıkartamamıştı. Rüştû Onur'un bu istemini vasiyet kabul eden Ibrahim Tığ, dostlan Fahrettin Koyuncu, Orhan Tüleylioğlu ile biriikte Zonguldak'ın Devrek ilçesinde, Aralık 2004'den itibaren de Şehir edebiyat dergisini çıkanyor. (55. sayıya ulaştı) Eser- leri: llk Yaz Vurgunu (Şiir-1994), Neler Giziiyor Adın (Şiir-1998), Karabayır (Öy- kü-2005). Yltlk Zaman DûşJeri (Şiir-2006). BABA babasız günler biriktirdim hayata zamanı sınadım. annemin ağzında hatıralara sunulmuş devrik bir cümleyim. Babamla başlayan sabah. cesetle biterdi her gece. başkası olmanın kefensiz burgacında. önce manav zihni amcamız gitti. Bir akşamüstü duydum Şenol'dan. ama şen olamadım. ölüm günleri üstüme geliyor hep sıkıntının kalbine yürüdügümü sanarak geçtiğim kapılardan seslerie uyanıyorum. SAYFA 34 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1052