Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 15 NİSAN 2010 PERŞEMBE 4 HABERLER DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN İran Çıbanı Önceki gün Washington’da gerçekleşen Erdoğan - Obama görüşmesinin ana teması iki taneydi: Türkiye - Ermenistan ilişkileri ve Tahran’ın nükleer politikası karşısında Ankara’nın tavrı. Erdoğan’ın Sarkisyan ve Obama ile yaptığı görüşmelerden sonra ortaya çıkmıştır ki her iki konuda da ilgili taraflar, tavırlarını değiştirmeden sürdürmektedirler. Nükleer Güvenlik Zirvesi’nden kısa süre önce, mart ayının son haftasını Washington’da geçirdim. Bu sürede edindiğim izlenim ve yetkililerle yaptığım görüşmelerde söylenenler, Tayyip Bey ile partisi AKP’nin, ABD yönetimi ile ilişkilerinin dönüm noktasına doğru mu gittiği sorusunu sormama neden oldu. ABD’de iki hafta geçiren herkes, değişik kanallardaki haberlerin ortak paydasının İran haberlerinin baş sırayı işgal etmesi olduğunu, bunun da ABD’nin ve özellikle Obama yönetiminin İran’ın nükleer politikasına verdiği önemi vurguladığını hemen anlayacaktır. Hava belki Irak müdahalesi öncesi Amerikası’ndaki Saddam histerisi düzeyinde değil ama, yine de ciddi İran takıntısı hemen fark ediliyor. Bu gibi durumlarda süper güç ABD “müttefikler!”inden destek ister. ABD ile ilişkiler rehberini iyi okuyanlar, buradaki “destek” sözcüğünün “itaat” ile eşanlamlı olduğunu bilirler. Oysa Tayyip Erdoğan’ın İran’ın nükleer politikası konusundaki tavrı bu çizgiden çok uzakta. O kadar ki bu tavır, başta “Türkiye’de politika, hatta ciddi bir eksen değişikliği mi oluyor”sorusunun sorulmasına neden olmakta. Bu soru ilk kez, Erdoğan’ın Davos’taki ünlü “One minute” çıkışını izleyen yeni İsrail politikası üzerine sorulmuştu. Ancak olayları yakından izleyenler, Washington’un Filistin sorununun çözümünün önünü inatla tıkayan İsrail yönetimine duyduğu öfkeyi bilenler, Tayyip Bey’in, biraz da iç politika yatırımı kaygısı taşıyan, Yahudi devletine yönelik politikasının “icazetli” olduğunu düşündüler. Ama, Tayyip Bey’in Tahran’ın nükleer politikasıyla ilgili tavrı için aynı şeyi söylemek mümkün değil. ABD her ne kadar şu anda İran’a karşı bir müdahaleyi düşünmüyorsa da (zaten uluslararası konjonktür de buna elvermiyor ve böyle bir girişin intihar olacağını herkes düşünüyor) yine de Tahran’a yaptırımlar uygulanmasında ısrarcı; Tayyip Bey ise Nuh diyor peygamber demiyor. AKP’nin İran politikasını haklı göstermek için ileri sürebileceği tarihi ve ekonomik bir süre gerekçesi olabilir. ABD ilk bakışta bunlara anlayışla katlanma görüntüsünü bozmasa bile böyle bir tavra gerçekte fazla tahammül edemeyecektir. Bush’un Irak müdahalesi öncesinde Türkiye’de güvenilir bir iktidar oluşturma operasyonu çerçevesinde dizayn edilip işbaşına getirilmiş olan AKP, ilk olarak 1 Mart tezkeresi sırasında falso yapmış, ama o yanlış Washington tarafından onlara değil, TSK’ye kesilmişti. Fakat bu kez durum öyle değildir ve ABD yönetiminin Tayyip Bey’in, bölgedeki, Amerikan barışını tehlikeye sokacak politikasına anlayışla bakması beklenemez. Üstelik bu gelişmeler, hem ABD’de hem de AB’de her anlamda, Tayyip Bey’in amaçlarının ciddi biçimde sorgulanmaya başlandığı bir döneme rastlamaktadır. Gerçi AKP belirli çevrelerin isteklerini, karşı koymaksızın yerine getirdiği sürece, demokrasi ve iç politika alanlarındaki gerçek niyetleri kimseyi fazla ırgalamamaktadır, ama bu teslimiyetçi tutumdan sapmalar, gerçek niyetlerin de sorgulanmasını gündeme getirmektedir. Kısacası Tayyip Bey’in İran konusundaki tutumu, İran bombasını bir “Müslüman bombası” olarak algılayıp ona sempati ile yaklaştığı izlenimini kimi çevrelerde uyandırmakta, bu da ilişkilerde yeni bir dönüm noktası oluşması olasılığını arttırmaktadır. “AKP ile ABD arasında yol ayırımı kaçınılmaz mıdır?” sorusunun yanıtı ise başka bir soru ile birlikte ele alınmaktadır Washington’da, ki o da şudur: - ABD için Türkiye’de AKP’nin alternatifi var mıdır, varsa nedir? asirmen@cumhuriyet.com.tr CHP, AKP’nin anayasa önerisindeki 11 maddenin ‘teklif dahi edilemez nitelikte olduğu’ düşüncesinde ‘Parti devleti arayõşõ’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Anayasa Komisyonu’nun CHP, MHP ve BDP’li üyeleri, AKP’nin anayasa değişikliği önerisiyle ilgili komisyon raporuna karşõoy yazõsõ yazdõ. CHP’lilerin karşõoy yazõsõnda önerideki üç temel konuyla bağlan- tõlõ toplam 11 maddenin “teklif da- hi edilemez” nitelikte olduğu vur- gulanõrken “Parti devleti yapılan- ması anayasal hale getirilmek is- teniyor” denildi. BDP’li Hamit Geylani de karşõoy yazõsõnda, “AKP’nin kendine ‘demokrat’ ol- duğunu, öneriyi bu haliyle destek- lemeyeceklerini” bildirdi. Anayasa Komisyonu’nun CHP’li üyeleri Atilla Emek, Mehmet Ali Öz- polat, Atilla Kart, Şahin Mengü ve İsa Gök’ün imzasõnõ taşõyan karşõoy yazõsõnda önerinin komisyon günde- mine alõnmasõnda eylemli olarak iç- tüzük ihlali yapõldõğõ vurgulandõ. Ya- zõda, “artık kamu görevlisi yerine parti memurunun egemen hale gel- diğini, sıranın bu tablonun anaya- sal dayanağını oluşturmaya geldiği, temel amacın AKP’nin kendi yar- gısını ve yargıcını oluşturmaya yö- nelik olduğu” ifade edildi. Karşõoy yazõsõnda ayrõca şu görüş- lere yer verildi: “Parti kapatma sürecini TBMM’nin iznine tabi tutan 8. madde TBMM’de çoğunluğa sa- hip olan bir siyasi partiye doku- nulmazlık zırhı getirecek nite- likte bir düzenlemedir. Yapılan bu düzenlemeyle siyasi partilerin sınıf veya zümre diktatörlüğünü ya da herhangi bir diktatörlüğü savunması ve yerleştirmesinin önü de açılmış olacaktır.. ? AKP iktidarının hedef aldığı anayasal kurumların başında Ana- yasa Mahkemesi gelmektedir. Cum- hurbaşkanının yetkileri kontrolsüz şekilde arttırılmıştır. Anayasa Mah- kemesi’nin Yüce Divan yapılan- ması kontrol altına alınarak siyasi ve kişisel kaygılar giderilmek is- tenmektedir. ? Parti kapatmayı tümden orta- dan kaldırmak isteyen iktidar, Ana- yasa Mahkemesi ve HSYK yapı- lanmasını kendi kontrolüne alarak muhtemel Yüce Divan yargılama- larını etkisiz kılmayı amaçlamak- tadır. Bu süreçle hâkim ve savcıla- rın, ideolojik, siyasi, coğrafi olarak gruplaşma dönemi başlayacaktır. ? Halkoylamasının tümüyle ve birlikte yapılmak suretiyle seçmen iradesi baskı altında alınmakta, iğ- fal edilmektedir.” Karşõoy yazõsõnda getirilen düzen- lemenin dört maddesinin “parti dev- leti yapılanmasını kurumsal ve ana- yasal hale getirme amacına yönelik olduğu” vurgulandõ. 4 madde ve bağ- lantõlõ maddeler ile halkoylamasõnõn tü- müyle yapõlmasõna ilişkin maddelerin “Anayasanın 2. maddesinde dü- zenlenmiş olan hukuk devleti ilke- sini ortadan kaldırmaya yönelmiş olmakla ve bu suretle değiştirilme- si teklif dahi edilemez nitelikte olan 2. ve 4. maddelerin açıkça ihlali ni- teliğinde olduğu” ifade edildi. MHP: Yıkım projesi Anayasa Komisyonu’nun MHP’li üyeleri Faruk Bal, Behiç Çelik ve Nevzat Korkmaz’õn karşõoy yazõ- sõnda “AKP’nin niyeti anayasayı de- mokratikleştirmek değildir. Ken- disine göre bir anayasa ve siyasi ya- pı yaratmak peşindedir” denildi. Yazõda önerinin “AKP’nin demo- kratik açılım adı ile takdim ettiği yı- kım projesinin de izlerini taşıdığı” ifade edildi. BDP’den de destek yok Komisyonun BDP’li üyesi Hamit Geylani de karşõoy yazõsõnda, “darbe anayasasının tümden değişmesi” gereği üzerinde dururken, “Değişiklik paketi de ne yazık ki halkın özgür- lük ve demokrasi ihtiyaçlarını kar- şılamaktan çok uzak kalmış, AKP hükümetinin çıkar ve ihtiyaçları temelinde hazırlanmıştır” dedi. Anayasa Komisyonu’nun AKP’nin değişiklik paketi hakkõndaki kararõna karşõoy yazõsõ yazan CHP’li üyeler, düzenlemenin dört maddesinin “parti devleti yapõlanmasõnõ kurumsal ve anayasal hale getirme amacõna yönelik olduğu”nu vurguladõlar. Anayasa paketi haftaya kaldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AKP’nin anayasa değişikliği önerisinin TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri haftaya bõrakõldõ. AKP yönetimi, paketin görüşmelerinin pazartesi günü başlamasõna karar verdi. Bu kararda, TBMM Anayasa Komisyonu’nda anayasa değişikliği önerisiyle ilgili raporun yazõmõnõn gecikmesi, raporun dağõtõmõndan itibaren 2 gün geçmeden genel kurulda görüşmelerine başlanamamasõ, genel kurulun da hafta sonu çalõştõrõlmamasõ isteğinin etkili olduğu belirtildi. Başbakan Erdoğan, ABD dönüşünde partisinin grubunu toplayacak. Toplantõnõn, pazartesi günü anayasa paketi görüşmelerinden önce gerçekleştirilmesi bekleniyor. BAŞBAKAN CHP’Yİ SUÇLADI Erdoğan’dan öneriye ret ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, CHP’nin 3 maddenin ge- ri çekilmesi durumunda paketi destekleyecekleri yönündeki mesajõna olumsuz yanõt verdi. Ge- linen noktada paketten geri adõm atmayacaklarõ- nõ vurgulayan Erdoğan, buna karşõn CHP lideri Deniz Baykal ile görüşe- bileceklerini söyledi. Er- doğan, “Kapımız her za- man açık, odamızda ka- mera da yok” dedi. ABD dönüşü Esenboğa Havaalanõ’nda gazeteci- lerin sorularõnõ yanõtla- yan Erdoğan, anayasa pa- ketinde gelinen nokta ile ilgili bir soru üzerine CHP’nin önerilerine kar- şõ yeni bir adõm atmalarõ- nõn söz konusu olmadõğõ- nõ söyledi. Paketi günde- me getirdikleri günden itibaren muhalefetten en küçük bir olumlu sinyal almadõklarõnõ belirten Er- doğan, CHP’nin sürecin başlangõcõnda paketi Ana- yasa Mahkemesi’ne gö- türeceğini, daha sonra da bazõ maddeleri destekle- yeceğini açõkladõğõnõ anõmsattõ. Erdoğan, “Dev- let işi ciddiyet işidir. Par- lamento bu ülkenin en ciddi en onurlu kuru- mudur. Parlamentoyu temsil edenler dürüst, dikkatli, hassas davran- makla bu onurlu kuru- mu güçlendirirler” dedi. Muhalefeti “süreci su- landırmakla” suçlayan Erdoğan, “Bizim bu ka- dar ciddi olan konuyu bu kadar sulandıran yaklaşımlara olumlu yaklaşmamız söz konu- su değil. Ortak akıl bu değişikliğin yapılmasın- dan yanadır. Bu istika- mette ben milletvekille- rimizin de en doğru ka- rarı vereceğine inanıyo- rum” diye konuştu. ‘Kapımız açık’ Bir gazetecinin ABD gezisinden önce kendisi- nin Baykal’õn önerilerine sõcak baktõğõnõ söylediği- ni anõmsatmasõ üzerine, sözlerinin saptõrõlmamasõ gerektiğini kaydeden Er- doğan, şunlarõ söyledi: “Bize gelenler bir katkı sağlamak üzere gele- ceklerse biz bu katkıla- rı görüşmeye varız. Ama bize gelecek olan- lar İstanbul’da yaptı- ğım açıklamada ne de- dim takip edin, kimse şark kurnazlığıyla yak- laşmasın. Ama görüşme noktasında kapımız her zaman açıktır. Oda- mızda kamera falan da yoktur. Kamerayla fa- lan da karşılamayız. Kimseye kapımız ka- palı değil.” CHP’nin sürecin baş- langõcõnda kendilerine de- ğil, Cumhurbaşkanõ’na çağrõ yaptõğõnõ anõmsattõ. Sergilenen tavõrla Cum- hurbaşkanõ’nõn siyasetin içine çekilmek istendiği- ni ileri süren Erdoğan, “Ama şimdi müsade edin de artık bunlar gö- rüldü, tartışıldı” dedi. Erdoğan, bir gazeteci- nin, kapatõlan DTP’nin eski Genel Başkanõ Ah- met Türk’e yapõlan sal- dõrõnõn ardõndan çeşitli kentlerde olaylar çõktõğõ- nõ anõmsatmasõ üzerine de “Pislik pislikle te- mizlenmez. Kan kanla temizlenmez, suyla te- mizlenir” dedi. CEMİL ÇİÇEK: CHP el uzatmadı, ayağını kaldırdı Başbakan Yardõmcõsõ Cemil Çiçek, anayasa paketini halkõn desteklediğini savundu, CHP’yi ‘referandum yolunu kesmekle’ suçladõ. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanõ ve Başbakan Yar- dõmcõsõ Cemil Çiçek, “CHP tak- tiksel olarak bu paket (anayasa de- ğişikliği paketi) halka gitmesin istiyor” dedi. Bakan Çiçek, NTV’de katõldõğõ canlõ yayõnda, CHP Grup Başkan- vekili Kemal Anadol’un, “AKP uzattığımız eli havada bırakmasın” çağrõsõna yönelik olarak, “CHP ha- kikaten bir el uzattı mı ona bak- mak lazım. Elini uzattığını zanne- diyor, ayağını kaldırıyor, fakat kaldırdığı yere basıyor, ileri gö- türdüğü filan yok, böyle bir illüz- yonu herkesin görmesi lazım” di- ye konuştu. CHP’nin bir teklifi ol- madõğõnõ ifade eden Çiçek, şunlarõ söyledi: “CHP şimdi ne yaparım da bunu halka götürmenin yolunu keserim, derdi sıkıntısı budur. Bir taraftan diyor ki 3 madde, baktı- lar ki bu olmuyor, 3 konu diyorlar. Bu paket vatandaşa gitmesin isti- yorlar, özünde temelinde yatan bu. Daha önce 3 maddeyi ayıralım halka götürelim diyordu, şimdi diyor ki bunu askıya alalım. Ken- di içinde bir sürü tutarsızlık var.” “Sayın Deniz Baykal’ın AKP Genel Merkezi’ne gelmesi bir uz- laşmanın başlangıcı olabilir mi?” sorusu üzerine de Çiçek, şunlarõ söyledi: “Türk misafirperverliği neyi gerektiriyorsa onu yaparız. Ama bu gelişi bile taktikseldir. CHP ne yaparım da bu teklifi halka götürmem diyor, halktan kaçan bir siyaset olur mu?” Çiçek, HSYK Başkanvekili Kadir Özbek’in Pakistan örneği ile ilgili açõklamalarõnõn anõmsatõlmasõ üze- rine, “Bu çok talihsiz, yerli yerine oturmayan, bir hukuk adamının yapmaması gereken bir değerlen- dirmedir” dedi. Çelik: Taktik siyaset AKP Genel Başkan Yardõmcõsõ ve Parti Sözcüsü Hüseyin Çelik Muse- vi cemaati temsilcileri ile birlikte dün Neve Şalom Sinagogu’nda düzen- lenen akşam yemeğinde biraraya geldi. Gazetecilerin sorularõnõ ya- nõtlayan Çelik, CHP’nin anayasa değişikliği paketiyle ilgili tavrõna tep- ki göstererek, “Baykal’ın bu ko- nudaki samimiyetine inanmıyo- rum. Bu çocuk oyuncağı değil ki. Sayın Baykal kendince taktik bir siyaset yapıyor. Türkiye’nin tak- tik siyasete ihtiyacı yok” dedi. CHP Grup Başkanvekilleri Kemal Anadol, Hakkı Süha Okay ve Kemal Kılıçdaroğlu parla- mentoda bir basın toplantısı düzenleyerek, AKP’ye yaptıkları uzlaşı çağrısını yineledi. (AA) ‘Türkiye’yi düşünün’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol, AKP’ye “Uzattığımız eli havada bırak- mayın. Parti hesaplarıyla değil, Türki- ye’nin çıkarlarını öne çıkararak hareket edin ve uzattığımız eli havada bırakma- yın” çağrõsõ yaptõ. CHP Grup Başkanvekilleri Kemal Ana- dol, Hakkı Süha Okay ve Kemal Kılıçda- roğlu dün parlamentoda bir basõn toplantõsõ düzenleyerek anayasa değişikliği önerisinin ayrõştõrõlmasõ önerilerini yineledi. Anadol, “Öz düşüncemiz, bu tür anayasa değişik- liklerinin bir dönem sonraki parlamen- toda yapılmasıdır. Ama bunu söylemek, önceki söylediklerimizle çelişmiyor. İlla bu dönemde paketi geçirmek istiyorlar- sa, CHP o zaman bu 3 konunun ayrıştı- rılmasını öneriyor. Bu anayasa paketin- den, 3 konuyla ilgili maddeleri ayrıştırın, geri kalanlarına CHP destek vermeye hazırdır. 367’yi aşan bir oyla bu madde- ler kabul edildiğinde toplum ferahlaya- caktır, gerginlik azalacaktır” dedi. Ana- dol, AKP’lilere “Parti hesaplarıyla değil Türkiye’nin çıkarlarını öne çıkararak hareket edin ve uzattığımız eli havada bırakmayın” diye seslendi. Okay, “CHP’nin net talebi 11 madde- nin ayrılması mıdır?” sorusu üzerine partileri için temel konunun 3 ana başlõk olduğunu vurguladõ. Okay, Siyasi Partiler Yasasõ’nda yapõlacak rötuşlarla da düzelt- meler yapõlabileceğini, bir maddeden bir cümlenin, başka bir maddeden de bir fõk- ranõn çõkarõlmasõyla sorunun çözümlene- bileceğini söyledi. İçişleri Bakanõ Beşir Atalay’õn “Öneri, paketi sulandırmaya yönelik” sözleri anõmsatõldõğõnda Anadol, “Biz, bu tür demeçlere cevap vermek yerine, Başbakan’ın, parti içi müzake- reden sonra bize yanıt vermesini bekli- yoruz. Olumsuz beyanların üstüne kar- şı olumsuz beyanlarla gitmek amacımı- za ters düşer. Bizim amacımız üzüm yemek, gerginliğini azaltmak” dedi. MHP’DEN İPTAL DAVASI İÇİN CHP’YE DESTEK YOK ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, AKP’nin anayasa değişikliği paketinin Meclis’ten geçmesi durumunda Anaya- sa Mahkemesi’ne başvuruya destek ver- meyecekleri mesajõ verdi. Dün bir basõn toplantõsõ düzenleyen Vural, anayasa de- ğişikliği teklifiyle ilgili karşõoy yazõlarõ- nõ TBMM Anayasa Komisyonu’na ilet- tiklerini dile getirerek, “Biz AKP’nin memuru değil, milletin sözcüsüyüz. Kimse bize dayatma yapamaz” görü- şünü dile getirdi. Vural, gazetecilerin, “CHP bu teklifi Anayasa Mahkeme- si’ne götürmeyi düşünüyor. Bunun için 110 imzaya ihtiyacı var. Siz des- tek verir misiniz?” sorusuna ise şu ya- nõtõ verdi: “Bu anayasa değişikliğinin Meclis’ten geçmeyeceğine inanıyoruz. Dolayısıyla Meclis iradesi oluşmadan, bizim o irade hakkında hüküm ifade etmemiz doğru değildir. Biz, Anayasa Mahkemelerini iradeye bir tehdit ola- rak kullanmayız. Önce milletimizin iradesi ortaya çıkmalıdır.” YURTTAŞ MADDELERİN AYRILMASINI İSTİYOR İstanbul Haber Servisi- Avrasya Kamuo- yu Araştõrmalarõ Merkezi’nin (AKAM), 10- 12 Nisan tarihlerinde 31 il ve 87 il- çede 3 bin 412 kişiyle yüz yüze mülakat yöntemiyle yaptõğõ “Gündem Araştır- masının” sonuçlarõna göre katõlõmcõla- rõn yüzde 42.1’i, anayasa değişikliğinin içeriğini bilmiyor, yüzde 59.8’i hazõrla- nõş tarzõnõ doğru bulmuyor. Ankete göre CHP’nin “tartışmalı maddeleri ayıra- rak diğerlerini kabul edelim” önerisi- ne yüzde 42.1 olumlu bakarken yargõ ve parti kapatma ile ilgili maddelerin ayrõ olarak halkoylamasõna sunulmasõ halin- de yüzde 41.6, bu maddelere hayõr oyu vereceğini söylerken yüzde 24.6 ise ka- rasõz olduğunu belirtiyor. Söz konusu maddeler dõşõndaki maddelerin halkoyu- na sunulmasõ halinde yüzde 71.3 evet oyu vereceğini belirtirken, şimdiki ha- liyle halkoyuna sunulursa yüzde 41.4 hayõr diyor, yüzde 18.4 ise kararsõz ol- duğunu belirtiyor. Ankete göre bugün seçim olsa AKP yüzde 29.8, CHP yüzde 27, MHP ise yüzde 20.4 oy alacak.