Katalog

Tavuk Hastalıkları Araştırma Enstitüsü'nün kapatılmasının bedeli ağır oldu B likte üretimin geleceğe yönelik akı beti mechuldür. TUR / 84 / 008 no’lu proje FAO ile imzalanan, Tarım Bakanlığı bünyesinde başarıyla tamamlanan çok ender proVeteriner Hekim jelerden biridir. Proje ile İngiltere’nin Weybridge ve Houghton enstitüleri ile Macaristan’ın Phlaxia enstitüleriyilindiği üzere dünya tavukçuluğunun büyümele gerek tavuk hastalıkları, SPF yetiştiriciliği ve aşı üretisine paralel olarak hastalık sorunları da büyük mi konularında gerekli bilgi transferi sağlanmıştır. 1980 ölçüde artmaktadır. Geçtiğimiz yıl ülkemizde yıllarda ülkemizde hem tıp, hem veterinerlik alanında teyaşanan kuş gribi küresel boyutta bir sağlık soorik olarak bilinmesine rağmen pratik olarak uygulanarunudur. Kuş gribiyle beraber hastalığa karşı mayan doku kültürü çalışmalarına ilk defa enstitüde uykorunmak için aşının gündeme gelmesiyle, 2004 yılında gulanmış, İzmir’deki tıp fakülteleriyle uygulamaya yönekapatılan Manisa – Tavuk Hastalıkları Araştırma ve Aşı lik olarak ortak çalışmalar yürütülmüştür. Adı geçen proÜretim Enstitüsü de gündeme gelmişti. Enstitü kapatıljeler ile hükümetçe o yıllarda 10. 000. 000. TL, FAO tadığı tarihte bir personel tarafından kuş gribi ( AI ) aşısı rafından da 785. 000 dolarlık katkıda bulunarak ekipman çalışması, bir diğer personel tarafından ise "yabani kuşve eğitim amacıyla ülkemizin en yüksek standartlarında lar ve su kuşlarında tavuk vebası ( kuş gribi ) virüsünün kurulmuş konusunda Orta Doğu ve Balkanların en büyük varlığının araştırılması" projesi yürütülmekteydi. Her ne ve dünya da ilk on enstitüden biri haline getirilmiştir. kadar bakanlık yetkilileri hatalarını örtbas edebilmek için Enstitü, ülkemizin ihtiyacı olan aşıların üretimi ve ihtiyakapatılan bu kuruluşumuzu önemsiz bir kuruluşmuş gibi cı karşılamanın yanı sıra piyasada fiyatların oluşumunda dile getirseler de stratejik açıdan çok öneme sahip bir kudenge unsuru olarak belirleyici rol oynamıştır. Ülkemiruluşumuzdu. Enstitüde 23 yıl boyunca müdüründen en ze bir yandan dünyanın değişik yerlerin den kanatlı aşısı alt kademesindeki personele kadar müessesenin belli bir ithalatı yapılırken, enstitü tarafından orta doğu ülkelerine noktaya gelebilmesi için yıllarca yaptığı özve uzak doğu ülkelerine ihtiyaç fazlası aşı, antijen, verili çalışmalar, belli bir noktaya gelebilmeserum ve SPF yumurta ihracında bulunulmuştur. si için tüyü bitmemiş yetimin hakkının buHalâ yurt dışından SPF yumurta talebi gelmektelunduğu çılgınca harcanan paralar göz ardı dir. Aşı ithalatına rağmen enstitü kendisini kanıtedilmeğe çalışılmıştır. Kapatıldıktan sonra layarak ayakta kalmayı başarmış, üretmiş olduğu ManisaTarım İl Müdürlüğüne tahsis edilmiş aşıların güvenilir ve aranan bir aşı haline gelmesi ve 450 bin YTL ’nin üzerinde para harcanarak bazı çevreleri rahatsız etmiş, enstitünün ürettiği laboratuvarlar kırılıp yıkılmış ve büro haline aşıları kötülemek için değişik zamanlarda sürekli getirilmiştir. bakanlık makamına asılsız şikayetler bulunulmuşDünyada sağlıkla ilgili son bilimsel çalışmatur. ların hedeflerine baktığımızda tedaviden çok Enstitüde üretimin yanında çok sayıda bilimsel koruyucu hekimliğin ön plana çıktığı ve bu araştırmalar ve uluslararası bilimsel aktiviteler yanedenle bilim adamlarının asıl ulaşmak istepılmış, ilki 35 Ekim 1988, ikincisi 2021 Eylül dikleri hedefin koruyucu hekimlik hizmetle1990 ve üçüncüsü 35 Ekim 1996 Tarihlerinde rinin olduğu dikkat çekmektedir. Çünkü te"Uluslararası Tavukçuluk ve Tavuk Hastalıkları davi hizmetleri veya tedavi hekimliği oldukSempozyum"düzenlenmiş, özel olarak getirilmeça pahalı, devletlere olduğu kadar firmalara si mümkün olmayan bilim adamlarının ülkemize da büyük maliyetler getirmektedir. Bu hedegelmeleri sağlanarak ülke tavukçuluk sektörünün fe ulaşılmak için seçilen vasıta ise hepimizin hizmetine sunulmuştur. Ülkemizde çok az kuruluş bildiği gibi sağlıklı yeni nesilleri yetiştirmek Tavuk Hastalıkları Araştırma Enstitüsü, ülkenin gereksinimi olan tarafından yürütülmekte olan ülkeler arası ortak ve yetişecek bu nesillerin hastalık etkenlerinaraştırma ve geliştirme çalışmaları konusunda aşıları üretiyordu... den tecrit edilmiş ortamlarda barındırılması1996 yılında Uluslararası Tavukçuluk ve Tavuk dır. Sağlıklı ortamlarda hastalıklara dirençli Hastalıkları Sempozyumu'na katılan dünya çapında kuruluşları arasından projenin uygulanması işi Macarisnesillerin yetiştirilmesi ise genler sayesinde yapılan çalışMarek hastalığı konusunda söz sahibi A. B. D’den Avian tan’ın Phlaxia Enstitüsüne verilmiştir. Karşılıklı teknik malardan kesin sonuç alınıncaya kadar bugünün imkanDiseasese and Oncology Laboratory’ den Dr. R. L. Witeleman mübadelesi ile enstitü aşı üretimi konusunda teçları içerisinde ancak aşılamalar ile mümkün olmaktadır. ter’in Enstitünün yap tığı çalışmaları beğenmesi üzerine hiz edilmeğe başlanmış, SPF kümeslerin faaliyete geçiBu nedenle tavukçuluk sektörünün en önemli ihtiyaçlakendisinin talebi üzerine yapılan görüşmelerde A. B. rilmesiyle ülkemizde ilk defa 22. 04. 1987 tarihinden itirından biri olan aşı ve hastalık kitlerinin üretilmesi, kaliD’leri dahil, katılacak diğer bir kaç ülkenin de iştirakiybaren aşının ana hammaddesi olan SPF ( Specific Pathotesinin yükseltilerek standardizasyonun sağlanması ve le kanatlılardaki Marek hastalığı aşısı, aşı teknolojileri gen Free – Hastalık yapıcı etkenlerden ari ) yumurta üreayni zamanda üretimin dışa bağımlılıktan kurtarılarak tek ve suşları konularında ortak proje yürütülmesi konusuntiminin gerçekleşmesiyle yerli hammadde ile aşı üretimibir merkezde toplanabilmesi maksadıyla zamanın Tarım da 1996 yılı sonlarında mutabakata varılmıştı. Fakat bu ne başlanmıştır. Düne kadar ithal edilen SPF yumurtalar Bakanlığı Uzmanlarından Uzm. Vet. Hekim Rafet Erçalışmada ne yazık ki bilinmeyen bir nedenle gerçekülkemizde üretilmeğe başlanınca maddi yönden büyük dem, A. Ü. Veteriner Fakültesi hocalarımızdan Prof. Dr. leşememiştir. Ülkemizde bakanlık teşkilatında aşı üreten tasarruf sağlanmıştır. Üretilen SPF yumurta ve civcivler, Mustafa Arda, Prof. Dr. Nejat Aydın ve Prof. Dr. Ahmet enstitüler içinde ilk defa 1995 yılından itibaren kanatlı aşılarının üretimi dışında, kızamık, kabakulak, Minbay 1960’lı yılların başından itibaren Tavuk HastalıkISO–9000 ve Europia Pharmacopia AB’ği ambalaj stangrip gibi beşeri aşıların üretiminde, viral hastalıkların ları Araştırma ve Aşı Üretim Enstitüsü kurulması için hadardına (aşı şişesi, tıpa ve kapak) geçilmiştir. teşhi sinde, aşıların saflık ve zararsızlık testlerinde, gerekete geçmişler, uzun bir uğraş sonunda UNDP (Bir leşManisa Tavuk Hastalıkları Araştırma ve Aşı Üretim Ensnetik ve biyolojik denemelerde, kansere neden olan etmiş Milletlere) bağlı FAO teşkilatıyla değişik tarihlerde titüsü gibi kuruluşlar her ne kadar aşı üreterek zarar kenlerin incelenmesinde ve onkolojik araştırmalarda, bir araya gelerek protokoller imzalanmıştır. Bu antlaşmaediyor gibi görünüyor iseler de bu gibi kuruluşlar 10 – 20 bakteri, mikoplazma ve virüs yönünden temiz doku küllar gereği ülkemiz bina ve arazi konusunda, UNDP ise senede yaptıkları masrafı, ARGE sonunda elde edecektürleri elde etme ve kullanmada, antikor formasyonunun maddi ve teknik yardımda taahhütte bulunarak çalışmaleri veya geliştirdikleri yeni aşı teknolojilerini know–how incelenmesi gibi önemli alanlarda kullanılmaktadır. Enslar sürdürülmüştür. Bakanlık makamının 21. 04.1982 taolarak satarak bir kaç yılda karşılayacakları gibi masraftitünün yıllık SPF yumurta üretim kapasitesi 300 bin rih ve 364 sayılı olurları ile genel bütçeden idare edilir bir larını çıkardıktan sonra enstitünün kasasına diğer yıllaradettir. Enstitünün faaliyetinin durdurulması sırasın da kurum olarak önceleri "Tavuk Hastalıkları Aşı Üretim ve da yapılacak bilimsel AR–GE’ ler için kaynak olarak SPF yumurta üretimi de çok masraflı oluyor diye durduAraştırma Enstitüsü" daha sonra "Tavuk hastalıkları koyabilecek nitelikte kuruluşlardır. Enstitünün kapatılrulmak istenmiş, fakat dünyadaki kuş gribi pandemisi Araştırma ve Aşı Üretim Enstitüsü" olarak Manisa’da kuması hem ülkemiz, hem tavukçuluk sektörümüz ve hem beklentisi ve riski nedeniyle ithalatla temin etmenin astaruluşu yapılmıştır. Bakanlığın aynı oluru ile 1050 sayılı de bakanlık açısından büyük bir kayıptır. Bedeli çok ağır rı yüzünden pahalıya mal olacağı görülünce SPF kümeskanunun 71. maddesi uyarınca bakanlık bütçesinden gösolan bu kapatma kararının istenmeyen sonuçlarını lerin kapatılmasından vazgeçilmiştir. Şu anda dört küterilecek ödeneğe dayalı olarak cari yatırım ve transfer önümüzdeki yıllarda hep beraber göreceğiz. mesten ikisinde SPF yumurta üretimi devam etmekle birAdnan SERPEN harcamaları için ikinci derece ita amirliği yetkisi verilmiştir. Bu çalışmalara ilave olarak 1983 yılın da 867 sayılı kanuna ek 170 sayılı kanun ve buna bağlı yönetmelik esasları içerisinde yönetilmek üzere Döner Sermayeli, makamın 26.08.1982 tarih ve 1056 sayılı olurları ile ayni enstitü bünyesinde "Manisa Tavuk Hastalıkları Mikrobiyoloji Enstitüsü" kurulması uygun görülmüştür. Yine o tarihlerde Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü'nün bünyesinde bulunan Sağlık Müşavere Kurulu'nun yaptığı toplantı sonunda makamın 28. 09. 2005 tarih ve 358 sayılı Sağlık Müşavere Kurulu kararı gereği Newcastle Lasota ve Newcastle HB1 canlı liyofilize ( Dondurarak kurutma tek niği ) aşılarının ilk üretimleri için müsaade verilmiş, daha sonra değişik tarihlerde diğer kanatlı aşılarının üretimi için izin verilmiştir. Gittikçe büyüyen Tavukçuluk sektörünün önemli ihtiyaçlarından biri olan aşı ve hastalık kitlerinin üretil mesi, kalitesinin yükseltilerek standardizasyonunun sağlanabilmesi için UNDP / FAO ile zamanın Tarım Bakanlığı arasında imzalanan TUR / 84 / 008 no’ lu Tavuk Hastalıkları Projesi uygulamaya konulmuştur. UNDP / FAO tarafından açılan uluslararası ihaleyi katılan Macar ve ABD 22