Katalog

Hindi yetiştiriciliğini ‘kuşku’ gribi çarptı hindi üretiminde maliyet unsuru yokmudur? elbette vardır ancak çok düşüktür. Çünkü normal entansif üretim yapan hayvancılık işletmelerinde yüzde 6070 olan yem girdisi bu işletmelerde yok denecek kadar azdır. Yukarıdaki basit ekonomik analizden anlaşılacağı gibi Türkiye genelinde olduğu gibi özellikle Kahramanmaraş hindi yetiştiriciliği de kuş gribi mağduru olmuştur. Alınan önlemler sayesinde daha önceden kırsal yörede yaşayan halka il ve ilçe tarım müdürlükleri kanalıyla dağıtılan hindi civcivlerinin dağıtımı durdurulmuştur. Böylece hindi üreticisi kendi kaderi ile baş başa bırakılmıştır. Önemsenmesi gereken düzeyde bir ekonomik kayıp söz konusudur. Kuş gribi nedeniyle hindi yetiştiriciliği neredeyse bitirilmiş olmasına rağmen aynı kategoride yer alan köy tavukçuluğu devam ettirilmektedir. Risk her ikisinde de aynıdır. Buna göre kuş gribini önlemek için sadece otlatmaya dayalı hindi yetiştiriciliğini bitirmenin doğru olmadığının yeniden gözden geçirilmesinde fayda vardır. Yani burada cezalandırılan tek sektör ekstansif otlatmaya dayalı olarak yapılan hindicilik olmuştur" dedi. Kırmızı etin en çok tüketildiği Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sadece Kahramanmaraş, Adana, Gaziantep gibi illerde 400 binin üzerinde diyabet hastası olduğu ve kolesterol nedeniyle de yüksek tansiyon, kalp, damar hastalıklarının en yoğun görüldüğü bu bölgede "beyaz etin" önemi daha da artmaktadır. Ülkemizde, 650 bin tona ulaşan tavuk eti üretimine karşın hindi üretimi 20 bin ton civarındadır. Gelişmiş ülkelerde kişibaşı 810 kg yıllık tüketim olurken, bizde bu rakam ancak 300 grama ulaşabilmektedir. Bu göstergeler de bölgedeki hastalıkların nedenini açıkça ortaya koymaktadır. Karaman, bu konudaki görüşlerini şöyle özetledi: "Dünyada hindi üretimi düzenli olarak artış göstermektedir ve birçok ülkede hindi üretimi önemli bir ekonomik değere sahiptir. Dünya hindi üretiminde yüzde 64’lük payı Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İtalya alırken Türkiye bu üretimde sadece yüzde 1,6"lık paya sahiptir. Hindi, günümüz Türkiye’sinin tavuktan sonra ikinci sırada üretilen ve tüketilen ve her geçen gün artan bir değere sahip olan kanatlı kümes hayvanıdır. Hindi eti üretim ve tüketimindeki artış, kırmızı etteki kolesterol varlığının insanlarda kalp, damar ve dolaşım sisteminde bozukluklara yol açtığından kırmızı et yerine beyaz etin tercih edilmesinden, hindilerin keçi, koyun ve sığır gibi hayvanlara oranla yemi daha iyi değerlendirip ete çevirmesinden ve dolayısıyla ekonomik olmasından yani hindi etinin kırmızı etten daha ucuz olmasından kaynaklanmaktadır. Buna tüketici tercih ve alışkanlıkları ile damak tadını’ da eklemek mümkündür. Genelde ülkemizde yılbaşı gecelerine yönelik bir tüketim alışkanlığı olan hindi eti, 1990’lı yıllara gelindiğinde bütün bir yıl boyunca üretim yapan, sayısı pek fazla olmayan birkaç entegrasyon tarafından tüketicilere sunuldu ve gerçekten büyük bir kabul gördü. Eğer otlatmaya dayalı yetiştirilen hindi eti yıl boyunca piyasaya arz edilebilirse daha da ilgi göreceği kanısındayız. Türkiye’de otlatmaya dayalı hindi yetiştiriciliğinde Kahramanmaraş ili ayrı bir öneme sahiptir ve son on yılda çok büyük ilerlemeler kaydetmiştir. Hindiciliğin ilde artmasında Tarım İl Müdürlüğünün yetiştiricilere hindi civcivi sağlanmasında aracı olmaları, hindi üreticilerinin almış oldukları hindi civciv paralarının yüzde 50’sinin Kahramanmaraş İl Özel İdaresi tarafından sübvanse edilmesi ve KSÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümünün yetiştiricilere sunduğu teknik bilgi desteği ile ilin coğrafi koşullarının yetiştiriciliğe müsait olmasının etkisi oldukça büyüktür". Sermet ÇUHADAR K AHRAMANMARAŞ "Siz hiç doğal ortamlarda doğal ürünlerle beslenmiş hindi eti yediniz mi? Eğer yediyseniz ne demek istediğimiz daha iyi anlaşılacaktır. Hindi eti çok lezzetlidir. Doğal olanı ise gerçekten çok daha lezzetlidir. O halde gelin hem kırsal yöre yaşamını sürdürmek zorunda olan nüfusumuzun ekmek kapısını kapatmayalım hem de insanlarımıza doğal ve daha lezzetli hindi eti sunmanın huzurunu yaşayalım." Bu çağrı, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mesut Karaman’dan… Türkiye’de otlatmaya dayalı hindi yetiştiriciliği (ekstantif hindi üretimi) içerisinde Tekirdağ’dan sonra en önemli ikinci merkezi olma yolundaki Kahramanmaraş 2005 yılında yaklaşık 150 bin adet hindi yetiştirirken kuş gribi nedeniyle en büyük darbe alan yörelerden birisi. Yrd. Doç. Dr. Mesut Karaman, ülkemizdeki kuş gribi bahanesiyle ekstantif hindi üretiminin yok edilerek tamamen entansif ortamlarda üretim yapmaya yönlendirmenin olumsuzluğu üzerinde durarak "Çok sayıda avantajı sayesinde son yıllarda hindi yetiştiriciliğinin en yoğun yapıldığı Kahramanmaraş’ta 2005 yılı sonlarında ve 2006 yılı başlarında ortaya çıkan kuş gribi krizi ile kırsal yörede yaşayan nüfusun önemli bir geçim kaynağı haline gelen hindi yetiştiriciliği çok büyük bir darbe almıştır. Kuş gribi krizine ek olarak Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren Bigadiç Hindicilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü (Balıkesir), Kandıra Hindicilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü (Kocaeli), Keskin Hindicilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü (Ankara), Yahyalı Hayvancılık Üretme İstasyonu Müdürlüğü (Kayseri) ve Bingöl Arıcılık Üretme İstasyonu Müdürlüğü (Bingöl) gibi devlet üretme çiftliklerinin hindi civcivi üretim faaliyetlerini durdurmaları bu üretim kolunu çıkmaza sokmuştur. Her ne kadar özel sektör bu işi devam ettirmeye çalışsa da çok yetersiz kalmıştır. 2005 yılında ilde yaklaşık 150 bin adet hindi yetiştirilirken bu gün bu sektörden bahsetmek mümkün değildir. Sektörün ilde uğradığı zararı ekonomik olarak vurgulayacak olursak; Kesim aşamasına gelen Amerikan Bronz hindilerinin karkas ağırlığı dişiler ortalama 6 kg, erkekler ise 10 kg civarında gelmektedir. Dişi – Erkek ortalamasını 8 kg varsayalım, yüzde 10 ölüm oranı düşelim 135000x8=1080000 kg üretilmesi gereken hindi eti 2006 yılında üretilememiştir. Bu gün hindi eti 6YTL ’den çok rahat alıcı bulduğunu biliyoruz 1080000X6=6480000 YTL Dar gelirli hindi üreticilerinin cebine girememiş dolayısıyla üretici, sektör ve ülke kaybetmiştir. Geçimini kıt kanaat sağlayan üretici için bu rakamlar şüphesiz çok büyüktür. Otlatmaya dayalı bu Pınar, hindi etini tanıtacak İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Türkiye'nin ilk entegre hindi yatırımını 1997 yılında yaşama geçiren Pınar Et, hindi etinin yararlarını ve bilinirliliğini artırmak için çalışma yürütüyor. Hindi eti, barındırdığı yüksek protein, düşük yağ ve kolesterol oranıyla uzmanlarca özellikle diyet gıdalar arasında gösteriliyor. Hindi fleto etinin yaklaşık yüzde 2'lik yağ oranıyla kırmızı etin alternafi olduğu belirtiliyor. Uzmanların verdiği bilgiye göre, dünyada kişi başı hindi eti üretimi AB ülkeleri ve ABD 'de 4.56, İsrail'de ise 1718 kilogramı buluyor. Ülkemizde ise bu oranın 0.5 olduğu vurgulanıyor. Uzmanlar, "Aslında ülkemizde hayvansal protein tüketimindeki düşüklük, insanlarımızın yeterince hayvansal protein alamıyor olması karşısında bu açığı kapatabilmek için hindi eti en sağlıklı, ekonomik, hızlı çözüm alternatifidir" yorumunu yapıyor. Türkiye'de ilk entegre hindi yatırımını 1997 yılında yaşama geçiren Pınar Et'in sektöre bugüne dek 20 milyon dolar kaynak aktardığı belirtiliyor. Şirket yetkilileri, hindi sektörüyle ilgili şu bilgileri veriyor: "Pınar Et bu yatırımla bir taraftan hindi etinin Türkiye'deki bilinirliliğini sağlamış, diğer taraftan da geçen 10 yıllık süre içinde yaklaşık 200 milyon dolar katma değer yaratmıştır. Yaklaşık 800 aile geçimini bu alandan sağlamaktadır. Pınar, halen yüzde 40 civarındaki pazar payı ile ülkemizde hindi sektörünün lideridir. Hindi etinin katma değeri yüksek ürünlere işleyerek tüketicisine sunmaktadır. Bu bağlamda hindi eti şarküterisi, köfte çeşitleri, döneri tüketicisi tarafından sevilerek tüketilmektedir." 15