Katalog

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’na göre, Vadeli İşlemler Borsası’yla tarımsal ürünlerde fiyat istikrarı sağlanacak... ‘Ürün ihtisas borsacılığı, ticaret borsalarını etkilemez’ Hacer BOYACIOĞLU A NKARA TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Vadeli İşlemler Borsası’yla (VOB) tarımsal ürünlerde fiyat istikrarı ve üretim planlaması sağlanacağını söyledi. Şu anda Toprak Mahsulleri Ofisi’nin lisanslı depoculuğu en iyi yapabilecek kuruluşlardan biri olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, ürün ihtisas borsacılığı konusundaki tartışmalara da değinerek; ‘‘Ürün ihtisas borsacılığı, ticaret borsalarını etkilemez’’ diye konuştu. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Cumhuriyet Tarım’ın; tarım teknolojileri konusundaki sorularını yanıtladı. Hisarcıklıoğlu’na yönelttiğimiz sorular ve aldığımız yanıtlar şöyle: TOBB, Vadeli İşlemler Borsası’nın içinde yer almayı neden istedi? Hisarcıklıoğlu: Ülkemizde; Vadeli işlemler ve Opsiyon sözleşmelerinin işlem göreceği borsanın kurulmasına yönelik çalışmalar uzun bir süreden beri yapılmaktadır. Bu çalışmalar İzmir Ticaret Borsası öncülüğünde, tarım ürünlerinde piyasada istikrar sağlayıcı mekanizma olarak vadeli işlem piyasalarının kullanılması fikri ile ortaya çıkmış ve SPK ile vadeli işlemler ve opsiyon sözleşmelerinin işlem göreceği çalışmalar bu kapsamda yapılmış, borsanın anonim şirket statüsünde kurulması benimsenmiştir. Gelişmiş ülkelerde uygulanan bu sistemin ülkemizde de kurulması ve uluslararası hüviyet kazanması amacıyla şirketin çatısını oluşturacak kurucu ortaklar arasında daha güvenli bir piyasanın oluşması düşüncesiyle TOBB’nin dahil edilmesi önerilmiştir. Bilindiği gibi, özelikle tarım ürünlerinin alınıp satıldığı yegane yerler ticaret borsalarıdır. Vadeli işlemler piyasasının devreye girmesi sermaye piyasasının gelişimi açısından büyük önem arz etmektedir. Dolayısıyla spot piyasasının gelişimi bu sayede hızlanacak, piyasada bir derinlik olacaktır. Birliğimiz, bütün bu olumlu düşünceler ışığında, kurulacak şirketin, Vadeli İşlem ve Opsiyon sözleşmeleri ile her türlü türev araçtan oluşan sermaye piyasası araçlarının işlem göreceği piyasaları oluşturmak, güven ve istikrar içerisinde, serbest rekabet koşulları altında dürüstlük ve açıklık ilkeleri çerçevesinde faaliyette bulunacak bir şirketin kurulması halinde ortaklık ilkesini benimsemiş ve bu amaçla kurulan şirkete de en büyük hisse ile ortak olmuştur. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası’nın Türk ekonomisine katkıları hangi noktalarda olur? Hisarcıklıoğlu: Türkiye’nin dünya ekonomisine ve finans piyasalarına entegre olmasını sağlayacak, reel sektör ile mali sektörü buluşturacak, önemli araçlardan “Vadeli işlem piyasası, üreticiler için üretim planlaması ve uzun vadeli satış bağlantısı yapabilme imkanı sağlayacaktır” bir tanesi de vadeli işlemler piyasasıdır. Bu bakımdan, vadeli işlemler ve opsiyon borsasının Türk ekonomisine katkılarını birkaç noktada özetlememiz mümkündür: Vadeli işlemler piyasasının faaliyete başlamasıyla; finans piyasaları, kredi mekanizması, üretim ve dış ticaret faaliyetleri, birbirlerini tamamlayan bir yapıya kavuşacaktır. Vadeli işlem piyasası, üreticiler için üretim planlaması ve uzun vadeli satış bağlantısı yapabilme imkanı sağlayacaktır. Fiyat ve talep belirsizliği riski kalkacaktır. Sanayiciler ise, istikrarlı girdi fiyatlarının oluşması ile gerçekçi maliyet ve üretim planlaması yapılabilecektir. Şirketlerimiz, faaliyetlerinde önemli bir risk oluşturan faiz ve döviz kurundaki dalgalanmalara karşı, modern finans tekniklerini kullanarak kendilerini koruma imkanına sahip olacaklardır. Böylece de, yurtdışı rekabet güçleri artacağından, ihracat imkanları çoğalacaktır. Azalan belirsizlik sayesinde de, yatırım kararlarını daha rahat bir ortamda, alabileceklerdir. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası’nın tüccar ve üretici boyutunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Hisarcıklıoğlu: Bilindiği üzere, fiyat dalgalanmalarından korunma tekniklerinden en etkilisi ‘‘vadeli işlemlerdir’’. Gelişmiş ülkelerin finans piyasalarında TOBB TOBB Başkanı Başkanı Rifat Rifat Hisarcıklıoğlu Hisarcıklıoğlu Vadeli Vadeli İşlemler İşlemler Borsası Borsası ve ve lisanslı lisanslı depoculuk depoculuk konusundaki konusundaki soruları soruları yanıtladı. yanıtladı. uzun yıllardır bu tekniklerin kullanıldığı vadeli işlemler piyasasının ülkemizde de kurulma zamanı gelmiştir. Özellikle tarım piyasasında fiyat hareketleri belirsizdir. Pamuk ve buğdaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin bu piyasada yapılması ticaret borsalarımız, ücretlerimiz ve tüccarlarımız açısından büyük önem arz etmektedir. AB mevzuatının uygulanmasına yönelik özellikle sübvansiyonların kaldırılmasının gündeme geldiği, devletin destekleme uygulamasından vazgeçmesi gibi bir politikanın benimsendiği bu günlerde, çiftçimiz üretim planlamasını yaparak kendi tedbirlerini almak zorunda kalacaktır. Çiftçilerimizin, fiyatların yüksek olduğu yıllarda fiyatı yüksek olan ürünün üretimine yönelmesi, arz fazlasını oluşturmakta ve ürüne ilişkin fiyatın düşmesine neden olmaktadır. Ertesi yılda fiyatı düşük ürünün üretiminden vazgeçilmesi nedeniyle ürün sıkıntısı çekilmektedir. Arzın az olması durumunda yüksek fiyattan ürün bulma yoluna gidilmektedir. Bu kısır döngü hemen hemen her zaman yaşanmaktadır. Bu kısır döngü üretici açısından fiyat riskini de beraberinde getirmektedir. Daha net bir ifadeyle; Buğday ve pamuğa dayalı vadeli işlemler yapma imkanının ortaya çıkması ile üreticiler ileriye yönelik talep ve fiyat hakkında bir fikir sahibi olabilecek, bu sayede tarım ürünlerinde üretim planlaması ve fiyat istikrası sağlanacaktır diyebiliriz. Türkiye’de lisanslı depoculuk nasıl olacak? Hisarcıklıoğlu: Ülkemizde Lisanslı depoculuk; 16 “ TMO, lisanslı depoculuğu en