Katalog

OKURLARA anda” kavramına eskisi yetmiyormuş gibi yepyeni boyutlar da katılan günümüzde, ulus devletler inanılmaz sancılı, “made in America”, “son moda” deneyim ve sınavlardan geçiyor. Bizim gibi stratejik ve dengeleri hassas bir coğrafyada konumlu Müslüman bir ülkenin başına gelenler ve daha da gelebilecekler herkesi durup düşünmeye, sorgulamaya yöneltmeli. Bugün ülkemizi yönetenlerin önemli kararları almadan önce mutlaka Washington’a danışmaları, terör konusunda elimizin kolumuzun bağlanması adına kulislerin yürütülmesi, ülkemizin iç politikaları hakkında AB temsilcilerinin gemi azıya alıp, müstemleke valileri gibi sağda solda demeçler savurmaları, “uyarıları” kabak tadı vermedi de ne? İşte Alev Coşkun raflara çıkan yeni kitabı Yeni Mandacılar’da, tarihsel bir süreçte ve belgeler ışığında ülkemiz üzerinde şekillenen mandacılık eylemlerine ve günümüzde geldiği noktaya büyüteç tutuyor. Ahmet Güntan’ın ilk şiirleri 1977’de Birikim dergisinde yayımlandı, aynı yıllarda Yeni İnsan dergisinde müzik yazıları da yazıyordu. İlk kitabı ‘İlk Kan’ ile adını duyurdu. Altı yıl sonra kendi yayımladığı ‘Köpüklü Bir Kan, Bir Duman’, kitapçılarda satılmadı, yaklaşık 200 kişiye posta yoluyla ulaştırıldı. ‘Nezle’, Lale Müldür’le birlikte 1990’da yayımladığı paydaş kitap ‘Voyıcır 2’de yer aldı. Çeşitli dergilerde şiir üstüne yazılar yazdı. ‘Toplu Şiirler. (19762005)’, Güntan’ın deyimiyle, baştan bugüne bakmak isteyen okur için bir fırsat. Güntan’la şiiri ve Türk şiiri üzerine söyleştik. Bol kitaplı günler… José Cantón Navarro’dan ‘Küba Tarihi’... “M Küba’yı anlamak için Küba’yı anlamak için ne yapmalı? Küba Tarihi’ne bakmalı. Dünyanın en büyük emperyalist gücüne küçük bir adanın kafa tutuşuna tanık oluyoruz. Küba’nın on yıllardır süren ve bir türlü teslim alınamayan direnişinin kaynağında ne var? Küba halkının direnme gücünü oluşturan temel dinamikler nelerdir? Küba’nın önde gelen tarihçilerinden José Cantón Navarro’nun hazırladığı Küba Tarihi–Bir Halkın Biyografisi adlı kitap, ilk olarak on yıl kadar önce, “Küba sosyalizmde direnmeyi nasıl başardı?” sorusunun yanıtı ekseninde hazırlanmış. Türkçeye YAZILAMA yayınevi tarafından kazandırılan Küba Tarihi, Küba Devrimi’nin nasıl gerçekleştiği sorusunun cevabını da barındırıyor. 16. yüzyıldan itibaren sömürgecilerin boyunduruğu altındaki bu güzel adanın bağımsızlık ve kurtuluş öyküsü, Küba devriminin tarihi, Küba’nın direncinin kaynağını da açıklıyor. çıkardığı farklı kahramanlar; kritik devrimci dönemeçler, bu dönemeçlerin unutulmaz isimleri... José Martí, Máximo Gómez, Antonio Maceo... Bunlar hep tarihsel bağlamı içinde yerli yerine oturtulmuş olarak karşımıza çıkıyor. Küba’daki devrimci öğrenci hareketi ve işçi hareketinin tarihi de kitapta yerini alıyor. Komünist Parti’nin kuruluşu, 26 Temmuz hareketi ve Komünist Parti’nin temasları gibi arabaşlıklar da... Küba devriminin sınıfsal dinamikler çerçevesinde şekillenişi ve zaferinin yanı sıra, sonrasındaki dönemde gerçekleştirilen dönüşüm ve uluslararası alandaki etkinlikler kitabın önemli bölümlerini oluşturuyor. Bu bölümler gerçekten de direnen Küba’nın temel dinamiklerini nelerin oluşturduğunu açıkça görmemizi sağlıyor. Kahramanlarına ve başrol oyuncularına yer verilmesine rağmen kitapta esasen bir halkın tarihi anlatılıyor. Kitabın altbaşlığı olarak seçilmiş olan “Bir Halkın Biyografisi” kavramlaştırmasının da bu açıdan özel bir anlamı var. HALKLARIN KARDEŞLİĞİ Kitabın önsözündeyse, yazarın Türkçe baskı için kaleme aldığı kısa bir bölüm bulunuyor. Bu bölümde, Küba ve Türkiye halkları arasındaki dayanışmaya dair haksız olduğunu düşünmek mümkün olmayan bir değerlendirme var. Evet, halkları birleştiren ve yakınlaştıran aslında mücadelelerinin tarihi ve evrensel niteliği: “İstanbul’daki dostlarımızın bu kısa Küba tarihini Türkçe’de basmaya karar vermeleri bizi inanılmaz mutlu etti. Bu, geçmişi binlerce yıl önceye dayanan, içinden pek çok kahraman ve savaşçı çıkmış, efsanevi bir geçmişe sahip olan, başarı ve adalet için mücadelesini asla bırakmamış halk tarafından bize karşı özel bir ilgi olduğunu hissediyoruz. Mustafa Kemal gibi büyük reformcuların ve Nâzım Hikmet gibi büyük şair ve yazar José Cantón Navarro Ë Gamze ERBİL ların ve ayrıca Türkiye’nin iyiliği için dünün ve bugünün yorulmaz savaşçılarının eserine büyük bir değer veriyoruz. Bununla birlikte, bize yani Karayipler’in küçük ve kuşatılmış bir adasına karşı bu kardeş halkın göstediği inanılmaz dayanışmayı her anlamıyla takdir ediyoruz. Bu nedenle biliyoruz ki, bu eser halkın tüm sıcaklığıyla karşılanacak ve coşkuyla okunacaktır.” (José Cantón Navarro, 9 Ekim 2007, Havana) Küba’nın önemli tarihçilerinden Cantón Navarro, bu kitapta dünya halklarının Küba halkını anlamasına aracılık ediyor aslında.Dünyanın en büyük emperyalist gücüne meydan okumanın nasıl mümkün olabildiğini öğrenmek için Küba Tarihi’ne bakmak gerek... HALKLARIN YÜREĞİNDEKİ KÜBA Küba’nın önde gelen tarihçi ve diplomatlarından Lionel Soto, “Tıpkı filmlerde olduğu gibi Kızılderililer katledilir, Afrika’dan zenciler getirilir, acımasızca sömürülür, boyunduruk altına alınır ve despotik, ahlaksız İspanyol sömürge yöneticileri sırayla iktidara gelirler; öte yandan da Kübalılar peş peşe bağımsızlık savaşları verirler. Ardından, en kötüsüne, Küba ulusunun mütecaviz ABD’nin kölesi haline getirildiği yeni sömürge cumhuriyetinin oluşumuna şahit oluruz. Ayrıca Cumhuriyet’in gelişimi ve ilk toplumsal patlama olan 1933 Devrimi’ne. Derken nihayet ABD hizmetindeki son burjuvatoprak ağaları diktatörlüğüne geliriz: 10 Mart 1952 askeri darbesi. Sonra da... Yankısını veya gerçekliğini dünyanın özenle kayıt altına aldığı dürüst, kurtuluşçu, sosyalist, gerçek devrimin gelişimi. Fidel ve Che’nin birlikte, kardeşçe, kol kola resimlerini, bugün posterlerde, kitaplarda, gazetelerde ve elektronik ekranlarda görürüz. Ancak her şeyden önemlisi dünyada çok sayıdaki iyiliksever, candan, inançları farklı olsa da insanca bir bakışı olan halkların yüreklerinde onları buluruz” diyor kitabın giriş bölümünde. ? Küba Tarihi/ José Cantón Navarro/ Çeviren: Ali Somel, Gözde Köz/ Yazılama Yayıncılık/ 438 s. K üba tarihi, 3 Ağustos 1492’de İspanya sahillerinden yola çıkan Kristof Kolomb’un 27 Ekim’de Küba kıyılarına varması öyküsüyle başlıyor. Birkaç on yıl içinde ağır bir sömürgecilik pratiğiyle tanışan Küba’nın yerli halkı daha sonra vahşice yok ediliyor. Bundan sonra Küba’da artık İspanyol kökenliler ve Afrikalı köleler yeni bir tarih yazmaya başlıyor. Yüzyıllara yayılan İspanyol sömürgeciliğinin ve buna direnişin öyküsü Küba halkının bağımsızlıkçı ve devrimci kimliğinin önemli köşe taşlarından biri oluyor. Nihayet 1 Ağustos 1899’da Küba hükümeti ABD’ye devrediliyor ve İspanyol sömürücülerin yerini bu kez yankiler alıyor. Bu defa on yıllara yayılan bir direniş ve mücadele parantezi açılıyor Küba tarihinde. Geçmiş mücadelelerin birikimini de kapsayan bu dönem, bugünkü Küba’yı anlamak isteyenlerin kenarından dolaşamayacağı kadar önemli bir dönem. Sonra Küba’nın yüzlerce yıllık sömürgecilikten kurtuluşu: Küba devrimi... Nihayet Küba devriminin tarihi, ABD’ye direnişin tarihi... Küba’nın zor yılları ve bu dönemde Küba halkının dayanışması ve direnci... TURHAN GÜNAY eposta: turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr MÜCADELENİN BAŞ AKTÖRLERİ Küba Tarihi, Küba’da devrimci hareketin şekillenişine ve gelişimine ilişkin de ayrıntılı bir tasvir içeriyor. Sömürgecilikle mücadele döneminin farklı evrelerinin İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk?Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız?Yayın Yönetmeni: Turhan Günay? Sorumlu Müdür: Güray Öz?Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı?Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş.?İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0(212) 343 72 64?Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL.?Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden/ Reklam Müdürü: Eylem Çevik?Tel: 0 (212) 25198 74750 (212) 343 72 74?Yerel süreli yayın?Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. CUMHURİYET KİTAP SAYI 955 SAYFA 3