Katalog

B U L M A C A 1 C 2 F 3 C 4 J 5 B 6 F 7 C 5 A 8 İLKER MUMCUOĞLU J 9 G 10 I 11 C 12 J 13 F 14 G 12 I 15 J 16 J 17 G 18 F 19 J 20 H 21 C 22 E 23 D 21 24 G 25 E 23 I 26 D 27 A 28 F 29 G 27 B 30 H 31 H 32 G 33 C 31 J 34 G 35 J 36 A 35 A 37 I 38 D 39 A 40 C 41 E Feyza HEPÇİLİNGİRLER Türkçe Günlükleri layamadı, anlayacağı dilde sormak zorunda kaldım. Acı değil mi?” diyor. Acı, hem de ne acı! 42 C 43 G 42 C 44 H 45 J 46 G 47 C 48 J 49 G 50 A 51 F 50 A 52 J 53 G 54 H 55 G 56 C 55 J 57 D 58 F 59 E 60 G 61 C 62 I 30 Mart Perşembe Siz ‘akıl hastalarının resimlerinin analizi’ konulu çalışmalar da yaptınız.Evet, doktora tezimdi bu. Gerçi İngilizceden kaldığım için doktoramı veremedim ama (gülüyor)…” Nasıl bir gülüş bu? Görüyor gibiyiz: Buruk, kırgın, belki biraz da kızgın… Ressam Şenay Öztürk, bu son derece ilginç, ‘akıl hastalarının resimlerinin analizi’ konulu çalışmasına karşın niye verememiş doktorasını? İngilizceden kalmış çünkü. Bu karşılıklı konuşma Cumhuriyet’in eski Pazar eklerinden birindeydi (12 Şubat 2006). Üniversitelerimizde durum budur. Ne kadar özel, ne kadar özgün bir çalışma yapmış olursanız olun, önce İngilizce sınavını vermeniz gerek. İngilizce çoktandır araç olmaktan çıktı; amaç oldu. Çalışmanız ne üzerine olursa olsun önce İngilizce! Alanınız resim de olsa müzik de önce İngilizce! Yayınlarınız da İngilizce olduğunda önemli. Akademik çalışma anlamında, Türkçe yazılmış kocaman bir kitap, İngilizce bir makale kadar değer taşımayabilir; o makalenin alacağı akademik puanı alamayabilir. Durum bu olunca üniversitelerimizdeki bütün bilimsel çalışmalar İngilizce yapılacaktır elbette. Denecektir ki bilimin dili İngilizcedir; bilimsel çalışmaların İngilizce olmasının nedeni bu. Evet; ama asıl beyin göçü de bu değil mi? Hem de kendi toprağımızda besleyip büyüttüğümüz beyinlerin göçü… Bu çalışmalara hiçbir katkıda bulunmamış olanlar, salt dilleri İngilizce olduğu için, bütün beyinsel üretimimizi önlerine hazır hazır gelmiş bulurken bu ülkenin İngilizce bilmeyen insanları o ürünlerden asla yararlanamayacaklar. Türkçe düşünen beyinlerin İngilizce yazdıkları bilimsel yapıtlardan Türkiye’de yararlanılması için o yapıtların Türkçeye çevrilmesi gerekecek. Hiçbir kazancı olmayan bu çeviri işine de kimse kalkışmaz. Böylece bizim üniversitelerimizde bizim yararlanamayacağımız bilimsel çalışmalar yapılır. O da ne kadar yapılırsa… Kendi diliyle düşünmenin, kendi diliyle anlatmanın rahatlığı olmadan, yabancı bir dilde ne kadarı olabilirse. Bilimin evrenselliğini unutuyor değilim bunları söylerken. Beyinsel üretimimizi dünya biliminden esirgiyor hiç değilim. Asla! Türkçe, bilim dili değildir, demenin hakkımız olmadığını, bir dili bilimsel çalışmalar yapılmaksızın bilim dili haline getirmenin olanaksızlığını vurgulamaya çalışıyorum. 61 H 63 C 64 E 65 B 66 C 67 D 66 A 68 D 69 F 70 J 71 B 72 E “ 1 Nisan Cumartesi Sana verilecek aşkım yok / Olsa dükkân senin” Şarkı sözüymüş bu! Keşke 1 Nisan şakası olsaydı. Dergilerde, kitaplarda yüzlerce, binlerce şiir yayımlanan bir ülkede bu zırvaları şarkı sözü de yutturmaya çalışanların beğenileri bu düzeyde demek. Yazık! 73 H 74 F 75 G 73 G 76 I 77 H 78 E 79 D 80 H 81 B 82 G 83 G “ Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa, bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru “Aşk ve Kuyruklu Yıldız” adlı şiir kitabının yaratıcısının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, aynı şiir kitabından bir alıntı ve şairin şiirlerinin çevrildiği dillerden birinin adı ortaya çıkacaktır. 3 Nisan Pazartesi igros kasa fişinde benim gözümden kaçan bir ayrıntıya Ali Suner dikkatimi çekmiş. Türk Anonim Şirketi’nin kısaltması “TAŞ” olduğuna göre, “Migros Türk TAŞ” deyince ne oluyor? İlginç! “Lahana kırmızı” yazımından ise bilgisayar programları sorumluymuş. Bunu tahmin etmiştim. Bilgisayardan ürünlerin dökümünü alırken ilk sözcük yardımıyla aratma yapılabilirmiş. Ürün adı “Kırmızı lahana” diye kaydedilmiş olsaymış “Kırmızı” diyerek aratmamız gerekirmiş ki bu durumda, rengi kırmızı olan birçok ilgisiz ürün de listelenirmiş. “Lux” ve “Washington” yazımları için, akla yakın bir açıklama yok ne yazık ki! Bunlarla ilgili olarak Ali Suner diyor ki: “Bazen 2. Dünya Savaşı dönemlerindeki gazete manşetlerini görüyor ve ‘Çörçil’, ‘Ruzvelt’ yazımlarını okudukça o yıllara imreniyorum.” M Tanımlar ve sözcükleriniz: A. “... Yaran” (şair). 50 39 27 36 B. “Alfred ...” (Ibsen ve Hauptmann’ı destekleyen, yüzyılın başında büyük saygınlık kazanan, makalelerini “Die Welt im Drama” adlı yapıtta toplayan, ayrıca “Reiseschatten” adlı gezi notları ve şiirleri de olan, Alman yazar ve tiyatro eleştirmeni). 81 71 5 65 C. Füruzan’ın bir öykü kitabı. 63 40 42 7 11 3 1 66 47 33 61 21 56 D. Yakınlık, dostluk. 38 79 26 57 68 23 67 E. “Şair ...inde bulur her safasını” (Tevfik Fikret). 22 59 78 64 72 25 41 F. Selim İleri’nin bir anı kitabı. 69 51 28 2 18 13 58 6 74 G. “... ... ... Kadın” (O. Levis ve R. M. Levis’in, Kaynak Yayınları’ndan çıkan kitabı). 32 55 34 83 24 43 17 46 29 14 75 60 49 9 53 82 H. Homeros’un 24 şarkılık manzum Yunan destanı. 77 44 54 20 31 30 73 80 I. Bağış hibe. 10 62 37 76 J. Hz. Muhammet’in, bir istekte bulunana karşı yüzünü buruşturmasının Allah tarafından hoş karşılanmayarak, Hz. Muhammet’i kınamak amacıyla inen sure. 48 52 19 70 16 8 45 12 4 15 35 4 Nisan Salı eniz Banoğlu, çoğu Cumhuriyet gazetesinde çıkmış yazılarını “Türkiye’m Yazıları” adı altında toplamış (Toplumsal Dönüşüm Yayınları, Aralık 2004). “Dilimiz, Türkçemiz ve Sanat Kültür” başlığı altındaki yazılardan birinde Teksas Üniversitesi’nden Richard Pells’in “Modernleşme ve Küreselleşme Sürecinde Kültürel Kimlik” konulu kongrede sunduğu bildirinin bir bölümüne yer vermiş: “Birbirinin aynı ve benzeri kültürlerin dünyaya egemen olacağı korkusu giderek yerleşmektedir. Sanatçı ve aydın kimliği yok sayılmakta, ulusal dil ve gelenekler giderek silinmekte, unutulmakta, Amerikan yaşam ve düşünce biçimi, ülkelerin bütünlüğünü ve kimliğini yok etmektedir” diyen Pells’in sözlerini Banoğlu, “Amerikanlaşmayı dilinden eğitimine, eğitiminden para birimine, para biriminden yaşam biçimine ve alışkanlıklarına kadar, neredeyse ‘iliklerine kadar’ sindiren de Cumhuriyet Türkiye’sidir. Bir dönem Fransız kültürüne ‘boynum kıldan ince’ diyen Osmanlıların Türkiye’sinden sonra, şimdi de Cumhuriyet Türkiye’si Amerika’ya kapılarını açmakta” diyerek pekiştiriyor. Yoksa, İstiklal Marşı’ndaki, “Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım” sözleriyle gururlanan; ama hangi kültürün rüzgârı güçlü esiyorsa ondan yana dönen, fırıldak yaradılışlı insanlar mıyız aslında? ? D 31 Mart Cuma Dr. 841. sayının çözümü A. Sınırlarda, B. Eluard, C. Yazılı, D. Hüzün, E. Alg, F. Nahiv, G. Emma, H. Rat, I. Özgür, J. Zat, K. Çatışma, L. Elmalı, M. Lavaş, İmla, Katharsis. Şiir: “Kanımda süzgün gözlü şeytanlar, Ve azat edilmiş avuçlarım. Allahsız hatıralar ararım. Halit Asım” Necla Tugay Aytekin, “Bazı kişiler Türkçe konuşurken araya İngilizce sözcükler katıyorlar ve bunun gerekçesini de çok İngilizce okudukları ya da konuştukları şeklinde açıklıyorlar. Alışkanlık oluyormuş. Siz hiç İngilizce konuşurken araya alışkanlıkla Türkçe sözcükler katan bir Türk gördünüz mü?” diye soruyor. Görmedim, pek kimse de görmemiştir herhalde. Bu, gösteriş kapsamına girmiyor çünkü. Türkçesini anımsayamıyormuş gibi yapmak ise öyle değil. Pek bir hava veriyor anımsayamayana. Bundan daha önemli bir değinisi de var Necla Hanım’ın: “Geçenlerde bir doçentlik sınavında soruyu tamamen Türkçe sorduğum için aday an [email protected] Yıldız Teknik Üniversitesi Türk Dili Bölümü Çukursaray Binası Kat: 2 Barbaros Bulvarı 34349 Yıldız / İstanbul SAYFA 47 CUMHURİYET KİTAP SAYI 843