Katalog

KİTAP İÇİN XIV 'Bu roman hiçbir ödüle katılmamıstır.' "Carl Tobey'nin antsına ve Steve Cooper için " laşıkçılıktan film yönetmenliğine, adrenalin katsayısı yüksek yaşayan Keskiner'in kitapları; kent sosyolojisi açısından kaynak özelliği de taşıyor. 343 Yabancı ustalardan yazar adayına öğütler: "Her romancı kendi tekniğini icat etmelidir." (François Mauriac) "Detaya sarılın, iJahi detaya." (Vladimir Nabokov) "Yazdığınızı yüksek sesle okuyun. îşinize gelen ritmi yakalarsınız." (Nat Hentoff) "Büyü, gerekli olan dışındakileri tamamen atmaktır." (David Mamet) "... Evet, soğuk olmalısınız." (Aııton Çehov) "Yazarın hangi taraftan olduğunun anlaşılamadığı öykülerin daha sarsıcı olduğunu anladım." (LevTolstoy) "Bazen küçük bir yanlış, tonlarca izahattan kurtaracaktır." (Saki) " Yaşlı kadın çığlık atmıştı deme onu getir ve bırak çığlığı o atsın." (Mark Twain) 344 Kırk sekiz yıl önce sığtndıgı New York'tan bir daha lstanbul'a dönmeyen gizemli yazar Erje Ayden'e, anavatanında yayımlanan son romanı Goldberg Paşa'yla ilgili çıkan yazı nedeniyle, Varlık'ı göndermiştim. Dergide Haldıın Taner'in (19151986) 90. dogum yılı nedeniyle yer alan totograflı ilanları görünce, teşekkür etmek için yolladığı faksta, "Haldun Taner'in yaşadığını öğrenmek ne güzel" demiş, sağ olasıca... 345 "Ressam olmayacağım," dedim. "Yazar olacağım ben." Küresel romancı Orhan Pamuk'un son başyapıtı îstanbul'un, son ciimlesidir bu. Orhan Pamuk'un on altı yaşındayken yaptığı bir natürmort tabloyu, kanlı bir müzayedede ele geçirmiştim. "Ikisini bir arada götürmek gerçekten olanaksız mıdır?" 346 "Görünen nesnenin yansıtılmasında şair, ressamın oldukça altında kalır; görünmeyenin yansıtılmasında müzisyenin ahındadır." Leonardo da Vinci (14521519) 347 "Şiir şeytanın şarabıdır." Saint Augustine (354430) 348 "Tüm şairler delidir." Melankolinin Anaıomisi, Robert Burton (15771640) 349 Yüzüncü doğum yılında anıldığını anımsadığım Reşad Ekrem Koçu'nun da (1905 1975) bir şiir kitabı yok değilmiş. Acı Su'nun (Koçu Yayınları, 1965) 36.sayfasındaki son kıtanın, "Güzel! Senin için zar atdır Bıçak oynatılır, Cigaraya esrar, Rakıya zehir katılır!" Altına bir şerh dercedilidir. "Bir meclisde okunmuş, dinleyenlerden biri son mısraları çalarak Harman isimli bir dergide kendi lâfları arasında yayınlamıştır. (Malumdur benim suhanim mahles istemez Nedim)." 350 Samuel Taylor Coleridge'in i 07.1802 tarıhli mektubundaki büyük şaır olma koşuludur: "Sevgili çocuğunun yüzünü duyumsayan bir kör adamın dokunuşunu yansıtabilmek." • 326 Güya zamansızlıktan okumayan milletim okusa, zamanını verimli kullanmayı da öğrenecek. (Orncğin Ahmet Hanıdi Tanpınar'dan, Saatlcri Ayarlama Enstitüsü'yle başlanabilir.) kcnarından ayırmadığına inanıyorum. "Onlar benim ebedi başucu kitaplarım' diyor E. "Gece yatarken ve sabah kalkarken sürekli selamlaşıyoruz." 334 Londra. Piccadilly Circus'taki klostrofobik dolmakalem dükkânının kapısında, "Içerı Girerken Cep Telefonunuzu Kapatınız" uyarısı vardır. (O dolmakalemcinin bir de kitabevi sahibi olduğunu düşünün!) tstanbul'da, yalnızca dolmakalem satan bir butik dükkân açsanız, fotokopi çektirmek için inşallah gelmezler anıa nice ders kitabı arayan, destursuz içeri dalacaktır. Durumu açıldayıp kurtulamazsınız. Bu kez, o kutsal mı kutsal kitapları nerede bulacaklarını sorarlar, azarlar makamında. 335 Uslanmaz gezgin ve yazar Paul Theroux'un son romanı Blinding Light'a başlarken; gençliğinde Hindistan'da tanıştığı bir fakirin, ona 78 yaşına kadar yaşayacağını muştuladığını anımsadım. (1941 dogumludur.) 336 Iskoçjohn Burnside'ın (doğ.1955) son şiir kitabı, The Good Neighbour'u okuyorum. "The Last Man To Speak Ubykh'in" altında hüzünlü bir not var: "Dilbilimci Ole Stig Andersen, Ubykh denilen Batı Kafkasya dilinin son izlerini ısrarla sürer. Dili konuşabilen tek kişinin köyüne 08.10.1992 tarihinde ulaşır. Ancak Tevfik Esenc, birkaç saat önce ölmüştür." 337 Ataç'ın Sözcükleri'nden (Yılmaz Çolpan TDK Tanıtma Yayınları, 1963): (Âgiatı: Trajedi / Angı: Hatıra / Betlek:: Defter / Bekte: Makale / Betin: Sahife / Boyak: Renk / Dörütmen: Sanatkâr / Döriit: Sanat / Düzetı: Nesir / Gökçeyazın: Edebiyat / Görmük: Tıyatro / Kısı. Hapis / Köğlü: Manzum / Köğük: Mısra / Orun: Makam / Sağyazı: îmlâ / Söydeşi: Yani / Tüze: Adalet, Hukuk / Ucur: Saat / Usıık: I lece / Uygücü: Muhayyile / Ücük: Harf / Yanarma: lltifat / Yazak: Kalem / Yükünc: Namaz / Yüzül: Sathi.) 338 Kadınların Argo Sözlüğü'nden (Filiz Bingölce, Metis, 2001) seçmeler: Abış: Saf ve kılıbık erkek / Ahlatağa: AptaJ ve bön erkek / Ambarcı: Pezevenk / Bocurgat: Barlarda kadın tavlamaya çalışan erkek / Dna Kalıntısı: Huysuz ve tuhaf davranışlı kışı / Etyemez: Soğuk kadın / Kazmıye: Kart kadın / Labu/.ittin: Deli ve güvenilmez erkek / Motorize birlik: Jigolo grubu / Onbirella: Geceleri erken yatan kimse / Salyangoz: Evine çok düşkün / Troleybüs: Aldatılmış erkek / Yafa: Bekâr ve yakışıklı erkek / Zımbayı basmak: Evlcnmek! 339 Prof.Dr.Turhan Baytop'un Anadolu Dağlarında 50 Yıl'ını karıştırırken dost CARL TOBEY'nin kasketli bir fotogralıyla karşılaşmanın buruk sürprizi. O, Samsun Maarif Koleji'nin (kuruluşu 1955) efsanevi hocasıydı. Ikinci Dünya Savaşı'nda pilot olarak yer almış, sonra ölene dek Samsun'da yaşamıştı. Galib(a) Bafra'nın bir köyündc gömülüdür. Alçakgönüllü ve müzmin bekâr Tobey'e (1918 327 Ahmet Hamdi Tanpınar (19011962) sağlığında hak ettiği ilgiyi göremedi; ölümünden sonra, biraz fazla gördü. 328 Saatleri Ayarlama Enstitüsü 2001 yılında, ABD'de mukim TurkoTatar Press (www.turkotatar.com) tarafından Ingilizce (The Time Regulation Institute) yayımlandı. '329 DilTarih Sahaf'ta elime düşen Tuhaf Bir Kadın'ın (Can, 1989 4.basım) dördüncii sayfasında, (Bu roman hiçbir ödüle katılmamıstır) notunu yenıden gorünce Leyla Erbil'e birden saygım arttı. (Kitap, onun halcn yaşayan bir eleştirmen arkadaşına 'sevgiyle' imzalı.) 330 Eğlence arenasınm kadim renkli patronu Hasan Kazankaya'nın romanı (1956) Medy'e, Sahaf Mütefcrrika'da rastladım. Arka kapak mesajıdır; "Mevzuu, kahramanları ve işlenişi ile okuyucunun önünde yepyeni ufuklar açan, harikulade bir aşk romanıdır. lnsanın iç dramını bütün iddia ve kaygılardan uzak; olanca sadeliğiyle anlaıan MEDY, yılın en çok beğendiğini/ kitabı olaeaktır." 331 Sahal Turkııa/'ın post majcstik Tokathyan Pasajındaki koltuk deposundan kışkırtıcı adı için mi alınmış gezi kitabı: (Kıyılardan Stepe BİR VAGON PENC;EREStNDEN Sadri Etem, Kanaat Kütüphanesi, 1934) 332 Aforiz(masal) k.lskender maddesi IV: Hiçbir silah yaralamaz insanı, bir başka insan olmadan. Evlilik dışı ilişkiler, bir ülkedeki içsavaş gerçeglne gölge düşürmez. Olüyorum. Hayatım, gözlerimin önünden bir bağırsak şeridi gibi geçiyor. Geceye verici yerleştirecek astronottum, bağiantım koptu. Keskin bir dili vardır. Yani bir ülkeyi bile bölebilir. Bilmediğıniz surata tükürmeyeceksiniz. 333 E.Ö.'nün kitap okumama anekdotları: ükkalı bankacı E. ne zaman yanında çalışanlara imzalatmak için beş romanımla huzura gelse; kitabımı okumadığını, günah çıkarmaya (ç)alıştığını anlarım. Ikinci romanımla çıktığı yaz tatilinde de sayfa kaldırmayacağını biliyordum. Teselli niyetine çektirdiği fotoğrafta sırıtırken, bu kez kitabı ters. tutacaktır. El dcğmcmiş dört romanımı yastığının SAYFA 6 1991) Karadenizliler KARTOPİ derlerdi. O, özellikle köylülerle dost olmayı yeğlerdi. Binlerce ö^renciye Ingilizce öğretmenin yani sıra müthiş bir çevre dostuydu. Flora of Turkey (P.H.Davis) başlıklı bilimsel kitapta, Samsun ve Giresun avlaklarındaki bulgularına yer verilirken, Giresun'da topladığı bitkiye "Doranicum tobeyi" adı özgülenmiş. (llk romanım Yalnızlık Cıittiğin Yoldan Gelir'de, anlatıcının lisede önemsediği tek tngilizce hocasının adı Steve Tobey'dir. Steve Cooper ise Samsun Maarif Koleji'ndeki gözde hocamdı. O artık tanınmış bir avukat ve onunla otuz yıl sonra Şikago'da buluştuk.) 340 Duyduğum en iç gıcıklayıcı sözcük: Charles de Gaulle Hava Iimanında, ParisŞikago uça^ının (k)alkışa hazır olduğunu şakıyan spiker kadının, Şi/ka/go sözcüğünii telaffuzu. 341 Truman Capote Salvosu II (Kaynak: Conversations With Capote, Lawrence Grobel): "W.H.Auden diktatör bir piçti." "A.Gide, J.Cocteau kadar yetenekli değildi. Gide kendini Proust'tan daha yetenekJi sanırdı. Onun yatağına da girmiştir. Bunu günlükJerinden biliyorum." " Yukio Mishima mükemmel bir yazardı." "Millet Bob Dylan'ı neden sever bilmem. Şarkı söyleyemez ki o." "Jane Fonda can sıkıcı bir sahtekârdır." " Woody Allen çok yetenekli ama istikrarsızdır." • " Rod Steiger yaşayan en kötü aktördür." "Daha adı duyıılmamışken birjodie Foster fanatiğiydim." 342 Tiyatro ve sinema sanatçılarının yeğlediği Çiçek Bar'ı hazımsız sözde yazarlar istila edemediği için de benimserim. Terapik mekânın ana ortağı Arif Keskiner'in (doğ.1937) anı kitaplarım (Çiçek Gibi, Yine mi Çiçek) ilgiyle okudum. Bu carlTobey (19181991) C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 8 1 7