Katalog

Olası fay hatlan F1,F2,F3'Un yaklapk 20 km aralıklı dlk boylamlaria keslfme noktalanna, sablt denlzaltı shmometre ve dlğer ölçme aygıtlanmn ymrleştlnleceğlll bir Marmara denlz dlbl Izleme ağı kunıl ması. vanlan erken uyan kararlan bır Erken Uyan Alarm Sebekeai aracılıgı ıle halka ulaştınlmalı halk deprem oncesınden planlanmış. ve hazırlanmış açık alanlaıdakı tesıslere sıgına bılmelıdır Bu açık alanlaıda buyuk sıgınma tentelen/çadırlan gereklı saghk bınmı, mut fak/bufe vb tesısler depremden sonra degıl depremden once kurulmuş olmalıdır Depremde erken uyan alarm sıstemının panık yaratacagı ve bu nedenle saloncah oldugu goruşu üerı surulmektedır Fakat "Depremle bırlıkte yaşama" edebıyaü karşısında ancak boyle bır erken uyan sıstemı sayesmde halk bınalann dışına kaçabılecek ve bu suretle depremden her şeyden once in•aa yafamının koronmaaı ve kollanmaaı somut bır çozume kavusturulabılecektır Kaldı kı erken uyan alarm sıstemını Istanbul kenhmn yan nufusunun banndıgı kenün on deprem kuşagı sahıl bandmda uygulamakla yetinılebüır buna karşın kentın dığer keslmlenndekı halk evlennde kalmaya devam edebılırler • Dıger yandan ınsanların can guvenlıgını saglayan erken uyan düzeni kurulur ken paralel olarak Marmara fay hattı ve deprem verilerini tamamlayıcı çalışmalar hızla sonuçlandınlmaüdır Faylar ve dep rem etkden konusunda bügı eksıklen gıdenl melı Marmara Denızı ıçındekı fay hatian üe d güı olçumler bıürılmelı denız dıbınde deprem hareketlılıgınVetkınlıgını sureklı ızleye"cek bır şebeke devreye sokulmalıdır Marmara depremının buyuklugu ve şıddetı hakkında daha kesm bılgılere ulaşılabılmehdır Marmara Denızı dıbındekı bu ızle me şebekesınde sismograf, çeşıtlı sensör (olçer aygıt) ve deniz dibi kameralan, sonar ve dığer bazı deniz dibi araç ve aygıtlanyla denız dıbındekı hareketlılık denız dıbı deformasyonlan ve dıger degışıkhkler sflrekli izlenmeli, denız dıbı olçumlerınden alınan bılgıler Erken Uyan Araştırma Merkezi ne de ayrıca ulaştınlmalı daha sağlıklı erken uyan kararlannın alınmasına çalışılma hdır 1923'te Japonya'da, 1880denbe rı bırçok sısmometre bırçok yere kurulmuş bulunmaktaydı Genç sısmolog A. Inamnra 20 yıldanberı Japonya'da ızlenen dep remsellık duzenını araştırmıstı Çok yakm bır gelecekte Tbkyo'nun da ıçmde bu İstanbul depremi: Olumlu ve olumsuz yönleri Baştarafi 7 sayfada olçturebüırız Eger yeterı kadar saglam degıllerse gereklı onlemlen alabıhrız Eger bu da mumkun degüse başka yerde yasayabılırız Ayru şekılde çalıştığımız yerlen de kontrol etürebüınz Çalıştığımız bınalar yeten kadar guvenlı degılse başka yerde ış bulabılırız istanbul çok guzel bır şehır burayı terk etmek yerme burada guvenlı bır bıçımde nasıl yaşayacağımızı ogrenmek zonındayız lıfornıa'da boyle bır sıstemın kurulma aşamasmdayız 6 yıl once yaşanan Northndge depremı sadece bır başlangıçtı ve çok ıyı değıldır Şu anda Calıförnıa'da aynı sıstemı yerleşürmek ıçın onumuzde yapacak çok ışımız var Ancak bunun bızım ıçın çok değerlı bır anlım oldugunun farkındayız ve bunu oluşturabılecek teknolojıye sahıbız • Gerekli önlemleri almak için •Izce ne tür yatırunlar yapılmalı? RS Anlması gereken ılk adım şehırdekı kayalık ve kumluk bolgelen tespıt etmek olmalıdır Yapdması gereken ılkşeybudur Daha sonra bınalann ıncelenmesı gerekır Hangı bınalar depreme dayanıkhdır hangılerı değıldır • Acil knrtarma operasyonlan için başka yöntemler de var mıdır? Çânktt 17 Agnıtos depremindeki kurtarma operasyonlan o kadaz etldli olamamiftı. RS Depremden sonrakı ılk 6 saat çok onemlıdır Buradakı en onemlı nokta hasann nerede oldugunu tespıt etmekür Dancı nokta ıse enkazı kaldırmamız ıçın gereklı olan vmç traktor kamyon gıbı agır ıs makmelerıdır Istanbul'dakı vınç ve kamyonlan kullanan kısılen bır dusunun Eger bu msanlar ağ sıstemı şeklınde çalışırlarsa bır deprem sırasında acılen hasann oluştugu yere gonderüebılırler Koordınasyon ve eylem çok onemlıdır Ancak bızım de bıreysel olarak sorumluluklanmız oldugunu unutmayalım Hepımız arabalanmızda ış eldıvenlen taşımalıyız Herkesın bır kuregı ve bır dudugu olmalı ve herkes yardım etmek ıçın hazır olmalı Sadece başkalanna bakmak yeterh olmayacakür Hepımız hazırlıkh olmak zorundayız Çocuklanmız ne yapmalan gerektıgını bılmelüer Aılelerımıze durumumuzun ıyı oldugunu bıldırmek ıçın ılenşım yontemlennı bılmek zorundayız lundugu Kanto bolgesınde çok kuvvetlı bır deprem olacagını ongormuş, bılım çevrelen ve hukumetı uyarmış depremın ardından buyuk yangm çıkacagını ve 100 000'den fazla can kaybı olacagını bıldırmışt Dunyaca unlu sısmolog Dr F. Onuuri ıse bu ongoruye karşı çıkmakta, onleme gerek olmadıgını savunmakta ve etküı olmaktaydı Ancak ne yazık kı 1 Eylul 1923'te buyuk deprem oldu ve felaket yaşandı Genç Inamuranın dedıklerı dogru çıkti Gerek Cahfornıa'lılar ve gerekse Japonlar hazırhksız yakalandıklan bu depremlerden sonar dogru ve cıddı kararlar aldılar, kentiennı saglam altyapı ve depreme dayanıklı bınalarla tekrar kurdular Bugun onlar artık kentlerının ve bmalannın yapılaşmasına guvenmekte ve bu guven sayesınde depremle bırlıkte yaşayabılmektedırler Onlar olası bır deprem sırasında ve sonrasındakı koşullar ıçm orgutlenmıslerdır • Sizce dayanıksız binalar yeniden dizayn mı edilmeli yoksa tamamen yıkümalılar mı? RS Zdyıf bınalar saglamlaşünlabıhr Ancak ışe deprem sırasında hepımızın ıhtıyacının olacagı okul hastane yangm ıstasyonu gıbı yerlerden başlamalıyız Daha sonra apartmanlar ve ışyerlen ve bır deprem anında gereklı ulaşımın saglanması ıçm kara ve demıryolları saglamlaştınlmalı Ayrıca su borulan ve elektrık hatlan da unutulmamalı Çunku deprem sonrasmda bırbırımızle haberleşmeyı surdurmek zorundayız Bu buyuk bır ış ve adım adım yapılmalı Ülkemizdeki duruma gelince Bızler, 509 ve 1766dakı buyuk deprem felaketlerının ardından bugune dek aymazlıklardan kurtulamamıs gereken onlemlen almamış/alamamış saglam altyapı ve depreme dayanıklı yapılasma saglayamamış dolayısıyla depremlere hazırlıksız yakalanmıs bulun maktayız Hal boyle ıken bırçok bılım adamımız depremde erken uyan olanaksızdır dıye kestınp atmakta Amenkalılar ve Japonlar erken uyanda başanlı olamadılar bız mı başaracagız anlamında soylemlerle onyargı larla depremde erken uyan çozumlerını reddetmekte bunları en azından buyuk kuşkuyla karşılamaktadırlar 17 Agustos 1999 dan bu gune kadar yaklaşık 910 ay depremle erken uyan sorunlanna yeterınce yer venlmeksızın ve hep deprem sonrası sorunlan uzermde odaklanarak geçıp gıtmıstır Oysa 1900 lerden bu yana bır asır geçmış ve bugun teknolojı 1900'lere nazaran çok gelışmıştır Depreme hazırlıksız yakalanma durumuyla karşı karşıya kalmış ulkemızde, depremde erken uyanya buyuk oncelık verılmesı ve erken uyan konusunda teknolojının tum olanaklanndan en genış olçude yararlanılması ve aynca bu dogrultuda gereken orgutlenmenın gerçekleştınlmesı zorunludur Prof Dr tTU Mımarhk Fakultesı Oğretım Uyesı Tel (0212) 293 13 00 22 62 (İTU) (0212) 251 48 95 (İTU Fax) • öyleyte önemlilik suaauıa koymak gereklrse olaya bölgenin haritasuu çıkartmakla baş lamamu gerekiyor, öyle mi? RS Bır harıta çıkartilarak hangı bınalann zayıf alanlar uzenne kuruldugunu tespıt edebıhr ve bu bınalan yenıden ınşa edebılınz Tabu bunu yaparken en az mıktarda para harcayarak en başanlı şekılde gerçekleştırmenın yolunu bulmalıyız • Yani inıanlann eğitime iatiyacı var öyle mi? RS Evet Egıtım onemh Deprem oldugunda gosterdıgımız ılk tepkı genellıkle bır umursamazlık şeklınde oluyor Daha buyuk bır depremle karşılaştıgımızda korkuyoruz ve bu konuyu duşunmek büe ıstemıyoruz Bır sonrakı adım hem kendımızın hem de aılelerı mızın daha guvenlı bır şekılde yaşamasını saglamak ve ulkenın de buna hazır oldugunu gormek şeklınde oluyor • Norhridge deprezninden önce kurtarma ekiplerinin yönlendirilmesi için bölgenin bir haritası hazırlanmış. Sizce aynı çey tzmit için yapılabilir miydi? Eğer yapılsaydı bunun etkisi ne olurdu? RS Depremın yarattıgı hasan çabuk bır şekılde tespıt edebümemızı saglayan en ıyı sısteme geçen sene yaşanan Tayvan depremı sırasında tanık olmuş tuk Ulkenın her tarannda yer alan sısmologlar depremın ne kadar şıddetlı oldugu mesajını çok çabuk bır şekılde kaydettıler ve yaklaşık 1 5 dakıka ıçerısınde ıtfaıye araçlan hasann en yoğun oldugu bolgeye dogru yola çıktüar Aksı takdırde kurtarma ekıplen ınsanlann telefon açuklan bolgelere gıde ceklerdı kı buralar hasann daha az oldu gu kenar bolgeler olabüırdı Sısmık uyan sıstemı acıl kurtarma ekıplennı en çok ıhuyaç duyulan bolgeye yonlendırmemıze yardımcı olur Bız şu anda Guney Ca • Eklemek istediginiz başka herhangi bir şey var mı? RS Maımara Denızı nde yapügımız araşormalar uluslararası bır çalışmanın urunudur Bu konu uzerınde istanbul Teknık Unıversıtesı'nden Aykut Barka ıle 7 senedır çalışıyoruz Amenka ve Japonya'dan bazı araştırma sonuçlannı getırttık ve şu anda ortak bır çalışma ıçındeyız Ben istanbul gıbı guzel bır şehrın sahıp oldugu boyel bır sorunu çozme çabalarında kışısel olarak yer aldığım ıçın kendımı çok şanslı goruyorum ve umanm butun bu çalısmalar var olan rıskı azaltmamız ıçın gereklı adımları atmarraza yardımcı olacaktr (Depremle yaşamak belgeseh ıçm yapılan soyleşı) 700/2* D. Depreme karşı örgutlenme dogrultulan Buyuk deprem felaketlerını yaşamıs ulkeler bu felaketlerden ders almasını bılmış. buyuk yıbmlann ve kayıplann ardından depremle yaf anabilir bır çevre oluşturabılmek ıçm her turlu onlemı almışlardır Ornegın 1906 Cahforraa depremı oncesınde San Francısco'da bır tek sısmometre dahı yoktu Oysa