Katalog

“fl ürkçeGünlükleri 1 FEYZA 15 NİSANPERŞEMBE Dün Ayvalık’tandönerkenson yirmibeş liramınyirmi lirasınıkaybettim.Uçgün montumuncebindetaşıdığımiki onluğudüşmesindiyepantolonumuncebine koymaakıllığını göstermiştimçünkü.Builkti.Sonraeviminanahtarlarını kapınınüzerindeunuttum.Enkötüsünüyanımdakikitaplan çantamdançıkardığımdafarkettim.Yolboyuncaokuduğum, üzerinenotlaraldığım,EsraOdman’ınkitabınıda otobüste unutmuşum.UstebkOdman’ınbana daha önce de gönderdiği;ama elimegeçmeyen kitaptıbu.Şimdiyeniden...Yok, olmazdı.BugünKamilKoç’unEsenlerdekimerkezinetelefon ettim.Hiçsanmıyordumbulunacağını;ama bulundu,geldi kitap.KaybettiğieşeğinibulanNasrettinHoca’yadöndüm. Anahtarlanmıkapıcıgetirdi,kitabımıKamilKoç.Gidenyirmi liranınüstünede birbardaksoğuksu... Oh,iyigeldi. uGömndüğüGibiDeğil”(IlyaYayınları),EsraOdman’ın ikinciöykükitabı.(ilki:“GölgesiBedenim”.)Sözcükleri Odman,kalemininbuyruğualtınakolaycagirmeleri- nisağlıyor.Öykülerdedikkatimiçeken,yazarınparalelkurgu yapmaktanhoşlandığıoldu.Sözgelimi,“Sakinliğiniiyiden iyiyeyitirenbirdenizvardıkarşılarında.Kafasıbozulmuşbir boğa gibikırmızıpruvayaçarpıyor,çarptıkçagüçten düşeceğinedaha da kuvvetleniyordu.”diyedenizleboğuşma halindekikişi,geridönüşlerledağdakisavaşıylada görünürlük kazanıyor.Öykününsonunda örtüşüyorikizamandilimi, birleşiyor.“Açılmışbiryumakgibikendiiçimdendışıma yuvarlanırken”diyekonuşturduklarıgibi,o da öykükişilerini içindendışına,dışındaniçinegeçerekçözüyor.Ortakduyarlılık alanlanmızolmasınada çok şaşırdım.Benim“Işte Gidiyorum”daanlattığım,Nazizulmündenkaçan Romanyalı YahudileritaşıyanStrumaadlıgeminin,Saraybumuaçıklannda72 gün bekletildiktensonra Karadeniz’egönderiliporada torpillenerekbatırılmasıda yerbulmuşöykülerde;Mübadelede. Fantastikbirkurguylamezanndandoğan, ana rahminde ölenleride anlatmış;evlenmizimayıntarlalannaçeviren televizyonlarınbizinasıldünyadankopardığınıda. “Demirden akreplergibisokuyorbizihıyanetler.Patlayanbeyinler, dağılankemiklerarasında televizyonunen eğlenceli kanalındareklamlarıseyrediyoruz;çünküreklanılar:‘Hayat dışarıda!’diyorbize.HayatIrak’ta,Endonezya’da,Osetya’da, Afganistan’da...Amahayatınoralardapek eğlencelivetatlı olduğusöylenemez.Belkide yeterikadar Kokakola içmedikleniçindir,kimbilir?’Kitabınbaşınaaldığı“Benim “‘Yazaroldun’diyorlar...Iştebu külliyenyalan.”de- mişkendisiiçin.Oysaolmuşişte. Hemde çağınakarşı sorumluluğunubilenve bu sorumluluğungerekleriniyerine getirmeyeçalışanbiryazar... 16 NİSANCUMA Cenap Güven,Gördes’tenyazmıştı,üzerindenikiay geçti; ne günlüklerdeyerverebildimne de yanıt.“Çevremdeon yedikişidenoluşankadınlıerkekliTürkbirgrupvar” yazmışsınız.Ilkokuduğumda‘Türkbirgrup’söyleyişibana ters geldi.Sonrasonra birazalıştımama tam içimesinmedi.Sanki ‘BirTürkgrubuvar’daha uygun,daha doğrugibi.Birde, yineaynıyazıdaki‘Ikiyanda üç, ortadadört koltuk’varyerine ‘Ikiyandaüçer, ortada dört koltukvar’daha doğrudeğilmi?” Bende önce. “birTürkgrubu”yazmış;böyledediğimde onlarıbirarayagetirenetkeninTürkolmalarıgibibiranlam çıktığınısezinleyipdeğiştirmiştim.Heranlatımınbirdoğrusu, birde yanlışıolmazaslında.Doğrusöyleyişleriçindeseçim yapmahakkımızvar.Hangisihem gözümüzehem kulağımızadaha iyigeliyorsaonu seçip kullanmamızdoğal.Hoş,ben çoğu zamanöylehissediyorum;ama yazarkençok da cendereiçindehissetmemelikendiniinsan.Yoksaelitutulur, zihnibulanır. 18 NİSANPAZAR Son ikigünü IstekAtanurOğuzOkullarındageçirdim.Çok önemlibirsempozyumvardı:“Ilkve OrtaöğretimdeTürk- çe EğitimininSorunları”.Çokönemli;çünküçocuklarımıza Türkçeyibütünzenginlikleriyleöğretemediğimizisonunda farkettiğimizve önlemlerdüşünmeyebaşladığımızanlamına geliyordu.Ikigün boyunca,beş ayrıoturumdaTürkçeders kitapları,öğretmenyetiştirmedekarşılaşılansorunlarbaşta olmaküzerebirçokkonu,anlatıldı,tartışıldı.MilliEğitim’den ikikişiyigöı-düm.Biri,ilkgünöğleyemeğinekatıldı;öteki, son gün plaketdağıtmatörenine.Yani,ne bakanlıktanne de IstanbulMilliEğitimMüdürlüğündenkimsebutoplantıdane- 1 ler / konuşulduğunumeraketmemişti. HerkesinIngilizceöğrenmesiiçinvargücümüzleçalışırken kendidilimizinondan daha aşağıda biryerlerdeolduğu, dolayısıylaöğrenilmesininçok da gerekmediğiizleniminiister istemezveriyoruz.lşinacı ve acıklıyanı,gazetelerimiz bilmemkaç kuponakitaplar/ kitapçıklardağıttığı,öğrencilerin yaşamındanbirkaçyılı“hazırlıksınıfı”adı altındaçaldığımız halde,o kadarözendiğimizIngilizceyibirtürlü öğretemediğimizdeğilmi?Anadilinidoğrudürüstbilmeyenebiryabancı dilikimbütünboyutlarıylaöğretebilirki!Başka biryabancı diliöğrettiğimizyokya, Ingilizceyide bütünçabamızakarşın öğretemiyorsakbununnedeniTürkçeyiyeterikadar öğretemeyişimizdir.Bildirilerbirkitaptatoplandı.MilliEğitim yetkilileri,toplantıyagöstermediklenilgiyiacaba bu kitaba göstereceklermi? EğitimSen, üç yılıaşkınbirzamandırüzerindeçalıştığı “IlköğretimÇocukEdebiyatıKitapKataloğu”nubitirdi, yayımladı.MEB’inhazırladığı“100TemelEser”dençok daha kapsamlı,çok daha doyurucubirçalışma,özenli,pırılpırılbir baskıylasunulmuş.200’denfazlaöğretmeninemeğiyleyerli veyabancıkitaplarokunmuş,yaş gruplarınagöre ayrılmış, özetlenmiş.Öğretmenler,velilerve çocuklariçin;ama asıl MEBiçin.Çocuklarakitapokumalarınasılönerilirmiş, görülsün,anlaşılsındiye.MEBbu kataloğagerekliilgiyi gösterecekmipeki? 19 NİSANPAZARTESİ Nilgün Dolay,“iz”takısınıfazlabulduğunusöylüyor, örneklerveriyordu:“Özelliklekullanmakılavuzlarındaçok geçer,‘kullanmadanönce kılavuzuokuyunuz’,‘ılıksuyla temizleyiniz’,‘çocuklarınulaşamayacağıyerlerdesaklayınız’.Niçin okuyun’,‘temizleyin’,‘saklayın’değilde ‘okuyunuz’, ‘temizleyiniz’,‘saklayınız’?Niçin‘elleriniziyıkayın’değilde ‘ellerinizi yıkayınız;‘ız’oluncadaha mıkibaroluyordersiniz?” Benzerbiryakınmada Dr.NeclaTugayAytekin’dengeldi. Aytekinde “gebe”sözcüğününayıpsayıldığını;bunun yanınason yıllarda“kadın”sözcüğününde eklendiğiniyazıyorve şöylediyor:“Tıpöğrencisiolduklarıiçin‘gebe’sözcüğünü kabuledebiliyorlar;ama ‘kadın’dazorlanıyorlarve eminimki ben olmadığımdayine‘bayan’diyorlar.”Bukonudasanal alemdebirsite açıldığını,bireylembaşlatıldığınıben de duydum.Umarımbu zorlamakibarlıktanvazgeçilmesiniSağlar. Benne zamanyazdığımıunuttum;ama NeclaHanım unutmamış:“Reklamlarlailgilibiryazıyazmıştınız;ben de bir gebe (buayıpbirsözcük,hamiledersek terbiyelioluyoruz’) giyimmağazasıreklamınıçok yadırgamıştım:‘Gözlere geleceksiniz,dilleredüşeceksiniz.” ligiçekmeyeçalışıyorlar diyeceğim;ama küfredergibireklamyapılmazkicanım!. www.feyzahepcilingirler.com / feyzahepegmail.com YıldızTeknikÜniversitesi,TürkDiliBölümü ÇukursarayBinasıKat:2, BarbarosBulvarı-34349Yıldız/lst. BU LMACA Hazırlayan: ILKER Önce aşağıda tanımlarıverilen sözcükleribulmaya çalışın ve her bir harfibirya- tay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerinaltlanndaki sayılara göre bu harfleribulmacadaki aynı sayılı karelereaktarın. (Karakareler ikisözcük arasını; bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün aittakisatırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımlarınkarşılığıolan sözcüklerin ilk harfleriyukarıdan aşağıya doğru bir edebiyatdergisinin adını oluşturacak; bulmacakarelerindeyse, aynı dergide yayımlananbir şiirden alıntıve şairin adı ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Heykeltıraşlıktabaşı, göğsü, bazen de omuzlarıiçinealan sanat ürünü. 19 7 61 50 B. LevTolstoy’unbir romanı. 1 37 6 40 56 46 21 65 53 27 63 71 C.“... belirlemek”(sınırıçizmek). 41 H 42 L D. Sabır (yalnızünsüz harflerini yazacaksınız). 54 29 58 E. Yağıalınmışsütten yapılanpeynir. 25 3 18 12 14 17 39 J. “... Yasar” (ÖlüKitapve YeniKuşbakışı adlışiir kitaplarınıda yaratan şair). 1053. sayının çözümü: A. YIKIM,B. AYTEN’DI,C. NHY,D. AP, E. RILKE,F. DUYU,G.ABIYE,H.Ğ,1. IRMAK,J. NESIMI,K.AYÇA,L.LOŞ, M. TOY, N. IRKI,0. NİHILIST,P. DÖKME,R. AKŞAMDIR. Metln: ‘Hayatınıkurtarmakiçinneden bir şey yapmış olayımki ölmek istiyorduysahakkıdeğilmiydi?” El 14 E J1 02 G3 Il F12 E13 K 15 L 2 ı 23 ı 24 ı 33 34K35C36L 21 B 31 K’ C5 J6 B7 A8 16 G 17 E 18 25 E 26 C 27 B 28 L E 1.IlhanBerk’inbirşiirkitabı. _3 L 64 22 60 52 23 D 30 H B H 38-1 51 62 33 76 59 24 1 52 E C 45 J 54 D 55 40 B 62 ı 63 B L 56 B 57 L 50 AL 49 J D 72 K 73 H 74 G 6665 B L 59 61ıso 67 G 68 C 69 L A L 49 45 8 5 78 K.Akışkan(yalnızünsüz hartlerini yazacaksınız). 76 ı L70 77 1 78 J 79 G c80 34 72 31 13 L.Tennessee Williams’ınbiroyunu. 2048 77 42 70 57 75 55 36 43526446880 113243 G. Kopya. 9 15 66 69 51 10 672797416 Il, “Benyalnızbir kovboyum”diyerekyeni serüvenlere doğru at koşturan çizgiroman kahramanı. F. Yunan mimarlığınınüç biçenıinden bin. 28 38 41 47 30 73 CUMHURIYET KITAP SAYI 1054 SAYFA 31