Katalog

kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 29 NİSAN 2010 PERŞEMBE 16 KÜLTÜR CMYB C M Y B G azi Üniversitesi İleti- şim Fakültesi’nce “Korsan Üretimlere İlişkin Toplumsal Algı Araş- tırması” kapsamõnda Prof. Dr. Naci Bostancı’nõn koordinatör- lüğünde, 16 ilde 1-10 Nisan ta- rihlerinde 2 bin 466 kişinin ka- tõldõğõ bir anket yapõldõ. Ankette, şu sonuçlar ortaya çõktõ: Evinizde ve işyerinizde kul- landığınız bilgisayardaki prog- ramlar orijinal mi? Evet yüzde 32.6, hayõr yüzde 31.7, bilmiyo- rum yüzde 33.1. İnterneti en çok hangi amaç için kullanıyorsunuz? Kitap, tez, makale indirmek yüzde 9.4, sinema, film, DVD-VCD indir- mek yüzde 17.7, müzik CD-ka- set indirmek yüzde 14.9, program ve yazõlõm indirmek yüzde 8.3, hiçbiri yüzde 51.5. Korsan yayın veya korsan üretim denildiğinde aklınıza ilk önce ne geliyor? Kitap yüz- de 21.9, müzik yüzde 31.7, film yüzde 42.1, bilgisayar program- larõ yüzde 6.9, diğer yüzde 3.2. Satın aldığınız ürünün kor- san olup olmadığına dikkat ediyor musunuz? Hiç dikkat etmem yüzde 25.4, bazen dikkat ederim yüzde 41.9, genellikle dikkat ederim yüzde 21, her za- man dikkat ederim yüzde 0.6. Sizce korsan ürünlerin kul- lanımı en çok kim ya da kim- lere zarar verir? Fikir-sanat- bilim eserlerinin sahibine yüzde 49, eserin yapõmcõsõna yüzde 33.1, eserin dağõtõmcõsõna yüzde 5.6, eseri kullananlara yüzde 5.2, kimseye zarar vermez yüzde 4.4. Sizce korsan ürünlerin yay- gınlaşmasında en önemli faktör hangisidir? Korsan ürünlerin fiyatõnõn uygunluğu yüzde 68.1, etkili yaptõrõmõ olmayõşõ yüzde 18.2, orijinal ürünle korsan ara- sõnda ciddi kalite farkõnõn ol- mamasõ yüzde 10.9. Korsan yayın veya korsan üretim tanımlaması sizde nasıl bir duygu ve kanaat uyandırı- yor? Ticari zekâsõ ve cesareti olan girişimcilerin anlayõşla kar- şõlanmasõ gereken faaliyetleri- dir yüzde 9.6, kitap-film- program pazarlamasõ sektörün- deki şartlarõn ortaya çõkardõğõ bir gereksinimdir yüzde 33.2, devletin denetimdeki eksiklerinin istismarõyla yürütülen yasadõşõ faaliyetleridir yüzde 52.1. Orijinal ile korsan ürünü birbirinden nasıl ayırt edersi- niz? Satõcõsõna sorarak yüzde 12.9, bandrolüne bakarak yüzde 56.5, ambalajõna bakarak yüzde 10.7, ayõrt edemem yüzde 9.6, ayõrt etme ihtiyacõ duymam yüz- de 9.7. Kitap, DVD, VCD-CD vb. orijinal ürünler hangi kuru- luşun izni ve amblemiyle bandrol taşır? TRT yüz- de 19.9, Kültür ve Turizm Bakanlõğõ yüzde 44.1, Mil- li Eğitim Bakanlõğõ yüzde 10, bilmiyorum yüzde 25. Korsan yayınlarla il- gili yasal düzenleme hangi kanunla yapılmış- tır? RTÜK yasasõ yüzde 16.2, Fikir ve Sanat Eserleri Yasasõ yüzde 40.1, Basõn Ya- sasõ yüzde 7.9, bilmiyorum yüz- de 34.8. Korsan ürünlerde en etkili mücadele yöntemi sizce ne- dir? Yeni yasal düzenlemeler yüzde 21.6, tüketiciyi bilinçlen- dirme kampanyalarõ yüzde 20.6, korsan ürün satanlara karşõ etki- li denetim yüzde 27.2, korsan ürün alanlara karşõ etkili önlem- ler, korsanõ olan ürünlerde vergi indirimiyle fiyatlarõn düşürül- mesi yüzde 26.6. Korsanı önlemede mevcut cezaların yeterli olduğuna ka- tılıyor musunuz? Katõlõyorum yüzde 13, katõlmõyorum yüzde 61.1, kararsõzõm yüzde 24.9. Korsan ürünlerin devletin vergi gelirlerini düşürmesi konusunda ne diyorsunuz? Kamu zararõdõr, izin verilme- meli yüzde 73.8, vergi gelirle- rinin düşmesi beni ilgilendir- miyor yüzde 22.8. Korsan denilince ilk akla gelen, film METİN CELÂL (Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri) B u araştõrma bilineni teyit ediyor. Bizim kitap okur- larõna yönelik yaptõrdõğõmõz anketlerde de benzer bir sonuç çõkõyor. Kitap okurunun yüzde 40’õ korsan ya- yõn satõn alõyor ve aldõğõ yayõnõn korsan olduğunun bilincin- de. Burada önemli olan Sayõn Bakan Ertuğrul Günay’õn ko- nuyla ilgili açõklamasõdõr. Sayõn Bakan korsan yayõn alanõn da cezalandõrõlmasõ gerektiğini söylüyor. Ben de soruyorum: “Korsan yayın satan cezalandırılabiliyor mu ki, korsan alan cezalandırılsın?” Korsanla mücadelede başarõsõzlõğõn en büyük nedenlerin- den biri korsan yayõn satõcõlarõnõn cezalandõrõlmamasõdõr. Ne yazõk ki hâkimler korsan yayõnõ masum bir suç olarak gör- düler, yasalarõn getirdiği ağõr cezalarõ uygulamadõlar. Ceza- lar hâkimlerin bu eğilimi göz önüne alõnarak hafifletildi ama bir şey değişmedi. Bu arada korsan gelişti, semirdi, organi- ze suç haline geldi. Organize suçla mücadele kararlõlõktan geçer. Bu kararlõlõ- ğõ İstanbul Emniyeti’nde görüyoruz. Kültür Bakanõ’ndan da beklediğimiz, Başbakan Erdoğan’a sanatçõlara verdiği kor- sanla mücadele sözünü hatõrlatarak organize suç haline gel- miş korsanla mücadelenin tüm yurda yayõlmasõnõ sağlama- sõdõr. Araştõrmanõn gösterdiği bir sonuç da internet aracõlõğõyla korsan yayõn temin edilmesinin çok yaygõn olduğu. Müzik sek- törünün bu denli küçülmesinde internetin etkisi büyüktür. Ay- nõ tehlike şimdi yayõncõlõk sektörü için de var, ama ne yazõk ki yasal açõdan büyük bir boşluk görülüyor. E-kitap uygula- malarõnõn başladõğõnõ da göz önüne alõrsak kitapta dijital kor- sanlõk yaygõnlaşacak. Bizim bakanlõktan beklentimiz acilen Fikir ve Sanat Eserleri Yasasõ’nda dijital ortamda korsanlõkla ilgili düzenlemeleri yapmasõdõr. CELAL ÜSTER’İN HAZIRLADIĞI ‘SÖZÜN ÖZÜ’ YAYIMLANDI ‘Bu sözlerde yaşamõn özü saklõ’ Kültür Servisi - Gazetemizin kültür sanat servisi şefi, çevirmen ve editör Celal Üster’in insanlõk tarihinin binlerce yõllõk birikimine uzanan “Sö- zün Özü” adlõ “özlü sözler” derlemesi Can Ya- yõnlarõ’nca yayõmlandõ. 382 sayfalõk kitapta, edebiyattan resme, ekonomiden felsefeye, poli- tikadan bilime hemen her alandan 1005 önem- li düşünce adamõnõn özlü, çarpõcõ, kimi zaman eğ- lenceli 5264 sözü, 267 farklõ kavram başlõğõ al- tõnda sunuluyor. Kitabõn büyük bölümünün çe- virisi de Yaroslav Haşek, George Orwell, Jorge Luis Borges, John Berger, Paulo Co- elho gibi yazarlarõn yapõtlarõnõ dilimize ka- zandõran usta çevirmen Celal Üster’e ait. George Thomson’õn “Tarih Öncesi Ege” adlõ kitabõnõn çevirisiyle, Yazko Azra Erhat Çeviri Ödülü’ne değer görülen Üster, kita- bõn önsözünde, kitaptaki sözleri kendi an- layõşõna veya belirli bir anlayõşa göre seç- mediğini söylüyor ve bu tercihinde Aqui- nolu Tommaso’nun “Tek kitaplı insandan kork!” sözünün kendisine yol gösterdiğini söylüyor. “Bu sözlerin bu kitaba alınmaları- nın ölçütü, bağlamlarının dışına çıkarıldık- larında, kendi başlarına okunduklarında da bir anlam taşıyabilmeleri, bir düşünce tadı içermeleri, kendi başlarına birer alıntı olarak kullanılabilmeleri oldu” diyen Üster, sözleri- ni şöyle noktalõyor: “Sözün Özü, salt işlevsel kullanımla sınırlı bir kitap değil. İsteyenin, dü- şüncenin imbiğinden süzülmüş sözler arasında dilediği uzunlukta yolculuklara çıkabileceği; dileyenin, rasgele bir sayfayı açarak gönül hoş- luğuyla göz değdirebileceği bir kitap aynı za- manda. Bu sözlerde yaşamın özü saklı.” SELDA GÜNEYSU ANKARA - Kültür ve Turizm Bakanõ Ertuğrul Gü- nay, “26 Nisan Dünya Fikri Mülkiyet Günü” nede- niyle düzenlediği basõn toplantõsõnda bakanlõğõn ülkede ‘korsan’õ önlemek için mayõs ayõ itibarõyla da çalõşmalar başlatacağõnõ söylemişti. Yapõlan araştõrmalarõn da gösterdiği gibi, Türki- ye’de özellikle fikir ve sanat ürünlerinde ‘korsan’õn se- vildiği ortaya çõkõyor. MÜ-YAP Bağlantõlõ Hak Sahi- bi Fonogram Yapõmcõlarõ Meslek Birliği’nden alõnan bil- giye göre, Türkiye’de özellikle fikir ve sanat ürünlerinde ‘korsan’õn kullanõlmasõna gerekçe olarak, ürünlerin fi- yatlarõnõn ‘pahalı’ olmasõ gösteriliyor. MÜ-YAP’õn bu yõlõn ilk üç ayõnda büyük kentlerde emniyetle birlikte yaptõğõ baskõnlarda, 4 bin 773 korsan audio CD, 294 bin 264 korsan video CD ve DVD, 1 milyon 314 bin 910 korsan kartonet ele geçirildi. Araştõrmaya gö- re ‘korsan’ ürünler sadece ‘isimsiz işyeri’ diye tanõmlanan tezgâhlarda değil, dükkânlarda da bulunuyor. Yine araştõrmaya göre sahil bölgelerinde daha fazla ‘korsan’a yöneliş gözlenirken en fazla ‘korsan’ satõşõ İs- tanbul’da gerçekleştiriliyor. İstan- bul’u, Ankara, İzmir, Antalya, Ada- na, Diyarbakõr izliyor. Korsanlıkmı,soygunculukmu?Korsanlıkmı,soygunculukmu? Araştõrmalar Türkiye’de büyük çoğunluğun, özellikle fikir ve sanat ürünlerinde korsanõ tercih ettiğini gösteriyor Kültür Servisi- Antalya Büyükşehir Belediye Tiyatrosu 26 Nisan’da Savaş Aykılıç’õn yazõp yönettiği “Barış İçin Aşk Grevi” ve 27 Nisan’da Haldun Ta- ner’in “Vatan Kurtaran Şaban” adlõ oyunlarõnõ Haldun Dormen Sahnesi’nde sahneledi. Gecede, sanat yaşamõnõn 45. yõ- lõnõ kutlayan usta tiyatrocu Metin Bale- koğlu’na da bir plaket sunuldu. Ayrõca “Vatan Kurtaran Şaban”õ 1964’te ilk kez sahneye koyan Metin Akpınar, Ze- ki Alasya ve Ahmet Gülhan’a da birer plaket verildi. Geceye yoğun programõ do- layõsõyla katõlamayan Metin Akpõnar’õn plaketi kendisine iletilmek üzere Zeki Alasya’ya verildi. Geceye, müzisyen Edip Akbayram, Haldun Taner’in eşi Demet Taner ve Şişli Belediyesi Başkan Yardõmcõsõ Kahraman Eroğlu ve pek çok sanatçõ katõldõ. Altın Koza’da sular durulmuyor ADANA (Cumhuriyet Bürosu) - Adana Büyük- şehir Belediyesi Başkanlõğõ’ndan Aytaç Du- rak’õn görevden alõnmasõndan sonra kura ile se- çilerek başkanvekili koltuğuna oturan AKP’li Mahmut Çelikcan’õn yaptõğõ yönetim deği- şikliklerinden Altõn Koza AŞ de payõnõ aldõ. Çe- likcan, Adana Altõn Koza Film Festivali’nin 17.sinin yapõlmasõna 40 gün kala yönetimi de- ğiştirmek amacõyla Büyükşehir Belediyesi Ge- nel Sekreteri Hasan Gülşen aracõlõğõyla şirket- te olağanüstü genel kurul yapõlmasõnõ istedi. An- cak gelen yazõlõ talimatta belediye amblemi, ta- rih ve sayõsõnõn bulunmadõğõnõ gören şirket yö- netimi yazõlõ emri de gayri ciddi bularak 7 Ha- ziran’da başlayacak festivali tehlikeye sokmamak için olağanüstü genel kurul kararõ almadõ. Ku- lislerde adõ Altõn Koza AŞ’nin genel müdürlü- ğüne getirilecek kişi olarak geçen yerel televiz- yoncu Acar A. Filiz’in yönetimin bilgisi dõşõn- da şirkette toplantõ düzenlemeye kalkmasõ üze- rine bir şirket görevlisinin işine de son verildi. Ge- nel müdür adaylõğõyla ilgili sorularõmõzõ yanõt- layan Filiz, ‘Liberal demokrat özgürlükçü kim- liğiyle hizmet vereceğini ve AKP’yle her- hangi bir bağının olmadığını’ söyledi. Scarpelli yaşama veda etti Kültür Servisi - İtalyan sinemasõnõn en önemli senaryo yazarlarõndan Furio Scarpelli, 90 yaşõnda yaşamõnõ kaybettii. İtalyan sinemasõnõn diğer bir ünlü ismi Agenore Incroci’yle (Age) birlikte yüzlerce filmin senaryosunu kaleme alan Scarpelli’nin Incroci’yle birlikte imza attõğõ filmler arasõnda, Mario Monicelli’nin “Bilinmeyen Kişiler” ve “Büyük Savaş”, Dino Risi’nin “I Mostri”, Sergio Leone’nin “İyi, Kötü ve Çirkin” ve Ettore Scola’nõn “La terrezza” adlõ filmleri yer alõyor. Pentagram da Sonisphere’de Kültür Servisi - Dünyanõn en prestijli rock festivallerinden biri olan, Türkiye ayağõ 25 - 26 - 27 Haziran tarihlerinde İnönü Stadyumu’nda yapõlacak “Sonisphere Festivali”nin ana sponsorunun Akbank exi26’nõn olacağõ açõklandõ. Festivalde sahne alacak Metallica, Rammstein, Megadeth, Slayer, Antrax, Heaven & Hell ve Manowar gibi rock devlerine, Türkiye’den eşlik edeceği açõklanmõş olan Hayko Cepkin ve Manga’ya, yerli heavy metal müziğin en popüler ve köklü grubu olan Pentagram da eklendi. Antalya’dan İstanbul’a tiyatro ‘Satan ceza alõyor mu ki...’ VatanKurtaranŞaban