Katalog

Edebiyat ortamı böyle bir kitap eleştiri dergisine gereksinim duyuyor olmasaydı AYRAÇdiye bir dergi yayına başlamazdı. AYRAÇda VIRGULgibi şiiröykü ürünleri yayımlamayan, kitap eleştirisine yer veren birdergi olarak yayındünyamıza girdi. AYRAÇ,yazarların ilgisinesunduğu yazıda,illede güncel kitaplardan söz etmenin gerekli olmadığınıbelirtiyor: “Yazılarınson çıkan kitaplar hakkında yazılmışolması zorunluluğu yoktur. Başucu eseılennden ya da çok önceden basılmış herhangi bir kitaptan yola çıkarak yazacağınızinceleme, eleştiriya da tahlilyazılannızı da yollayabilirsiniz.AYRAÇ.kitaptan yola çıkarakbir dünya inşa etmeye, bir perspektif kazandırmaya, imgelerledonanmış bir yolculuktahakikat arayışı içinde olmaya çabalayanbir dergi olacaktır.” (AYRAÇ,YeniBir EleştiriHayaliAyraç’taKuruluyor,Mart 2010). AYRAÇ’ınMart 2010 sayısı, Nietzsche ağırlıklı.Ayrıcaiyikitabın zamanı geçmez sözüne uyarak Gonçarov’un Oblamov’u, Nabakov’un Lolita’sı, Halide Edip’inKalp Ağnsı üzerine de incelemeler yazılmış. Oblomovluk, Lolitacılık güncel romanın da eskitemediği sorunlar. Derginingenel yayınyönetmeni Şahin Torun böyle bir eleştiridergisinin gerekliliğinişöyle açıklıyor: “Eleştirininolmadığı yerde, popüler olan her daim kazançlı çıkıyor.Halböyle olunca yazılıveya görsel medyada, birbirinikolla- yan insanlarınoluşturduğu lobilerde edebiyatınçıtasını belirleyebiliyor.” Şahin Torun, Orhan Pamuk’la ilgili kuramsalbir eleştiri yapılamadığından da yakınıyor. Bu yılyayımlanmaya başlayan ufloman Kahramanlan” dergisiyleAYRAÇ’ın örtüşenözelliklerivar. “Roman Kahramanları”nda ünlü bir romandaki baş kişilikiçin bir dosya açılıyor,değişik görüş- teki eleştirmenler, ruhsalyapısını ele alan uzmanlar, o kişiliğideğerlendiriyorlar. ELESTIRİNİNBOYUTLARI Edebiyat dergilerininbellibiralanda derinleşmesiayrıntılarındaha iyibelirmesine yanyor.AYRAÇ’taAliAkyurt, şiiryıllıklan geleneğinedeğindikten sonra Hakan Arslanbenzer’inşiiryıllığıüzerinde ayrıca duruyor. Hakan Arslanbenzer’in “Türk Şiiri 2008- 2009” başlıklıyıllığınıgöremediğim için sözünüedememiştim (Cumhuriyet KİTAP,22 Nisan 2010). AliAkyurt’unyazısından öğrendiğime göre; yapısal özelliklerine, konulannagöre bir sıralama yapmış. AliAkyurt yıllığışöyle tanımlıyor: “Arslanbenzer’inyıllıklarıise daha az (ortaama70)şairden biryahut birden çok şiirin alındığı,bütünsel birTürkşiiritablosu çizme çabasında, şairler hakkında kısalıuzunlu yorumlaryapan kitaplar. Başlıklarayansıyan Yeni Hece Şiiri, Neo-Epik Şiir, Yeni BiçimciŞiir gibi anlayışıya da hareketi merkezlibaşlıklarınyanı sıra, Direniş Şiirleri, Doğa ve Memleket Şiirlerigibi başlıklar. Bu sonuncu başlıklarokuyucuya KahramanlıkŞiirleri,Aşk Şiirlerigibitematik antolojilerdentanıdıkgelebilecek birdurum.” Şiiryıllığındaböyle bir sınıflamaolunca, bu sınıflamanındışında kalan şiirleryılın şiirleriolma özelliğinikazanamayacak mı? ZALIFREYAZILARIHüseyin Avni Cinozoğlu’nundanışmanlığında, Safranbolu’da çıkmaya başlayan birdergi. Zaten Zalifre, Safranbolu’nuntarihsel adı. Mehmet Sarsmaz, Veysel Çolak ileBaki Asiltürk’ün yıllıklanüzerine değinmelerde bulunurken yıllıklardakişiirseçimini etkileyentartışmalarıda anımsatıyor. Mehmet Sarsmaz söz dalaşına yolaçabilecek böyle yazılarıseviyor. Bu yazılargerçekten şiir yıllıklannıniçyüzünügösterecek nitelikte midir?(ZAUFREYAZILARI,“IkiŞair, İki Yıllık”,Mart2010). “Akatalpa”, yıllannbirikimiyleşiirde sözü olan birdergi. AmaBursa’da geniş bir edebiyatçevresi var. Daha nice edebiyat dergisinibesler. HilmiHaşal yönetiminde geçen yılaramıza katılan ELIZ,şiirde kendi sözleri- nin geçerli olduğunu kanıtlamak istiyor. Gene Bursa’da 5 yıldırMetin Güven’in yönetiminde yayımınısürdüren ONALTIKIRKBEŞde bir başka şiirdergisi. Derkenyeni yıllabirlikteNuri Demirci’nin yayınyönetmeni olduğu yeni birdergi Bursa’nınedebiyatta yeriolduğunu gösterdi: ÇİNİ-KİTAP. Değişen toplum edebiyatı da değiştinyor. Buna biryozlaşma gözüyle mi bakmamız gerekir? “Özyazı”da Nuri Demirci bu savruluşu şöyle anlatıyor: “Her alanda, her zeminde, her anlamda durdurulamayan bu savruluşun ortasındayız. Bizianlamlıkılan,varolduğumuza işaret eden bütün değerlerin içihızlaboşalıyor, boşaltılıyor. Değişimden dönüşüme, dönüşümden başkalaşmaya yönelen yabancı bir hayatı, bu hayata yabancılaşarak yürüyoruz” (ÇINİKİTAP,Sayı 1, Ocak-Şubat 2010). NuriDemirciyönetimindekiÇINIKITAP’ın bizibirbirimizdenayıran çatlağı aşacak bir köprü olacağına inanmalıyız. ÇİNİKITAP’ınnitelikliyazarlan bu umudu veriyor. KURGUİLEGELEN KAR,yeni yıllabirlikte,Güngör Gençay’a saygı borcunu ödeyerek, yeniden çıkıyor. “Yaşamı Umuda Uyarlama Ustası” olarak nitelendirilenGüngör Çençay’la Kadir İncesu’nunyaptığı uzun bir söyleşi var. Yaşamanın içinden geçen gerçekçi şiirlerinde,şiirlenyle bütünleşenyaşama savaşımında Güngör Gençay’ıtanıyoruz (KAR,Sayı 1, Ocak-Şubat 2010). Güngör (3ençayı “Bakmak’ şiirindenbir bölümle anımsayalım: “Yaşamakköksalmaktırhayata Yinede düğümleme kendini *ğdlği yerde duran mevsimlerinağarmasından Dikelmişhalklannabak.” Eninde-sonunda edebiyatbir kurgu işidir. Bir oluşması aşamalannıyazıya dökmek her ne kadaryaratıcılıkisterse de, o yaratıcılıkusta işi bir kurguylabiçimlenir. Alaattin Topçu biryılaşkındırAnkara’da, “Kurgu Kültür Merkezi”nde, önemli edebi1yat etkinlikleridüzenlemişti. Şimdide KURGUdergisini yayımlayarakgerçek kültür ortamınınböyle birdergiyleyaşatılacağını göstermiş oldu. AlaattinTopçu’nun 20 yılıaşan bir yayıncılıkserüveni var. Dergiçıkarmanınyayın yönetmeninin işiolduğuna, yazı kurullannın bölünmeye yolaçan birer aldatmaca sayıldığınainanıyor.Kimikonularda kendi çözümleyeceğibirdurum varsa, “gizlihakem”lere danışması gerekecekse, onlarındergiye kanşmasısöz konusu olmayacaktır. Göstermelik yazı kurullarınabakılırsa AlaattinTopçu’ya hak vermek gerekecektir. Dosya konusu olarak Kurgu ve Yaratıcılık”dergide önemli bir yer tutuyor. Burhan Günel, edebiyatın dilikullanmahüneri olduğunuanlattığıyazısında, yaratıcı üstdilin önemi üzerinde duruyor. (KURGU,Sayı 1, “Sanatsal Yaratıcılıkta Bir Örnekleme”, Mart-Nisan 2010). Kuşku yok kiönemli olan nasıl anlatılacağınıbilmektir.Ama neyianlatacağını bilmek de önemli değil mi? Özcan Karabulut’un romanı “Amida Eğer Sana Gelmezsem”i inceleyen Tülay Akkoyun bu konu üzerinde duruyor (Nasıl Anlattığı Kadar Neyi Anlattığıda Önemli Olan Bir Roman: Ozcan Karabulut’un Amida’sı). YENİKUŞAKDERGİLERİ Cemal Süreya’nın son şiirkitabıSICAK NALyeni bir edebiyat dergisininadı olmuş. Dergininyayınyönetmeni Süreyyya Evren, kitabınadını dergi adı olarak kullanmakla yetinmemiş, Cemal Süreya’nınadından çıkardığı‘y’harfinikendi adına ekleyerek “3 y’liSüreyyya” olmuş. SICAKNAL’ı,dergi çıkarmanın ustası olan Cemal Süreya’ya saygı borcunu ödeyen bir dergi olarak karşılayalım. SICAKNAL,edebiyattaki bireksiği tamamlamakamacıyla çıkıyor.Heryazar kendindebir ayrıcalıkgörmez mi? Heryazar kendice bir eksiği kapatmanın izinisürmek istemez mi? Dergininyayınyönetmeni Süreyya Evren de böyle bir eksiği tamamlama çabasındadır: “Dolaşımdakionlarca dergi yeterlideğil. bir eksikliksöz konusu. Işte o eksikliği de biz şimdi kapatacağız” (SICAKNAL, Sayı1, “Sıcak Nal Kapıya Asılmaz”, Mart-Nisan2010). “Sıcak Nal”yeni kuşak edebiyatçılann sesiniduyuracak, kendilerinikanıtlamalanna olanak verecek bir dergi. ArifAy’ındergisi EDEP “insana karşı insanısavunan” bir dergi. Nuri Pakdil’in anlayışınıkoruyor. Hani Mehmet Akif’inbirtakımozanlar için, “Edebiyata edobsizliğionlar soktu” dizesi vardırya, EDEP,tartışmalarında belli bir düzeyi olması gerektiğinianımsatıyor. EDEPöylesine ilgigörmüş ki,önümüzdeki sayılarda sayfalannı çoğaltmak gereğini duyuyor. EDEP,kendi gerçeğini anlatarak körleşmeyikaldıracağınıumuyor. Akköygibi biryerde dergi çıkarmaya doymayanGüven Pamukçu’nun AKKÖY edebiyatdergisinden sonra, AKBUKŞiirGezi Çeviridergisi ileSÖKE Öykü Roman dergisinide yayımlamayabaşladığını anımsatayım. Yenidergilerinkültürortamımızıdaha bir güçlendirdiğine inanalım.• Bu sayfayiaıletışırrı ıçin ve kıtaplarını.’ı gcinde,ııuı. MustafaŞeıifOnaran Hek.imköySites, ?0 SnA.Nn 8 0680<) Tel.•(03 ii 23 DeğinmelerMUSTAFAŞERİFONARAN Yenidergiler Dergiler edebiyatın solukaldığı kültür : ortamİarıdır.Niceozan, niceyazar dergilerden geçerek kendini kanıtlar.Dergi yönetmeni de edebiyatı denetİeyen Oi gibigörür kendini. Etkiİibir bildiriyleçıkan nicedergilervardır. Dahayolunbaşında yarışıbırakmışlardır. Uzunyola çıkmayıgöze alan kimidergiler kendileriniyenilemek zorundadır. değişikevrelerivardır. YaşarNabi’densonra “Varlık”ıyönetenler zamanın koşullanna göre dergiyiyenhlemek gereğiniduymuşlardır. Geçenyılyayımınason veren niceedebiyat dergisiVardı. Bunlardanbin de yayımınanokta” koyan “Virgüroldu. “VirgürEkim1997’de yayımlanmaya başlamış.12yıl boyunca 131sayı çıkarakedebiyatta iz bırakanbirdergi olmuştu. Dergiyekişilik kazandıranOrhan Koçakgibibiryayın yönetmeni vardı. LEDEP SAYFA 22 CUMHURİYET KIİAP SAYI 1054