Katalog

kuduğum Kitaplar METİNCEUL Sadakat • nci Aral yeni romanı I Sadakatta (Şubat I 2010, Turkuvaz Ki- tap) sevdigf erkekle tliş- kisinde belki de tek bek- lentisf sadakat olan bir kadının hapishanede noktalanan hlkâyesini anlatıyor. Birbirlerine zıt gibi görünen iki olgu- nun, sadakatla ihanetin ne kadar yakın oldukla- rını örnekliyor. 4- Inci Aral'ınromanı.so- nu öiüme, clnayete varan tutkulu. saplan- tılıbiraskhlkâyesl I Sadakat cezaevinde başlıyor. Ro- manın ana kahramanı ve anlatıcısı Azra, tutuklanıp cezaevine konulu- şunu hatııiıyor ve "Cinayetle suçlu- yoriar beni. Kocamı öldürmekle" di- yerek sözlerini tamamlıyor. İki yıl ayn yaşadıktan sonra bir gün ansızın ge- len kocasını kendisinin öldürmediğini söylüyor. Onun intihar ettiği inancında. Ama ölüm olayını neden haber vermediği, yakalanana kadar günlerce ölü ile biriikte niçin yaşadığını da izah etmesi gerek. Sevdiğinin öldüğünü kabul etmeme, ya- şıyormuş gibi biriikte yaşamayı sürdürme çok sık rastlanmasa da üçüncü sayfa ha- berlerinden aşina olduğumuz bir konu. In- ci Aral, Sadakatta bir kadının bu ruh hali- ne nasıl geldiğini anlatıyor. Azra avukatının, bol bol düşün, aklına gelenleri not et, önerisi üzerine bir deftere yaşadıklannı yazmaya başlıyor. Üniversite yıllarında kısa bir evlilik yaşamış, küçük kı- zıyla terk edilmiş bir kadın. Çocuk sahibi olmak, terk edilmek onu yıldırmamış, oku- lunu bitirmiş, eczacı olmuş, hayatın tadını çıkartırken bir yandan da geleceğini gü- venceye alacak eczanesini açma hazırlı- ğında. Her şey bir ilaç firmasının düzenlediği yemekli bir tanıtım gecesinde başlıyor. Kendini oldukça yalnız hisseden Azra, genç ve alımlı bir adam olan Ferda'nın tanışma girişimini karşılıksız bırakmıyor. Azra, kocası kendisi- \ } ni terk ettikten sonra I * • birçok geçici ilişki ya- şamış. Ferda ile de kısa bir ilişki yaşaya- bileceğini düşünüyor. Oysa bu karşılaşma tesadüfen değil. Fer- da kendisini uzun za- mandır izlediğini, ça- lıştığı eczaneye geldi- ğini söylüyor. Seracı- lık yapmak isteyen Ferda, Azra'nın memleketine gitmiş, onlann tarialarını da görmüş. Azra, Fer- da'nın kendisiyle ta- nışma arzusunun ar- dında sera arazisini bedavaya kapatmak gibi başka bir plan olduğunu, olabilece- ğini seziyor ama tüm gerçeklere gözünü kapıyor. Ferda'nın aşkta sadakate, insa- nın kendini tek bir ki- şiye adanmasına, ev- liliğe inanmadığını, tahammül edemediği tek şeyin özgürlüğü- nün kısıtlanması ol- duğunu açıkça söyle- mesi de onu etkilemi- yor. Herhalde çoğu kadın gibi o da sevdi- ğini değiştirip kendi arzu ettiği sadık eş : haline getirebileceğine inanıyor. Hızla Fer- da'ya bağlanıyor. Ferda da onu karşılıksız ; bırakmıyor. j Bir süre sonra Azra'nın memleketine ta- ; şınmaya karar veriyorlar. Azra eczane : açacak, Ferda, Azra'lann topraklannda j seracılık yapacak. Azra'lann eski evini ta- j mir ettiriyor, dayayıp döşüyorlar. Küçük i yerde dedikodu olacağı gerekçesini kabul \ eden Ferda evlenmeye razı oluyor. Ferda ; seracılıkta, Azra eczacılıkta başanlı oluyor. l lyi para kazanıyoriar. Bir süre mutlu mesut yaşıyorlar. Her şey Azra'nın arzu ettiği gibi gelişiyor gibi görünüyor ama aslında alttan alta büyüyen bir çekişme, anlaşmazlık var. Azra tüm olumsuz işaretlere gözlerini ve kulaklannı kapıyor. Hatta evlilikleri sırasın- | da Ferda'nın başka kadınlaria pek de giz- leyemediği ilişkilerini bile görmemeye razı, yeter ki ilişki Azra'nın hayallerindeki gibi j yürüsün ya da yürüyormuş görünsün. I HIZLIDEĞİŞİM... j Romanın girişinde Ferda ile karşılaştık- ; lannda günümüzün gelip geçici ilişkilerini j yaşamaya alışkın bir kadın olarak çizilen . Azra'nın sevdiğine dört elle sanlıp, hiç bı- : rakmamaya çalışan biri haline dönüşmesi | çok hızlı oluyor. Yeterince özgür yaşadım, , artık otuzuma geldim kalıcı ilişki kurma fır- j satını değeriendireyim diye düşünüyor [ herhalde ama bu duygusunu biz okurlara i geçiremiyor. Belki de bunun nedeni bu dönüşümün yeterince anlatılmaması. Ama ' Azra radikal bir biçimde değişiyor, aşkta ! sadakate önem veren, sevdiğinden sada- kat ve kayıtsız şartsız bağlanma bekleyen, . onun için özgürlüğünü feda edebilecek bir I kişi halini alıyor. ! Oysa başta Ferda'nın ve kendi babası olmak üzere Azra'nın çevresindeki tüm er- : kekler kanlannı, sevgililerini aldatıyor. Azra ; bu gerçeği yorumlamak için her defasında kadınlardan kaynaklanan çeşitli gerekçeler > bulmuş. Ama zamanla kendisi de kocasını ; evden kaçıran o kadınlara benzemeye başlıyor. Kıskanç, hırçın, her an tartışma- ya, kavgaya hazır bir kadın haline geliyor. ' Kocasının her hareketini izliyor ve kendisi- ı ni aldattığının delillerini buluyor. Ama ya ; Ferda, Azra'yı bunun bir gecelik, önemsiz : bir ilişki olduğuna ikna ediyor ya da Azra abarttığına, yanlış anladığına hatta kocası- \ nı tekrar kazanacağına inanıyor. Sık sık kavga ediyor, aynlıyor, tekrar birleşiyorlar. : Tüm olayiar Azra'nın bakış açısından anlatıldığı için Ferda'nın davranışlarını an- , layıp yorumlayamıyoruz. Ferda gerçekten Azra'ya âşık mı yoksa çıkan için mi onunla : beraber? Ferda, evden her ayrılışından sonra tekrar geri dönüyor, af diliyor. Arazi- sinde seracılık yaptığı için maddi açıdan ı Azra'ya muhtaç olsa da, daha sonra çok para kazanıp maddi özgürlüğünü kazansa da ya da Azra serayı yıktınp onu parasız bıraksa da değişen bir şey yok, özgürlük ; düşkünü Ferda geri dönüyor. • Azra ile Ferda'nın ilişkilerinde noktayı i koyacak kişi Azra'nın kardeşi Aliye oluyor. Aliye, çocukluğundan beri ablasıyla reka- j bet içinde. Zamanla bu rekabet iki karde- , şin birbirlerine düşmanca davranmalanna kadar varmış. Azra, Aliye'ye karşı hep olumsuz, yaşantısını, yaptıklannı beğenmi- yor, kınıyor ve ondan uzak durmaya çalışı- yor. Aliye ilginç bir kişilik... Küçüklüğünden beri güzelliğinin bilincinde... Güzelliği ile birçok şeyi elde etmiş. Ama hayat umdu- ğu gibi gelişmemiş, öğrenimini tamamla- yamamış, bir meslek sahibi olamamış, yanlış bir evllik yapmış. Yoksul bir hayatı, kocasıyla gerilimli, şiddet dolu bir ilişkisi var. Yeni aşklann peşine düşüyor, evi terk ediyor ama hep kocasına dönüyor. Fer- da'nın dişi hali gibi. Onun da ruh halini, neden böyle davrandığını anlayamıyoruz. Çünkü Azra, her şeyi giderek hastalıklı hal alan kendi bakış açısı ile yorumlayarak ak- tanyor. Bu tek boyutlu, kronolojik-doğru- sal anlatım sanıyorum çok okura ulaşmak amacıyla tercih edilmiş. Oysa konu Az- ra'nın yanı sıra Ferda ve Aliye'nin bakış açılanyla da anlatılsaydı sanınm çok daha kuvvetlenirdi ve biz okurlar Azra'yı daha iyi konumlandınr, anlardık. Azra, Aliye'nin felaketi olacağını hisset- mesine rağmen kocasından kaçan karde- şini eve kabul ediyor. Aliye, Ferda'nın ya- nında çalışmaya başlıyor. Ateşle barut yan yana gelince de beklenen oluyor. Azra ön- ce görmezden geliyor, sonra iş iyice aleni- leşince takip ediyor ve nihayet kocası ile kız kardeşini sevişirken yakalıyor. Aslında tüm suçu kardeşine yükleyip Ferda'yı bir kez daha affetmeye hazır olmasına rağ- men sonuçta Ferda ile Aliye evi terk edi- yortar. Ferda'nın iki yıl sonra bir kez daha dönüşüne dek Azra tutkusunu tam anla- mıyla hastalıklı bir hale getiriyor. Sonu ölüme, cinayete varan tutkulu, sapiantılı bir aşk hikâyesi bu. Sadakatta Inci Aral'ın son yıllarda romanlannda işle- diği modern zamanlara uygun bir kahra- manı yok. Aksine Azra, modern zamanlar- da demode bulunabilecek arzular içinde. Düzenli bir ev, çocuklar ve sadık bir koca istiyor, bunlarla mutlu olacağını düşünü- yor. Inci Aral, kahramanı Azra'nın hayal et- tiği geleceği öluşturan temel düşünce ya- pısını da tartışıyor. Sadakat, özgürlük, iha- net kavramlan ekseninde aşk kavramını sorguluyor. Ferda'nın ve Aliye'nin kişilikle- rinde de günümüz yaşam biçiminde, mo- dern zamanlarda yaşanan ilişkilerde sada- katin gerekli önkoşul kabul edilmediğini vurguluyor. Bireyselliğin ağır bastığı bir yaşam biçiminde ne sadakat gibi kutsal duygulara, ne de aile, akrabalık, kardeşlik gibi değeriere yer var. Insanlar arzu ettik- lerini yaşamak için tüm bunları görmezden gelebilir. Değerler tartışması açısından baktığımızda Sadakatln hastalıklı kahra- manlannın yazarın tartışmaya çalıştığı kav- ramlan ne kadar simgeledikleri tartışmalı. Inci Aral, kolay anlaşılır bir anlatım, doğru- sal, kronolojik bir yapı kursa da, baştan beri vurguladığım gibi romanı tek kahra- manın bakış açısından anlatarak bu konu- da söylemek istediklerini tam olarak kav- ramamızı zorlaştırıyor. Romanı sadakat konusunda karışık duygular içinde bitiriyo- ruz. • SAYFA 12 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1047