Katalog

2 ŞUBAT SALI Amerika'ya yalnız gezmek ya da okumak için gelinir sa- nan varsa yanılıyor. Ben çalışmak için geldim. llk gün- ler hep çalışmayla geçti; bır süre daha öyle geçecek. Eşya toplama, sarıp sarmalayıp paketleme, sonra taşın- ma; şimdi aynı eşyaları çıkarıp yeni yerlerine yerleştir- me... Bundan önce ufak tefek tamir işleri, boya, temiz- lik... Yakınmıyorum. Zaten bunun için gelmiştim; taşınma işinde kızıma yardım etmek için. Yeni ev Amerikan taşrası denebilecek bir yerde, Atascadero'da. Kent dışında bir yeıieşim yeri gibı burası. Tek katlı ya da iki katlı evler. Tümü ahşap. Kaliforniya deprem kuşağı üzeriode olduğu için bütün evler tahtadan yapılıyormuş. Bunun için fazla çaba harcamaları gerekmiyor; her yan ağaç dolu, tepeye doğru yükselen sırtlar tümüyle orman. Yolda geyiklere dikkat edilmesini isteyen trafik levhalarını ilk gördüğümde biraz abartılı bulmuştum; ama dün sabah evin önünden iki tane geyik geçti. Evlerin önünde arkasında kocaman bahçeler var. Bütün evlerin yanında garaj; önünde (yine de) üç - dört araba. Yeni evin arka bahçesinde, üzerinde kuşların, sincapların cirit attığı beş tane dev meşe ağacı, çam türü ağaçlar, yaprakları döküldüğü için elma mı, şef- tali mi olduğunu anlamadığım meyve ağaçlan, zakkum, palmiye, başka bir sürü ağaçlar, ağaççıklar... Beni en az ağaçlar kadar ilgilendiren, bahçeyi bir baştan bir başa kaplamış otlar. Bahçe silme ot... Çimenlerin, yoncalann arasından fışkırmış diz boyu ebegümeçlerini görünce Gi- ritli damanm kabardı; bahçede ot keşfine çıktım. Dün akşam Amerikalı damat, önüne konanın ıspanak yemeği olduğunu sandı önce; bahçesinden toplanmış şu gördü- ğü otlarla yapıldığını öğrenınce şaşkınlığını gizleyemedi. Sevdi mi? Sevdi sevdi, şapır şupur yedi. Daha neler yiye- ceğini şimdilik o bilmiyor; ama ben biliyorum. Sonraki günlerde ısırgan yahnisi ile radika salatasının tadına bak- ma mutluluğuna da ulaştıracagım onu. 3 ŞUBAT ÇARŞAMBA Melih Anık'ın sorusu şuydu: "Tiyatro sanatını ülkemizin en uzak köşesine ulaştırmak, Türk tiyatrosunun hak ettiği yerlere gelmesini sağlamak ve kültürümüzü yücelt- mek..." cümlesinde kullanılan 'Türk tiyatrosunun' tamla- masının yazılışı hangi hallerde 'Türk Tıyatrosu'nun' olur? Bu konu ile ilgili yazım kuralı nedir?" Şöyle dedim: Türk tiyatrosu", varlığı tek olan bir kav- ürkçe Günlükleri f FEYZAHEPÇİÜNGİRLER rama ad olduğunda "tiyatro" sözcüğü de büyük harfle. başlanarak yazılır. Bu adla yayımlanmış bir kitap, bu adla düzenlenmiş bır panel vb. söz konusu olduğunda... Baş- ka bir deyışle özel ad olduğunda. Bunun dışında hep kü- çük harfle başlamalı. Doyurmadı bu yanıt Melih Anık'ı. "Ülkemizde son za- manlarda yapılan tartışmalarda ana dilde tiyatro yapılma- sı konusu işleniyor. Buradan yola çıkılarak örneğin Erme- nı yurttaşların yaptığı Ermenice yazılmış ve oynanan oyunları (yani özünü Ermeni edebiyat / kültüründen alan); Ermenileri ilgilendiren meseleleri (ülke içi ve dışı) anlatan oyunları; Türkçe yazılmış konusu genel; ama Ermeni yurttaşlar / demekler tarafından sahnelenen oyunları na- sıl adlandıracağız? Benzeri Kürt, Zaza, Laz vb. gruplar için de düşünmek olanaklı. Oysa temelde hepsi Türkiye Cumhurıyetı sınırları içinde yapılan tiyatrolardır. Bu an- lamda Türk Tiyatrosu ile Türk tiyatrosu arasında fark yok mudur? Bu anlamda yapılacak 'vurgulamada' büyük harf kullanımı anlamlı olmaz mı?" diye sordu. Son zamanlarda bırçok yazıda görüyorum; ama bence "vurgulama" amacıyla büyük harf kullanımı yanlış. Vurgu- (lamanın, hele bilgisayar ortamında pek çok olanağı var. Koyu yazarsınız, eğik yazarsınız, olmadı tırnak içine alırsı- nız. Büyük harfi, özel adları tür adlarından ayırmak için kullanıyoruz. Eğer vurgulamak istediğimiz her sözcüğü büyük harfle başlatmaya kalkarsak yazımda tam bir kar- gaşa çıkar. 5 ŞUBAT CUMA Melih Cevdet Anday'ın "AkanZaman DuranZaman" kitabını oluşturan yazılannı Cumhuriyet gazetesinde yayımlandıkları zaman okumuştum. Pazartesi günleri ga- zetenin ilk sayfasına bile bakmadan Melih Cevdet'in kö- şesini okuduğum, dün gibi aklımda. Daha sonra Adam Yayınları tarafından basıldı. Yine en baştan büyük bir zevkle okudum. Yıl 1984'müş. Şimdi de Sevengül Sön- mez'in titiz çalışmasıyla Everest Yayınlan tarafından ya- yımlandı. Ben de kızım okusun diye getirmiştim sözde. Dün akşam, o okumaya başlamadan, şöyle bir karıştır- mak niyetıyle elime aldım. Yok, ben bu kitabı yeniden okurum. Sevengül Sönmez bir de küçük sözlük eklemiş başa. lyi de olmuş. Melih Cevdet'in kullandığı kimi söz- cükler benimsenmedi çünkü. Sözgelimi "anımsamak" ye- rine "ansımak" diyor Melih Cevdet. "Benzetme" yerine "benzeti", "bilgi" yerine "bili", "düzyazı" yerine "düzsöz". "Heykel" yerine "yontu" kullanılıyor da "yonut" tutmadı. 7 ŞUBAT PAZAR Su "makine - makina" karmaşası kolay ko- lay çözülmeyecek gibi görünüyor. Rıdvan Sertlek sormuştu: "Tüm sözlüklerde ve yazım kılavuzlarında 'makine' biçimınde yazıldığı hal- de, 'Makina Mühendisleri Odası'nın adında ve logosunda bu sözcüğün 'makine' biçiminde yazıldığını görüyoruz. Makina Mühendisleri Odası'nın bu sözcüğün yazılışı ile il- gili bir bildikleri mi var? 'Makina Mühendisleri Odası An- talya Şubesi'nin mahallemizde son derece gosterışli bır hizmet binası var. Bu binanın tepesinde ve girışinde ko- caman harflerle 'makine' yazıldığını gören öğrencılerımize sözcüğün doğrusunun 'makine' olduğunu nasıl anlataca- ğız?" Yazım birliğini işte bunun için sağlamaya çalışıyoruz. özgürlüğü kısıtlamak falan değil bu; ortak bir yazımda buluşma isteği. Bütün yazım kılavuzları, sözlükler "maki- ne" diyorsa "makina" demekte diretmenin ne anlamı var? Bu sayfada sözcüğün doğrusunun "makine" oldu- ğunu kim bilir kaç kez yazdık. Başka ne yapabiliriz? 8 ŞUBAT PAZARTESİ ıı ı I I alamgil, dayımgil, Veligil, Ayşegil' benzeri sözcük- r ı ler nasıl yazılacak? 1- Burada yazdığım gibi mi, yoksa (gil) eki ayrı mı olacak? 2- (Ayşegilin, Ayşe gilin, Ayşegil'in) sözcüklerinde olduğu gibi, ek almış bu söz- cüklerin hangisi doğru yazılmış?" T. Ali Çağlar'ın soru- suydu bu. Bu sözcüklerdeki "-gil" eki, aile anlamı katıyor ve "Ali- ler, dayımlar..." derken "-lar, -ler" ekinin üstlendiği gö- revde kullanılıyor. Aile anlamı kattığında "-lar, -ler" ekini nasıl ayrı yazmıyorsak bunu da ayrı yazmamalıyız. önce ya da sonra kesme de kullanılmadan "halamgilin evi", "Haftaya Ayşegillere gideceğiz" biçiminde yazılmaları doğry olur. • www.feyzahepcilingirier.com / feyzahep@gmail.com Yıldız Teknik Üniversitesi, Türk Dıli Bölümu Çukursaray Binası Kat: 2, Barbaros Bulvarı-34349 Yıldız/lst. 23 5 15 33 71 25 B. Osman Şahin'in bir öykü kitabı. 10 39 61 55 17 18 47 26 29 76 58 21 46 1 45 63 19 C. Şehir dışı, ıssız yer. 49 79 6 13 24 9 16 10 21 11 |22 B U L M A C A önce aşağıda tanımlan verilen söz- cükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlanndaki sayı- lara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktann. (Kara kareler iki sözcük arasını; bir satınn sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satınn başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan ta- nımlann karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukandan aşağıya doğru bir şai- rin adını oluşturacak; bulmaca karelerin- deyse şairin dizeleri ve şiir kitabının adı ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. "Müşfik..." (tiyatro sanatçısı). 32 Fl 42 53 63 43 64 74 B 75 33 B J IA 0 J L I 2 13 23 34 45 55 66 76 1 C A E B B G K 3 14 24 35 46 56 67 77 L L C H B F E E 4 15 25 36 47 57 178 J A A Q B F 1G 5 16 26 37 48 58 68 79 A C B F J B H C 6 127 38 159 69 80 C 1G G 1E D G 7 17 28 39 49 60 70 81 K B G B C I E E 8 18 29 40 50 61 71 1 G B B F B A 1 119 30 151 62 72 1 1B F 1G F F 1 » 20 31 41 52 173 I c G F H 0 1E I0. Ağaç oymaya yarar kesici araç. 52 43 44 69 E. "Güzeldir öğle ... efendim" (Mehmed Kemal). 75 77 70 59 73 34 67 81 F. Lev Tolstoy'un bir romanı. 64 57 37 40 31 56 22 50 62 32 72 30 G. Pınar Kür'ün bir romanı. 80 38 78 36 8 51 66 20 27 28 H. Eski başkanı şair olan siyasal parti. Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU 68 41 35 I. Göğüs kafesini oluşturan kemiklerden her bıri. 42 60 2 J. Nargileyi kolayca ıçmeyi sağlayan ve ' nargileye takılan hortum biçiminde uzun ve bükülgen boru. 48 12 11 53 54 4 K. Duman kiri. 7 76 L. Yazıdaki mürekkebı kurutmak için dökülen çok ince ve renkli bir tür kum. 3 14 65 1043. sayının çözümü: A. ERÖZÇE- LİK, B. YOHİMBİN, C. ASUMANİ, D. YASA, E. ITIRLI BAHÇE, F. NAFİ, G. LOCA, H. ARGYROSOMUS, I. RÜMMMAN BULUNUR, J. İSPASA. Metln: "Içime bir saksafon ölüyor upuzun, olsun? acılarımı amortisman hesabına geçiyorum, iyi sabahlarl" C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 0 4 4 S AYF A 3 1