Katalog

Q Düzyazıdan daha hoş bir Evde— More numerous of Windows— Penceresi daha bol— Superior—for Doors - Kapıları—daha yüksek- Of Chambers as the Cedars— Odalan sanki Sedir ağacı — Impregnable of Eye— Göz eriminden uzakta- And for an Everlasting Roof Ve sonsuza dek kalıcı The Gambrels of the Sky— Gökyüzü kaph Damı- Of Visitors—the fairest— Konuklann- en güzeli- For Occupation—This— Şiirdir—Meşgalesi— The spreading wide tny narrow Hands Açarım kısılmış ellerimi To gather Paradise— Devşirmek için Cenneti— Burada "olasılıklar"ın şair için "şi- ir"le eşanlamlı olduğunu görmekteyiz. Hayal gücünden beslenen şair "Cen- net"i kendi elle- riyle, yani şiiriyle yaratabilir. Öte yandan şiirin yara- tılması toplum için gereklidir çünkü yalnızca şa- ir tüm engelleri aşarak, toplumsal sorunların da öte- sine geçerek bize bir başka dünya- dan haber verir. Aşkıncı felsefe her insanın bulundu- ğu toplum içinde uyumlu yaşayabil- mesi için öncelikle Evrensel-Ruh (Over-Soul) ile bağlantısını kur- muş olması gerek- tiğini belirtir. Aş- kıncılar şairin ger- çek dünya ile Ev- rensel-Ruh arasın- da yegâne aracı olduğuna inanır- lar çünkü şair ak- lını, hayal gücü ve sezgisiyle birleşti- rip kullanabilen kişidir. Aşkıncı felsefenin en önemli temsilcisi Ralph Waldo Emerson sadece şairin Evrensel- Ruh ile bağlantısını dile getirebileceğini söyler. Bu düşünce Emily Dickinson gi- bi daha başkaları üzerinde de etkili ol- muş ve onlar bir bakıma Evrensel- Ruh'la olan bağlarını anlayıp ifade ede- bümek için şiir yazmış ve okumuşlardır. lnandıkları ilke olan Hakikatin Ruhu zihinlerine konuk olup onlara ışıktan harflerle göklerin ilahi dilini, yeryüzü- nün her yanında yazılı ama okunama- yan bu diü öğretecek, yüreklerinin Ya- ratıcılarını bümesine, onun Sınırsız Zih- ninin yarattıklarını yeryüzünde görüp tanımalarına yardımcı olacaktır (3). Dillere başka dillerden aktanlan çevi- ri eserlerin gerek dünya edebiyatına ge- rekse kültürler arası iletişime yapmış ol- duğu katkı çok büyüktür. Şiirin de aşk gibi "peçeli", "derin" ve "yüce" oldu- ğunu düşünürsek şiir çevirisi alanında verilen uğraşın paha biçilmez bir değere sahip olduğunu söylememiz bir abart- ma olmayacaktır. Şiir çevirisinin yalnız- ca şairlerce yapdması gerektiğini pek sık işitiriz. Şiir duygu titreşimlerini im- gelerle anlatıyorsa hayal gücünü şiirle beslemeden şair olunur mu? Pek çok çevirmen kendi içindeki "şair"i şiir çe- West Cemetery'de duvara clzllmis Emily Dickinson portresl. virirken keşfetmiş olabilir. Çevirmen yaşamdan anlam devşiren bir sözcükler sarrafıdır. Kendisi büyük bir aşkla an- lam arayışında olduğundan ortaya çı- kardığı eser öncelikle kendisini mutlu eden bir ödüldür. Paul Ricoeur Bir Meydan Okuma ve Mutluluk Kaynağı Olarak Çeviri adlı eserinde iyi bir çevirinin daima somut bir kazanç ortaya çıkardığı gibi bazı ka- yıplan da göze aldığını belirtir. Kazan- çla kayıp arasındaki bu gerilimdir çevir- menin elini kolunu bağlayan, bir yanda metne sadık kalma arzusu öte yanda metne kaçmılmaz ihanet kuşkusu. Bu yüzden çevirmen kendi kapasitesini ve zaaflarını iyi tanımak durumundadır. Ricoeur'ün değindiği ikinci nokta çevi- riye karşı her iki yandan gösterilen di- rençtir: 1) Çeviri hedef-dile bir tehdit oluşturur: Daha önce kaynak-dilde söy- lenmiş olanların hedef-dile aktanlması olabilecek bir şey midir? 2) Kaynak dil- de ise o dilde söylenenin başka bir dilde asla söylenemeyeceği önyargısı hakim- dir: zira "özgün" bir metinden baş- ka bir "özgün" metin yaratılamaz. Bu önyargı da "mükemmel çevi- ri" efsanesine da- yanır. Eğer bu iki önyargıdan, başka bir deyimle olma- yacak hayalden vazgeçilirse dille- rin birbirine gös- tereceği konukse- verlik sayesinde çeviri bir mutlu- luk kaynağı olma- ya devam edecek- tir (4). Ayşe Kırtunç'un Rütbesi: Yalm- ayak-Emily Dic- kinson 'ın Şiirle- rinden Seçmeler başlıklı eserinde Dickinson'ın üç yüze yakın şiirini cesur bir girişimle dilimize konuk et- mesi övgüye layık bir çabadır. Şiirle- rin aynı sayfada Ingilizce orijinal- leri ile birlikte yer alniasını bir olgun- luk göstergesi olarak nitelendiriyor ve kitabın böylelikle daha yararlı hale gel- diğine inanıyorum. Değerli çevirmenin emeğini esirgemeyerek daha nice gi- zefnli konukları dilimize kazandırmasını bekliyorum. • Rütbesi: Yalınayak-Emily Dickin- son'ın Şiirlerinden Seçmeler/ Çeviren: Ayşe Lahur Ktrtunç/ Eflatun Yaytnevi/ 282 s. Notlar: Rütbesi: Yahnayak: Emily Dickin- son'ın Şiirlerinden Seçmeler. Çeviren: Ayşe Lahur Kırtunç. Ankara: Efla- tun Yayınevi. Temmuz 2009,282 s. Emily Dickinson: Selected Letters. Ed. T.H.Johnson, Cambridge, Massac- husetts: Harvard UP.1986. Aşkıncı Felsefe öğretisini benimseyen Christopher Pearse Cranch'ın "Corres- pondances" şiirinden. Ricoeur, Paul. On Translation, çevi- ren. Eileen Brennan, London: Routled- ge, 2006. * Chimborazo: Ekvador'da bir vol- kan. Zirvesi dünyanın en yüksek nokta- sıdır. (Evlenmeden önce bir kcz, (föoşanmadan önce iki kez ofcu^unf TULUHAN TEKELİOĞLU her şeye rağmen .^ V 1 Mutlu ve uzun soluklu bir evliliğin püf noktaları, Tuluhan Te/ce//oğ/u'nun renkli ve keyifli söyleşilerinde saklt. Siyasetçi, sinema sanatçısı, gazeteci, yazar, * sporcu, manken, işadamı, işkadını... ve eşleri. Tam 36 mutlu çift bu kitapta. Renkli fotoğraflarla 264 sayfa ı Ronan Bennett SON HAMLE Sen Petersburg, 1914. Bolşevik Devrimi öncesinde devrimci gruplarla çar taraftarlarının çatıştığı, çalkantılı bir dönem... Kent, büyük bir satranç turnuvasına ev sahipliği yapmakta. Kendi de amatör bir satranç oyuncusu olan psikanalist Dr. Spethmann, turnuvanın en önemli oyuncularından Rozental'i hastası olarak kabul etmesiyle birlikte kendini, devrimcilerin, çar sempatizanlarının ve gizli polis örgütü Ohranka'nın karıştığı büyük bir komplonun içinde bulur. Çeviren Suat Ertüzün Sayfa TURKUVAZ KİTAP C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1043 infoiyturkuvnzkitap.coni.tr I www.turkuvazkitnp.com.tr Bnrbaros Bulvarı No: 153 Knt: 8 Balmumcu - Beşiktnş / İstnnbul Tcl: 0212 354 30 00 I Faks: 0212 288 50 67 SAYFA 11