Catalog

kuduğum Kitaplar METtN CELÂL Çin, Frankfurt Kitap Fuarı'nın başını ağntacak U luslararası Frank- furt Kitap Fuarı, bu sene6L kez kapılarını dünya yayıncı- lanna açıyor. Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Ju- ergen Boos, basın top- lantısında, 13 salonda 101 ülkeden 7000 yayın- cının 400 bin yeni kitabı tanıtacaklarını söylüyor. Fuar sırasında Alman Ya- yıncılar Birliği'nin Barış Ödülü, Alman Kitap ödü- lü verilecek. Nobel Ede- biyat Ödülünün de aynı tarihlerde açıklanması bekleniyor. Fuarın Onur Konuğu Çin, sloganı da "Celenek ve yenilik". 2008 Frankfurt Kitap Fuar Onur Konuğu Türkiye Ulusal Yürütme Ko- mltesl Esbaşkanları Müge Cürsoy Sökmen ve Ümlt Yaşar cözum, onur konuğu piaketini çin Halk cumhurlyeti Basın Yayın Bakan Yardımcısı Li Dongdong e devrederken. Fuardan genel görünüm (aşağıda). Fuar sırasında yapılacak 2900 etkinlikten 450'si de Çin ile ilgili. Etkinliklerin yansı res- mi Onur Konuğu Organizasyon Komitesi tarafından diğerleri enstitüler, yayıncılar, demekler ve sivil toplum kuruluşlan tarafın- dan gerçekleştirilecek. Okumalar, tartışma- lar, sergiler, filmler, opera, dans ve kung fu gösterileri var programda. 2009 Onur Ko- nuğu Çin, Frankfurt Kitap Fuarı'na 50 ya- zar, 300 yayınevi ve yaklaşık 2.000 yayıncı, gazeteci ve sanatçı ile katılacak. Çin'in Frankfurt Kitap Fuan'nda Onur Konuğu olması eleştirilere neden oldu. Çin, insan haklan ve yayınlama özgürlüğü açı- sından sürekli eleştirilen bir ülke. özgürlük- çü anlayışlara tahammülü yok. Baskıcı bir anlayışı var. Geçtiğimiz aylarda Uygur Türklerinin yaşadıkları şiddet de bu tavrın son örneği olarak gösteriliyor. Çin'in muhalif yazarlara tahammülü ol- madığı, halen Çin'de birçok kitabın yasak olduğu, hapsedilmekten korkan ünlü ya- zarların birçoğunun yurtdışında yaşamak zorunda olduklan dile getirilen olgulardan. Çin'de devlet izni olmadan yayıncıhk yap- mak mümkün değil. Yayınevleri doğrudan ya da dolaylı yollar- dan devlete bağlı, yani bağımsız bir ya- yıncılıktan söz et- mek mümkün değil. Yayınlanacak tüm kitaplar devletin kontrolünden geçi- yor. Bu insan haklan ihlalleri, kitap yasak- lamalan söz konu- suyken Çin'in devlet düzeyinde temsilinin hem bu tavırları onaylamak olacağı hem de bu büyük ve önemli kültürün tam olarak temsil edile- meyeceği söyleniyor. Çin'in Onur Konuğu Organizasyon Komitesi'nin sadece 50 ya- zar davet etmiş olması da bunun kanıtı ola- rak gösteriliyor. Birçok dünya çapında ta- nınmış yazar fuar listesinde yer almıyor. Çin, muhalif, rejim karşıtı yazarları listeden çıkartınca geriye bu kadar yazar kalmış. Frankfurt Kitap Fuan Direktörü Juergen Boos, fuarda muhalif seslere de yer verile- ceğini, bunun en önemli kanıtının yapılacak etkinliklerin yansının resmi programı dışın- da gerçekleştirilecek olması olduğunu söy- lese de gelişmeler hiç de iç açıcı değil. Al- man yayınevleri tarafından davet edilen muhalif Çinli yazarlara Almanya'nın vize vermediği, fuar yönetiminin Çinlilerin istek- lerine boyun eğdiğini ve muhalif yazarlara fuar programında yer vermediği yaygın söylentilerden. ÇİN SANSÜRDE KARARLI Çinliler kesinlikle muhalif bir ses duymak istemiyor. Frankfurt Kitap Fuarı öncesi ge- leneksel olarak düzenlenen sempozyumun bu yılki konusu Çin'di. Çin, Frankfurt'ta 12 Eylül günü düzenlenen "Çin ve Dünya" adlı sempozyuma muhalif yazarlann katıhmını engelledi. Fuar yönetimince sempozyuma çağnlan muhalif yazar Bei Ling ve araştır- macı gazeteci Dai Oing'in daveti Çinlilerin baskısı ile iptal edildi. Yazarlar sempozyu- ma resmi düzeyde değil de sade vatandaş olarak katıldı. Iki yazann toplantıda söz al- ması üzerine Çin heyetinin bir kısmı salonu terketti. Bei Ling, fuar yönetimini baskılara boyun eğerek kendi ilke ve gelenekleriyle çelişmekle suçladı. "Bu fuar için iyi bir baş- langıç değil. Düşünce özgürlüğünü destek- leme kapsamında fuar yönetiminin muhalif yazarlara verdiği düşüncelerini açıklama fır- satı geleneğini koruması ve sürdürmesi la- zım. Bu yıl Çin'i konuk etmeye kalkıştılarsa tüm bu sorunlarla yüzleşebilmeleri gerekir- di. Ifade özgürlüğü gibi bazı kurallardan vazgeçmemeleri gerekirdi" dedi. Fuann yö- neticisi Juergen Boos bu iki yazarın davetli listesinden çıkanldığını doğrularken Çin hü- kümetinden baskı iddialarını şu söz- lerle yalanladı. "Bu etkinliğe Çin'in kurumsal katılımı ancak bu şartlar altında sağlanabilirdi. Çok zor şart- lar altında ve uzun tartışmalardan sonra etkinliği iptal etmemek için böyle bir karar aldık. Ifade özgürlü- ğünün temsilcisi Frankfurt Kitap Fuan hiç kimsenin kendisine baskı yapmasına izin vermez." Çin'in en üst düzeydeki sansür kurumu, Çin Haberleşme ve Yayın- cılık Bakanlığı Yardımcısı Wu Shu- kin açık ve net konuşmuş: "Rejim muhalifleri tarafından yazılan ve Çin'de yasak olan kitaplar ile tehli- keli mesajlar veren kitaplarla ilgili olarak açıkça şunu söyleyebilirim: Çin'in istikrarını bozmaya çalışan ki- taplara kesinlikle izin verilmeyecek, onlar bizim fuardaki stantlanmızda kesinlikle yer almayacaktır." (Al- manya'nın Sesi Radyosu'dan) TÜRKİYENİN KATILIMI Frankfurt Kitap Fuarı'nın "Facts & Figu- res" adlı broşüründen öğrendiğimize göre geçen yıl Frankfurt Kitap Fuan'nda Onur Konuğu olan Türkiye fuara birçok rekorlar kırdırmış. Türkiye'nin Onur Konuğu projesi kapsamında Türkiye'den 350 yazar ve 165 yayınevi fuarda konuk olmuş. Fuarda ve Al- manya'da 300 edebi etkinlik, 40 kültürel et- kinlik (sergiler ve sanatsal programlar), 150 tartışma toplantısı, bilimsel konferanslar ve okumalar gerçekleştirilmişti. Fuar 299.112 ziyaretçi ile rekor kırmış, Türkiye hakkında 4000'den fazla haber yayımlanmış. Frank- furt'ta Onur Konuğu olmamızın hem ülke- mizin imajı hem de turizm açısından olumlu meyvelerini verdiği bir gerçek. Ama Onur Konuğu projesinin esas amacı kültürel ve edebi eserlerimizin yabancı dillerde yayım- lanmasıdır. Bu da tek bir fuara katılmakla, bir yıllık çaba ile başarılacak bir şey değil. Geçen yıl Frankfurt'ta çok önemli adımlar atıldı ama bu projeden verim alınabilmesi için devamının da gelmesi gerekiyordu. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay yayıncılık sektörünün bu çağrısını karşılıksız bırakmadı. Türk Edebiyatının Dışa Açılması projesinin geçen yılki etkiyi sürdürecek bir yoğunlukta sürdürülmesi ve yine yayıncılık sektörünün temsilcileri ile birlikte gerçek- leştirilmesi kararını verdi. Kültür ve Turizm Bakanlığf nın koordinasyonunda Türkiye Yayıncılar Birliği, Basın Yayın Birliği, Türki- ye Yazarlar Sendikası ve Türkiye Yazarlar Birliği temsilcilerinin yer aldığı bir Ulusal Organizasyon Komitesi kuruldu. Frankfurt Kitap Fuan'nda Türkiye ulusal standı bu yıl Hol5.1'de 350m2veçocuk kitapları bölümünde 50 m2 olmak üzere toplam 400 m2 lik bir alanda onur konuğu ülke çalışmalannın bir devamı olacak bir ta- sarım ve etkinliklerle yer alacak. Bu yılki ka- tılıma İTO ve Istanbul Büyükşehir Belediye- si Kültür AŞ de destek veriyorlar. Türkiye ulusal standında 34, çocuk ki- taplan yayıncıları bölümünde de 6 olmak üzere toplam 40 yayıncımız, yayınlarını ta- nıtacak ve telif hakları alışverişinde buluna- caklar. Yine bu yıl, sekiz Telif Haklan Ajansı Türk yazarlarına, yayıncılarına ve çevirmen- lerine yeni dış bağlantılar kuracak ve dışa açılmanın en büyük ayağını oluşturan TE- DA projesine katkı sağlayacaklar. Fuar ala- nında paneller, okuma etkinlikleri ile kültü- rel ve sektörel tanıtım faaliyetlerinden olu- şan 20 etkinlik gerçekleştirilecek. llber Or- taylı, Gül Irepoğlu, Ayşe Kulin, Mario Levi, Esmahan Aykol, Oya Baydar, Gülten Dayı- oğlu, Melike Günyüz, Nazan Bekiroğlu, Se- lahattin Yusuf, Iskender Pala, Beşir Ayva- zoğlu, Mevlana Idris Zengin, Aytül Akal, Sadık Yalsızuçanlar, Sibel Eraslan, Jaklin Çelik ve Şebnem Işigüzel etkinliklere katı- lacak yazarlardan. Ingilizce bir yazarlar, bir de yayıncılar kataloğu hazırlanıp bastı- nldı. Yazarlanmız ve yayıncılarımız hakkın- da bilgileri içeren booksfromturkey.com adlı site de proje kapsamında yayına baş- layacak. • SAYFA 12 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 0 2 5