Katalog

Hazırlayanlar: Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Mavisel Yener, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. ÇOCUKGENÇLİK OKUMA Kim korkar korkulardan? “Kitaplardan ağzı yanan masalları üfleyerek dinler…” Ë Mavisel YENER rtalık “fastfood” çeviri kitaplarla dolup taştı. Birbirinin yerine geçebilen basmakalıp düşünceleri olan, seri halinde üretilmiş, kurgudan yana pek zavallı, sadece kafamızı dolduran, kandıran, sağlıksız, sindirilemeyen kitaplar bunlar. Sanatsal yaratım disiplinlerinden uzak bu metinleri niçin Türkçeye çevirdiklerini, niçin bastıklarını merak ediyorum doğrusu. Bu da kirliliğin bir başka türü olsa gerek… Bu konuda dertleşmeyi bir yana bırakıp, iki güzel kitaptan söz edeyim. Elime iyi çeviri kitaplar geçince okurlarla hemen paylaşıyorum. Karanlıktan Korkan Baykuş ve Evine Dönmek İsteyen Kedi eğlenceli, özgün öyküler. Türkçe çevirisinin özenle yapılmış olması kolayca okunurluğunu sağlıyor. Karanlıktan Korkan Baykuş ve Evine Dönmek İsteyen Kedi, çocuk okurların öyküye susamışlığını giderecek iki kitap. İkisini de, yapıtları zevkle okunan çocuk kitapları yazarı Jill Tomlinson yazmış. Yedi kitaplık serinin ilk ikisinin karakalem resimlerini Paul Howard başarıyla yapmış. Karanlıktan Korkan Baykuş’ta Şlop ile tanışıyoruz. Şlop şişko ve tüylü, peçeli bir baykuş yavrusu. Kocaman yusyuvarlak gözleri var. Her yönden kusursuz, ama onun bir sorunu var, karanlıktan korkuyor. Bu nedenle gündüz kuşu olarak yaşamaya karar veriyor. Annesi onun bu sorununu nasıl çözüyor dersiniz? Öğütler vererek mi? Elbette değil; kim dinler ki öğütleri… Şlop’un yaşadığı eğlenceli maceraları okurken, onun karanlığı keşfetmesine de tanık oluyoruz. Karanlığın aslında ne denli büyüleyici ve güzel olduğunu fark ediyor Şlop. “Bilmediğimiz şeylerden korkarız,” fikrinden hareketle Şlop “korkma bilgilen!” savsözü doğrultusunda hareket etmeye başlıyor ve korkularını alt etmeyi başarıyor. Şlop, gerçek bir gece kuşu olabilmeyi başarıyor. Yazar, sadece “korma bilgilen!” demek ve dayatmalar yapmak yerine, okurlar kendi süzgeçlerinden geçirebildiklerini yakalasınlar istiyor. Çocuklar öğüt vermeyi hiç sevmeyen bu kitapla baş başa kalmaktan büyük zevk alacaklar. Suzi, Evine Dönmek İsteyen Kedi adlı uzun öykünün kahramanı. Suzi küçük bir tekir kedi. Fransa’da yaşamayı, kelebeklerin peşinde koşmayı, diğer kedilerin tersine, kuyruğundan kafasına doğru okşanmayı pek seviyor. Suzi’nin sevmediği tek şey var: Kaybolmak. Suzi deniz kenarında küçük bir kasabada bir balıkçı ve dört oğluyla yaşıyor. Bütün kediler gibi Suzi de çok meraklı ve araştırmacı. Bir gün kelebek kovalarken, yanlışlıkla kocaman bir balona binip içinde uyuyakalınca olanlar oluyor. Uyandığında, gökyüzünde süzülen kocaman bir balonda olduğunu anlayan Suzi, yeryüzündeki konumunu bile bilemediği İngiltere’ye gittiğini öğreniyor. “Hafif bir çarpma ve sarsıntıyla İngiltere’ye indiler. Suzi son anlarda gözlerini sıkıca kapadığı için karaya vardıklarını fark etmemişti. Balondan dışarı O atlayıp koşmaya başladı. Karnı çok acıktığı için, burnuna gelen balık kokusuna doğru koştu. Koku denizden geliyordu ama ne balık vardı ne de balıkçı tekneleri…”(s,16) Fransa’ya, evine, nasıl dönecek minik Suzi? Bu hiç de kolay değil, uçsuz bucaksız denizi aşmak için nasıl bir plan yapmalı? Suzi’nin bundan sonraki maceraları çok eğlenceli, eğlenceli olduğu kadar da düşündürücü. Minik hayvan öyküleri okul öncesi dönemdeki çocukların çok ilgisini çeker. Büyük puntolarla yazılmış, Paul Howard’ın olağanüstü karakalem çizimleriyle resimlenmiş bu eğlenceli hikâyeyi, anasınıfı dönemindeki çocuklar da annebabalarından (ablalarından, ağabeylerinden) severek dinleyebilirler. Karanlıktan Korkan Baykuş ve Evine Dönmek İsteyen Kedi’yi çocuklarına okuyacak yetişkinler onların kocaman açılacak gözlerine, şaşkın yüzlerine, doğacak bin bir soruya şimdiden hazırlıklı olsunlar. Hayvan kahramanlar aracılığı ile insanoğlunun korku ve kaygılarına vurgu yapan bu iki öykü, sanat estetiğini işlevsel kılmanın iyi birer örneği. “Kim korkar korkulardan?” diyebilmek kolay mı? Bir baykuştan ya da bir kediden yola çıkarak insani değerler üzerinde kafa yormak “çocuk” dillerinin en doğalı belki de… Çocukların 100 Temel Eser cenderesinden kurtuldukları şu güzel tatil günlerinde, yetişkinler unutmasınlar: “Kitaplardan ağzı yanan masalları üfleyerek dinler…” Bırakalım düşler dünyasının kapısını aralasın çocuklarımız, “özet” çıkarmadan, kitaplardan “sınav” olmadan, tümcelerdeki yüklemin “altını çizmeden”, kahramanların “liste”sini çıkarmadan… kitaplardan dilleri yanmadan, gönüllerince okusunlar; yalnızca okusunlar… sonsuzca sevinç duyumsasınlar.? *Evine Dönmek İsteyen Kedi, Jill Tomlinson, resimleyen: Paul Howard, İngilizceden çeviren: Gökçe Ateş Aytuğ, Hayy Kitap, 85s, 2009, 7+ *Karanlıktan Korkan Baykuş, Jill Tomlinson, resimleyen: Paul Howard, İngilizceden çeviren: Gökçe Ateş Aytuğ, Hayy Kitap, 85s, 2009, 7+ www.maviselyener.com CUMHURİYET KİTAP SAYI 1011 SAYFA 24