Katalog

Hazırlayanlar: Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Mavisel Yener, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. ÇOCUKGENÇLİK O K U M A ! Zaman Dedektifleri Eski Mısır’da geçen heyecanlı bir serüven Ë Mavisel YENER etişkin” için yazılmış polisiye romanlarda çözümsüzlük, kin birikimi, sevgisizlik, öç, başkaldırı, kıyım, zaman zaman derinlere itilmiş sınıfsallık, psikolojik rahatsızlıklar, birçoğunda cinsellik söz konusudur. Ancak bu tarifler “çocuk için polisiye”yi açıklamaya yetmez. Çocuklara polisiye yazarken “cinayet”, “ölüm” ve “kan” sözcüklerini kullanmadan, vahşet görüntüleri oluşturmadan ve şiddeti olumlamadan okurda heyecan ve gerilim yaratabilecek bir kurgu yapmak gerekir ki, bu da kolay değildir. Zaman Dedektifleri dizisi çocuk okuru heyecanlandırmayı başarırken şiddet öğelerinden nasıl kaçınılabileceğinin iyi bir örneğini de vermiş oluyor. Kitabın kurgusunda, kanıtlar toplamayı seven, meraklı, araştırmacı, iz süren üç çocukla tanışıyoruz: Güneş, Maya ve Ateş. Güneş için en heyecan verici yer, manastırın gizemli kütüphanesidir. Güneş’in dedesi Kontar, manastırın kütüphanecisidir. Dede ölümünden sonra, kitap krallığının bir anahtarının sevgili torunu Güneş’te kalması için gerekeni yapmıştır. Kontar Dede, Güneş’in istediği zaman “Y kütüphaneye girebilmesinin nasıl bir ayrıcalık olduğunu anlayacağının ve bu olanağın değerini bileceğinin farkındadır. Böylece, Güneş’le arkadaşları ev ödevlerini yapabilecek, en sevdikleri ders olan tarih konulu sunumlarda yararlanabilecekleri her türlü bilgi ve belgeye kolayca ulaşabileceklerdir. Güneş, Maya ve Ateş’le birlikte oraya gider. Amaçları, tarih ödevleri hakkında araştırma yapmaktır. SIRLARLA DOLU KÜTÜPHANE Sırlarla dolu görünen tarihi kütüphane, üç katlıdır. Mekân, çok sayıda salon, oda, koridor ve sürekli gıcırdayan pek çok merdivenden oluşur. Duvarlardaki ahşap raflar, konularına ve yazarlarına göre özenle düzenlenmiş binlerce kitapla doludur. Kütüphanenin herkese açık bölümünün adı, Sirius Halk Kütüphanesi’dir. Ne var ki, kitap kurdu Güneş, kütüphanenin eski bölümünü çok daha ilgi çekici bulmaktadır. Bu bölümde uygun oda sıcaklığında tutulan cam vitrinler içinde, kapakları altın işlemeli kıymetli kitaplar, tarihi haritalar, eski dillerde yazılmış rulo halinde belgeler, olağanüstü güzel ve eski parçalar sergilenmektedir. Manastırda yüzyıllardan beri kitap toplanmış, bunların tümü arşivlenmiştir. Güneş, dedesinin ona söylediği büyük sırrı arkadaşlarıyla paylaşmaya karar verir, “Bu kütüphanede gizemli bir oda var,” diye fısıldar. Bu gizemli oda bir zaman tünelidir. Oradan geçmişe yolculuk yapılabilir. Kontar Dedesi, Güneş’e bu sırrı kütüphanenin anahtarıyla birlikte vermiştir. Gitmek istenilen yere düşünsel olarak yoğunlaşmak, oraya varmak için yeterlidir. Geri gelmek için de, gidilen yeri unutmamak gerekir. Üç kafadar, bu tünelin yardımıyla, Mısır’ın Teb kentinde Hatşepsut’un sarayının yakınlarında bulurlar kendilerini. Tarih dersinde öğretmenlerinin anlattığı yerler, gezip dolaştıkları yerler olmuştur. Bir kediyi, onu öldürmek üzere olan bir adamdan kurtarırlar. Ancak, onu çalmakla suçlandıklarında, kedinin Firavun’un kutsal kedisi Kija olduğunu öğrenirler. Hatşepsut onların hayatını bağışlar ve sarayın mutfağında çalışmalarını emreder. Bu görevleri sırasında, çok ilginç gelişmeler olur. Biri Hatşepsut’u zehirlemek istemiştir. Tamamen erkek işi olarak nitelenen firavunluk makamının, bir kadın tarafından ele geçirilmiş olması bu saldırıların nedenidir. Ona suikast yapanları bulmak için gözlerini dört açarlar. Ziyafet salonlarına yemek taşıyıp, servis yaparken konukları kontrol edip ipuçlarını birleştirirler. Heyecanın dorukta olduğu bu serüven, Eski Mısır’da sırlarla dolu bir yolculuğa çağırıyor bizi. Üç arkadaş kraliçeyi kurtarabilecek mi, onlarla birlikte yirmi birinci yüzyıla gelmek isteyen kedi Kija’ya ne olacak? SUİKAST PLANI... Zaman tünelinden geri gelmeleri hiç de kolay olmayacak mı? Bunların yanıtlarını kitabın sayfalarında buluyoruz. Bütün bu macera tarih dersinde başarılı bir sunum yapabilmek için yaşanmıştı değil mi? Sunum nasıl geçti dersiniz? İşte kitaptan tadımlık bir bölüm: “Şimdi de Maya, Güneş ve Ateş sınıfın önünde durmuş, Hatşepsut’u, “tarihin ilk ünlü kadınını” konu alan dönem ödevlerini sunuyorlardı. Her biri ödevin bir bölümünü anlattı. Ateş konuyu destekleyen bazı haritalar hazırlamıştı. Projeksiyon aletiyle duvara yansıttığı haritalar ve şemalar kanalıyla konuyu ana hatlarıyla ortaya koymuş, o dönemde kullanılan bazı kavram ve terimleri açıklamıştı. Dönem ödevleri, çoğu zaman bazı öğrencilerin uyuklamaları için iyi bir olanak olurdu ama bu kez sunumda kimse uyumadı. Aksine, sınıftakileri çoğu, sunumu büyük ilgiyle izlemişti. Sınıf, özellikle Güneş’in güzel firavunun düşmanları tarafından hazırlanan suikast planından söz ettiği kısımları büyük bir dikkatle dinlemişti. Ayrıca Ateş’in eski Mısır’da devlet adamlarının mezarlarının içinin nasıl düzenlendiğini anlattığı bölüm, büyük ilgi çekmişti. Maya da zamanın modasından, kadınların nasıl makyaj yaptıklarından ve özel davetlerde saçlara takılan parfümlü balmumu parçalarından söz ederek sunumdaki gerilimi yumuşatmıştı. Öğretmenleri Tebelmann, sunum boyunca çocukları şaşkın gözlerle izlemiş, beğeni dolu bir ifadeyle sık sık gözlüğünü eline alıp camlarını temizlemişti. Sunum sona erip, sınıf üç arkadaşı coşkuyla alkışladığında ‘Harika bir sunum oldu, kutlarım sizi. Olayları sanki eski Mısır’da bulunmuş gibi anlattınız, çok beğendim,’ dedi. Çocuklar birbirlerine bakıp gülümsemekten kendilerini alamadılar.” (s,156) Kitabın sonundaki “Hatşepsut Kimdir?” ve “Eski Mısır Sözcük Hazinesi” bölümleri meraklı okurların ilgisini çekecek. Almanca aslından Türkçeleştiren Saadet Tomak’ın başarılı çevirisi, akıcı dili kitabın zevkle okunmasını kolaylaştırıyor. İpuçlarını Zaman Dedektifleri’yle birlikte toplamak, onlarla birlikte akıl yürütmek, eski Mısır’a kaçamak bir yolculuk yapmak ve tatilde harika kitaplar okumak isteyen çocuklar için iyi bir seçim! ? *Zaman Dedektifleri 1 Ölüler Kenti’nde Komplo/ Fabian Lenk/ Türkçeleştiren: Saadet Tomak/ Resimleyen: Almud Künert/ Beyaz Balina Yayınları/ 164s./ 2009/ 8+ www.maviselyener.com SAYFA 24 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1013