Katalog

YUNUS NADİ ÖDÜLLERİ 1 9 8 9 1 9 9 0 Y A Y I M L A N M 1 Ş rak vermeyi uygun görmüştü. Bunda, kendisinin bir maliye ve iktisat tarihçisi olmamasının rolü olduğu kadar, ancak yetkin olduğu alanlarda yorum yapma gereği gibi bilimsel dürüstlüğünün büyük payı vardır. Bulduğu ve bize kazandırdığı belgeler esasen, aydınlık kafalar için fazla yorumu da gerekli kılmamaktadır. Kendisi, bu belgeleri sunmayı rastlantıların ona yüklediği; bunların yorumunun ise gelecek kuşakların maliye tarihçilerinin görevi olduğu düşüncesindeydi. Eseri incelediğiniz zaman, 1865 yılından 1889 yılına kadar uzayan dönemde, her anlaşmanın bir öncesinden daha ağırlaşan şartlar içerdiğini, faizin oranının siirekli arttığını, buna paralel, Osmanlı Bankası ve diğer aracı kurumların aldıkları komisyon bedelinin de %2'lerden %15'e vardığını, hatta, ayrıca aylık %1 komisyon alındığını görmekteyiz. Alınan borçlar ödenemeyince faize yeni faizler eklenmiş, borçları ödeyebilmek için, durmadan yeni borç kaynakları bulmak zorunda kahnmıştır. Osmanlı Bankası'na Hazine hesabı tutma yetkisi verilmiş, giderek vilayetlerin çeşitli vergileri borçlara karşıhk kefalet gösterilmiş, aracı olan Osmanlı Bankası'na bu vergileri toplama, hesapların doğru tutulup tutulmadığını kontrol, vergiye konu olan tuzla, tütün ve tahıl ambarlarını yerinde kontrol hakkı bahşedilmiştir. Herhalde, bugün insanın en ağırına gitmesi gereken de bu hesapların doğnıluğunu kontrol için hafiye tutulması hususu ve bunların masraflarının da Osmanlı tarafınca verileceği hakkındaki maddedir. Borca karşılık, örne|in tuzlalara el konulabileceği gibi borçlara karşılık tüm ımparatorluk gelirleri emanete de alınabilmektedir. Ayrıca İstanbul ve gümrük kasaları hesapları sürekli kontrol edilmekte ve gelirlerine elkonulabilecek durumda olunmaktadır. Damga vergileri, her türlü harç vs. Osmanlı tarafına ait olduğu gibi örneğin vilayetlerden toplanan verginin getirilme masrafı bile Osmanlı tarafından ödenmektedir. Devlete borç veren ımparatorluk mensubu bankerlere de (ki Zarifi ve Tubini aileleri en ünlüleridir) iltizam (vergi toplama) hakkı verildiğini öğreniyoruz. Bir diğer ilginç husus da verilen borcun sterlinOsmanlı Lırası orantısının borç verenlerce istenildiği gibi düzenlenmesidir. Dolayısıyla verilen gerçek borç, olayı daha işin başında bizim aleyhimize çevirmektedir. Sonuçta, kitap, yorum yapmamakla birlikte, belgeler her şeyi açıklamakta ve oldukça karanlık bir tablo çizmektedir. D S O S Y A L B İ L İ M L E R lendiği Osmanlı nümisnıatiği konusu, onu amatörce girdiği bu dalda, mühendisçe metotlu çalışmasıyla, önce ülke daha sonra da dünyaca tanınan bir uzman numismat durumuna getirdi. Ölçer, 1980 yıhnda, Kültür Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü'ne getirildi. Çcvresine topladığı ekibi ile birlikte, 1970 yılında başkanı olduğu Türk Nümismatik Derneği'ni işler vc yaşar bir kuruluş durumuna getiren, Türkiye'de madeni para, madalya ve madalyonlar ile diğer nümismatik nesnelerin koleksiyonculuğunu yaygınlaştıran Cüneyt Ölçer, uluslararası sempozyum ve kongrelerde sunduğu bildiriler, dernek bülteni ile Tarih ve Toplum dergisinde yayımlanan sayısız makale ve dizi makalesinin yanı sıra birçok kitap da bıraktı. Başta British Museum, Paris Milli Kütüphanesi, Leningrad, Berlin ve Amerika müzeleri olmak üzere pek Çok müzenin tasnif için ülkelerine davet ettiği Cüneyt Ölçer, İngiliz Kraliyet Nümismatik Derneği, Fransız ve Amerikan Nümismatik derneklerinin üyesi ve Macar ve Rumen Nümismatik Derneği'nin de onursal üyesi idi. 1985'te, Uluslararası Nümismatik Derneği'nce üstün araştırma ve sınıflandırma çalışmaları nedeniyle ödüllcndirilmişti. 31.1.1990 tarihinde 3 yıl önce yakalandığı hastalıktan kurtulamayarak vefat eden Cüneyt Ölçer bütün Osmanlı paralarını içeren bir dizi yayını daha planlamakta idi. Makale ve bildiriler dışında, kitap olarak yaptığı başlıca yayınlar şunlardır: Son Altı Osmanlı Padişahı Zamanında Istanbul'da Basılan Gümüş Paralar (1966), Yıldınm Bayezid'in Oğullarına Ait Akçe ve Mangırlar (1968), Sultan Mahmud II Zamanında Darp Edilen Osmanlı Madeni Paraları (1970). P O R T R E C Ü N E Y T Ö L Ç E R Cüneyt ölçer, 1925 yılında doğdu. İlk ve ortaokulu Ankara Maarif Koleji, liseyi ise Ankara Atatürk Lisesi'nde okudu. 1942'de girdiği İstanbul Teknik Üniversitesi'nden 1948'de Yük. İnş. Müh. olarak mezun oldu. Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan sınıf arkadaşlarıydı. Mezuniyet sonrasında Karayolları Genel Müdürlüğü'nde görev alarak dokuz yıl çalıştı ve mesleki konularda staj yapmak için ABD'ye gönderildi ve ABD'nin çeşitli eyaletlerinde çalıştı. Ancak Cüneyt Ölçer'in dünya ölçihünde tanınması, aslında bir hayli önemli görevler üstlendiği inşaat mühendisliği mesleğinde olmamıştır. Karayofiarı Genel Müdürlüğü'ndekı görevi sırasında yakından görmek ve tanımak fırsatını bulduğu Türkiye'nin zengin tarihi gecmişi, onu daha uzun yıllar önce mcslcğinin dışındaki alanlarda da çalışmalara itti. 1963 yılında ise Bursa Kapahçarşı'da dolaşırken tesadüfen görüp aldığı bir Yıldırım Bayezid akçesi onda Osmanlı paraları merak ve aşkını doğurdu ve giderek yaşamının odak noktası haline dönüştü. O yıldan beri durup dinlenmeden ilgi İkincilik ödülü Üçüncülük ödülü AFA Yayınları 224 S./8.000 TL CKK Ko.d No: 011.089 Prof. Dr. Zafer Üskül, 1944 yıhnda Silifke'de doğdu. İlk ve ortaokulu Silifke'de, liseyi Adana'da okudu. Lisans öğrenimini Ankara Ünrv'ersitesi Siyasal Bilgiler Faküllesi'nde, doktora öğreniınini Grenoble (Fransa) Üniversitesi tiukuk Fakültesi'nde tamamladı. 1972 yıhnda Eskişehir İktisadi ve Ticari Ilimler Akademisi'nde asistan olarak göreve başlayan Üskül, 1974 yıhnda doçent, 1979 yıhnda profesör oldu. Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Kooperatifçilik, Kamu Yönetimi alanlarında kitap ve makaleleri yayımlandı. Prof. Dr. Zafer Üskül evli ve iki çocuk babasıdır. Prof.Dr. Zafer Üskül Orhan Koloğlu tlk Gazete tlk Polemik (Vekayi Mısriye'nin Öyküsü ve Takvimi Vekayi ile I'artışması) / Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayımları / 148 s. Orhan Koloğlu 1929 yılında doğdu. 19471964 yılları arasında muhabir ve yazı işleri müdürü olarak görev yaptı. 19641971 yılları arasında basın ataşeliği görevinde bulundu. Koloğlu 19721980 yıllan arasında ise gazeteci, CHP Dış İlişkiler Danışmanı ve Basın Yayın Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu. 1981 yılından sonra yurtiçi ve yurtdışındaki üniversitelerde öğretim üyeliği yaptı. Koloğlu'nun yayımlanmış 18 kitabı bulunuyor. CUMHURİYET KİTAP SAYI 20 S A Y F A 2 8