Katalog

Kültür Servisi - Gazetemizin 58 yõl- lõk müzik yazarõ, Türk klasik ve po- püler müziğinin duayen ismi, besteci Selmi Andak (89) ağõr ilerleyen par- kinson hastalõğõ nedeniyle uzun süre- dir tedavi gördüğü Balat Musevi Has- tanesi’nde dün öğlen saatlerinde hayata gözlerini yumdu. Zatürree nedeniyle durumu ağõrlaşan Andak, bir haftadõr yoğun bakõm servisinde tedavi görü- yordu. Selmi Andak’õn cenazesi yarõn Teşvikiye Camisi’nde kõlõnacak öğle namazõnõn ardõndan Zincirlikuyu Me- zarlõğõ’na defnedilecek. 800’ü aşkõn beste, 50 yõldan fazla ya- zõ hayatõyla müziğe ve yazarlõğa adan- mõş yaşamõnda hastane yatağõnda bi- le kafasõnda notalarla uğraşan, beste ya- pan, müzikle yaşayan Selmi Andak, 1921’de İzmir’de doğdu. Galatasa- ray Lisesi, İstanbul Hukuk Fakültesi öğrenimi ile birlikte, İstanbul Beledi- ye Konservatuvarõ’nda müzik eğitimini tamamladõktan sonra, Paris’te “Ecole Normali de Musique”de (Yüksek Müzik Okulu) kompozisyon (beste) bölümünde ihtisas yaptõ. Müzik alanõndaki çalõşmalarõnõn ya- nõ sõra, uzun yõllar gazetecilik mesle- ğinde sanat ve müzik eleştirmeni ola- rak görev yaptõ. Cumhuriyet gazete- sindeki müzik eleştirilerini “Sanata Bakış” adlõ köşesinde rahatsõzlõğõ dö- nemine kadar kesintisiz sürdürdü. Bu yõl 70. sanat yõlõnõ yeni bestelerle kutlamak isteyen Andak için 2000 yõlõnda çõkan “Bir Sevgi Yeter - Sel- mi Andak” adlõ CD, 60. sanat yõlõna adanmõştõ. Andak’õn ayrõca 2003 yõlõnda bes- telerinden oluşan saygõ albümü “Ulus- lararası Ödüllü Selmi Andak Şar- kıları”, 1975 - 1995 yõllarõ arasõnda Eurovision Şarkõ Yarõşmasõ Türkiye fi- nalleri için hazõrlamõş olduğu beste- lerden oluşan “Eurovision Şarkı Ya- rışması Türkiye Finallerinde Selmi Andak Besteleri” albümü bulunu- yor. Andak’õn kõsa süre önce de “Bal gibi Olur” ve “O Şarkıyı Henüz Yaz- madım” adlõ iki karma CD’si Ossi Müzik tarafõndan sevenleriyle buluş- turulmuştu. Türk pop müziği dünyasõnda Onno Tunç’tan Nükhet Duru’ya, Semiha Yankı’dan Nilüfer’e, Ajda Pek- kan’dan MFÖ’ye pek çok sanatçõ onun bestelerini seslendirdi: Zeki Müren “Kandil” şarkõsõyla, Sezen Aksu “Ben Her Bahar Âşık Olu- rum”, Neco “O Şarkıyı Henüz Yaz- madım”, Yeliz “Hayalimdeki Adam”, Zerrin Özer “Unutamadı- ğım”, Asu Maralman “Bal Gibi Olur”la... Selmi Andak’õn çalõşmalarõ ara- sõnda “Uyuyan Güzel” müzikalinin, Müşfik Kenter’in oynadõğõ ünlü tek kişilik oyun “Bir Garip Orhan Ve- li”nin, Haldun Taner’in “Bu Şehr- i İstanbul ki” oyununun, Mehmet Ali Birand’õn “Galatasaray Belgese- li”nin, Kültür Bakanlõğõ’nõn ha- zõrlattõğõ “İpek Yolu” belgese- linin müzikleri de bulunuyor. Basõn Şeref Kartõ sahibi olan Sel- mi Andak, Türkiye’yi uluslar- arasõ müzik yarõşmalarõnda bir- çok defa hem besteci, hem de jü- ri üyesi olarak temsil etti, 1975 yõlõndan itibaren de TRT Euro- vision finallerine katõldõ. Gala- tasaray Spor Kulübü’nün de Divan Kurulu üyesi olan An- dak, kulübün 75. kuruluş yõl- dönümü anõsõna Galatasaray Marşõ’nõ da bestelemişti. ‘Ömrünü sanata adadı’ BAŞBAKAN RECEP TAYYİP ERDOĞAN: “Değerli bestekâr ve müzik yazarõ Selmi An- dak’õn vefatõnõ teessürle öğrenmiş bulunuyorum. ‘Devlet Sanatçõsõ’ unvanõnõ taşõyan Andak, müzik alanõndaki çalõşmalarõnõn yanõ sõra uzun yõllar eleştiri yazõlarõyla da sanat ve müzik dünyamõzõn gelişmesine önemli katkõlarda bulunmuştur. Öm- rünü sanata adayan, Uluslararasõ İstanbul Şarkõla- rõ Yarõşmasõ’nda Yaşam Boyu Sanat Ödülü’nü alan, geride yüzlerce unutulmaz beste bõrakan Selmi An- dak’õ her zaman saygõyla ve takdirle hatõrlayacağõz. ‘Değerli bir sanatçıydı’ KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI ERTUĞ- RUL GÜNAY: Yaşamõnõn her anõnõ müziğe ada- yan, besteci kimliği ile Türkiye’yi uluslararasõ alan- da temsil ederek, ödüller kazanan Selmi Andak, ül- kemizin kültürel tanõtõmõna önemli katkõlar sağlamõş değerli bir sanatçõydõ. Müzik alanõndaki çalõşma- larõnõn yanõ sõra, sanat ve müzik eleştirileri ile bu alanlara õşõk tutan Andak, dillerden düşmeyen bes- teleri ile gönüllerde yaşamaya devam edecektir. ‘Yeni nesillere ufuk açtı’ DSP GENEL BAŞKANI MASUM TÜR- KER: Yeni nesillere ufuk açan, kendini sanata adadõğõnõ da eserleriyle ispatlayan Andak, ülke- mizin dõşarõda temsili açõsõndan da çok önemli me- safeler almamõzõ sağlamõştõr. Andak artõk eserle- riyle yaşayacak ve yeni nesiller Andak’õn açtõğõ kulvarda, onu hissederek yürüyeceklerdir. ‘Şarkılar öksüz kaldı’ BASIN YAYIN GENEL MÜDÜRÜ MEH- MET ATALAY: Cumhuriyet gazetesinin 58 yõl- lõk müzik yazarõ ve ünlü besteci Selmi Andak’õ kay- betmenin üzüntüsü içerisindeyiz. Andak’õn ara- mõzdan ayrõlõşõ ile birlikte şarkõlar da öksüz kaldõ. ‘45 yıllık dostum’ TİMUR SELÇUK: Kõrk beş yõllõk dostum, çok sevdiğim, hem müzisyen hem de insan ola- rak değer verdiğim bir kişi. Güzel insanlar gittik- ten sonra konuşmak boştur. Mekânõ cennet olsun. ‘Yazılarından çok şey öğrendim’ YILDIZ KENTER: Cumhuriyete sadakatle bağlõ bir sanatçõ ve eleştirmendi. Sanatõn her türlüsüyle yakõndan il- gilenirdi. Yõllarõnõ, sanatõnõ paylaşmak amacõyla Cumhuri- yet gazetesinde devamlõ çabala- yan bir sanat âşõ- ğõydõ. Zaman za- man hepimizin yüreğini titretmiş bir eleştirmendi ama onun yazõlarõn- dan şahsen çok şey öğ- rendim. Sanata bu kadar bağlõ olduğu için onun anõsõ önünde hep saygõyla eğileceğim. Ona hep müteşekkir kalacağõm. Cumhuri- yet’in ve tüm okurlarõnõn başõ sağ olsun. ‘Okuruna çok emek verdi’ MÜJDAT GEZEN: Selmi Ağabey’i ben çok uzun yõllardõr, Cumhuriyet gazetesindeki tiyatro ya- zõlarõ zamanõndan tanõrõm. Cumhuriyet okuruna çok emek vermiştir. Çok güzel bir insandõ. Hem müzik, hem ba- sõn, hem eğitim camiasõna başsağlõğõ diliyorum. ‘Müzik en büyük aşkıydı’ ATİLLA ÖZDEMİ- ROĞLU: Selmi Ağabey kültürlü, çağdaş, aydõn, sevecen, tam bir İstanbul beyefendisiydi. Müzik ve ai- lesi en büyük sevgisi, en büyük aşkõydõ. Birkaç bestesinin aranj- manõnõ yapmõştõm, “Kelebek” adlõ eseri bunlardan biridir. Bu çalõşmanõn aranjmanõnõ yapmam onu çok mutlu etmişti ve yurtdõşõnda onunla ödül almõştõ. ‘Gerçek bir beyefendi’ NÜKHET DURU: Müzik dünyasõ gerçek bir beyefendiyi kaybetmiştir. Son nefesine kadar sanat aşkõnõ kaybetmediğinden eminim. Geride ka- lan yakõnlarõ ve bizler onu hiç unutmayacağõz. ‘Büyük bir imza’ HALİT KIVANÇ: Bu acõ haber beni yõktõ. Sel- mi Andak benim çok eski bir arkadaşõmdõ. Bir öm- rü paylaştõk onunla. Büyük bir isimdi, bir imzaydõ. Yeri doldurulamaz. Çok kültürlüydü. Ben de çok konuşurum, Selmi Andak da çok konuşur. O yüz- den birbirimize yakõn iki dosttuk. Eski günleri dü- şündükçe onu tebessümle anacağõm. ‘Müzikten hiçbir zaman kopmadı’ ESİN AFŞAR: Müzikten hiçbir zaman kop- madõ. Son dönemlerde bile klasik müzik konser- lerinde rastlaşõrdõk. Beni gördüğü zaman ‘Hadi Esin bir şeyler yapalõm’ derdi. Son dönemlerine kadar hep çalõştõ. Donanõmlõ bir müzisyendi. Sanat dünyamõzda pek çok sanatçõyla besteleri- ni paylaştõ. Klasik Batõ müziği eğitimi görmüş ama çok iyi de caz yapardõ mesela. ‘Çığır açmış bir isimdi’ KEREM GÖRSEV: Selmi Ağabey yaptõğõ bestelerle Türk pop müziğinde çõğõr açmõş bir isim- dir. Türk pop müziğini başka bir yere taşõmõş, ni- telikli besteler katmõştõr. 86-87 yõllarõnda biz Bod- rum’dayken rahmetli Onno Tunç gelirdi, birlik- te sahneye çõkardõk. Selmi Ağabey de caz müzi- ğini severdi ve piyanonun başõna gelip hangi akor- larõ bastõğõmõza bakardõ. Albümlerim çõktõğõnda da ona yollardõm ve caz üzerine konuşurduk. ‘Bir öncüydü’ SEZEN CUMHUR ÖNAL: İçim yandõ. Mü- zikte bir yol arkadaşõmõ daha yitirdim. Çok özel- ve çok önemliydi. Polifonik müzikte çağdaşlõk ekseninde bir öncüydü. Pop müziğin tarihsel ge- lişimi içinde aranjman diye anõlan yabancõ par- çalarõ Türk diline kazandõrdõğõmõz günlerin ar- dõndan Timur Selçuk kardeşimle birlikte eser- leriyle bir döneme imza attõ. Besteleriyle Türk popuna ivme kazandõrdõ. Bütün besteleri güzel- di. Ama bu son bestesine söyleyecek bir lafõm yok acõdan başka. ‘Galatasaraylılık ruhunu yaşatırdı’ ADNAN POLAT: Sanat dünyasõ çok önemli bir değerini kaybetti. Kulübümüz için ayrõ bir yeri olan çalõşmalarõyla Galatasaraylõ- lõk ruhunu yaşatan bir değerdi. CMYB C M Y B 16 TEMMUZ 2010 CUMA CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 17kultur@cumhuriyet.com.tr Gazetemizin 58 yõllõk müzik yazarõ, Türk klasik ve popüler müziğinin duayen ismi, besteci Selmi Andak yaşamõnõ yitirdi Müzikle yaşayan adam Dillerden düşmeyen besteleriyle yaşayacak EROL EVGİN Selmi Andak Türk pop müziği- nin ulu bir çınarıdır. 1974 yılında TRT’de yayımlanan “Toplu İğne Beste Yarışması”nda onun bestesi “Geli Geliver”i yorumlamıştım ve beste ödüle değer görülmüştü. Selmi An- dak müziğimize unutulmaz şarkılar armağan etti. Bir besteci, aynı zamanda da gerçek bir aydındı. O çok değerli bir dosttu. Selmi Andak eserleriyle uzun yıllar yaşayacak. ‘Devrini aşan bir insan’ ÖZDEMİR ERDO- ĞAN: Sanatçõnõn yaşõ- nõn olmadõğõnõ açõkça ispat eden, üretimiyle azmiyle bize öğreten kişidir. O müziği hiç bõ- rakmadõ. Türkiye’de 60 yaşõna gelip de müziği bõrakanlara örnek ol- muştur. Bizler çabuk unutuyoruz, değer kõy- met bilmiyoruz. Devri- ni aşan bir insandõ. Onu çok arayacağõz. ‘Son anına kadar müzik heyecanı içindeydi’ AHMET GÜVENÇ: Dünyaya bir daha böyle biri gelir mi bilmiyo- rum. Parkinson olana kadar inanõlmaz bir şe- kilde aktifti. 80’li yaş- larda bile benim stüd- yoma gelir giderdi. Pire gibi koşan bir adamdõ. Son anõna kadar müzik heyecanõ içindeydi. Ye- ri doldurulamayacak bir insandõ. Müzik yaşamõ- nõn dõşõnda da naif, yu- muşak kalpli, nazik bi- riydi. Mekânõ cennet olsun. ‘Gerçek bir besteci’ ERSAN ERDURA: Müzik hayatõmõzda çok önemli biriydi. 25-30 şarkõsõnõ söylemişimdir. Gerçek bir besteci ve gerçek bir beyefendiy- di. Onun bilgisinden et- kilenmemek mümkün değildi. ‘Ulu bir çınar’ Aralarõnda 1968’de Atina’da “Apollonia”, 1969 ve 1970’de Bulgaristan’da “Altın Orfe”, 1977’de İsrail Tel-Aviv’de Bahar Festivali, 1983 Şili’de Vi- na Del Mar, 1984 Amerika’da Los Angeles Dünya Şarkõ Festivali gibi yarõşmalarda üçüncülük ve dör- düncülük ödülleri ve 1985 İtalya’da Medifest ya- rõşmasõnda ilk kez Türkiye’ye “Pop Müzik” alanõnda birincilik ödülü de bulunan besteci, 1990 yõlõnda Al- tõn Orfe’de Balkan Ödülü almõştõ. 1989’da Amerika’da Nashvil- le’de yapõlan IMOF89 (Dünya Ya- rõşmalarõ Büyük Ödülleri) etkinli- ğinde Türkiye’yi jüri olarak ve “Güneş Bir Kere Doğdu” bestesiyle temsil etmişti. Selmi Andak’a son olarak geçen ay düzenlenen ve Uluslararasõ Festivaller Federasyonu FIDOF ile Dünya Festivaller ve Sa- natçõlar Birliği WAFA tarafõndan desteklenen “Ulus- lararası İstanbul Şarkıları Yarışması”nda “Yaşam Boyu Sanat Ödülü” verilmişti. ÖDÜLLERİ UNUTMA, SENİ BEKLİYORUMBeste: Selmi Andak Söz: Sezen Cumhur Önal Şarkıcı: Özdemir Erdoğan Nasõl, sorarõm sana bir dahaBunca senedir, neredesin Yine de, bir gün kalbin ararsa Unutma, seni bekliyorum... Eski yerinde belki de yoksun Bende en güzel duygusun Kimi zaman bir çiçek, bir kokuDüşündürdü yokluğunu Eski zaman bahçeleri Hayalinde dolu şimdi Neye baksam, nereye gitsem Yaşõyorum seni Hangi iklimde, hangi diyardaHatõrlar mõsõn acaba Hasret bir şarkõ dudaklarõmdaUnutma, seni bekliyorum