Katalog

g den, kırsal kesimden gelen bir ya- ^ ^ zar değildir elbette. Tarun ve sa- nayi kentinden büyük kente göçen bi- ridir. Tıpkı serüvenlerini aıılattığı in- sanlar gibidir, o da Istanbul'a gelip Eyüp'e yerleşir. "Varoş" denilen kenar mahallede yaşayan insanların yakının- dadır. Büyük kentte tutunmaya çalışan "küçük insaıı"ların büyük dünyasını da şu ürünleriyle sergiler: Suçlu (1957), Devlet Kuşu (1958), Gâ\imm Kızı (1959), Küçücük (1960), Gurbet Kuşhn (1962), Sokaldann Çocuğu. Mahalle Kavgası (1963), Bir Filiz Var- dı (1965), Müfettişler Müfettişi, Ya- lancı Dünya, Evlerden Biri (1966), Ar- kadaş Ishkları, Sokaklardan Bir Kız (1968), KötüYol (1969). Orhan Kemal'in toplumsal değişim süreçlerine tanıklığı ve katıhmmı, üç temel nokta üzerinde değerlendirebili- riz. Bunun birincisi tarihselliktir. Bu, sınıf bilincini de içerir. Ya2m dünyası- na baktığımızda, Orhan Kemal'in smıf bilincinden hareket eden bir yazar ol- duğunu görüyoruz. lkinci temel nokta ya da boyut ise toplumsallıktır. Bu da tanıkhk ve katılım sürecini içeriyor. Yazann sözlerini anımsayalım: "(...) Tanık olmak namusluluktur, hakim sı- nıfla birlik olmamaktır. Karşı devrimci olmamaktır. Ama yeter şart değildir. Tanıklığı aşabilmck ise teorik hazırlan- mada kalmayıp hayaninsanlarla birlik- te yaşamakla mümkündür." Son boyut ise bireyselliktir. Yansıtılanlarda insan gerçekliğinin bütün boyutlarını görü- yoruz. Yazar, insanı dışsal gerçekliğiy- le değil, bütün gerçekliğiyle yansıtmayı amaçlar. Orhan Kemal, öykülerinde ve ro- manlarında yalın bir anlatımı, karşılıklı konuşmalara dayanan bir biçimi yaka- lamıştır. Bu yolla uzun uzun ruh çö- zümlemeleri yapmak yerine, karşılıklı konuşturarak kahramanlannın ruhsal durumlarını ortaya koyduğu gibi, ka- rakter yapılannı da bclirtir. Oykülerini kurgularken karşılıklı konuşma biçimi- ni benimseyen Orhan Kemal'in bu tut- kuşu, onun tiyatro tutkusu ile özdeştir. Öykü kitaplarırun iki katmdan fazla roman yazmış olmasına karşın, yazarın sanatına damgasını vuran öykücülüğü- dür. Bununla Orhan Kemal'in roman- cılığmın göz ardı edildiği sonucuna va- rılmamalı. Unutulmamalı ki gerçekçi edebiyatm köşe taşları olan romanlann çoğu yine Orhan Kemal'in kaleminden çıkmıştır. Bir Bereketli Topraklar Üze- rinde romanı, edebiyatımızın yüz akı- dır.B KAYNAKLAR Orhan Kcmal, Yayıma Hazırlavan: Asım Bezirci, Tckin Ya>anevi, genişlctilmiş 2. Basım: Temmuz 1984, lstanbul, s.13,18, 25,27. Orhan Kemal'in Gerçek Yaşamı, Kemal Sülker, Varhk, sa\a: 909, Haziran 1983, s. 10. Orhan Kemâl Anhtıyor, Mahmut Kadi- roğlu, Çaltı (Haftalık Siyasi Toplum Gaze- tcsi), sayı: 83, 16 Kasım 1964, s.2. Hikâye Yazan Orhan Kemal, Hiknıct Alunkaynak, Yazko Yayınları, 1983, îstan- bul s.14,15. Ölümünün 12. Yılmda Tiyatro Yazan Olarnk Orhan Kemal ve Ok Dönem Oyun- lan, Tahir Özçclik, Sanat Edcbiyat '81 (Aylık Siyasi Dergi), sayı: 15,1 Âğustos 1982, ss.38-42. Orhan Kemal'in Oyunları, Nihat Tay- daş, Cumhuriyet Kitap, sayı: 817,13 Ekinı 2005, ss. 10-13. Bir Roman Yazmak, Selirn îleri, Cumhu- riyet, 8 Şubat 2000, s.6. Orhan Kemal'in Hikâyeciüği, Fahrcttin Dcmir, Aydan Aya, De Yaymevi, sayı: ge- nel dizi 22, Haziran 1984, s. 58,59. Son Bir Yanıt, Akdeniz (Yazın Seçkisi), sayı: 5, Şubat 1984, s. 32. Orhan Kemal'i Anımsarkcn, Fcridun Andaç, Cumhuriyet, 24 Mayıs 2001, s. 15. Ycniden Keşfin Hcyccanı, M. Sadık As- lankara, Cumhuriyet, 15 Eylül 2004, s.14. Vazifc Sırasında Orhan Kemal, Özdcmir lnce, Radikal Kitap, sayı: 56,12 Nisan 2002, s.6. Orhan Kemal Yeni Hikâyecilcrc Cevap Vcrivor, Osman S. Arolat, Anı, sayı: 147, 21E'kiml969,s. 15. Halka Sırtını Dönmcven Öyküler, Zafer Doruk, îmgclem, sayı: 15, Şubat-Mart 2006, s.'32. Ölümünün 50. Yıhnda Belgclcrlc Regat Nuri Gün- tekin, M. Fatih Kanter, tn- kılâp Kitabevi, lstanbul 2006, s. 31. Orhan Kemal'in 'Ekmck Kavgası', Adnan Özyalçı- ner, Evrensvl, 5 Haziran 2000, s.8. Dünya Tersine Dönse Ne Olur?, lbrahinı Yakut, Ra- dikal Genç, sayı: 40,13 Ka- sım 2007, s.19. Şiirde Göstcrge lzdleri, Mahmut Temizyürek, Radi- kal Kitap, sayı: 342,5 Ekim 2007, s.13. ACAR BALTAŞ Kültüründe Yönetmek :r Yerel değerlerle küresel başanlar kazanmanın yolu. Bu kitap, tıpkı dll psikolojisl gtbi, hem Türk iş dünyasının kültür değerlerimizden nasıl etkilendiğini araştırıyor hem de bu değerleri dikkate alan bir liderin üike çapında ve dünyada nasıl başarıiı oiacağını gösteriyor. İş hayatında asıl başarı, yaygın şekilde özenitip uygulanmaya çalışıidığı gibi Hhal sureç ve öiçütleri aynen kullanarak değil, bunları kendi kültür tarzına ve dokusuna uyarlayıp hayata geçirerek kazanılır. Rcmzi Kitabevi www.remzi.com.tr C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 0 5 9 SAYFA 15