Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 16 NİSAN 2010 CUMA 4 HABERLER DÜNYADA BUGÜN ALİ SİRMEN Washington, AKP ile Yol Ayrımında mı? Obama, Nükleer Güvenlik Zirvesi’nde aradığını bulamadı. Çin ve Rusya, ABD’nin İran’a karşı kullanılmasını önerdiği ekonomik tedbirlere karşı çıkarken nükleer konularda Sam Amca ile işbirliği içinde olan Hindistan da benzer tutumu benimsedi. Bu durumda, Tayyip Erdoğan Obama’nın İran politikasına karşıt tutumunda yalnız kalmaktan kurtuldu. Ama acaba, Tayyip Bey ile ABD’nin yakın işbirliği bundan böyle de devam edecek mi? Washington ziyaretim sırasında görüştüklerim arasında bu konuda ciddi kaygılar ileri süren kişiler olduğunu belirtmek isterim. Amerikan ve Türk politikalarını yakından bilen bir düşünce kuruluşunun uzmanı, Tayyip’in İran’ın nükleer bombasını, bir “Müslüman bombası” olarak gördüğünü, ulusal çıkar ayrılıklarının ötesinde mezhep farklılıklarını da göz önünde bulundurmayarak Tahran ile dayanışma içine girmesini, Amerikan yönetiminin kolay hazmedemeyeceğini ileri sürüyor. Aynı şekilde, 1 Mart tezkeresini de Washington’ın unutmadığını belirten muhatabım, şu sırada, İsrail’in Obama yönetimi ile arasının bozuk olmasına fazla güvenmemek gerektiğini, zamanı gelince, ABD’deki İsrail yanlısı güçlerin Tayyip Bey’e de, Obama’ya yapacakları gibi, bu politikanın faturasını çıkaracaklarını söylüyordu. Türk-Amerikan ilişkileri uzmanına göre, Washington ilk kez 1 Mart tezkeresinde, AKP’nin üzerine soru işareti koymasına karşın, ülkede başka bir muhatap olmadığı için desteğini sürdürmüştü. Tabii, AKP’nin bu büyük desteği sağlamasında, aynı zamanda, kendisini Erbakan’ın tersine, Batı yanlısı, AB üyeliğinin hararetli savunucusu olarak göstermesinin, uzun süre boyunca Türkiye’de reformları gerçekleştirecek ve ülkeyi askeri vesayetten gerçek bir demokrasiye taşıyacak parti olduğuna herkesi inandırmasının da büyük payı olduğu kanısında uzman kişi. Kendisine ılımlı İslam fikrinin bir Amerikan buluşu olduğu ve son zamanlarda adı sıkça anılan Graham Fuller, Paul Henze gibi CIA mensuplarının bu düşünceyi iyice geliştirdikleri hatırlatıldığında bunları yadsımıyor. Bu arada, Karanlıklar Prensi Richard Perle’ün, bundan 30 yıl kadar önce, Cumhuriyet’e (Ufuk Güldemir) verdiği bir demeçte, ABD’nin müttefik ülkelerin laiklikleriyle değil, güvenilirlikleriyle ilgilendiğini vurguladığı geliyor aklıma, bir şey söylemiyorum. Çünkü anlıyorum ki, muhatabım, Türkiye’deki iktidarların, özellikle de AKP iktidarının oluşturulması konusundaki Amerikan etkisinin önemi konusundaki görüşlerimin çok uzağında, o Tayyip Bey’in ikbalindeki Amerikan etkisini benim kadar önemsemiyor. Ayrıca, Tayyip Bey’in kendisini ABD ve AB’ye tanıtırken çok ustaca davrandığını ve reformcu, Batı yanlısı, demokrat bir müttefik görüntüsü yaratmakta çok başarılı olduğunu söylüyor. Gerçeğin böyle olmadığını belirtip özellikle son zamanlarda yürütülen davalardaki hukuk dışı davranışlara dikkati çektiğimde, karşımdaki uzmanın da bu gerçeklerin farkında olduğunu görüyorum. Şu sözleri çok önemli: - Özellikle kanser hastalığının son aşamasındaki Türkan Saylan’ın evinin aranması ve General Ergin Saygın’a yapılanlar, ABD’de çok kişinin gözünün açılmasına neden oldu. Evet görünen o ki, Tayyip Erdoğan iktidarının demokratlığı ve reformculuğu konularında ABD’de oluşan hava bir anlamda değişmiş. Bu izlenimin oluşmasında, AKP’nin çok usta tanıtım (isterseniz göz boyama deyin) etkinliğinin rolü kadar, karşı tarafın çıkarlara dayalı çifte standart gözlüğüyle bakışının da payı var. Ama artık Erdoğan ve AKP’nin gerçek yüzü görülmeye başlanıyor. Bunda yargıya yönelik niyetlerin Ergenekon ve benzeri soruşturmaların, reform olarak sunulan girişimlerin tavsamasının rolü olduğu kadar, hatta belki de ondan daha da önemli ölçüde, İran politikası ile birlikte, “acaba AKP eksen mi değiştiriyor?”, “desteğimiz ile iktidara gelenler bir kez daha bize dirsek mi, çeviriyorlar?” sorusunun da payı var. Kısacası, Washington’da, AKP ile yol ayrımına gelinip gelinmediğini sorgulayanların sayısı artıyor. Ama, dün bu sütunda ortaya attığımız bir temel sorun hep gündemde: - Türkiye’de AKP’nin alternatifi var mı? Varsa kim? Washington’da son günlerde sıkça öne sürülen bu tümce, başka bir bağlamda Türkiye’de de telaffuz edilmiyor mu? [email protected] Muhalefet TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeler sõrasõnda yoğun engelleme yapmaya hazõrlanõyor Anayasada ‘Mayõn’ taktiği Başbakan Erdoğan’õn CHP lideri Baykal’õn önerisine “hayõr” demesi üzerine muhalefet 19 Nisan’da başlayacak görüşmelerde yoğun engelleme yapmaya hazõrlanõyor. Mayõn tasarõsõ görüşmelerinin bir aydan fazla sürdüğüne dikkat çeken CHP, genel kurulda içtüzüğün verdiği tüm olanaklarõ kullanmayõ planlõyor. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Anayasa değişikliği paketi konu- sunda AKP ile CHP ara- sõnda ipler koparken mu- halefet partileri de genel kurulda izleyecekleri tu- tum ve taktikleri netleş- tirmeye başladõ. TBMM Danõşma Ku- rulu’nda AKP, genel ku- rulun 13.00-24.00 saat- leri arasõnda çalõşmasõnõ önerdi. Danõşma Kuru- lu’nda uzlaşma sağlana- mamasõ nedeniyle, AKP’nin getirdiği çalõşma takvimi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. AKP’nin hafta başõnda Danõşma Kurulu’nu tekrar toplantõya çağõrarak ay- rõntõlõ çalõşma takvimi önermesi bekleniyor. 62 gizli oylama TBMM Genel Kuru- lu’nda 18 Nisan Pazar- tesi günü önerinin tü- mü üzerinde görüşmeler yapõldõktan sonra mad- delere geçilmesi için ilk gizli oylama yapõlacak. 30 maddelik paket için ilk ve ikinci turda toplam 62 gizli oylama yapõla- cak. İktidar partisi bir maddenin görüşme ve oylamasõnõn 3 saat süre- ceğini hesaplõyor. CHP Grup Başkanve- kili Hakkı Süha Okay, “Uzlaşma sağlana- mazsa, CHP, ana mu- halefet partisi olarak içtüzüğün kendisine verdiği yetkileri sonu- na kadar kullanacak” mesajõ verdi. Okay, ma- yõn tasarõsõ görüşmele- rinin bir aydan fazla sür- düğüne de dikkat çeke- rek iktidarõ uyardõ. CHP, her gün TBMM günde- minin değiştirilmesi için Danõşma Kurulu’nu top- lantõya çağõrmayõ plan- lõyor. Okay TBMM Baş- kanõ Mehmet Ali Şa- hin’i ziyaretleri sõrasõn- da “Sizinle her gün gö- rüşebiliriz” diyerek bu- nun işaretini vermişti. CHP’liler genel kurulda da her madde için öner- geler vererek engelle- meyi sürdürecek. ‘Bu bir sınavdı’ Genel kurul aşamasõ ta- mamlandõktan sonra ise anayasa değişikliklerinin Anayasa Mahkemesi’ne götürülmesi planlanõyor. AKP grup önerisinin aleyhinde söz alan CHP Genel Saymanõ Mustafa Özyürek, “Bu bir sami- miyet sınavıydı, bir uz- laşma çağrısıydı, ama AKP bu uzlaşmayı ya- rım bırakmıştır” dedi. Anayasa değişikliğinin bir sonraki dönem parla- mentosuna bõrakõlmasõnda õsrarlõ olan MHP; genel kurulda da bu tavrõnõ sür- dürecek. Paketle ilgili ge- nel eleştirileri dile getire- cek olan MHP’nin son oylamaya katõlmayarak AKP ile BDP’yi “baş ba- şa bırakma” taktiği izle- mesi bekleniyor. MHP, grup önerileri getirerek paketin görüşmelerini en- gelleme taktiği izleyecek. Yeni anayasa ısrarı Anayasa değişikliği pa- ketinde “kilit parti” ko- numunda olan BDP ise kendilerinin hazõrladõk- larõ anayasa değişikliği önerisi ile, pakette değiş- tirilmesini istedikleri mad- delere “önergelerle” en- gelleme yapmayõ planlõ- yor. “Yeni anayasa” õs- rarõnda olan BDP’lilerin AKP’nin kendilerini “muhatap almamaları” ve isteklerinin de pakete girmemesi nedeniyle da- ha sert muhalefet yapma- sõ bekleniyor. BDP Grup Başkanvekili Bengi Yıl- dız da pakete bu haliyle “evet” demelerinin müm- kün olmadõğõnõ belirte- rek, izleyecekleri “eylem planı”nõ pazartesi günü toplanarak kesin karara bağlayacaklarõnõ bildirdi. ‘YAPABİLECEKLERİM SINIRLI’ Şahin:Uzlaşma zor görünüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Başkanõ Mehmet Ali Şahin, gazetecilerin anayasa değişikliği tar- tõşmalarõna ilişkin sorularõnõ yanõtla- dõ. CHP ve AKP Grup başkanvekil- lerinin görüştüğü anõmsatõlarak “Bu saatten sonra uzlaşmak için yapa- cağınız bir şey kaldı mı” sorusu üzerine, konuyla ilgili olarak iki par- tinin grup başkanvekilleriyle görüş- tüğünü söyledi. Şahin, “Gelişmeleri hep birlikte sizler de izliyorsunuz. Benim yapabileceğim şeyler sınır- lı. Gruplarımızın bana bir görev yüklemeleri veya benden bir görev talep etmeleri halinde faydalı ola- bilirim. Şu aşamada bunu fazla ih- timal dahilinde görmüyorum” de- di. Erdoğan ve CHP lideri Deniz Baykal’õn birbirini samimiyetsizlik- le suçladõğõ, siyasette tansiyonun yükseldiği, iki lidere de bir çağrõsõ- nõn olup olmayacağõnõn sorulmasõ üzerine Şahin, “Böylesine ciddi, kısmi bir anayasa değişikliği çalış- maları yapılırken, tabii ki tansiyo- nun mümkün olduğu kadar düş- mesi, aklıselimin egemen olması beklenir” diye konuştu. Şahin, “Bir araya gelmelerini temenni eder misiniz” sorusu üzerine, “Çok gü- zel olur” yanõtõnõ verdi. Arınç gerilimi tırmandırıyor Pakistan’õ örnek gösteren HSYK Başkanvekili Kadir Özbek’e yanõt veren Başbakan Yardõmcõsõ Bülent Arõnç, ‘İstifa edecek cesarette değilsiniz’ dedi ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõmcõsõ Bülent Arınç, önceki gece katõldõğõ bir televizyon prog- ramõnda sorularõ yanõtladõ. Arõnç, anayasa değişikliğiyle il- gili yüksek yargõ organlarõndan da eleştiriler geldiğinin anõmsatõl- masõ üzerine Yargõtay, Danõştay başkanlarõ ve HSYK Başkanveki- li’nin “siyasetçi gibi” konuştuğu- nu söyledi. HSYK Başkanvekili Kadir Özbek’in “Pakistan’da darbeyle iktidarı ele geçiren Ge- neral Ziya ül Hak’ın hazırlattığı anayasa üzerine yüksek yargı mensuplarının istifa ettiği örne- ğini verdiğini” anõmsatan Arõnç, şöyle devam etti: “Amin demek lazım buna. Ne kadar soylu bir davranış ama bunun Türkiye’de örneğine rastlayabilir miyiz? Pa- kistan’daki yüksek yargıçların soylu davranışlarını Türkiye’de biz geçmişte görmedik. Sen bu- gün yasama organına karşı bu- nu söylemek istiyorsan, bu yan- lış bir benzetme olur. İkincisi, siz bunu yapacak cesarette de de- ğilsiniz. Mesela yasama organı- na karşı ‘Yaptõğõn yanlõştõr, bu yanlõşlõğa tepki olarak ben istifa ediyorum’ dese, bu tebrik edile- cek bir davranış olur.” Çiçek de ağzını bozdu Bir başka televizyon programõna katõlan Başbakan Yardõmcõsõ Cemil Çiçek de Genelkurmay Başkanlõğõ bildirisinin yayõmlandõğõ 27 Ni- san’da “başlarını yorganın altına sokup uyumak” ile suçladõğõ bazõ si- yasiler için “bir kısım mahluk- lar” ve “hödük” ifadelerini kullan- dõ. Çiçek, “Ben bu tür hödük adamlara derim ki, kimse bunlar, daha ötesine sizin televizyonunuz ve benim terbiyem müsait değil, 27 Nisan gecesi neredeydiniz? Ayak- ta olan ben ve benim gibi birkaç adam vardı. Geri kalanlar yorga- nını kafasına çekmiş, ‘Sabah ola hayrola’ deyip, horul horul kış uykusuna yatan bir kısım mah- lukların ileri geri laf etmiş olma- larının hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur” ifadesi dikkat çekti. ERDOĞAN’IN PROGRAMI DEĞİŞTİ Bakanlar Kurulu pazar günü toplanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Genel Kurulu’nda pazartesi günü başlayacak olan anayasa görüşmeleri için Başbakan Tayyip Erdo- ğan’õn programõnda bir dizi düzenlemeye gidildi. Buna göre Bakanlar Kurulu pazar günü, AKP grubu da pazartesi günü toplanacak. Başbakanlõk kaynaklarõndan edinilen bilgiye göre, Erdoğan yarõn saat 10.00’da bir grup yazar- la İstanbul’da bir araya gelerek hem “demokra- tik açılım”õ anlatacak hem de anayasa değişikliği konusunda destek isteyecek. Daha sonra Antal- ya’ya geçecek olan Erdoğan, yeni terminal binasõ- nõn açõlõşõnõ yaptõktan sonra Ankara’ya dönecek. Başbakan Erdoğan, pazar günü ise Bakanlar Kurulu’nu toplayacak. Saat 17.00’de Başbakan Yardõmcõsõ Bülent Arınç’õn oğlunun düğünün- den sonra yapõlacak toplantõda AKP’nin kur- maylarõ, anayasa değişikliği TBMM Genel Ku- rulu’na gelmeden önce son değerlendirmeleri yapma fõrsatõ bulacaklar. AKP grubu ise, anaya- sa değişikliği genel kurula gelmeden hemen ön- ce pazartesi günü saat 10.45’te toplanacak. İĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN [email protected]