Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
'Zemberek'ten seçilmîş bir öykü
Ultima Thule:
YedikuleTürk edebiyatındaki polisiye öğeleri inceleyen Korkmayı-
mz Mr. Sherlock Holmefün yazarı Erol Üyepazarcı, Cüven
Turan'ın yeni öykü kitabı zemberek'teki 'mükemmel bir
polisiyeyi işaret ediyor: Ultima Thule: Yedikule'.
Erol ÜYEPAZARCI
G
üven Turan, kişisel olarak
tanımasam da; 50 ydı aş-
kın zamandır sürdürdü-
ğüm biraz merakh biraz
allame bir okur olmanın gereği ola-
rak izlediğim bir yazar. îlk önce
Derinlik Yayınları'ndan çıkan Dal-
yan (1979) adh ilginç romanını
okumuştum. Aruk yaşı yetmişi ge-
çen bir kişi olarak; romandaki se-
vişme sahnelerinin etkileyici anlatı-
mının hâlâ aklımda kaldığını hiç utanıp
sıkılmadan söyleyebilirim.
Yazarımızın yeni çıkan kitabı Zembe-
rek'i okuyunca eski bir dosta kavuşmuş
gibi oldum. Güven Turan ilk öykü kita-
bının arka kapağında "Öykü benim için
özgürlüktür. Şiirin tiranlığıyla romanın
değirmen taşları arasında keyifli bir kur-
tuluştur" diyor. Öyküleri büyük keyif
alarak yazdığı belli, şiirli bir dili var.
Okuyucu da okurken keyif alıyor. Doğ-
ruluğuna hep inandığım bir ilke "yazarın
okuyucuya keyif vermesi gerekliliği"dir.
Kitabın benim için en çarpıcı tarafına
gelince; bilenler büir, bu satırların yazarı
iflah olmaz bir polisiye tutkunudur. Poli-
siye roman ve öykünün "tapınağın gardi-
yanlannca" aşağılanmasına bir başka de-
yişle okurun keyif almasınrn küçümsen-
mesine dayanamaz. Bu amaçla sahaf de-
yimiyle tuğla gibi iki cilt kitap bile yaz-
mıştır. Bir büyük hülyası da sevdiği ya-
zarların polisiye roman ve öykü kaleme
almasıdır.
Işte Güven Turan'ın ZembereA'indeki
'Ultima Thule: Yedikule' isimli öyküsü-
nü okuyunca -deyim edebi bir eleştiri
yazısına uymasa da; zaten böyle bir id-
diası da yoktur- zevkten dört köşe olma-
sının nedeni budur.
Polisiye öykü yazmak, polisiye roman
yazmaya göre zordur. "Muamma içeren
suçun" kısa bir metin içinde düzgün bir
kurguyla anlatılması ve çarpıcı bir finalle
noktalanması kolay değûdir. Türk Ede-
biyafı'nda, Korkmayımz Mr. Sherlock
Holmes isimli kitabımda anlattığım gibi,
bügi sahibi olma-
dan fikir sahibi
olanlann sandığmın
aksine ilginç pek
çok polisiye roman
Î
'azarı vardır da po-
isiye öykü yazanlar
çok azdır. Polisiye
öykü olarak aklıma
bugün adı sanı unu-
tulmuş Ümran Na-
zif Yiğiter'in Aşk
Üçgeni isimli öykü-
sü ile Çetin Altan'm
Rıza Bey'in Polisiye
Öyküleri ve Ahmet
Ümit'in Agatha 'nın
Anahtarı ve Şeytan
Ayrıntıda Gizli-
cfir'inden başka hiç-
bir yapıt gelmiyor.
Server Bedi'nin
Cingöz Recai öyküleriyle benzerlerini
doğal olarak bu kategoriye almıyorum.
Oykünün kahramanı bütün zamanların
en ünlü seri cinayetler işleyen katili "Jack
The Ripper" bizde tarunan adıyla "Ka-
nndeşen Jak". 7 Ağustos-10 Kasım 1888
tarihleri arasında Londra'da East End ve
Whitechapel semtleri arasında fahişelik
yapan kadmları öldürerek terör estiren
katil, özellikle dönemin ünlü detektifi
Sherlock Holmes ile birlikte pek çok ya-
pıta konu olmuştur. Aslında Arthur Co-
nan Doyle kahramantnı bu katille hiç
karşılaştırmamıştır ama başka yazarlarca
kaleme alınan pekçok Holmes öyküsün-
de polisiye tarihinin bu iki ünlü ismi kar-
şı karşıya getirilir. Örneğin W.S. Baring-
Gould'un 1962'de yayımlanan ünlü eseri
Sherlock Holmes ofBaker Street'de
Holmes aslında Athelney Jones isimli bir
Scotland Yard müfettişi, Karmdeşen
Jak'm maskesini indirir. Yetenekli yazar
Michael Dibdin ise The Last Sherlock
Holmes adlı kitabmda ünlü dedektif ile
seri katilin arasındaki ilişkiyi Holmes
hayranlarını kızdırıp isyan ettirecek bir
şekilde anlatmıştır.
Yazarımızın bu konuyu roman forma-
tında değil de bir öykü formatı içinde ka-
leme alması ve ilk satınndan son satırına
kadar sürükleyiciliğini sürdürmesi ve
muhteşem finali ise ancak halis edebiyat-
çılara özgü bir başan. Bir tek hususa
üzüldüm. Keşke Turan bu öyküyü ben
Korkmayımz Mr. Sherlock Holmes'ü
yazmadan önce kaleme alsaydı da gerine
gerine bu mükemmel öyküyü "Türkiye'
de polisiye edebiyat yok" diyen çokbilm-
işlerin yüzüne çarpıverseydim.
Turan'm öyküsünde yalnız polisiye
kurgu mükemmel değil, yazann bilgi ve
kültür birikimi de apaçık göze çarpıyor.
Karmdeşen Jak'm ziyaret ettiği XIX.
yüzyılın son çeyreğindeki Istanbul'u be-
timlerken gösterdiği özen ve o günlere
özgü çevreyi yaratabilmekteki başarısı bu
birikimin açık kanıtı oluyor. Bu da adı
önemliye çıkan ve aynı dönemle ilgili ro-
manlar yazan ünlü(!) romancıların düş-
tüğü fahiş anakronik hatalar düşünülürse
ayrı bir önem taşıyor. Ya-
zarm öyküsüne verdiği
isim de bu kültür biriki-
mini aksettiriyor. Büindiği
gibi 'Ultima Thule' Latin-
ce bir deyim olarak en
uzaktaki kuzey memleket-
lerini ifade eder; başlıkta-
ki alegori bile çarpıcı.
Sonuç olarak îngüizce
ve Fransızca yüzlerce po-
lisiye öykü okumuş bir ki-
şi olarak söyleyeceğim
'Ultima Thule: Yediku-
le'nin okuduğum en çar-
pıcı polisiye öyküler ara-
smda başta gelenlerden
biri olduğudur. •
mmskSIIB böyle
'A
"Türküm, doğruyum, çalışkanım,
İlkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak,
yurdumu, milletimi özümden çoksevmektir.
Ülküm; yükselmek, i l
o r i
nitmoirtir
Ey Büyük Afc
dıgın hedefe durmadan
leANTİÇERİM.
Varüğım Türk varlığına armağan olsun.
Ne Mutlu Türküm Diyene!
ÜNUTMAYIN! HEPIMIZANTIÇMIŞTIK
YAYIN
Zemberek/ Güven Tu-
ran/ Yapı Kredi Yayınla-
rı/92s.
Istanbul:
Ceınal Nadir Sk. No:9/2
Cağaloğlu/ ISTANBUL
Tel. : (0212) 52711 00
(0212)5271122
Ankara:
Cemal Nadir Sk.No:17/2
Çankaya/ ANKARA
Tel. : (0312) 442 93 33
Izmlr:
Kıbns ŞehitlcN Cad. No:66
Kat3Alsancak-Konak/lZMlR
Tel. : (0232) 4641215
Belgegecer: (0232) 464 60 58
www.yaylnb.com - info@yaylnb.com
www.anahtarteslimiturklye.com
C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1015 SAYFA 15